مشارکت و نقش آن در برنامه ریزی

معمارشهر: مشارکت جامعه عبارت است از مشارکت مردم در ایجاد و مدیریت محیط های ساخته شده و طبیعی آنها. نقطه قوت آن این است که مرزها و فرهنگ های سنتی حرفه ای را از بین می برد. فعالیت مشارکت جامعه بر این اصل استوار است که اگر شهروندان فعال و در ایجاد و مدیریت آن بجای اینکه به عنوان یک مصرف کننده منفعل رفتار شوند ، محیط های طبیعی و ساخته شده بهتر کار می کنند (Sanoff 2000).

اهداف اصلی مشارکت عبارتند از:

• مشارکت شهروندان در برنامه ریزی و طراحی فرآیندهای تصمیم گیری و در نتیجه ، احتمال کار کردن آنها در سیستم های مستقر هنگام جستجوی راه حل برای مشکلات بیشتر است.

• ارائه صدای شهروندان در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری ها به منظور بهبود برنامه ها ، تصمیمات ، ارائه خدمات و کیفیت کلی محیط. و

• ترویج احساس اجتماع از طریق گردهم آوردن افرادی که اهداف مشترک دارند.

مشارکت باید فعال و مستقیم باشد. کسانی که درگیر می شوند باید احساس موفقیت داشته باشند. رویه های برنامه ریزی سنتی باید مورد بررسی مجدد قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که مشارکت بیش از تأیید اهداف طراح یا برنامه ریز است.

دسته بندی های مشارکت

مشارکت را می توان در چهار دسته یا "تجربیات" طبقه بندی کرد ، با هدف دستیابی به توافق در مورد آنچه آینده به همراه خواهد آورد (برنز 1979)

نردبان مشارکت شهروندان گونه ای از هشت سطح مشارکت را ارائه می دهد. هر پله از نردبان مربوط به درجه قدرت ذینفعان در تعیین نتیجه است. درجه بندی های ارائه شده از عدم مشارکت به مشارکت رمز به درجات مختلف قدرت شهروندان می رسد. در حالی که این نردبان در متن برنامه های فدرال اواخر دهه 1960 طراحی شده است ، طراحان و طراحان شهری امروز نیز باید تلاش کنند تا در فعالیت های مشارکت عمومی خود در نزدیکی بالای نردبان کار کنند.

ارزیابی مناطق حیاتی و حساس در برنامه ریزی

معمارشهر:  برنامه ریزان پس از شناسایی این منابع ، اغلب مناطق حیاتی و حساس را با توجه به ارزشی که برای جامعه دارند ارزیابی می کنند. سه نوع ارزش وجود دارد:

• مقدار سودمندی: نحوه استفاده از منابع توسط انجمن

• ارزش اقتصادی: منبع چقدر ارزش دلاری را فراهم می کند

• ارزش زیبایی شناختی: چگونه منبع به لحاظ اهمیت کیفی ، صرف نظر از ارزش اقتصادی ، ارزیابی می شود.

حفاظت از مناطق حساس و حیاتی دارای مزایای اضافی ، آشکاری (البته نه همیشه قابل اندازه گیری) است. به عنوان مثال ، مقررات منع ساخت و ساز در مناطق دشت سیل می تواند با به حداقل رساندن تهدیدهای جاری شدن سیل در املاک و مستغلات ، به نفع صاحبان زمین باشد. مقررات محدود کننده پوشش نفوذ ناپذیر در حوضه های آبخیز می تواند از آبهایی که برای ماهیگیری استفاده می شود محافظت کند و مقررات محدود کردن کلات برش در اراضی جنگلی همچنین می تواند از خواص مناسب در برابر فرسایش محافظت کند.

ظرفیت حمل

تجزیه و تحلیل ظرفیت حمل نقطه ای را تعیین می کند که عملکرد منبع به یک سطح غیرقابل قبول کاهش یابد. (از ظرفیت حمل و نقل یک منبع به عنوان "ظرفیت جذب" آن نیز یاد می شود)

ایجاد ظرفیت حمل یک منبع نیاز به تجزیه و تحلیل عینی دارد. هدف ایجاد نقطه ای است که در آن منبع به عنوان "در نظر گرفته شده" طبیعت یا نقطه ای که منبع به عنوان هدف جامعه مورد استفاده قرار می گیرد متوقف می شود (ارزش سودمندی آن تضعیف می شود).

تجزیه و تحلیل ظرفیت حمل مبنایی واقعی برای برنامه جامع جامعه که حفاظت از منابع را ارتقا می دهد فراهم می کند. به عبارت دیگر ، جامعه از طریق این تجزیه و تحلیل ، مبنایی منطقی و عاقلانه برای اتخاذ کنترل های مدیریتی ایجاد شده برای محدود کردن توسعه به ظرفیت جذب یک منبع به خود می دهد.

نقشه ها

برنامه ریزان باید مناطق حساس و حیاتی را روی نقشه ها شناسایی کنند. سازندگان نقشه باید این نقشه ها را به عنوان روکش تهیه کنند تا همه مناطق دارای منابع به صورت جداگانه (به عنوان مثال ، نقشه های جداگانه برای حوزه های آبخیز ، مناطق حفاظت از سرچشمه ، منابع تالاب ها و ساختارهای تاریخی) و به صورت تجمعی (با همپوشانی نقشه های جداگانه) به عنوان جمع مشخص شوند. 

برنامه ریزی برای مناطق حیاتی و حساس شهر

معمارشهر:  مناطق حساس و حیاتی عموماً به عنوان اراضی یا اجسام آبی تعریف می شوند که از منابع طبیعی ، زندگی و غیر زنده محافظت می کنند یا زیستگاه آنها را تأمین می کند یا خود منابع طبیعی هستند که نیاز به شناسایی و محافظت در برابر توسعه نامناسب یا بیش از حد دارند. در بعضی از جوامع ، مناطق حساس و حیاتی ممکن است شامل سازه های تاریخی یا ویژگی های باستان شناسی نیز باشد. این عناصر اخیر اغلب توسط مقررات ایالتی و فدرال محافظت می شوند.

دلایل آماده سازی یک طرح مناطق حیاتی و حساس

در هنگام اقدام برای محافظت از مناطق حساس و حیاتی ، برنامه ریزان معمولاً باید انتخاب کنند که از چه منابع و در چه درجه ای باید محافظت شود.

این انتخاب ها اغلب شامل در نظر گرفتن برخی منابع طبیعی کم و بیش "حیاتی" و "حساس" نسبت به بقیه است. روند تهیه یک طرح مناطق حساس و مهم یا عنصری برای یک برنامه جامع ، چارچوبی را برای شناسایی منابع ، تعیین موارد محافظت شده و شناسایی سازوکارهای حفاظت از آنها فراهم می کند.

اجزای برنامه

اجزای برنامه های مناطق حساس و حیاتی معمولاً شامل موارد زیر است:

• شرح مناطق حساس و حیاتی شناسایی شده

• نقشه های GIS از مناطق مهم و حساس منابع ، براساس بررسی های میدانی

• تجزیه و تحلیل ظرفیت حمل منابع شناسایی شده یا اگر شناخته نشده باشد ، سازوکارهای تعیین ظرفیت حمل هر منبع

• توصیفی از مشارکت عمومی برای تعیین اینکه منابع مهم و حساس هستند و سطح تخریب برای هر کدام قابل قبول است

• سیاست های حفاظت از منابع

• استراتژی های اجرا

رویکردهای برنامه

خواه در حال تهیه عنصری از یک برنامه جامع باشید یا یک برنامه جداگانه ، همان روند کلی اعمال می شود ، یعنی:

 1- شناسایی منابع ؛

 2-  ارزش آنها را ارزیابی کنید

 3- ظرفیت حمل آنها را تعیین کنید.

 4- نقشه محل منابع؛

 5- ایجاد سیاست برای محافظت از منابع ؛ و

 6- شناسایی ابزارهای نظارتی و غیر نظارتی برای اجرای طرح و کمک به اطمینان از حفاظت.

طرح جامع و تفصیلی «تهران» بازنگری می‌شود...

شهر نیوز - قائم‌مقام معاونت برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرداری تهران با بیان این مطلب که بازنگری طرح تفصیلی تهران در دستور کار است، گفت: مهم‌ترین مأموریت حوزه شهرسازی و معماری در پنج سال آینده، توسعه و بهبود سطح کیفیت زندگی با ارتقاء هویت و کیفیت طراحی معماری، ایجاد تعادل جمعیتی با رعایت سقف جمعیت‌پذیری طرح جامع و تفصیلی، ایمن‌سازی در برابر سوانح طبیعی (زلزله، سیل و...)، ارتقاء کیفیت ساخت‌وساز شهری، ساماندهی و صیانت از حریم پایتخت و حفاظت و صیانت از باغات است.

امیر آریازند در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن تشریح برنامه‌های حوزه راهبردی، کالبدی-فضایی، معماری و شهرسازی در برنامه سوم شهر تهران اظهار کرد: شهر تهران به‌ عنوان محل فعالیت تقریباً 11 میلیون نفر در روز و محل سکونت کمتر از 9 میلیون نفر جمعیت در شب با چالش‌های فراوانی روبروست که می‌توان به وجود بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری، نازل بودن کیفیت ساخت‌وساز، نادیده گرفتن حقوق شهروندان در ساخت‌وسازها و عدم نظارت و کنترل صحیح بر آن، وجود تعارضات در حریم و نبود مدیریت یکپارچه در آن و تخریب باغات اشاره کرد.

وی اضافه کرد: با توجه به چالش‌های موجود، مهم‌ترین موضوعات حوزه شهرسازی و معماری، حفاظت و صیانت از بافت تاریخی شهر، ساماندهی و ارتقاء کیفیت معماری و منظر شهری، انتظام بخشی به کالبد و فضای شهری محدوده و حریم، نوسازی بافت فرسوده و صیانت و حفاظت از باغات و توسعه فضای سبز خواهد بود که باید به‌عنوان موضوعات استراتژیک شهر تهران مورد بررسی عمیق قرار گیرند.

قائم‌مقام معاونت برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرداری تهران، ارتقاء و اصلاح ساختار کالبدی و فضایی شهر را هدف راهبردی در برنامه سوم توسعه شهر دانست و با تأکید بر ارتقاء زیست پذیری شهر و رویکرد شهرسازی و معماری نوآورانه افزود: حفظ و ارتقاء مساحت باغات شهر تهران، نسبت بافت ناپایدار شهری، سرانه فضای سکونتی، میزان انحراف معیار از سرانه‌های خدماتی طرح جامع و نسبت تعداد تخلفات ساختمانی به ازای هر هزار پروانه صادره از شاخص‌هایی است که می‌توان به کمک آن‌ها اجرای برنامه سوم و تحقق اهداف آن را پیگیری کرد.

آریازند با اشاره به اینکه طرح تفصیلی تهران تا پایان سال سوم برنامه شهر تهران بازبینی می‌شود، اظهار کرد: تهیه و بهنگام رسانی نقشه‌های پایه طرح تفصیلی با مقیاس مناسب، تدقیق و به‌روزرسانی لایه‌های اطلاعات مکانی، بازبینی پهنه‌بندی نحوه استفاده از اراضی با لحاظ سند توسعه شهری مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی (TOD) در هماهنگی با مطالعات طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر تهران، تهیه برنامه تأمین خدمات طرح تفصیلی، تثبیت آثار و بناهای تاریخی میراثی ثبت‌شده شهر تهران و تعیین حریم آن‌ها با همکاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و انعکاس آن بر روی نقشه‌های طرح تفصیلی ازجمله مواردی است که در این بازنگری لحاظ می‌شود.

وی رضایتمندی شهروندان را مهم‌ترین هدف کلی در اجرای پروژه‌های شهری دانست و بیان کرد: توسعه انسان‌محور باید اصل و اساس همه فعالیت‌های توسعه‌ای در شهر باشد. در این صورت ساخت‌وسازهای شهر، حفاظت از باغات، صیانت از حریم پایتخت با ساماندهی محیطی و مدیریت یکپارچه، ارتقای ایمنی ساخت‌وساز با بازنگری در روش‌ها و سازوکارهای نظارت بر کیفیت آن، ساماندهی نماها و سیما و منظر شهری با اعمال اصول زیبایی محله‌ها و تقویت کریدورهای اصلی جهت پیوند معنایی شهر، موضوعاتی است که شهر را برای شهروندان زیست پذیر و رضایت آن‌ها در زندگی شهری را بهبود می‌بخشد.

هیچ کس در شهر هوشمند غریبه نیست!

تهران- ایرنا- هوشمندسازی از مهمترین اهداف و اولویت های دوره جدید مدیریت شهری تهران عنوان شده و در این ارتباط، با راه اندازی کمیته شفافیت و فراخوان نهادهای زیرمجموعه مدیریت شهری پایتخت، سعی شده است که ارائه اطلاعات به شهروندان به دستور کاری ثابت تبدیل شود.

به گزارش ایرنا، بی تردید با استفاده از فناوری و در دسترس قرار دادن اطلاعات، می‌توان به شهروندان کمک کرد که از حقوق خود آگاه شوند.
اما نکته کلیدی در فعالیت‌های کمیته شفافیت پاسخ به پرسش‌های بنیادین در رابطه با آن است، اینکه لزوم راه اندازی کمیته شفافیت چیست؟ آیا همه‌چیز شدنی است؟ منتشر شدن قراردادهای شهرداری چه نفعی برای مردم دارد؟ همه این پرسش‌ها البته یک جواب مشترک دارد که اساس پروژه شفافیت است: فسادزدایی از تار و پود مدیریت شهری.

**کمیته شفافیت و اهداف آرمانی
«وقتی قراردادی غیر شفاف است و نمی دانیم با چه شرایطی منعقد شده، چه بندهایی دارد، پیمانکار بر چه اساسی انتخاب شده و ناآگاهی از خیلی موارد دیگر، بستر به وجود آمدن فساد را ایجاد می کند. فرآیندهایی که پشت پرده و در اتاقی تاریک انجام می شود، در اغلب موارد دارای مشکل هستند و تا زمانی که شفاف نشوند، هیچ کس از آن با خبر نمی شود.» این ها صحبت های اولیه «مهدی ریوندی» است؛ کارشناس کمیته شفافیت و شهر هوشمند.
ریوندی روز شنبه در گفتگو با ایرنا صحبت هایش را از سر خط اصلی شکل گیری کمیته شفافیت شروع می کند و چهار برنامه اصلی که در دل این طرح گنجانده شده است: «دسترسی آنلاین تمام شهروندان به اطلاعات قراردادهای بالای یک میلیارد تومان شهرداری(و در مرحله بعد بالای 250 میلیون تومان)، اطلاعات جامع شهرسازی (از جمله تغییر کاربری، جواز ساخت و سازها)، ریز کمک های نقدی شهرداری به کلیه نهادها و اشخاص حقیقی و حقوقی و در نهایت شفافیت آرای اعضای شورا به مصوبات شورا.».
هر کدام از این محورها، یک دلیل مشخص داشته است. دلایلی که هر کدام به تنهایی می توانند برای زندگی شهروندان تهرانی مفید باشند. «یکی از محورهای اصلی، همان شفاف بودن رای اعضای شورای شهر به مصوبه هاست. شهروندان از این طریق می توانند مشاهده کنند، فردی که به عنوان نماینده شان در شورای شهر انتخاب کرده اند، به هر مصوبه ای چه رایی داده است.»

**قراردادهای عاری از فساد در شهرداری شیشه ای
بحث دیگری که در کمیته شفافیت مطرح شد و به نتیجه رسید، «انتشار قراردادهای بالای یک میلیارد تومان شهرداری» در فضای آنلاین است: «در این قراردادها اطلاعاتی شامل پیمانکار، میزان قرارداد، شرح و تاریخ قرارداد، شیوه پرداخت، شیوه انتخاب پیمانکار که مناقصه عمومی بوده یا سایر روش ها و... در اختیار شهروندان قرار گرفت.»
کمیته شفافیت در اولین قدم قراردادهایی را که رقم آن ها بالای یک میلیارد تومان بود، منتشر کرد و در قدم های بعدی به رقم های کمتر رسید. در حال حاضر تمام قراردادهای بالای 250میلیون تومان شهرداری، در سامانه شفافیت موجود است. این روند تا انتشار قراردادهای 25میلیون تومان ادامه خواهد یافت.
ریوندی در این خصوص می گوید: «با این کار می توان به راحتی فهمید که آقای الف، بر چه اساسی به عنوان پیمانکار برای آسفالت کردن یک خیابان انتخاب شده، چقدر به او بودجه داده اند، چه ضمانت هایی برای کاری که می خواهد انجام دهد داده؟ آیا شرکت متعلق به شهرداری بوده؟ اگر نبوده از طریق مناقصه توانسته این کار را بگیرد؟ مناقصه چه زمانی برگزار شده؟ چه کسانی در مناقصه شرکت کردند؟ این شرکت به چه نحوی برنده شده است؟ از چه تاریخی؟ با چه کیفیتی؟ هر شهروندی باید این ها را بداند.»
'حتما برایتان پیش آمده و دیده اید که یک قسمت از جدول خیابانی که در آن زندگی می کنید، همیشه مشکل دارد و عده ای مشغول تعمیر آن هستند. اگر به سامانه شفاف مراجعه کنید، به راحتی می توانید ببینید تعهدات پیمانکار چیست و در شرح خدماتش چه توضیحاتی داده؟ در نهایت هم اگر قانع نشدید یا چیزی از نظرتان مشکوک بود از او شکایت کنید. «قراردادها منعقده بالاتر از 250 میلیون تومان از تاریخ پنجم شهریور 1396 در این سامانه موجود است و به محض این که در شهرداری قراردادی بسته شود، همزمان روی سامانه shafaf.tehran.ir قرار می گیرد.»

**اطلاعات شهرسازی
یکی از محورهای شفافیت، دسترسی آنلاین تمام شهروندان به اطلاعات شهرسازی است.
ریوندی که مسئولیت کارگروه شهرسازی را در کمیته شفافیت و شهر هوشمند برعهده دارد در این خصوص توضیحات جالبی می دهد: «با تصویب «طرح الزام شهرداری تهران به انتشار عمومی اطلاعات شهرسازی» شهروندان با مراجعه به سامانه ای که به همین منظور در حال آماده سازی است، می توانند تمام اطلاعات لازم را دریافت کنند: این که یک فرد چطور تشکیل پرونده داده، از چه طریق پروانه ساخت گرفته، چگونه این مسیر را طی کرده، چه کسی پای نامه های اداری آن را امضا زده است، چه مجوزهایی به او داده اند و چه کارشناسی هایی روی آن انجام شده است.

بازنگری طرح تفصیلی فرصتی برای افزایش انضباط شهری

معاون شهرسازی و معماری گفت: استفاده درست از فرصت‌ها و طرح‌های شهری نگرانی از تأثیرات بودجه بر شهرداری تهران را به حداقل می رساند.

به گزارش فانوس، دکتر پیروز حناچی در جلسه ارزیابی طرح تفصیلی جدید شهر تهران که به منظور بررسی کاستی‌ها و برجستگی‌ها، نقاط ضعف و قوت این طرح و با حضور متخصصان و مهندسان مشاور تهیه کننده طرح تفصیلی و الگوی توسعه مناطق 22 گانه شهر تهران برگزار شد، گفت: با توجه به زیرساخت‌های موجود در شهر تهران، در آغاز رقم زدن دوره‌ای جدید برای شهر تهران، نمی‌توان به نقطه صفر بازگشت اما برای درست برداشتن گامهای نخست، نیاز به همفکری و راهنمایی‌های مؤثر صاحب نظران، متخصصان و مهندسان مشاور طرح تفصیلی شهر تهران ضروری است.

وی افزود: معضلاتی که در حال حاضر در شهر تهران با آن روبرو هستیم ناشی از آرزوهای بزرگی بوده است که لزوماً برنامه ­ریزی نشده و بر طبق سلیقه شخصی اجرا شده اند و تأثیر خود را بر بودجه شهرداری گذاشته و اصرار بر تأمین اعتبار آن بودجه، شهرداری تهران را از انضباط خارج کرده است.

 معاون شهردار تهران با اشاره به این که پیش از این همواره، برای کالبد شهر برنامه ریزی شده است، تصریح کرد: شواهد نشان می دهد بخش های اقتصادی خصوصاً اقتصاد غیر شفاف بسیار جلوتر حرکت نموده است تا جایی که اثرات عمیق خود را بر کالبد شهر گذاشته است و در حال حاضر باید به دنبال بررسی این موضوع باشیم که طرح‌های توسعه شهری تا چه میزان در به وجود آوردن وضعیتی که امروز در شهر تهران با آن روبرو هستیم نقش داشته است.

وی با اشاره به این که پایبندی به طرح های شهری یکی از اصول بسیار مهمی است که همواره باید به آن توجه داشت، افزود: در مقایسه با سال 1382 که آغاز دوره برنامه ریزی برای شهر تهران بود و پس از آن سال 1386 که این برنامه ها به تصویب رسید، امروز با توجه به زیرساخت ها و تجربیات و اطلاعات موجود محکمتر از پیش گام خواهیم برداشت.

 معاون شهردار تهران با اشاره به چگونگی آغاز دوره بازبینی طرح تفصیلی شهر تهران، تصریح کرد: آنچه در این خصوص مهم است آن است که چه مسیری طی شده است، وضعیت موجود و مشکلات به چه صورت است و از طرفی توجه به چشم انداز تعریف شده در پیش روی شهر تهران ضروری است.

وی با بیان این که تجارب گذشته نمایانگر این است که در دوره‌هایی که توانسته‌ایم جامعه را نسبت به موضوعاتی حساس و با خود همراه کنیم  بهتر توانسته‌ایم تأثیرگذار باشیم و مسیر را اصلاح کنیم، افزود: گوشه‌هایی از بحران‌های جدی شهر تهران بحران آب، بحران های زیست محیطی و یا دور شدن برخی از مناطق شهر تهران از افق جمعیتی تعریف شده می باشد که در حال ظهور است لذا باید تلاش کنیم تا دوره جدید را با همان مشکلات پیشین آغاز نکنیم؛ چرا که در این صورت به همان نتایج اشتباه سابق خواهیم رسید.

حناچی با اشاره به این که در آستانه بررسی برنامه سوم شهرداری هستیم که به زودی در شورای اسلامی شهر مطرح می شود، خاطرنشان کرد: فرصتی استثنائی پیش آمده که بتوانیم برنامه‌ها را با هم، هم سو کرده و دوره جدیدی را برای برنامه‌ریزی شهر تهران آغاز نماییم، لذا باید توجه نماییم که در گذشته با چه مشکلات و چالشهایی روبرو بودیم و کدام مسائل باعث شده است تا با مشکلات موجود مواجه باشیم.

بنا براعلام روابط عمومی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران، وی با اشاره به این که لایحه منابع پایدار از سوی دولت به مجلس ارائه شده است، گفت: این موضوع فرصتی برای پاسخگویی به این سوال است که شهرهایمان با چه منابعی و چگونه باید اداره بشوند که درصورت استفاده درست از فرصت های استثنائی، ضمانت اجرای طرح ها تا حدود زیادی بالا خواهد رفت و نگرانی های ناشی از تأثیرات بودجه بر شهرداری تهران به حداقل خواهد رسید.

منبع: ایسنا

طرح جامع شهری بدون رویکرد محیط زیست موفق نخواهد بود

اصفهان- ایرنا- رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان اصفهان گفت: اگر طرح جامع شهری با رویکرد جدی محیط زیست، بوم شناسی ارزیابی و تدوین نشود چیزی به جزسنگ و گچ و معماری تحویل مردم نخواهد داد.

به گزارش ایرنا، نعمت الله اکبری روز پنجشنبه در مراسم اعلان عمومی شروع فرآیند تهیه برنامه جامع شهر اصفهان در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی اصفهان، افزود: تدوین طرح های جامع شهری با رویکرد جدید باید از زمان های گذشته در کشور آغاز می شد تا امروز شاهد عوارض و گرفتاری ها در اکثر کلان شهرها نباشیم.
وی اظهارداشت: برای این که بتوانیم طرح جامع شهری را از نگاه کالبدی و سخت افزاری خارج کنیم باید به سمت و سویی که در گذشته جوامع توسعه یافته آغاز کردند، پیش برویم.
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی اصفهان تصریح کرد: هشت سال گذشته بحث برنامه آمایش شهری را به عنوان یک ضرورت در شورای شهر اصفهان مطرح کردم اگر برای شهرها به دنبال راه چاره نباشیم از منظر برنامه ریزی آمایش شهری راهی که می رویم نادرست است.
وی تصریح کرد: چهار رکن قابلیت زندگی برای مردم شهر از جمله رقابت پذیری، بانک پذیر شدن و مشارکت شهری امروز روی میز توسعه شهری است.
اکبری ادامه داد : برنامه ملی آمایش سرزمین به صورت جدی روی میز دولت قرار گرفت و قرار است این سند ملی به زودی تهیه شود.
وی بیان کرد: وقتی بحث از برنامه آمایش می شود مقیاس نقشه ها یک 250 هزارم است که هرگز رویکرد را برای شهرها در پی نخواهد داشت.
بگفته وی 88 درصد جمعیت استان اصفهان و 94 درصد شهرستان اصفهان شهری است.

** طرح جامع شهری زمینه توسعه پایدار را فراهم می کند.
شهردار اصفهان در این مراسم با بیان این که برای حل مشکلات شهر نیازمند یک نگاه راهبردری هستیم، گفت: اندیشه جدید اصفهان را به جایگاه واقعی خود می رساند اما این اقدامات نیازمند اراده همگانی است.
قدرت الله نوروزی با بیان این که اصفهان به عنوان پایلوت طرح جامع شهری با رویکرد جدید در کشور انتخاب شد، افزود: این طرح مساله محور است و بر آمایش شهری تاکید دارد که باید تمامی ضوابط و مبانی توسعه پایدار در آن لحاظ شود.
وی بیان کرد: این طرح باید به صورت شبکه ای و جامع مشکلات شهر را دیده و مشکلات مربوط به آن را درک کند، همچنین طرح جامع شهری زیست پذیری و توسعه محوری، بحران آب، آلودگی هوا و صوتی، حمل و نقل عمومی را در نظر بگیرد.
شهردار اصفهان با بیان این که به دنبال سرزندگی در این شهر هستیم، اضافه کرد: در طرح جامع شهری باید نگاه دقیقی به زوایای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی صورت بگیرد در این طرح فارغ از مشکلات امروز، آینده را در نظر گرفت.
مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان گفت: یکی از مهمترین دلایل ناکارآمدی طرح های جامع شهری نگاه از بالا به پایین بود از این رو با در نظر گرفتن رویکرد نوین و جدید نظریات ذینفعان و مردم را برای این طرح در نظر گرفتیم.
حجت الله غلامی با اشاره به عدم توجه به بافت فرسوده در شهر اصفهان بیان کرد: بیش از چهار هزار هکتار اراضی بافت فرسوده و ناکارآمد شهری داریم که اگر مورد توجه قرار می گرفت امروز بافتهای تاریخی خالی از سکنه نمی شد و حاشیه نشینی همچون قارچ سر از خاک بیرون نمی آورد و امروز بزرگترین معضل این شهر حاشیه نشینی نمی شد.
وی با بیان این که 15 درصد جمعیت شهر اصفهان در مناطق حاشیه ای ساکن و دچار بد مسکنی هستند، اظهارداشت: این مقوله ها باید در برنامه جامع شهر با رویکرد نوین دیده شود.
طرح جامع و طرح تفصیلی 2 طرح مهم در برنامه ریزی و مدیریت شهری است که قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن طرح جامع این گونه تعریف شده است که طرح جامع، طرح بلندمدتی است که در آن نحوه استفاده از اراضی و منطقه بندی مربوط به حوزه های مسکونی، صنعتی، بازرگانی، اداری و کشاورزی و تاسیسات و تجهیزات و تسهیلات عمومی مناطق نوسازی، به سازی و اولویت های مربوط به آن ها تعیین شده است.

چرا طرح جامع سیلاب شهری را تهیه نکردید؟!

نماینده مردم چالوس در مجلس با اشاره به سیل در شمال کشور گفت: چندین بار به وزیر راه و شهرسازی اعلام کردیم که پل‌های منطقه در معرض فروریختن هستند، اما تاکنون توجهی نشده است.

به گزارش خبرنگار پارلمانی ایمنا،  قاسم احمدی لاشکی در تذکر شفاهی خود با بیان اینکه «اکنون نیز چند پل در چالوس و نوشهر در انتظار فروریختن به سر می برند » تاکید کرد: چرا تا وقتی که می توان با ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان مشکل را حل کرد، اجازه می دهید خسارت ۴۰ میلیارد تومانی به منطقه وارد شود، بنابراین باید تمامی اتفاقات فوق را ناشی از سوء مدیریت دانست.

وی با انتقاداز از وزیر کشور به دلیل عدم تدوین طرح جامع سیلاب شهری، از دولت خواست هر چه سریعتر برای حل این معضل چاره اندیشی کند.

نایب رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس  همچنین ادامه داد: در همه جای دنیا رودخانه ها موجب توسعه می شوند، اما در ایران ویرانی، تخریب و نابودی و کشتن مردم را به دنبال دارند، لذا دولت و هیات دولت هرچه زودتر این موضوع را تعیین تکلیف کنند.

لاشکی تاکید کرد: اگر چه باید از آقایان نوبخت و نجار که به نیابت از دولت در منطقه سیل زده حضور یافتند، تشکر کنم، اما نکته اصلی این است که چرا هر چند سال یکبار چنین حادثه ای در این منطقه رخ می دهد و حتی موجب خسارت جانی می شود؟ باید از مسئولان پرسید مسئولیت جان باختن مردم با چه کسی است؟

نماینده مردم چالوس و نوشهر در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اگر چه باید از زحمات مسئولان هلال احمر که مقداری آذوقه میان مردم توزیع کردند، تشکر کرد، اما آیا راهکار این است؟

رونمایی از فرآیند تهیه برنامه طرح جامع اصفهان با رویکرد نوین

برنامه توسعه شهری اصفهان با دعوت از مسئولین تمامی دستگاههای مدیریت شهری، نخبگان علمی، روسای تشکل‌های صنفی، سمن‌ها ، نهادهای مردم نهاد (NGO ها) و تمامی نهادهای علمی و پژوهشی و اصحاب رسانه برگزار شد.

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از روابط عمومی اداره کل راه وشهرسازی استان اصفهان، در سال ۱۳۶۸ آخرین طرح جامع شهر اصفهان تهیه شد، یعنی حدود ۳۰ سال از زمان تهیه این طرح می‌گذرد که لزوم تهیه طرح جامع جدید با رویکرد نوین بسیار ضروری و حائز اهمیت است.

به همین منظور در ابتدای سال جدید بود که تفاهم نامه‌ای فی‌مابین راه وشهرسازی و شهرداری اصفهان به منظور تهیه طرح جامع شهری اصفهان  و با حضور دبیر شورایعالی شهرسازی و معماری ایران منعقد شد.

در ادامه اقدامات انجام شده برای تهیه این طرح، برنامه‌ای به همین منظور و با هدف اعلام رسمی آغاز فرایند تدوین برنامه جامع اصفهان روز پنجشنبه ۱۹ مهرماه سالجاری و در محل کتابخانه مرکزی اصفهان برگزار خواهد شد.

محمدبناییان معاون معماری و شهرسازی اداره کل راه وشهرسازی استان با اعلام برگزاری این مراسم در اصفهان گفت: کلان شهر اصفهان همچون گذشته در تهیه طرح مجموعه شهری و تهیه طرح سند پهنه بندی حریم اصفهان در کشور الگو بوده و درحال حاضر نیز اصفهان اولین کلان شهری است که قرارداد طرح جامع جدید با رویکرد نوین را منعقد نموده و طی هفته جاری با اعلام رسمی آنرا آغاز خواهد نمود.

بناییان با توجه به یکی از گام‌های تعریف شده در تهیه این طرح خاطر نشان ساخت: اعلام همگانی برنامه توسعه شهری اصفهان یکی از گام‌های تعریف شده در این برنامه است که این مراسم با مشارکت مردم و با حضور تمامی ذینفعان و ذینفوذان و با دعوت از مسئولین دستگاه‌های دولتی، مدیریت شهری، نخبگان علمی، روسای تشکل های صنفی، سمن ها ، نهادهای مردم نهاد (NGO ها) و نهادهای علمی و پژوهشی و اصحاب رسانه برگزار می‌شود.

وی اهداف کلی این همایش را اعلام رسمی آغاز فرایند تدوین برنامه جامع اصفهان، تبیین ضرورت موضوع برای ذینفعان، آشنایی ذینفعان با فرایند تدوین برنامه جامع و ایجاد انگیزه و هماهنگی بین ذینفعان عنوان کرد و گفت: خوشبختانه با هم‌افزایی‌های بین دستگاهی با مجموعه شهرداری و شورای اسلامی شهر اصفهان این طرح به صورت رسمی و با حضور معاون وزیر و دبیر شورایعالی شهرسازی و معماری ایران و با حضور مقامات استانی در محل کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان رونمایی خواهد شد.

تشریح آخرین وضعیت بازبینی طرح‌های جامع استان فارس

سرپرست شهرسازی معماری استان فارس گفت: خشکسالی و نبودن بارش‌ها، ریزگردها و تخریب اراضی کشاورزی از مسایلی است که در بازبینی طرح‌های جامع شهرهای استان لحاظ شده است.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، بهروز رویین‌تن، سرپرست شهرسازی معماری استان فارس درباره وضعیت بازبینی طرح‌های جامع شهرهای این استان گفت: طرح جامع اغلب شهرهای این استان در حال بازبینی هستند و مساله اغلب شهرها تخریب اراضی کشاورزی در اثر توسعه شهری است که مشاوران باید به آنها پاسخگو باشند که سعی دارند در مطالعاتشان به انسجام کالبدی برسند.

وی افزود: موضوع اراضی ملی نیز اغلب در شهرها سبب توسعه از هم گسیخته شهرها شده و مشکلات حقوقی هم به وجود آورده‌اند. به عنوان مثال برخی تعاونی‌ها در بخش‌هایی از این اراضی ساخت و سازهایی کرده‌اند که در توسعه شهری نه قابل چشم‌پوشی‌اند و نه بدون در نظر گرفتن مسایل حقوقی قابل الحاق به شهر هستند. به عنوان مثال در شهر فسا مشخصا از این موارد دیده می‌شود و عمدتا از این دسته مشکلات در ارتباط با طرح جامع وجود دارد.

این مدیر استانی در ادامه با اشاره به مشکلات زیست محیطی و لحاظ شدن نیازهای شهرها در بازبینی طرح جامع توضیح داد: تا به حال به طور معمول در شهرهای استان عارضه زیست محیطی نداشته‌ایم.  ولی مسایل اخیر مانند موضوع خشکسالی و نبودن بارش‌های فصلی مشکلاتی مانند ریزگردها را ایجاد کرده است. در این‌باره معمولا مشاوران سعی می‌کنند با توجه به دما یا غلظت آلایندگی‌ها جزایر حرارتی را مشخص کنند و پیشنهادشان در خصوص محدوده‌های ترافیکی و یا کاهش تعداد ماشین و خودرو و عبور و مرور جهت کاستن از مشکلات این چنینی است.

رویین‌تن با توجه به مشکل ریزگردها در استان گفت: در سال‌های اخیر در شهرهای جنوبی استان مانند "قیر" یا "کازرون" با مشکل ریزگردها بیشتر مواجهیم. ولی نسبت به استاهان‌هایی مانند اصفهان یا کرمانشاه این ریزگردها کمتر هستند.

وی توضیح داد: اغلب مسایل شهرها در استان فارس تخریب باغات و اراضی کشاورزی است. به عنوان مثال مشکل عمده شهر داراب کالبدی است و در توسعه شهری به اراضی کشاورزی می‌رسید. این شهر از جهات مختلف یا به ارتفاعات و یا با اراضی کشاورزی برخورد داشت و شاید بزرگترین چالش ما این بود که بتوانیم زمین مناسب توسعه را برا ی شهر داراب داشته باشیم.

وی همچنین در ادامه اضافه کرد: از میان ۳۸ قرارداد ۲۰ قرارداد مربوط به تهیه طرح جامع و تفصیلی است و ۱۸ قرارداد مربوط به عکس‌های هوایی و نقشه‌های پایه است که از این تعداد طرح حدود ۸ طرح تجدید نظر جامع در شهرهایی مانند داراب فیروز آباد، نورآباد، بوانات، کازرون و آباده و ۱۲ طرح تفصیلی در شهرهایی مانند آباده، قایمیه ، کوار، اقلید، نی ریز، مصیری ، فسا، سروستان، صفا شهر، فراش بند، اصطهبان، حاجی آباد و قیر در دست تهیه داریم.

رویین‌تن با اشاره به مسایل و نیازهای چند شهر استان فارس در تدوین بازبینی طرح جامع اضافه کرد: "فیروزآباد" شهری است که با توجه به طرح قبلی، دامنه وسیع توسعه را برای آن در نظر داشتند و هنوز هم نرخ رشد جمعیتی را برایش در نظر گرفتند. ولی این شهر باز هم زمین مازاد بر نیاز داشت و چالشی بود که شورای عالی با مشاور در رفت و برگشت‌ها داشت که در نهایت محدود زیادی از اراضی را از محدوده شهر خارج کردند.

 سرپرست شهرسازی معماری استان افزود: در "جنت شهر" نیز که نخستین طرح جامع را دارد، مشکل اصلی عبور مسیر جاده اصلی و ترانزیتی شیراز به بندرعباس بود که میزان زیادی تخریب و حریم جاده بخش زیادی از شهر را متاثر از خود کرد. در این باره مشاور در طرح، راهکارهایی مانند زمین‌های توسعه‌ای برای دادن معوض و آزادسازی جاده ارایه کرد که به دلیل مشکلات جغرافیایی آن محدوده امکان انحرافش از محدوده شهر وجود نداشت و مقرر شد با پیش‌بینی زمین لازم و دادن معوض زمینه‌ای را ایجاد کنند که آن مشکلات حل شود.

رویین‌تن گفت: در طرح اردکان هم عدم وجود زمین برای توسعه، قرارگیری در دل ارتفاعات، وجود شیب‌های بسیار زیاد و اراضی باغی سبب شد که توسعه این شهرها به بیرون محدوده صورت گرفت که در این باره نیز مشاور تمام وقتش را برای گزینه پیشنهادی توسعه مناسب قرار داد.

این مدیر استانی درباره بازبینی طرح‌های جامعی که در مراحل نهایی هستند، افزود: بازبینی طرح جامع برخی از شهرها مانند فیروزآباد، بوانات، جنت‌شهر، داراب و اردکان در دستور کار شورای عالی برای تصویب قرار دارند.

سرپرست شهرسازی معماری استان فارس درباره وضعیت بلند مرتبه‌سازی در نسبت با حریم گسل‌ها در استان فارس نیز توضیح داد: مساله دیگر استان، قرار گرفتن در معرض پهنه خطر زلزله بالا است. ما در استان گسل‌های متعددی با پهنه‌های پرخطر داریم. به همین دلیل آیین‌نامه‌های سازمان نظام مهندسی از سخت‌ترین آیین‌نامه‌هاست و موضوع مقاومت ساختمان‌ها در آنها با دقت خاصی پی‌گیری می‌شود.

وی اضافه کرد: در مجموع موضوع بلند مرتبه‌سازی در شهرهای استان نداریم و حتی شیراز ساختمان‌های بلند مرتبه یکپارچه ندارد و تعداد ساختمان‌های ۱۲ طبقه در نهایت بیش از انگشتان یک دست نیست. شیراز، شهری خطی است و به صورت شرقی، غریی کشیده شده. در شمال و جنوب این شهر گسل‌های فعال داریم و سابقه آنها مطالعه شده و براساس مطالعه مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی محل‌های مناسب جهت ساخت و سازهای بلند مرتبه نیز تعیین شده است.

رویین‌تن گفت: متاسفانه اغلب این مطالعات مورد توجه قرار نگرفته و بیشتر تحت تاثیر تقاضاهاست و گاهی این تقاضاها به حدود گسل هم مربوط است و ما چاره‌ای نداریم که آنها را ملزم کنیم به رعایت آیین‌نامه‌های سازمان نظام مهندسی و آیین‌نامه‌هایی که مربوط به زلزله است و به آنها استناد شده است./