تیتر شهر؛ عدم آگاهی مردم از خطرات آینده و مشکلات زیست محیطی ناشی از رشد روز افزون زباله از مسائلی است که باید بدان توجه نشان داد. نتایج مطالعات نشان می دهد که افراد بسیار بیشتر از موادی که مصرف می کنند، زباله تولید می کنند که البته در برخی کشورهای توسعه یافته از زباله بهترین استفاده را می کنند و از آن به عنوان «طلای کثیف» نام می برند.
اما متاسفانه در کشور ما حجم عظیمی از زباله در زیر زمین دفن می شود و علاوه بر آلودگی و از بین رفتن منابع عایده دیگری ندارد. از سوی دیگر اطلاعات موجود نشان می دهد هر فرد تهرانی به طور متوسط سالانه شش برابر وزن خود زباله تولید می کند. همین اطلاعات نشان می دهد متوسط سرانه زباله تولید شده در شهر تهران 320 کیلوگرم و ارزش روزانه زباله تولید شده در شهر تهران 1800 میلیون ریال است.
سرانه تولید روزانه زباله در جهان 250 تا 300 گرم است که در ایران 600 گرم و در شمال تهران 1200 گرم است. از این رو طبق مطالعات انجام شده، رابطه نزدیکی میان میزان تولید پسماند و توان معیشتی خانوارها وجود دارد و به عبارتی می توان گفت هر آنچه بنیه معیشتی و قدرت خرید خانوارها بالاتر است به همان میزان نیز میزان پسماند تولیدی افزایش می یابد. زمانی تصور می شد با افزایش توان مالی، آگاهی افراد نسبت به حفاظت از محیط زیست افزایش می یابد اما امروزه مصرف گرایی اتفاقی است که طبقه متوسط و بالا دچار آن شده اند و بزرگترین مشکل مصرف گرایی افزایش تولید زباله است.
صنایع بسته بندی از سوی دیگر به این سیکل معیوب کمک می کنند و با ارائه محصولات لوکس با درصد پلاستیک بالا به تولید زباله کمک بیشتری می کنند.
متاسفانه تنها 8 درصد زباله ها در گردونه بازیافت قرار می گیرد. زباله هایی که گفته می شود با دفن کردن آن ها هر روز یک میلیارد تومان ثروت تهرانی ها هم زیر خاک می رود.
عدم تفکیک زباله و آلوده شدن زباله خشک از جمله مواردی است که بدان توجه نشده است. از این رو امروز صنایع بازیافت کشور مجبورند مواد اولیه خود را از دست زباله جمع کن ها و مافیای طلای کثیف خریداری کنند که در فصل زمستان قیمتها بالا و در تابستان پایین است و نبض بازار در دست این دوره گردها است.
بنابراین مدیریت زباله اهمیت زیادی در کشور ما برای صرفه جویی در منابع دارد. یکی از اهداف مدیریت پسماند در شهرها، ایجاد نظامی برای کم‌حجم‌سازی پسماند در منازل و تفکیک آن برای افزایش ضریب نگهداری زباله‌ها در منازل است. این امر مستلزم یادگیری روش‌هایی برای کاهش تولید زباله توسط شهروندان است.
آموزش کاهش تولید زباله در سطح خانواده
در گام اول آموزش مدیریت پسماند در خانواده اهمیت زیادی دارد و به تبع آن دولتمردان پسماندهای سطح شهر را مدیریت می کنند. از این رو لازم است تا به مواردی جهت مدیریت زباله توجه کرد.
در ابتدا سعی کنید مواد و تجهیزات با دوام برای کاهش تولید زباله و افزایش ماندگاری تهیه کنید. همچنین هنگامی که به بازار می روید سعی کنید که لیست مایحتاج خود را داشته باشید تا از خرید اضافی جلوگیری شود. در ادارات صرفه جویی در منابع اهمیت زیادی دارد از این رو اگر به عکس یا مطلبی نیاز ندارید آن را پرینت نکنید و تا حد امکان متون خود را بر روی صفحه مانیتور ویرایش کنید و در صورت نیاز به پرینت اولیه از چک پرینت استفاده کنید به علاوه هنگام پرینت از هردو طرف کاغذ استفاده کنید. در خصوص مصارف خانگی عموما هر چند مدت، یکسری از وسایل را استفاده نمی کنید.
به جای آن که دور بریزیر می توانید به مراکز خیریه، مدارس و روستاها اهدا کنید و یا آنها را به عنوان دست دوم به فروش برسانید. سعی کنید هنگام تهیه غذا از بیرون، همراه خود ظرف ببرید و ازمسئول رستوران درخواست کنید از ظرف خودتان به جای ظروف یکبار مصرف استفاده کند. جعبه های کادویی و کاغذهای کادو را دور نیندازید، می توانید از آنها برای بسته بندی های جدید استفاده کنید و یا از کاغذ کادو، مقوا و کاغذهای رنگی مصرف شده برای تزئینات مصرف کنید.
برای نظافت منزل از دستمال سفره های پارچه ای یا لباسهای کهنه استفاده کنید. در هنگام خرید از بازار از فروشنده بخواهید رسید بانکی به شما ندهد و سامانه پیامکی خود را فعال کنید. می توانید با پسماندهای خشک کاردستی درست کنید مثلا می توانید ازظروف پلاستیکی نوشابه ها و قوطیهای خالی به جای گلدان استفاده کنید
باقیمانده های غذا نیز از جمله مواردی‌ست که سطل های زباله را پر می کند. ما قسمت زیادی از غذای خریداری شده خود را نمی‌خوریم. به جای دور ریختن غذا می توان آن را با غذای دیگر مخلوط نمود و در وعده غذایی دیگری مصرف کرد. باید بدانید که میلیونها انسان در این جهان حتی یک وعده غذایی مناسب هم ندارند. تا زمانی که غذاهای درون فریزرتان تمام نشده است از خریدن و یا پختن غذای جدید دوری کنید همچنین غذایی را بخرید که بسته بندی کم تری داشته باشد.
نایلون های خرید خود را نیز در یکجا جمع کنید تا بتوان آن را بهتر بازیافت نمود. در کل بهتر است از فست فودها دوری کنید تا هم سالم بمانید و هم زباله کمتری تولید کنید. متاسفانه این روزها صنایع بسته بندی به گونه ای محصولات خود را ارائه می دهند که گویی هر چه از مواد پلاستیکی استفاده شود مدرن تر است. از این رو چنانچه از خریدن بسته بندی های لوکس خودداری کنید به دلیل کاهش تقاضا تولید آن نیز کاهش می یابد و کالای مقرون به صرفه تری تولید می شود.
فراموش نکنید هنگام خرید از سبد و ساک دستی استفاده کنیم و با استفاده مجدد از پاکتهای پلاستیکی در هنگام خرید و در منزل با رعایت موارد بهداشتی باعث کاهش تولید زباله شویم. در پایان با با تفکیک زباله های قابل بازیافت مانند پلاستیک ، شیشه ، مقوا ، بطری های نوشابه به ماموران جمع آوری زباله که معمولا کیسه های جداگانه برای این زباله ها دارند، کمک مالی میکنیم و همچنین باعث کاهش تولید زباله می شویم. در پایان می توان اطلاعات خود را جهت حفظ محیط زیست و جلوگیری از آثار مخرب زباله ها ارتقا دهیم و با عضویت در گروههای مردمی ( NGO ) طرفدار محیط زیست، همکاری کنیم.
