سمیه باقری: نیما مکاری معتقد است که دوران نخبه‌گرایی در معماری امروز به پایان رسیده و هنرمندان این عرصه باید به خواسته مردم توجه بیشتری نشان دهند.
شهر نیوز - به نقل از هنرآنلاین: نیما مکاری، معمار جوان و خوش آتیه‌ای است که تاکنون در مسابقات بسیاری درخشیده است. سناریوی سمبل‌گرایانه موزه دفاع مقدس از جمله آثار قابل توجه این معمار به شمار می‌رود که تاکنون به شکلی موفق ظاهر شده است. مکاری معتقد است که معماری باید از نگاه نخبه‌گرایانه عبور کند و بیشتر به بطن مردم و نیازهای آنان در حوزه معماری توجه نشان دهد. او تأکید بر معماری گذشته ایران را فراتر از تقلید ظاهری می‌داند و اعتقاد دارد که باید در این زمینه با پژوهشی عمیق‌تر به نگاه معمارانه درست و منطبق بر فرهنگ ایرانی دست پیدا کنیم. آنچه می‌خوانید، توضیحات مفصل این هنرمند معمار درباره شکل‌گیری پروژه موزه دفاع مقدس و موزه حرم رضوی (ع) است که با مباحثی از وضعیت امروز معماری در ایران همراه شده است.
جناب مکاری لطفاً در ابتدای این بحث از نحوه ورودتان به عرصه معماری بفرمایید.
من متولد آبان‌ماه سال 1363 هستم و دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته معماری را در دانشگاه آزاد قزوین و دوره دکتری را در دانشگاه علوم تحقیقات گذرانده‌ام. من به واسطه دوستانی که پیش از من وارد عرصه معماری شده بودند، با این رشته آشنا شدم. زمانی که در دوره پیش دانشگاهی تحصیل می‌کردم، دانشجویان معماری را می‌دیدم که مدام در حال رنگ کردن، انجام کارهای کامپیوتری، کتاب خواندن و ماکت ساختن هستند. بنابراین می‌دانستم این رشته در طول یک ترم چقدر می‌تواند تفاوت ساختاری داشته باشد، به همین خاطر معماری برای من رشته بسیار جذابی بود. دوستانم هر ترم یک کانسپت ایجاد می‌کردند و پیش می‌بردند و در نهایت خروجی هر ترم آنها یک محصول می‌شد. همه اینها به من کمک کرد تا رشته معماری را برای تحصیل انتخاب کنم.
طرح و ایده موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس چگونه شکل گرفت؟ اساساً شما برای به دست آوردن یک طرح و ایده از چه روشی استفاده می‌کنید و آن را چطور برای یک پروژه خاص ارائه می‌دهید؟
معمولاً من را در ایران به واسطه مسابقات معماری می‌شناسند زیرا طی این مدت، در حدود بیش از 40 مسابقه معماری شرکت کرده‌ام و در 17 یا 18 مسابقه نیز رتبه اول تا سوم را آورده‌ام؛ اما به نظر خودم، موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس نقطه عطف تمام پروژه‌هایی بود که تا به حال کار کرده‌ام. خوشبختانه تجربه‌هایی که در طول سی و چند مسابقه معماری به دست آورده بودم، در پروژه موزه انقلاب اسلامی به بهترین نحو ممکن به بار نشست. نکته مهمی که در آن پروژه من را درگیر خودش کرد این بود که برای یک پروژه چه مسیری باید طی شود و یا یک ساختمان می‌خواهد چه کارکردی داشته باشد؟ ما در ایران یک تفاوت عمده با سایر کشورهای دنیا داریم.
شما اگر تاریخ معماری جهان را مورد آنالیز قرار دهید، متوجه می‌شوید که ایران در زمینه معماری یکی از 5 کشوری است که دارای پیشینه، سبقه و تاریخچه است. البته یک دورانی این تاریخچه کمرنگ شده اما هیچ‌وقت قطع نشده است. من فکر می‌کنم معماری به‌عنوان یک شاخصه هیچ‌وقت از گذشته خود جدا نبوده و همیشه این پویش در زندگی آدم‌ها وجود داشته است. بنابراین به همان نسبت، همزمان با همین برهه زمانی نیز در حال رشد است. متاسفانه ما در برهه‌ای از زمان زندگی می‌کنیم که این سبقه و پیشینه معماری کمرنگ شده است. من جزو معدود معمارانی هستم که همیشه سعی می‌کنم اثری که ارائه می‌دهم با پیشینه تاریخی کشورمان در تماس باشد.
بنابراین برای هر پروژه، در مورد معماری سنتی نیز پژوهش می‌کنید؟
من چند سالی است که درس حکمت هنراسلامی را در مقطع فوق لیسانس تدریس می‌کنم. البته ما یک پیش درسی هم، قبل از این درس داریم که در آن به دوران پیش از اسلام می‌پردازیم. این درس به من کمک کرده است تا با مبحث معماری گذشته آشنا شوم. در این میان تکلیف موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس روشن بود. جالب است به شما بگویم که در آن مسابقه حدود 480 شرکت‌کننده ثبت‌نام کرده بودند. چیزی که بعد از برنده شدن به من گفتند این بود که آنها برای حدود 140 گروه فراخوان زده بودند و بقیه در همان دور نخست رد شدند.
