خبری از طرح مسکن اجتماعی نشد؟!

با گذشت 481 روز از تصویب این طرح هیات وزیران بر خلاف آیین نامه این طرح هیچ مسکن اجتماعی در کشور ساخته نشده است و دولت کمکی هم به اتمام پروژه های مسکن مهر نیز نمی کند؛ بعبارتی دولت یازدهم که از ابتدا با مسکن مهر مخالفت کرد و طرح مسکن اجتماعی را ارائه داد

 طرح مسکن مهر در دولت های نهم و دهم برای خانه دار کردن اقشار کم درآمد که طبق آن دولت با واگذاری قطعه زمین رایگان سعی داشت مردم را به خانه سازی تشویق کند و عرضه را نیز به طبع این طرح در بازار مسکن افزایش و موجب خانه دار شدن بسیاری از افراد در طول مدت مدیریت دولت های نهم و دهم گردیده است.

این طرح بر اساس آمار رسمی اعلام شده در سایت ها بالغ بر 2 میلیون خانوار را در کشور خانه دار کرده است ، این طرح با اما و اگر های فراوانی همراه بوده اما وقتی نظرات بسیاری از کارشناسان را در این باره ملاحظه می کنیم متوجه می شویم که اغلب کارشناسان در کلیت این طرح مشکلی نمی بینند اما اغلب آنها در خصوص نحوه اجرای این طرح نکاتی را داشتند ولی در خصوص اصل این طرح عمدتا اتفاق نظر دارند.

بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم مسئولان این دولت با طرح مسکن مهر به کلی مخالفت کردند و این طرح را کان لم یکن دانسته و گفتند که این طرح برای خانه دار کردن افراد طرح مناسبی نیست و باید طرح دیگری را به دلیل مشکلاتی که این طرح دارد جایگزین آن کنیم، که بعد از جنجال های فراوان بر سر این موضوع طرح مسکن اجتماعی به تصویب دولت یازدهم رسید .

در تاریخ 95/11/27  طرح مسکن اجتماعی به پیشنهاد شماره ۷۰۸۵۴۸ مورخ 1395/06/10 سازمان برنامه و بودجه کشور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسید، یکی از طرح هایی که برای تامین مسکن اقشار آسیب پذیر از ابتدای دولت یازدهم و در دولت دوازدهم در مورد آن تبلیغ شد، مسکن اجتماعی است که نهایتا پس از گمانه زنی های متعدد، وزارت راه و شهرسازی توانست این طرح را در ابتدای اسفند ماه سال ۹۵ در هیئت دولت به تصویب برساند.

حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در اواخر اسفند ماه همان سال در تشریح جزئیات آنچه در هیئت دولت به تصویب رسیده به پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی گفت: قرار است در این طرح که از ابتدای سال ۹۶ آغاز می شود، سالانه ۱۰۰ هزار واحد مسکونی برای اقشار کم درآمد در قالب های مختلف شامل مسکن استیجاری، اعطای وام ساخت مسکن ارزان قیمت به دارندگان زمین یا وام خرید مسکن به اقشار آسیب پذیر تدارک دیده شود که نهایتا پس از ۵ سال در پایان سال ۱۴۰۰، مجموعا به ۵۰۰ هزار واحد مسکونی می رسد.

آخوندی: قرار نیست در مسکن اجتماعی برای مردم خانه بسازیم

اگرچه در تمام این مدت بارها زمزمه این اظهارات از سوی دولتی ها به گوش می رسید که مسکن اجتماعی طرحی در مقابل مسکن مهر دولت های نهم و دهم است، اما نهایتا هفته گذشته وزیر راه و شهرسازی آب پاکی را روی دست همه ریخت و گفت قرار نیست در این طرح مانند مسکن مهر برای مردم خانه بسازیم.

 در خصوص دیگر جزئیات این طرح هم، مظاهریان اعلام کرد یکی از زیربرنامه های این طرح، اختصاص ۷ میلیون تومان کمک هزینه بلاعوض به خانوارهای مشمول این طرح برای تأمین مبلغ پیش نیاز تهیه مسکن مهر فاقد متقاضی است.

به گفته معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، همچنین در این طرح قرار است مسکن استیجاری در شهرهای زیر ۵۰۰ هزار نفر ساخته شود که منابع مورد نیاز آن از طریق تخصیص زمین دولتی به بنیاد مسکن و سپس ساخت و ساز آن از سوی سرمایه گذار است که وی برای تأمین هزینه های خود، بخشی از واحدهای ساخته شده را به عنوان مالک به فروش می رساند و بخشی دیگر را ـ به نسبت ۶۰ درصد به ۴۰ درصد ـ به بنیاد مسکن می دهد تا این نهاد به مدت مشخصی در اختیار خانواده های مشمول قرار دهد.

مجوزهای زمین مسکن اجتماعی به امضا رسید

معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: مجوزهای زمین مسکن اجتماعی، در استان‌های‌ مختلف به امضا رسیده و در اختیار بنیاد مسکن قرار گرفته است.

سرویس بازار -

حمیدرضا عظیمیان معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه مجوزهای لازم برای تامین زمین‌های مسکن اجتماعی در استان‌های مختلف به امضا رسیده است، اظهار کرد: زمین‌های مورد نیاز به قیمت تمام‌شده در اختیار بنیاد مسکن قرار گرفته و منتظر انجام آن توسط بنیاد هستیم.

به گزارش تجارت‌نیوز، وی با بیان اینکه تمامی استانداردها در ساختمان‌های مسکن مهر مناطق زلزله‌زده از سوی سازمان ملی زمین و مسکن رعایت شده است، افزود: باید تمامی دستگاه‌ها برای رعایت ساخت‌وساز و افزایش کیفیت ساخت اقدامات لازم را انجام دهند.

معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: بیشترین خسارت واردشده به واحدهای مسکونی شخصی‌ساز بوده که در این بین باید مجری و ناظران مهندس دقت خود را افزایش دهند.

عظمیان در پایان، در خصوص واحدهای مسکن مهر نیز گفت: بخش بزرگی از واحدهای مسکن مهر به متقاضیان تحویل داده شده و مشکل عمده در این واحدها خدمات زیربنایی و روبنایی است.

مسکن فقرا و فقر سیاست‌های مسکن !

محتوای طرح جامع مسکن (1405-1393) تهیه شده از سوی وزارت راه و شهرسازی از واقعیت های تلخی در نظامات مسکن و شهرسازی پرده بر می‌دارد.

تین‌نیوز | 

وبلاگ حسین ایمانی جاجرمی-محتوای طرح جامع مسکن (1405-1393) تهیه شده از سوی وزارت راه و شهرسازی از واقعیت های تلخی در نظامات مسکن و شهرسازی پرده بر می دارد. براساس داده های این طرح، ناکارآمدی مدیریت شهری و اتکای آن به تراکم فروشی در این سال ها به بورس بازی زمین و مستغلات منجر شده است. اما این، همه یافته های تدوین کنندگان تحقیق مذکور نیست.

این گزارش تحقیقی در ریشه یابی معضل مسکن، از زنجیره ای از چالش ها سخن به میان می آورد که حلقه اصلی و اول این چالش ها همانا مدیریت ناکارآمد شهری است که در عمل به طرح های بی رمق توسعه شهری، هدایت و مصرف سرمایه گذاری ها و اعتبارات بانکی در بخش مساکن لوکس و گرانقیمت به جای خانه های ارزانقیمت و قابل خرید برای کم درآمدها منجر شده است. در نهایت مجموعه این عوامل، تأمین مسکن مناسب برای مردم بویژه گروه های کم درآمد و تهیدست را گرفتار مشکلات متعدد کرده است. طبق این طرح هر سال حدود 64 هزار خانوار به 2522 هزار خانوار کم درآمد موجود اضافه می شوند و جریان فقیر زایی و تولید تهیدستان متأسفانه پایان ندارد.

اطلاعات هشدار دهنده دیگر زندگی نزدیک به 21 میلیون نفر در بافت های نابسامان و پهنه های فقر شهری است که وقوع هر حادثه ناخواسته مانند زلزله و سیل آنها را نابود خواهد کرد. تاکنون تلاش ها و اقدامات متعددی در کشور از سال ها پیش برای حل مسأله مسکن انجام شده، اما عموم آنها بویژه آخرین آن یعنی طرح مسکن مهر از دستیابی به اهداف خود بازمانده و مسأله را پیچیده تر ساخته اند. بخشی از این مسأله به ذهنیت و نگاه سیاستگذاران و برنامه ریزان مسکن برمی گردد که در بهترین حالت مسأله مسکن را به سه موضوع منابع مالی، زمین و مهارت های فنی ساخت و ساز تقلیل داده و از ابعاد اجتماعی و فرهنگی آن غفلت ورزیده اند. در یک نگاه کوتاه می توان مهمترین نکاتی را که باید سیاستگذاران، برنامه ریزان و مجریان مسکن سازی از منظر اجتماعی در نظر داشته باشند، برشمرد. این نکات را می توان اصلاح کرد و بر آنها افزود، این نوشته تلاشی از سر ناامیدی برای توجه دادن ذهن های فنی و مهندسی زده به اهمیت اجتماع و نیازهای اجتماعی آدمیان است.

دولت اعتقادی به تأمین مالی غیر اصولی مسکن اجتماعی ندارد

مدیرکل اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی گفت: دولت و وزارت راه و شهرسازی قائل به تأمین مالی غیر اصولی مسکن اجتماعی نیس؛ چون تبعات منفی اجتماعی در پی دارد.

 

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت راه و شهرسازی، علی چگنی درباره تحولات بازار مسکن و برنامه‌های در دست اقدام وزارت راه و شهرسازی در بخش مسکن گفت: این وزارت خانه در سال‌های گذشته، اقدامات متعددی در حوزه توسعه مالی بخش مسکن اقداماتی همچون بازار رهن ثانویه، صندوق‌های زمین و ساختمان، صندوق پس‌انداز مسکن یکم، حساب امانی و ضمانت فروش اقساطی مسکن انجام داد.

وی خاطرنشان کرد: برخی از این ابزارها عملکرد و تاثیرات قابل‌قبولی در حوزه مسکن داشته‌اند ولی برخی به دلیل شرایط کلان اقتصادی به خصوص نرخ بالای سود بانکی، عملکردشان متناسب با انتظار نبوده است.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن درباره الگوی مصرف مسکن تصریح کرد: در حال حاضر در کشور حدود ۳ میلیون واحد مسکونی مازاد نسبت به کل خانوارها وجود دارد از طرف دیگر حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی نسبت به واحدهای مسکونی مصرفی کمبود داریم که بخشی از دلایل این رخداد به عدم تطبیق الگوی عرضه و تقاضا مربوط است.

چگنی ادامه داد: در سال‌های گذشته بخش قابل‌توجهی از ساخت‌وسازها در واحدهای مسکونی بزرگ‌متراژ و گران‌قیمت صورت‌پذیرفته، در حالی که عمده تقاضای خانوار به خصوص در کلان شهرها و خانوارهای کم درآمد برای واحدهای با متراژ متوسط و کوچک است.

این مقام مسئول وزارت راه و شهرسازی افزود: بررسی معاملات انجام شده در بازار مسکن شهر تهران طی ۵ سال گذشته نشان می‌دهد ۷۰ درصد معاملات به واحدهای مسکونی ۷۰ متر و کمتر و همچنین با قیمت کمتر از ۳۰۰ میلیون تومان اختصاص دارد ولی صرفا کمتر از  ۲۰ درصد از واحدهای مسکونی احداث شده در سال‌های قبل دارای مساحت کمتر از ۷۰ متر مربع هستند.

چگنی اظهار داشت: حرکتی که می‌تواند موجب تعادل بازار شود و در عین حال گردش مالی را در بخش مسکن ایجاد کند تقویت صندوق پس‌انداز مسکن یکم برای گروه‌های با درآمد متوسط، تقویت بازار رهن برای گروه‌های با درآمد بالا و حتی برخی از خانوارهای با درآمد متوسط و اجرای برنامه مسکن اجتماعی برای گروه‌های کم درآمد است که در دستور کار است.

مسکن اجتماعی زمین ماند !

زمانی که دولت یازدهم مسکن مهر را طرحی ناکارآمد معرفی کرد و وزیر راه و شهرسازی آن را مزخرف عنوان نمود، دولتی های تازه نفس، وعده اجرای طرحی را دادند که قرار بود با حذف کاستی های مسکن مهر، اقشار کم درآمد جامعه را صاحب خانه کند و البته بار و مشکلی هم برای دولت ایجاد نکند.

قدس آنلاین- زمانی که دولت یازدهم مسکن مهر را طرحی ناکارآمد معرفی کرد  و وزیر راه و شهرسازی آن را مزخرف  عنوان  نمود، دولتی های تازه نفس، وعده اجرای طرحی را دادند که قرار بود با حذف کاستی های مسکن مهر، اقشار کم درآمد جامعه را صاحب خانه کند و البته بار و مشکلی هم برای دولت ایجاد نکند. مسئولان در آن دوران با طرح ایجاد مسکن اجتماعی و جایگزینی  آن با مسکن مهر وعده نوسازی بافت های فرسوده را نیز مطرح کرده بودند؛ مسکن اجتماعی قرار بود جایگزین مناسبی برای مسکن مهر باشد و با همین رویکرد، کار ساخت و اتمام خانه های نیمه تمام مسکن مهر رو به کندی گذاشت و بسیاری از پروژه های نیمه تمام مسکن مهر با وجود تکمیل وجه توسط متقاضیان به صورت نیمه کاره به حال خود رها شد.

در طول سالهای برنامه پنجم توسعه با توجه به تخصیص بخش اعظم منابع بخش مسکن به تکمیل طرح مسکن مهر و مواجهه سیاستگذاران این بخش با محدودیت منابع و یارانه های تخصیص یافته به بخش مسکن، قدرت عمل دولت یازدهم در برنامه‌های جدید کاهش یافت و اجرای برنامه‌های عملیاتی همچون مسکن اجتماعی به تعویق افتاد. ازطرفی هیات محترم وزیران در تاریخ۲/۱۲/۱۳۹۵، با هدف حمایت دولت از تامین مسکن گروه های کم -درآمد و در راستای اجرای سیاست های دولت یازدهم در بخش مسکن طی سالهای ۱۴۰۰-۱۳۹۶ برنامه ای در دو قالب مسکن اجتماعی و مسکن حمایتی را مصوب نمود.

 

*وعده ای که پیاده سازی نشد

اما چهار سال بعد از زیر سوال رفتن مسکن مهر و آوارگی متقاضیان آن،  خانه های نیمه تمام مسکن مهر که حالا به علت عدم رسیدگی و تامین زیرساخت ها و روساخت های لازم برای یک زندگی عادی، طالبی برای زندگی نداشتند، قرار شد  به عنوان مسکن اجتماعی تکمیل و در اختیار خانواده های کم درآمد قرار گیرند تا جائی که محسن نریمان مدیر عامل شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید در آغازین روزهای شروع به کار دولت دوازدهم از واگذاری واحدهای فاقد متقاضی مسکن مهر با شرایط ویژه و در قالب طرح مسکن اجتماعی خبر داد.

مسکن اجتماعی راه مهار مهاجرت از روستا

یکی از برنامه های وزیر راه و شهرسازی که در جلسه رای اعتماد هم در صحن علنی مجلس مطرح شد، اجرای مسکن اجتماعی بود که اعلام شد پس از اتمام پروژه مسکن مهر این پروژه برای تامین مسکن اقشار کم درآمد کشور به اجرا می رسد.

یکی از برنامه های وزیر راه و شهرسازی که در جلسه رای اعتماد هم در صحن علنی مجلس مطرح شد، اجرای مسکن اجتماعی بود که اعلام شد پس از اتمام پروژه مسکن مهر این پروژه برای تامین مسکن اقشار کم درآمد کشور به اجرا می رسد.هر چند که وجود مشکلات متعدد در ساخت مسکن مهر از جمله تامین منابع مالی منجر به تاخیر در رسیدگی به مسکن اجتماعی شد اما در نهایت چندی پیش این طرح از سوی دولت به تصویب رسید.

طبق مصوبه دولت؛ در صورت وجود متقاضیان از گروه‌های کم‌درآمد برای خرید واحدهای مسکن مهر بدون متقاضی، به ازای هر واحد مسکونی هفت میلیون تومان کمک بلاعوض پرداخت می‌شود.از دیگر برنامه های دولت در اجرای مسکن اجتماعی کمک به ساخت مسکن استیجاری،از طریق پرداخت کمک اجاره و وام قرض‌الحسنه است و وزارت راه و شهرسازی مجاز است زمین هایی را در اختیار سازندگانی که اقدام به ساخت مسکن ملکی - استیجاری می‌کنند، قرار دهد و سازندگان موظف هستند که واحدهای استیجاری را حداقل به مدت 10 سال به متقاضیان معرفی شده واگذار کنند.

 

بنیاد مسکن وکمیته امداد امام خمینی(ره) به‌عنوان دو نهاد متولی تامین مسکن کم‌درآمدها و «مسوول ساماندهی و رسیدگی به وضعیت معیشت محرومان و نیازمندان کشور» برای ساخت ۲۰ هزار واحد مسکن حمایتی در روستاهای کشور تفاهم‌نامه امضا کردند. بر مبنای این تفاهم‌نامه که روز گذشته از سوی مقامات ارشد بنیاد مسکن وکمیته امداد امام خمینی (ره) امضا شد، در حالی برنامه احداث و تکمیل ۲۰ هزار واحد مسکن روستایی در مناطق مختلف کشور به مدت یک سال در دستور کار این دو نهاد قرار گرفت که بنا بر اعلام امضا‌کنندگان، این تفاهم‌نامه به گونه‌ای طراحی و برنامه‌ریزی شده است که برای سال دوم وسال‌های بعدی نیز قابلیت تمدید دارد.

تفاهم‌نامه‌ای که روز سه شنبه  بین علیرضا تابش رئیس بنیاد مسکن و پرویز فتاح رئیس کمیته امداد امام خمینی(ره) به امضا رسید در سال‌های بعد نیز می‌تواند حداقل در تیراژ فعلی-۲۰ هزار واحد مسکونی- و حتی بیشتر به‌صورت سریالی تمدید شده و ادامه یابد. کارشناسان معتقدند این تفاهم‌نامه در واقع به نوعی اکرانی متفاوت از مسکن اجتماعی محسوب می‌شود؛ طرحی که بر مبنای مصوبه سال گذشته دولت قرار بود امسال در قالب تامین ۱۰۰ هزار واحد مسکونی برای خانوارهای کم‌درآمد شهری نیازمند مسکن اجرا شود و به‌صورت سالانه تا پایان برنامه ششم توسعه نیز ادامه یابد اما تاکنون به دلیل عدم تامین منابع مالی اجرایی نشده است.

قول مساعد سازمان برنامه و بودجه برای تامین مالی اجرای مسکن اجتماعی/ ساخت ساختمان‌های ایمن با اجرای دقیق مقررات ملی ساختمان

 معاون مسکن و ساختمان با حضور در دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران از روند برگزاری آزمون ورود به حرفه مهندسی بازدید کرد و گفت: توصیه‌ای که در مسکن‌اجتماعی وجود دارد و دنبال می شود این است که در مسکن اجتماعی نباید به تجمیع فقر کمک کرد بلکه باید مسکن‌اجتماعی را در تعداد کوچک و پراکنده بدون آنکه به اختلاف طبقاتی دامن بزند احداث کرد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی که به همراه تعدادی از مدیران و کارشناسان حوزه دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان که امروز ۲۰ مهرماه با حضور در دانشکده تربیت مدرس دانشگاه تربیت بدنی دانشگاه تهران از روند برگزاری آزمون ورود به حرفه مهندسی، بازدید کرد با خبرنگاران به گفتگو پرداخت.

مظاهریان گفت: آزمون ورود به حرفه مهندسی از مجموعه آزمون های ورود به حرفه مهندسی ساختمان است که در این دوره بیش از ۱۴۵ هزار نفر شرکت کرده اند.

معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی با اشاره به رشد ۱۰ درصدی شرکت‌کنندگان نسبت به دوره قبلی ازمون که در اسفندماه سال گذشته برگزار شده بود، یادآورشد: آزمون‌های ورود به حرفه مهندسی در هفت رشته معماری، شهرسازی، عمران، تاسیسات برقی، تاسیسات مکانیکی، ترافیک و نقشه‌برداری است. همچنین ۶ آزمون ورود به حرفه کاردانان و یک رشته معماران تجربی هم در این دوره وجود دارد که در مجموع ۲۰ آزمون در سراسر کشور در ۸۷ حوزه آزمونی در حال برگزاری است.

معاون وزیر راه و شهرسازی، ادامه داد: بیش از ۱۴۵ هزار نفر در این آزمون شرکت کرده اند و نتایج آزمون تستی هفته اول دی ماه اعلام خواهد شد.

مظاهریان تاکید کرد: آزمون ورود به حرفه مهندسی آزمونی رقابتی نیست بلکه آزمونی است که داوطلبان شرکت‌کننده در آن باید نشان دهند که از دانش لازم برای ورود به حرفه برخوردار هستند.

آزمون‌های ورود به حرفه مهندسی غیررقابتی است

وی گفت: به دلیل غیررقابتی بودن این ازمون‌ها قابل پیش‌بینی نیست که چه تعداد قبول می‌شوند اما امیدواریم که همه شرکت‌کنندگان بتوانند نشان دهند که صلاحیت ورود به حرفه مهندسی را دارند.

مسکن اجتماعی دیگر رایگان نیست!

هرچند ارائه طرح تامین مسکن اجتماعی برای اقشار کم درآمد جامعه از سوی دولت یازدهم، طرحی ایده آل در کشور محسوب می شد که می توانست در مقابل تجذبه های شکست خورده مسکن مهر راهکاری جدید را را برای مسکن دار شدن اقشار کم درآمد جامعه باشد؛ اما در طول چهار سال گذشته این طرح در حد همان حرف های مسئولان باقی ماند تا در دولت دوازدهم بار دیگر پرونده خاک خورده مسکن اجتماعی به عنوان یک راهکار نجات دهنده بار دیگر مطرح شود. به رغم اینکه طرح تامین مسکن اجتماعی سال هاست که در کشورهای دیگر اجرایی شده است اما گویا اجرای این طرح در ایران اما و اگرهای زیادی دارد.

 

 

تیتر شهر: به رغم آنکه ارائه طرح مسکن اجتماعی را برای نخستین بار به دولت یازدهم نسبت داده می شود؛ اما مطالعات نشان می دهد که اولین بار این طرح از سوی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در سال 58 مطرح شد. در این سال همزمان با افتتاح حساب 100 فرمان امام که با هدف ایجاد و راه اندازی نهضت خانه سازی برای اقشار محروم جامعه از سوی امام خمینی(ره) مطرح و اجرایی شد؛ در همان زمان ایشان در پیام تاریخی خود شعار «هر خانوار، یک مسکن» را مطرح کردند. تحقق این شعار برعهده بنیاد مسکن قرار داده شد تا این سازمان متولی اجرای طرح «مسکن‌اجتماعی» شود.

 

حضرت امام در پیام تاریخی خود در این زمینه تاکید داشتند: «مساله مسکن یکی از مصیبت‌بارترین مشکلات اجتماعی مردم بوده و قشر عظیمی از مستضعفان جامعه از داشتن خانه، محروم و در اسارت تهیه یک قطعه زمین و داشتن یک لانه بودند و بخش مهمی از درآمدشان را صرف اجاره‌بها می‌کردند.» به همین منظور با فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران کمیته ای سه نفره در محله های محروه شهرها متشکل از یک مهندس ساختمان، یک روخانی و یک نماینده دولت با هدف ساخت خانه های ارزان قیمت برای تمامی محرومان با رعایت اصل «زمین رایگان» صادر شد.
اما از همان سال به بعد، مرور تاریخ 40 ساله کشور نشان می دهد که کمتر مقام مسئولی در خصوص اجرایی شدن این فرمان صحبت کرده و به نظر می رسد همزمان با شروع جنگ تحمیلی این دستور تاریخی نیز به فراموشی سپرده شد.

 

دولت نهم و دهم و طرح مسکن مهر

 

اوایل دهه 80 بود که محمود احمدی نژاد رئیس جمهور دولت نهم با ارائه طرح مسکن مهر و با هدف قرار دادن دهک های پایین جامعه سعی داشت تا بار دیگر مساله تامین خانه های ارزان قیمت برای اقشار کم درآمد جامعه را یادآوری کند.  حتی در اجرای این طرح بنیاد مسکن مامور شد تا برنامه ریزی در جهت خانه دار شدن اقشار کم درآمد جامعه را انجام دهد.

"مسکن اجتماعی" هم به سرنوشت "مسکن مهر" دچار شد

 

 

عباس آخوندی اردیبهشت سال 73 (23 سال پیش) زمانی که وزیر مسکن و شهرسازی دولت دوم هاشمی رفسنجانی بود، در گفت‌وگو با همشهری از طرح مسکن اجتماعی رونمایی و آن را طرحی برای اقشار کم درآمد جامعه توصیف کرد که مشکل مسکن را به طور ریشه‌ای و اساسی حل می‌کند.

 

گروه اقتصادی آنا: انبوه سازی در حوزه مسکن اقدامی نیست که در کشورمان تازگی داشته باشد. چهارصد دستگاه نام محله‌‌ای قدیمی در تهران است که پیش از انقلاب در آن مسکن به صورت انبوه ساخته و تحویل مردم شد و نامش را از همین طرح گرفت. سازه‌هایی که قرار بود نصیب خارجی‌ها و مستشاران آلمانی شود اما بعد از سقوط رضاشاه این خانه‌ها به فرهنگیان رسید. پس از انقلاب نیز همین روند به صورت پروژه‌های مختلف انجام شد. بسیاری از کارگران و کارمندانی که در شرکت‌های مختلف مشغول به کار بودند توانستند با استفاده از تسهیلاتی که شرکت‌ها در اختیار این افراد قرار می‌دادند صاحب خانه شوند. این روند اما متوقف شد و سودای خانه دار شدن جوانان آرزویی دست نیافتنی شد.

در دولت دهم نیاز به مسکن سبب شد تا دولت به فکر ساخت انبوه‌‌سازی بیافتد. در این راستا شرکت ترکیه‌ای «کوزو»‌ توانست بیشتر این پروژه‌ها را از آن خود کند. در همین زمینه حتی برخی از محله‌هایی که مسکن مهر در آن بنا شده به نام همین شرکت معروف است.

اما با روی کار آمدن دولت یازدهم روند مخالفت با مسکن مهر شدت گرفت. عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی از جمله مخالفان جدی مسکن مهر بود و در برخی اظهار نظرها حتی آن را طرحی مزخرف خواند!

آقای آخوندی! بعد از ۴ سال، حتی ماکت مسکن اجتماعی را هم نساختید!

پایگاه تحلیلی خبری هم اندیشی: روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان «از آرمانشهر تا تهران؛ وزیر راه و شهرسازی گلایه کرد؛ در دوران سختی به سر می‌بریم» نوشت:
«آخوندی در دولت یازدهم دو استیضاح را به دلیل نقدهای تند و عملکردش در حوزه مسکن پشت سر گذاشت. حال که در دولت دوازدهم دوباره قرعه به نامش افتاد و ردای وزارت راه و شهرسازی را بر تن کرده در دفاعیات خود همانند دو دفاعی که پیش‌تر هنگام استیضاح در مجلس کرده بود، تنها جایگزین تأمین نیاز مسکن کشور را «مسکن اجتماعی» اعلام کرد... آخوندی تاکید می‌کند که در دوران سختی به‌سر می‌بریم. راه ناپیموده بسیار طولانی در پیش داریم. وضع شهرسازی در ایران وضعیت بسیار آشفته‌ای دارد و هنوز هم رسیدن به یک مرحله قابل‌قبول سخت و دشوار است».

متاسفانه آقای آخوندی در ۴ سال اخیر بدون توجه به مسئولیت اجرایی و وظایف سنگین وزرات راه و شهرسازی همواره در جایگاه منتقد نشسته و از وضع موجود گلایه کرده است. گویی وزیر راه و شهرسازی شخص دیگری است و ایشان منتقد دولت هستند!
«محمودصادقی» عضو فراکسیون امید مجلس-مرداد ۹۶- با انتقاد از به نتیجه نرسیدن مسکن اجتماعی در طول ۴ سال گذشته تاکید کرد: «مسکن اجتماعی که در ابتدای دولت یازدهم به عنوان یک جایگزین و آلترناتیو برای مسکن مهر مطرح شد اما اقدامات علمی در این زمینه ندیده‌ایم در صورتی که آقای وزیر هم گزارش عملکرد در مسکن اجتماعی را فقط در حد تصویب آن در هیئت وزیران ارائه کرده است. وزارت راه و شهرسازی در حوزه توسعه مسکن روستایی نیز توفیقی نداشته و در برنامه‌های اقای آخوندی نیز به آن توجهی نشده است».
علاوه بر این، «اسماعیل خاک‌فرجی» مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های مسکن کارکنان دولت-اردیبهشت ۹۵- گفت: «طرح مسکن اجتماعی تنها روی کاغذ است و برای نمایش تبلیغاتی رسانه‌ای اعلام شد».
دولت یازدهم تلاش کرد تا «کلمه» مسکن اجتماعی را جایگزین «طرح عملیاتی شده» مسکن مهر کند و از آن به‌عنوان طرح اصلی دولت در حوزه مسکن نام برد؛ اما علیرغم هیاهوی رسانه‌ای تا به امروز حتی یک ماکت از «مسکن اجتماعی» نیز ساخته نشده است چه برسد به ساخت و تحویل آن به مردم. در نهایت مسکن مهر رها شد و مسکن اجتماعی نیز تنها روی کاغذ اجرا شد