در شورای پنجم چه خواهد گذشت؟

حوزه مدیریت شهری این روزها خبرساز است. چرا که در دوره انتقالی خود به سر می برد و بناست تهران توسط اصلاح طلبان اداره شود. از این رو برنامه اعضای منتخب از اهمیت ویژه ای برخوردار است و این سوال پیش می آید در شورای پنجم چه خواهد گذشت؟

 

 

 

به گزارش تیتر شهر؛ حوزه مدیریت شهری این روزها خبرساز است. چرا که در دوره انتقالی خود به سر می برد و بناست تهران توسط اصلاح طلبان اداره شود.  در این خصوص هر یک از اعضای منتخب برنامه هایی در اولویت قرار داده اند. شاید برای همه جالب باشد که برنامه ها و اولویت های شورای پنجم چیست؟ به راستی رویکرد شورای شهر جدید نسبت به برخی تخلفات عنوان شده، چگونه است؟ خبرنگار تیتر شهر برای پاسخ به این سوالات به سراغ مرتضی الویری عضو منتخب شورای پنجم شهر تهران رفت. او نماینده سه دوره اول مجلس شورای اسلامی، رئیس سازمان مناطق آزاد تجاری، شهردار اسبق تهران و سفیر ایران در اسپانیا بوده است. همچنین الویری از منتقدان جدی دوره دوازده ساله شهرداری قالیباف می باشد. 

 

- با سلام و عرض احترام خدمت جناب آقای الویری. خیلی خوشحال هستیم که در روزهای سخت مدیریت شهری، در خدمتتان هستیم. چند روز آینده مراسم تحلیف شورای پنجم است و سوالات زیادی در خصوص مدیریت شهری همچنان در ذهن ها وجود دارد. به عنوان سوال اول شورای شهر جدید چگونه می خواهد بر کار شهرداری نظارت داشته باشد؟ با توجه به عدم توفیق شوراهای گذشته، آیا روش بهتری برای نظارت دقیق وجود دارد و یا راه گذشتگان ادامه پیدا خواهد کرد؟

 

یکی از مهم ترین کارهای شورای شهر نظارت در کارهای شهرداری است. ما بر این باور هستیم که این نظارت در گذشته به درستی انجام نشده است. یعنی اگر نارسایی هایی در شهر و شهرداری وجود دارد به این خاطر است که شورا نظارت کافی بر کار شهرداری را به خوبی انجام نداده است. بنابراین ما بخش نظارتی را که مربوط به بندهای مختلف ماده 74 است را مهم می دانیم. برای اینکه این کار انجام شود، قوانین مرتبط با شورای شهر را هم به طور جدی دنبال می کنیم. یکی از جدی ترین کارهایی که می خواهیم انجام دهیم عبارت است از اینکه تکنولوژی و امکانات مدرن و اتوماسیون را جدی بگیریم؛ یعنی ما می توانیم بوسیله ابزار ها و امکانات و تکنولوژی های جدیدی که در اختیار ما قرار می گیرد؛ به صورت آنلاین برخی از فعالیت های شهرداری را رصد کنیم. 

به عنوان مثال این امکان در حوزه ساخت و ساز وجود دارد که در تمامی مناطق و نواحی تهران اگر گزارشاتی در مورد ساخت و ساز غیرقانونی وجود داشته، یا در زمینه حمل و نقل، ترافیک، محیط زیست و جمع آوری زباله به همین صورت؛ چنان چه تخلفی وجود دارد با استفاده از تکنولوژی این امکان را به وجود می آوریم که این مشکلات را بررسی کنیم. بدین ترتیب این هزینه ها پایین می آید؛ نکته دوم این که ناظر می تواند بوسیله ابزار های نظارتی مدرن، نه با گذاشتن نیروی انسانی در کار که پر هزینه و فساد انگیز است، امور را مدیریت کند؛ بنابراین بنای ما بر این است که انشاالله  با به کار گیری امکانات جدید قدرت نظارتی شورا را بالا ببریم. 

 

- با توجه به اینکه در مصاحبه های مختلف از تخلفات شهرداری گله داشتید؛ آیا شورای شهر جدید بنا دارد تخلفات شهرداری گذشته را رسانه ای کند و همه مشکلات را به گردن شهردار گذشته بیندازد؟

 

ما فی الواقع حدود 2 ماه است که کار فراقانونی خود را شروع کردیم؛ اینکه اصطلاح فراقانونی را به کار می گیرم برای این است که کار ما قانونا از اول شهریور 96 شروع می شود ولی بلافاصله بعد از اتمام رای گیری و اعلام نتیجه آرا در خرداد ماه کار خود را شروع کردیم و جلسات متوالی و فشرده ای هم داشتیم. زیرا باید کارهای نظارتی آغاز کنیم و ضمنا بتوانیم گزارشی در مورد اینکه وضعیت این شهر را چگونه تحویل می گیریم به مردم دهیم. ما نه بنا داریم که سیاه نمایی کنیم و نه بنا داریم که ماله کشی کنیم و تخلفات را بپوشانیم؛ ما سعی می کنیم که تصویر درست و واقعی از وضعیت موجود را ارائه دهیم که این کار و تلاش تا به الان انجام شده است.

 

- گزارشات خاصی از وضعیت فعلی تهران موجود است و بناست این گزارشات به رسانه ها ارائه شود؟

 

 بایستی اعلام کنم که در این مقطع زمانی گزارشات هنوز آماده نشده است ما در یک برنامه زمان بندی تصمیم داریم که یک گزارش سه ماهه به مردم ارائه دهیم. یعنی انشاالله از اول شهریور که کار خود را شروع می کنیم سعی داریم تا در یک ظرف زمانی سه ماهه تصویری از وضعیت شهر تهران در زمینه حمل و نقل و ترافیک و محیط سبز و جمع آوری زباله و ساخت و ساز ها و نظیر این ها در یک گزارش مورد اعتماد به مردم ارائه دهیم که مشخص شود شهر در چه وضعیتی است و هم چنین در اختیار رسانه ها هم قرار می گیرد. مشابه آن کاری است که ما برای کاندیداها انجام دادیم؛ اگر توجه کرده باشید ما سعی کردیم که برنامه کاندیداها را در اختیار رسانه ها قرار دهیم و بعد از اینکه رای گیری کردیم در مورد این موضوع هم اگر گزارش آماده ای داشتیم ، در اختیار خبرنگاران قرار می گیرد. 

 

- آیا بررسی وضعیت تهران همانند گذشته بعد سیاسی به خود می گیرد و بناست به این موضوع نیز سیاسی نگاه شود؟

 

اجازه دهید من یک واقعیت تلخ را بیان کنم و آن عبارت است از این که متاسفانه برخورد با تخلفات رنگ و بوی سیاسی به خودش می گیرد و جریان اصلاح طلب و اصولگرا هم متناسب با سلیقه سیاسی خودشان سعی می کنند برداشت خاص خودشان را در مورد یک تخلف داشته باشند و تلاش ما در شورای پنجم این است که تخلفات را به عنوان یک دید و نگرش کارشناسی مورد ارزیابی قرار دهیم، سنجش کنیم و به آن ها وزن دهیم. شما نگاه کنید، برخی از این گزارشات در شورای چهارم مشاهده می کنید که عملا بر مبنای جناح بندی های سیاسی قضاوت های متفاوتی در مورد یک پدیده مشخص می شود. نباید این گزارشات تخصصی کاملا رنگ و بوی سیاسی به خودش بگیرد و بنا داریم این گزارشات با دقت و کارشناسی تنظیم شود.

 

تکیه ما بر مچ گیری و پیچیدن به پای گذشتگان نیست؛ بلکه ما به دنبال این هستیم که در درجه اول مشکل را حل کنیم. شما در نظر بگیرید در جایی آتش سوزی صورت گرفته است در آن مقطع به دنبال عامل آن نیستند بلکه به دنبال اطفای حریق هستند؛ ما نیز به دنبال این هستیم که مشکل را حل کنیم و مردم در ظرف زمانی قابل قبولی این تغییر را احساس کنند. وقتی به دنبال راه حل مشکل رفتیم، طبعا بایستی عوامل بوجود آورنده ی این مشکل را هم پیدا کنیم.

 

- اگر بخواهیم این سوال را بپرسیم که حال تهران چطور است چه می گویید؟

 

اگر بخواهم با جزئیات با شما صحبت کنم باید این موضوع را به آینده موکول کنم ولی بر مبنای گزارشاتی که معاونین شهرداری و مقامات ذیربط به ما ارائه کردند؛ چیزی حدود 23هزار و 500 میلیارد تومان میزان بدهی شهرداری است که این بدهی شامل بدهی به بانک ها، بدهی به پیمانکاران، بدهی به دولت و بدهی به بخش خصوصی و دیگر بخش ها است. یک مجموعه بدهی دیگری هم وجود دارد که آن پروژه های نیمه تمام است که در حال حاضر روی دست شهرداری مانده است و طبعا این پروژه ها هم بایستی به اتمام برسد یا به عبارت دیگر شهرداری الزاما برای انجام هزینه هایی که قادر به نیمه تمام گذاشتن آن ها نیست، متعهد شود. این هم چیزی حدود 3هزار میلیارد تومان است. منتهی اگر این ها را به صورت دقیق و با جزئیات بخواهیم انشاالله بایستی مقداری صبر کنیم تا با مشخصات و جزئیات بیشتری خدمتتان گزارش دهیم. 

 

- با توجه به اینکه در هفته گذشته آقای نجفی به عنوان شهردار منتخب با اجماع اعضای شورای شهر برگزیده شدند؛ شهردار منتخب نسبت به سایر کاندیداها چه ویژگی بارزی داشت که مورد اجماع اعضا قرار گرفت؟

 

کلیه کاندیداهایی که در لیست هفت نفره ما قرار گرفتند به عنوان کاندیدا برتر دارای آن 16 مشخصه ای که به عنوان مشخصات شهرداری به توافق رسیدیم، بودند؛ اما نظر اکثریت قاطع اعضای شورای شهر بر این قرار گرفت که آقای دکتر نجفی این شرایط را به طور کامل و جامع تر دارا است. به عنوان مثال ما به دنبال یک شخصیتی بودیم که تجربیات کار در سطح ملی و کلان داشته باشد. آقای دکتر نجفی تجربه بسیار موفقی در دوره وزارت آموزش و پرورش دارند که مستقل از جهت گیری های سیاسی کلیه جناح های سیاسی کار ایشان را قابل تقدیر است و می ستایند. کاری که آقای دکتر نجفی در چند سالی که در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کردند، تصویب برنامه سوم بود و نکته قابل قبولی در کارنامه دکتر نجفی است. زمانی که ایشان در اوایل انقلاب در وزارت علوم بودند هم همین اتفاق صورت گرفت. بنابراین در تمام مقاطع وضعیت خوبی از خودشان برجای گذاشتند. در حوزه پاکدستی شما کمتر مدیری را پیدا می کنید که از اوایل انقلاب تا الان در رده های مدیریتی وجود داشته باشد و هیچ گونه حاشیه ای برای او به وجود نیاورده باشند یا شکل نگرفته باشد. اما آقای دکتر نجفی هم خودشان و هم اطرافیانشان کارنامه خوبی از این بابت داشتند. در زمینه قانون گرایی باز هم مشاهده می فرمایید که آقای دکتر نجفی به عنوان یک فرد ضابطه گرا و قانون گرا در سیستم دولتی شناخته شده است. ایشان به دلیل فعالیت هایی که در حوزه های برنامه ریزی داشتند، دید کلان نگری دارند و با این مقولات سر و کار داشتند. ضمنا تجربه ی کار مدیریت شهری هم داشتند. آقای نجفی 6 سال عضو شورای شهر تهران بودند بنابراین با مقولات شهر تهران نه تنها آشنایی دارند، بلکه کار کردند. با توجه به این عوامل، جمع بندی اعضای شورای شهر به ایشان رسید و به اتفاق آرا ایشان را به عنوان کاندیدای برتر معرفی کنیم. 

 

- با توجه به اینکه همه اعضای شورای شهر برای انتخاب شهردار به اجماع رسیدند و تهران خاطره خوبی از یکدستی به نفع شهردار ندارد، چه تدبیری دارید که همانند گذشته شورای شهر، به شورای شهرداری تبدیل نشود؟

 

ما در تلاشیم که حرکت جدیدی را آغاز یا تکمیل کنیم در واقع نسبت به کارهایی که انجام و بی نتیجه رها شد، حساس هستیم. یکی از آنان آن فعال کردن شورایاری ها در نقاط مختلف تهران است. وقتی شورایاری ها فعال شوند، ابزاری مستند برای نظارت بر اتفاقاتی است که در سطح شهر در جریان می باشد و اگر ما خود را بر گزارشاتی که آن ها به ما ارائه می دهند متکی کنیم، ملزم می شویم تا نظارت خود را در کار های شهرداری دقیق تر و درست تر انجام دهیم. من قبول دارم که اگر کار به فاز سیاسی کشیده شود آن موقع است که تخلفات نادیده گرفته می شود اما وقتی که آقای دکتر نجفی اعلام می کنند و می گویند که من از آن روزی که شهردار می شوم کسوت سیاسی را از تنم بیرون می آورم و اعضای شورای شهر هم متعهد می شوند که کار نظارتی خود را دقیق انجام دهند و ابزار های نظارتی خود را از حالا آماده می کنند، این موضوع حل می شود. همچنین من امیدوار هستم که ما هرگز به نادیده گرفتن تخلفات شهرداری گرفتارنشویم. 

 

- با توجه به اینکه شهرداری، شورا و دولت همسو هستند، این امکان وجود دارد که شهرداری بتواند بدهی های خود را از دولت وصول کند؟

 

ببینید بحث های مالی متقابل است؛ یعنی هم شهرداری مطالباتی از دولت دارد که پرداخت نکرده و متقابلا دولت هم مدعی است که موارد مالیاتی وجود دارد که شهرداری پرداخت نکرده است. بایستی بگویم که سردی رابطه شهرداری و دولت لطمات زیادی به منافع شهرداری زده است. متاسفانه این اتفاق هم در زمان دولت آقای احمدی نژاد افتاد. در هیچ موقعی رابطه منطقی و مناسب و گرمی بین دولت و شهرداری وجود نداشت. نتیجه این می شد که به هرحال خیلی از موارد به مطبوعات کشیده می شد و کار هم به جایی نمی رسید. با توجه به اینکه آقای دکتر نجفی اهل تعامل هستند و خودشان برآمده از دولت هستند و در حال پیوستن به خانواده شهرداری هستند. ضمنا قبلا هم در حوزه مدیریت شهری کار کرده و عضو شورای شهر بودند امیدوار هستیم که این تعامل متقابل درحال شکل گیری است؛ امیدواریم بگو مگو هایی که در گذشته وجود داشته است برطرف شود و باب همکاری بیشتر بین دولت و شهرداری باز شود. 

 

- مصوبه ای در مجلس وجود دارد با نام مالیات بر ارزش افزوده که عوارض شهرداری نیز بناست تحت عنوان مالیات به حساب دولت ریخته شود و از آنجا بین شهرداری ها تقسیم گردد. این مسئله را تا چه میزان صحیح می دانید؟

 

من منتقد جدی مصوبه مجلس هستم و حتما بایستی مورد بازنگری قرار گیرد. این بحث مالیات بر ارزش افزوده و مصوبه ای که مجلس در این زمینه گذراند لطمه ی بزرگی به شهرداری ها زد که الزاما بایستی بازنگری شود. اجازه بدهید من توضیح بیشتری بدهم. به هر حال در دنیا شهرداری ها در هیچ جایی بوسیله فروش تراکم، مجوز ساخت نمی دهند. این بدترین شیوه اداره شهر است که فی الواقع شهر فروشی است. اینکه ما برای شهر و پرداخت حقوق کارگر و کارمند فضای شهر را بفروشیم و فروشگاه ها و مال های بزرگ بوجود بیاوریم و ترافیک و راه بندان درست کنیم و هوای شهر را بیشتر آلوده کنیم بدترین شیوه مدیریتی است که در دنیا منسوخ شده است. 

 

- تا کنون شاید بگوئیم بیشتر کلان شهرهای ما این راه را در پی گرفته اند. راه صحیح را چه می دانید؟ 

 

روش درست عبارت است از این که ما درآمد های صحیح و سالمی را برای شهرداری تهیه کنیم و یکی از بهترین درآمد های سالم و پایدار مالیات بر ارزش افزوده است. بنابراین من امیدوارهستم با این همکاری که الان بین شورای شهر و نمایندگان تهران در مجلس شورای اسلامی وجود دارد انشاالله اصلاحات لازم در قانون مالیات بر ارزش افزوده بوجود آید. من به یک مثلثی اشاره می کنم مثلثی که در حال شکل گیری بین شورای شهر و نمایندگان مجلس و دولت در حال شکل گیری است. خوشبختانه ارتباط بین ما و مجلس برقرار شده است و ما جلساتی داریم که دیگر خودمان را یک جمع 51 نفره معرفی می کنیم که مرکب از 30 نفر نماینده شهر تهران به اضافه 21 نفر نماینده شورای شهر است. این مجموعه شهری و ملی به اضافه دولت که فی الواقع مجموعه دولت را هم به همکاری می طلبیم در کنار هم قرار دارند. امیدوار هستیم تا با این همکاری به طرف شکل دادن درآمد پایدار برای شهرداری برویم که از این روال غیر منطقی و غیر معقول فاصله بگیرد. 

 

- در زمان انتخابات ریاست جمهوری در مصاحبه ای به آقای قالیباف در خصوص بحث زباله نقدهایی داشتید. به نظر شما چرا شهرداری در بحث تفکیک زباله تا کنون با توجه به اهمیتش موفق عمل نکرده است و آیا شورای آینده این موضوع برایش در اولویت قرار دارد؟

 

یک نگرانی جدی هم در سطح شهرداری تهران و هم در کشور وجود دارد و آن عبارت است از این که ما سعی می کنیم که کارها را در قالب سیستم های دولتی و مقررات خشک تعریف کنیم و از به کار گیری مشارکت های داخلی و خارجی اجتناب می کنیم. متاسفانه در حال حاضر روزانه 8000 تن زباله در تهران تولید می شود که از میان این 8000 تن ، دو سوم آن به زباله تر و ما بقی به زباله خشک اختصاص دارد. بسیاری از این ها می تواند در سیستم های  بازیافت مورد استفاده قرار بگیرد. زباله های خشک و تر می توانند برق تولید کنند و در بسیاری از کشور ها هم زباله به عنوان یک طلای سیاه از آن یاد می کنند. برای اینکه می تواند هزینه خودش را برگرداند. ما نه تنها این هزینه را برنمی گردانیم بلکه مقدار زیادی برای رفت و روب شهری برای جمع آوری آنها هزینه می کنیم و بعد در جایی دیگر تخلیه می کنیم که شیر آبه های آن آب های زیر زمینی را آلوده می کند. حرف من عبارت از این است که تغییر نگرش به کار گیری بخش خصوصی چه داخلی و چه خارجی و بستن قرارداد با آن ها، می تواند هم هزینه های شهرداری را کاهش دهد و هم موجب تمیز شدن و نظافت بیشتر شهر شود که در حوزه جمع آوری زباله و در بقیه موارد هم می توانیم اقدامات مشابه را انجام دهیم.

 

- ممنون از اینکه وقتتان را به تیتر شهر اختصاص دادید. آیا در میان سوالات نکته ای وجود دارد که به آن پرداخته نشده باشد و در مجموع به عنوان کلام آخر چه نکته ای مد نظر دارید؟

 

در پایان باید بگویم که شهر تهران با چالش های خیلی زیادی مواجه است. مشکلات زیادی دارد. ولی در عین حال فرصت های بسیار خوبی هم دارد. شهر تهران کوه های زیبای شمال و دره های بسیار می تواند زمینه جذب گردشگران خارجی باشد. شهر تهران می تواند به عنوان واصل بین آسیای دور باشد تا بتواند بسیاری از پرواز های بین المللی را سرویس دهد و خود این مطلب، منبع درآمدی برای شهر تهران است. شهر تهران نیروهای انسانی متخصص و مجربی دارد که جمع شدن آن ها برای حل مسئله ای می تواند ثروت آفرین باشد. من امیدوارم که بتوانیم در مقابل تهدید های موجود از فرصت ها استفاده کنیم و این تهدید ها را به فرصت تبدیل کنیم.