جسد مومیایی منسوب به رضاخان کجاست؟

به گزارش تیترشهر: روز دوشنبه بود حسن خلیل آبادی، عضو شورای شهر تهران خبر از کشف جسد مومیایی در شهرری داد.
وی گفت: در پی حفاریهای انجام شده در بخش غربی حرم عبدالعظیم(ع)، جنازه مومیایی شدهای کشف شد که بلافاصله این موضوع را به مسئولان مربوطه اطلاع دادند.
عضو شورای شهر تهران با اشاره به توقف حفاری پس از کشف جسد مومیایی شده، افزود: احتمال دارد که جسد مومیایی جنازه پهلوی اول باشد، چراکه در گذشته شایعه شده بود که جنازه رضاخان مومیایی و در تهران دفن شده است.
خلیلآبادی، با بیان اینکه جنازه مومیایی شده از جنبه میراثی و تاریخی ارزشمند است، گفت: منتظر نظر نهایی کارشناسان DNA هستیم.
عضو شورای شهر تهران، خاطرنشان کرد: اگر جنازه رضاشاه باشد، اتفاق خاصی نیفتاده و باید مانند بقیه اموات صاحب قبر باشد. این مومیایی پس از کشف دوباره دفن خواهد شد.
پزشکی قانونی: جسد دست ما نیست
مسعود قادی پاشا رئیس سازمان پزشکی قانونی استان تهران در خصوص خبر کشف جسد مومیایی در اطراف حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) اظهار کرد: اگر جسد مومیایی کشف شده دارای قدمت تاریخی باشد، آن را به سازمان میراث فرهنگی تحویل میدهند.
رئیس پزشکی قانونی استان تهران در پاسخ به این سوال که آیا امکان تشخیص هویت اجساد مومیایی شده وجود دارد؟، گفت: اگر بافت استخوان و بدن جسد سالم باقی مانده باشد، امکان شناسایی آن وجود دارد.
سکوت معنادار میراث فرهنگی
در این زمینه اما خبرگزاری ایسنا نوشت: «ایسنا تلاش کرد در تماس با مسئولان مختلف میراث فرهنگی و تولیت حضرت عبدالعظیم (ع) به این پرسش پاسخ دهد.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تماسهای خبرنگار ایسنا را بیپاسخ گذاشت.
تلفن همراه سیدمحمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و محمدرضا کارگر، مدیر اداره کل موزهها و روحالله مهدینژاد مدیر کل روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در دسترس نیست.
عبدالملکی، رییس دفتر علیاصغر مونسان - رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری - نیز تماس خبرنگار ایسنا را بیپاسخ گذاشت.
دلاور بزرگنیا، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران اما در گفتوگو با ایسنا، اداره کل زیرمجموعه خود را دارای صلاحیت برای صحبت در این زمینه ندانست.
سردار امیر رحمتالهی، فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی نیز در میانهی جلسهی خود برای پاسخگویی به خبرنگار ایسنا به رییس دفترش گفت: «براساس چیزهایی که در روزنامهها خواندهام، چنین چیزی - وجود مومیایی منسوب به رضا شاه - اصلا صحت ندارد.»
ابراهیم شقاقی، مدیر کل حقوقی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم در پاسخ به خبرنگار ایسنا بیان کرد: هیچ اطلاعی در این زمینه ندارم. چیزی در این زمینه به ما واصل نشده است که بخواهیم آن را پیگیری کنیم.»
اوقاف: هیچ جسدی کشف نشده است
اما روابط عمومی آستان حضرت عبدالعظیم، خبر کشف جسدی مومیایی در این آستانه در شهرری که آن را به رضا شاه پهلوی نسبت میدهند را یک شایعه میداند.
مصطفی آجرلو، مدیر کل روابط عمومی آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) در این زمینه میگوید: این منطقه در اطراف حرم حضرت عبدالعظیم، قبلا قبرستان بوده است، بنابراین کشف جسد در این منطقه و در طرح توسعهی آستانه یک چیز طبیعی است.
او در ادامه با بیان اینکه در طرحِ در دست انجام، هیچ حفاری انجام نشده است، تاکید میکند: فقط با توجه به اجرائی شدن طرح توسعه، بخشهایی از زمین کنده شدهاند، بنابراین در این شرایط و در چنین پروژههایی معمولا پیش میآید که با بقایای اجساد مواجه شویم.
وی بیان میکند: جسد کشف شده نیز باقی مانده از یک جسد طبیعی است، هیچ جسد مومیایی در این منطقه به دست نیامده است، حتی چهره آن قابل تشخیص نبوده و شایعه پخش شده در خصوص بقایای این جسد صرفا ساخته شده فضای مجازی است.
به نظر میرسد این اظهارات بیشتر در راستای حذف این شایعه است تا تائید یا نقض این خبر.
محمدرضا نعمتی، مدیر اداره باستانشناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران در گفتوگو با ایسنا با اظهار بیاطلاعی از کشف جسد مومیایی کشفی، میگوید: اگر چنین اتفاقی بیفتد، قطعا باید نخست میراث فرهنگی استان تهران را در جریان بگذارند تا از این طریق تیم کاوش و مطالعه برای بررسی محوطه وارد عمل شود.
امیر مصیب رحیمزاده، مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرری نیز در این زمینه به ایسنا میگوید: این خبر را هنوز از منبع موثقی نشنیده است و هنوز از سوی متولیان استان حضرت عبدالعظیم (ع) به این اداره اطلاعاتی داده نشده است.
او همچنین در پاسخ به این پرسش که متولیان آستان حضرت عبدالعظیم (ع) برای اجرائی کردن طرح توسعه از میراث فرهنگی استعلام گرفتهاند، یا خیر؟ می گوید: چیزی به دست اداره میراث فرهنگی شهرری نرسیده است، اما شاید استعلام از مقاطع بالاتر انجام شده است که ما اطلاعی از آن نداریم.
این صحبتها در حالی مطرح میشوند که خلیلآبادی، رییس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران در مورد این اتفاق در گفتوگو با ایسنا نه تنها از کشف مومیایی در حرم حضرت عبدالعظیم خبر داده، همچنین گفت: «این جنازه مومیایی شده در پی حفاری در قسمت غربی صحن شاهعبدالعظیم حسنی پیدا شده است.» و احتمال داده است که این جسد متعلق به رضا شاه باشد.
وی با بیان اینکه حفاری به دلیل پیدا شدن این جنازه مومیایی متوقف شده تا مسولان مرتبط بتوانند بررسی دقیقتری داشته باشند، توضیح داد: برخی احتمال میدهند که جنازه متعلق به پهلوی اول باشد که به صورت مومیایی شده به تهران آورده شده و در حرم عبد العظیم حسنی دفن شده است.
وی با بیان اینکه جنازه متعلق به هر کسی که باشد به دلیل اینکه مومیایی شده جنبه میراثی دارد و باید حفظ شود گفت: البته نظر نهایی را باید کارشناسان میراث و پزشکی قانونی بدهند که ببینیم که این جنازه متعلق به چه کسی است.
رضا پهلوی، سال ۱۳۲۴ در تبعید در ژوهانسبورگ از دنیا رفت. گفته میشد که جنازه مومیایی شده او چهار سال بعد، به ایران آورده شده. جنازه رضاشاه را در مقبره بزرگی در شهرری دفن کردند. تا اینکه صادق خلخالی در اردیبهشت ماه ۱۳۵۹ آن را تخریب کرد.
بعد از تخریب، جنازه رضاشاه پیدا نشد و شایع شد که محمدرضا، جنازه پدر را مخفیانه در هنگام خروج از ایران (دی ماه ۱۳۵۷) با خود برده است.
نکته ای که در این میان اهمیت دارد این است که هر کدام از سازمان های مسئول ادعا می کند که جنازه مومیایی کشف شده در حرم عبدالعظیم حسنی دست وی نیست. از سازمان میراث فرهنگی گرفته به عنوان متولی این بحث تا سازمان اوقاف به عنوان تولیت حرم و سازمان پزشکی قانونی به عنوان تنها مرجعی ای که می تواند تکلیف منسوب بودن این جسد مومیایی شده را به خاندان پهلوی مشخص کند هم ادعا می کند که جسد به سازمان مذکور ارجاع داده نشده است و یا کشف آن را از اساس منکر می شوند؛ پس این جنازه کجاست؟
البته با سکوت معنا دار رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و پاس کاری سازمان های دیگر تنها می توان اینگونه حدس زد که آیا امکان دارد این جسد مومیایی شده که بیشتر از آنکه نسبت آن به خاندانی خاص مطرح باشد، به عنوان یک اثر میراثی اهمیت دارد،به دست نهادهای نظامی افتاده باشد؟