بازار تاریخی ارومیه، یادگارهنراصیل ایرانی

معماری هر بخش ازبازار ارومیه سبک و شکل خاص هنر اصیل ایرانی و ذوق هنرمندان دوره‌های مختلف است، ولی با وجود تنوع در شکل طاق‌ها و گنبد‌ها همگی از سادگی ویژه‌ای برخوردار است و نظر هر فرد هنردوست و آشنا با معماری اصیل ایرانی را جلب می‌کند.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه؛درروزگاری که مراکز لوکس و برج‌های تجاری برای خرید وجود نداشت هر شهری مجموعه بازاری را در یک نقطه مشخص شهر به خود اختصاص داده بود و بعنوان یک رکن اصلی خرید شهر به حساب می‌آمد.
ارومیه نیز در مرکز شهر که محل اصلی رفت و آمد مسافران از روستا‌های اطراف برای خرید از این نقطه بودند دارای یک بازار عظیم با هر نوع وسایل و امکاناتی بود که فرد خریدار از یک نقطه خرید کند و به روستا برگردد که آن محل بازار قدیمی ارومیه می‌باشد که امروز بعنوان یک بازار تاریخی و باز هم بعنوان یک مرکز خرید اصلی در سطح شهر مطرح است.

بازار قدیمی ارومیه قبل از ورود به زندگی ماشینی، مرکز تجاری و داد وستد شهر محسوب می‌شده و دارای اهمیت ویژه ایی بوده است که درمجموعه بافت قدیمی و در گوشه جنوب شرقی شهربا مجموعه ایی از تیمچه ها، سراها، مسجد، حمام‌ها تماماً دال بر آبادانی و تحرک این بخش از شهر در زمانی نه چندان دور می‌باشد.
درهر راسته مغازه‌ها با شغل‌ها وعملکرد‌های مختلفی، مشغول به فعالیت می‌باشند که عبارتند از: مس گرها، زرگران، چاقو سازان، فرش فروشان، بذر فروشان، بلورفروشان، کفاشان، عطاران، بزازان و... که این‌ها از راسته‌های پررونق این مجموعه تاریخی و نشان از وجود فعالیت عظیم در این بازار قدیمی است.

سردر ورودی اصلی بازار ارومیه از سمت مسجد اعظم، یکی از زیباترین و خوش نقش‌ترین جلوه‌های قدیمی معماری ایران است، که ذوق و علاقه هر فرد ایرانی را به خود جلب می‌کند.
وقتی فرد از این سمت وارد بازار می‌شود در ابتدا با مغازه لبنیات فروشان روبرو می‌شود که بوی پنیر تازه محلی تمام راسته را پر کرده است و وقتی به مسیرخود ادامه می‌دهیم نمای زیبای معماری‌های ایرانی چشم نواز می‌شوند و مسافر نمی‌تواند چشم از طاق‌ها و راسته‌ها و گنبد‌ها بردارد و گذر زمان را احساس کند.
بعد از کمی گردش پیش رفتن وارد راسته زرگر‌ها می‌شویم که برق طلا‌ها چشم‌های بیننده را نوازش می‌دهد که بایستد و لحظه‌ای از دیدن طلا‌های رنگارنگ لذت ببرد بخصوص بانوان از این مکان لذت می‌برند، زیرا که تنوع و رنگارنگی در انواع مدل‌ها و رنگ‌ها نظر هر شخص طلا دوستی را به خود جلب می‌کند.

بعد از راسته طلا فروشان بوی دل انگیز و تازه ابریشم فرش‌های دست باف مشام هر گردشگری را تیزتر می‌کند تا یک سری به این محل بزند تا با فرش‌های اصیل و دست باف دیدن کند، با گردش در بازار هیچ گاه فرد احساس خستگی نمی‌کند چرا که تنوع بازار با گذر از راسته‌ها و دیدن مشاغل گوناگون و فعال، فرد را به خود جلب می‌کند و بگونه‌ای است که فرد با وجود ساعت‌ها گردش در بازار گذر زمان را احساس نمی‌کند.
در کنار این بازار یک مسجد تاریخی وجود دارد معماری آن نوعی جاذبه برای گردشگر دارد، قرار گرفتن مسجد جامع ارومیه یکی از بنا‌های تاریخی این شهر در این محدوده سبب جذابیت بیشتری در این قسمت از شهر شده است که قدمت آن به قرن ششم هجری قمری بر می‌گردد و این نشان از قدمت فرهنگ مردم مسلمان این دیار دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان غربی در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه؛در این رابطه می‌گوید: قدمت عرصه این بازاربه وصعت ۵.۳ هکتار است و متعلق به قرن ۴ هجری می‌باشد که در طول تجدید بنا آثار و معماری‌های آن دستخوش تغییرات هر دوره شده است و ما نیز در حال مرمت برخی از قسمت‌های این بازار تاریخی هستیم.
وی ادامه داد: با تغییر شیوه زندگی، این بازار نیز دچار تغییراتی شده است، ولی قدیمی‌ترین بخش‌های باقی مانده به دوران‌های صفویه، افشاریه، زندیه، قاجاریه می‌باشد که همه نشان از قدمت چندین هزارساله این بازار تاریخی و ارزشمند است.
جباری افزود: در بخش جنوبی و شمالی بازار مجموعا ۵۴ راسته، ۲ سرا و ۳ حمام تاریخی وجود دارد که بیش از یک هزار و ۶۰۰ واحد تجاری در وسعت ۱۳ هکتار حریم بازار مشغول به فعالیت می‌باشند.
مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان غربی گفت: در این بازار‌ها یک سری حجره‌های قدیمی وجود دارد که نشان از حفظ قدمت و اهمیت این بازار تاریخی و ارزشمند است، ولی قسمت‌های زیادی از بافت قدیمی بازار خصوصا بخش تجاری آن با دخل و تصرفاتی که بر اثر زندگی مدرن در تنه شهر ارومیه بوجود آمده، از هم جدا شده اند.
وی ادامه داد: در حال حاضر قسمت کوچکی از بافت قدیمی بازار با حد فاصل دو خیابان و میدان نوساز در شمال شرقی شهر قرار گرفته است که راسته چاقو سازان را از بقیه راسته‌ها جدا کرده است.
وی افزود: این بازار در حال حاضر در مرکز شهر قرار گرفته و شکل کلی آن به شکل مستطیل ناقص، در بین خیابان‌های امام، عسگرآبادی، اقبال و مهاباد می‌باشد.