بخش عمدهای از شماره آخر مجله بینالمللی «آرشیتکت» (Architect) که در امارات به چاپ می رسد، به معماران ایرانی اختصاص دارد. همچنین سایت «دیزاینمِنا» (Designmena) که زیرمجموعه نشریه itp است و ۷۵ مجله در زیرمجموعه خود دارد، از 5 نفر از معماران ایرانی به عنوان تأثیرگذارترین معماران منطقه نام برده است. یادداشت سردبیر مجله آرشیتکت، بدون توجه به دیگر کشورها و برندگان به ایران اختصاص دارد. «زیباییهای معماری ایرانی: ساختمانهای معاصر به دنبال دیده شدن» عنوان این سرمقاله است.
این معرفی که پس از برگزاری مراسم «جایزه معمار خاورمیانه» در این نشریات بینالمللی صورت گرفته، از امیرحسین حاجیزاده، آرش غلامعلی طهرانی، بهزاد اتابکی، کورش حاجیزاده و محمد خاوریان، نام برده است. به همین بهانه نگاهی میاندازیم به بعضی از سوابق کاری این پنج معمار ایرانی.
سردبیر مجله آرشیتکت، در یادداشت ابتدایی این شماره از مجله ضمن انتقاد به روند شتابزده و تجاری ساختمانسازی در شهرهای نوپای منطقه خلیج فارس، در باب معیارهای انتخاب افراد این لیست چنین توضیح داده است: « ۵۰ اسم در این لیست وجود دارد که همگی تلاش کردهاند تا اثری زمینهگرا خلق کنند. آنها سایت پروژه هایشان را تحلیل کرده، فرهنگ قابل احترام شان را تحقیق و قصد کردهاند تا پروژههایی ارائه دهند که مناسب منظر آن باشد. به نظر سادهتر از چیزی است که هست؛ ولی سالها با ساختمانهایی سپری شد که فاقد این نشانه ها هستند، اما در یک یا دو سال اخیر چرخشی آهسته شکل گرفته است و من انتظار دارم تا در دوازده ماه آینده قدمهای صادقانهتری ببینم.»
ما برای تحقیق لیست «چه کسی چه کسی است؟ : (Who’s Who) تلاش و وقت بسیاری صرف و با نامزدهای این لیست گفتوگو کردیم. معماران منطقه دوباره فعالانه به فکر افتادهاند و من از دیدن این موضوع خرسندم.»
این افراد همچنین در «جایزه معمار خاورمیانه» امسال نیز به همراه چند معمار ایرانی دیگر، جزو منتخبین این جشنواره بینالمللی بودهاند.
کورش حاجیزاده و امیرحسین حاجیزاده برنده جایزه پروژه مفهومی سال خاورمیانه و منتخب جایزه دفتر معماری سال (زیر ۱۰۰ نفر پرسنل)؛ آرش غلامعلی طهرانی منتخب دریافت سه جایزۀ پروژه فرهنگی سال، پروژه عمومی سال و پروژه تجاری سال؛ بهزاد اتابکی منتخب دریافت جایزه معمار سال و محمد خاوریان منتخب دریافت جایزه معمار جوان سال بودهاند. همچنین یادآور می شویم، کورش حاجیزاده برای پنجمین سال متوالی است که از سال ۲۰۱۴ و پس از کسب عنوان «معمار سال خاورمیانه ۲۰۱۳» در این لیست حضور دارد.
از جمله معمارانی که سالهای گذشته در این لیست بودهاند میتوان به علیرضا تغابنی، رضا مفاخر و فرشاد کازرونی اشاره کرد.
در ادامه با این معماران منتخب بیشتر آشنا می شویم:
امیرحسین حاجیزاده
امیرحسین حاجیزاده در سال 1369 در تبریز به دنیا آمد. او فارغالتحصیل رشته معماری در مقطع کارشناسی از دانشگاه سوره است و فوق لیسانس خود را در همین رشته در دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات به اتمام رسانده است. او از همان سال های ابتدایی تحصیل مشغول به کار در شرکت معماری حاجی زاده شد. توجه اصلی او در معماری به ایجاد فضای گفتگو بین مردم و شهر است که این رویکرد منجر به طراحی پروژههای فرهنگی با محوریت اتمسفر فضا در آثار او شده است.
مرکز موسیقی توکیو، کاری از گروه معماری حاجی زاده
کوروش حاجیزاده
کوروش حاجیزاده متولد تیرماه 1354 فوق لیسانس معماری از دانشگاه آزاد تبریز و دکترای معماری از دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات دارد. او معمار سال 2013 خاورمیانه است و همچنین عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایوانکی گرمسار، استاد مدعو دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و استاد مدعو دانشگاه علم و صنعت ایران است.
طرح حاجیزاده در سال 2015 در مسابقه طراحی پروژه « مرکز موسیقی توکیو » در کشور ژاپن برگزیده شده است و در کنفرانس «رهبران معماری» که در 21 آوریل 2015 در کشور امارات در شهر دبی برگزار شد، تنها سخنران این کنفرانس از طرف کشور ایران بود.
خانه ای برای سال 2050، طرحی از کوروش حاجی زاده
آرش غلامعلی طهرانی
آرش غلامعلی طهرانی معمار جوان ایرانی فارغالتحصیل رشته طراحی صنعتی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در مقطع کارشناسی و رشته معماری از دانشگاه علوم و تحقیقات در مقطع کارشناسی ارشد است. معماری آرش طهرانی دامنه وسیعی از تجربهها را در بر میگیرد، از بناهای یادبود کوچک گرفته تا مجتمعهای ورزشی، فرهنگی و مسکونی. او از سال 2013 به عنوان مدرس در دانشگاه آزاد مشغول تدریس است. از نمونههای فعالیت او طرح بازسازی مسجد قدس تهران است.
طرح بازسازی مسجد قدس تهران، کاری از آرش غلامعلی طهرانی
بهزاد اتابکی
بهزاد اتابکی متولد سال۱۳۵۱، کارشناسی ارشد معماری خود را در سال 1377 از دانشگاه آزاد تهران مرکز دریافت کرد و در سال ۱۳۸۰ از کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه تهران و در سال ۱۳۸۵ از کارشناسی ارشد معماری منظر دانشگاه شهید بهشتی، فارغالتحصیل شد.
اتابکی از سال ۱۳۷۷ فعالیت حرفهای خود را آغاز کرد و در زمینههای طرح و مطالعات معماری و شهرسازی، طراحی و مدیریت اجرایی پروژههای معماری، معماری منظر و معماری داخلی تجربیات فراوانی کسب کرد.
بهزاد اتابکی در سال ۱۳۹۴، نماینده معماری ایران و مدیر هنری پاویون ملی ایران در بینال معماری ونیز ۲۰۱۶ بود . در سال ۱۳۸۶ با دریافت بورس مطالعاتی بنیاد ژاپن، مطالعات خود پیرامون معماری ژاپن در دوره معاصر را به انجام رسانید. همچنین کاندید دریافت جایزه آقاخان بوده و در مسابقات معماری متعددی شرکت داشته که در تعدادی از آنها برگزیده شده است. او علاوه بر فعالیت حرفهای، به تدریس در دانشگاه نیز مشغول است.
مجتمع ویلایی اوشان، طرحی از بهزاد اتابکی
محمد خاوریان
محمد خاوریان، فارغالتحصیل کارشناسی ارشد معماری از دانشگاه هنر تهران است. او مؤسس یک شرکت معماری با همین نام است که انجام پروژههایی در رابطه با معماری، شهرسازی و طراحی داخلی جزو فعالیتهای این شرکت است. بیش از هفتاد معمار و طراح ایرانی در اجرای پروژههای بینالمللی این شرکت حضور دارند. «مرکز هنر گاردین» در شهر پکن و طراحی و ساخت منطقه مسکونی در ساحل جنوبی چین ازجمله آثار در حال ساخت این شرکت معماری در کشورهای دیگر جهان است.
ویلای نمک آبرود، محمد خاوریان