دلیل گرانی مسکن از زبان مشاور وزیر راه/ پیشنهاد تبدیل مالیات خانه‌های خالی به عوارض / قیمت مسکن به اندازه رشد ارز بالا نمی‌رود

مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور تامین مالی گفت: بازار مسکن قطعا از افزایش نرخ ارز تاثیر گرفته اما این افزایش، سقف دارد و قیمت مسکن با شدتی که در بازارهای موازی داشتیم، افزایش پیدا نمی‌کند.

به گزارش ایسنا، حسین عبده تبریزی امروز در حاشیه نشست "راهکارهای تعادل بخشی به بازار مسکن در شرایط اقتصادی و سیاسی جاری" در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه پیش بینی شما از قیمت مسکن در ماه‌های آینده چیست، اظهار کرد: پیش بینی در شرایط فعلی مشکل است. بازار مسکن از متغیرهای اقتصادی و حجم پول تاثیر گرفت. در چند سال اخیر نقدینگی افزایش یافت ولی پایین بودن تقاضای کل باعث کنترل قیمت‌ها می‌شد. همین الان هم موضوعی که باعث کنترل قیمت‌ها شده این است که بودجه خانوار ضعیف است. وقتی قیمت‌ها خیلی بالا برود، مردم آن کالا را مصرف نمی‌کنند.

وی افزود: اتفاقی که در سال جدید افتاد موضوع خروج ترامپ از برجام بود که به عنوان عامل روانی در بازار عمل کرد. ترامپ تلاش می کند که ما نتوانیم نفت بفروشیم و درآمدهای ارزی به دست بیاوریم، این موارد به انتظارات تورمی تاثیر می‌گذارد. اما عامل تعیین کننده در قیمت مسکن به اعتقاد من کماکان بودجه خانوار است که به لحاظ محدودیت، قیمت‌های اجاره بیش از این افزایش نمی‌یابد. افزایش قیمت مسکن نیز از هیاهوی عرضه و تقاضای واقعی بالاتر بوده است. یعنی آنقدر که قیمت‌ها بالا رفته، معاملات افزایش نیافته است.

او ادامه داد: بعضی‌ها تصور افزایش قیمت را از ارز به مسکن منتقل می‌کنند؛ در حالی که مسکن کالاهای قابل صادر کردن نیست. وقتی ترامپ از برجام خارج می‌شود، قیمت ارز و طلا بالا می‌رود چون با آن ارتباط دارد اما ساختمان این ماهیت را ندارد. بازار مسکن قطعا از افزایش نرخ ارز تاثیر گرفته اما این افزایش، سقف دارد و قیمت مسکن با شدتی که در بازارهای موازی داشتیم افزایش پیدا نمی کند.

قیمت‌گذاری، بازار مسکن را ویران می‌کند

عبده تبریزی همچنین درباره قیمت‌گذاری مسکن که از سوی برخی نمایندگان مجلس دنبال می‌شود گفت: کنترل گذاری قیمت به زیان برنامه‌ریزی شهری است و در کوتاه مدت هم امکان ندارد. این نوع دستکاری در واقع باعث می‌شود مردم خانه‌های خود را اجاره ندهند و عرضه کم شود و بازار به هم بریزد. ممکن است اقدام کوتاه مدت برای چند ماه و شرایط خاص قابل توصیه باشد. اما جمله‌ای از یک اقتصاددان سوئدی به یاد دارم که کنترل قیمت و اجاره مسکن، برنامه‌ریزی شهری را ویران می‌کند و فقط بمباران بدتر از این است که شما نظام اجاره و فروش را به هم بزنید. در حال حاضر هم فکر نمی‌کنم کسی در کشور باشد که با تصور افزایش عرضه، قیمت‌گذاری در حوزه مسکن را توصیه کند.

وی تاکید کرد: کنترل بازار در بخش‌هایی که انحصار وجود دارد؛ جواب می‌دهد اما در بازار مسکن که هزاران نفر قصد خرید و فروش یا اجاره مسکن را دارند، اعمال سیاست‌های کنترلی، نتیجه‌ای جز فساد نخواهد داشت.

محدودیت بودجه مانع از اجرای مسکن استیجاری شد

مشاور وزیر راه و شهرسازی همچنین درباره طرح مسکن اجتماعی گفت: مسکن اجتماعی برای اقشاری است که توان اجاره و توان پرداخت اقساط تسهیلات را دارند. بنابراین دولت، شهرداری‌ها و جامعه خیرین مورد حمایت قرار گیرند. بخشی از برنامه وزارت راه و شهرسازی به لحاظ محدودیت‌های بودجه در مورد مسکن استیجاری اجتماعی به اجرا درنیامد اما تا حدی در این زمینه حرکت‌هایی صورت گرفت. امروز هم در این نشست بحث این بود که بتوان بخشی از مالیات مربوط به دولت را به شهرداری‌ها برای مسکن اجتماعی منتقل کرد. بدین صورت که بخشی از مالیات مربوط به بخش مسکن را شهرداری‌ها به شکل عوارض دریافت کنند و برای مسکن اجتماعی اختصاص دهند.

وی در پاسخ به سوالاتی مبنی بر اینکه اجاره بها چند درصد افزایش یافته، راهکار کنترل قیمت اجاره چیست و مسکن استیجاری به کجا رسید، تصریح کرد: دولتهای یازدهم و دوازدهم اعلام کردند که در حوزه‌ای که بخش خصوصی به شکل گسترده فعالیت می‌کند، علاقه‌مند به کار اجرایی نیستند. بنابراین فعالیت خانه‌سازی از سوی دولت را غلط می‌دانند. دولت باید سیاست‌هایی را به کار گیرد که از اقشار آسیب‌پذیر همچون حاشیه‌نشیان حمایت شود و خانه‌های اجتماعی ایجاد شود.

به گفته او در بخش استیجاری نگرانی از پایین بودن عرضه خانه‌های کوچک وجود دارد. مقدار قابل ملاحظه‌ای خانه‌های گران قیمت خالی داریم ولی خانه‌های ارزان قیمت به ویژه در تهران و شهرهای بزرگ بسیار کم است. باید تلاش شود حمایت از تولید واحدهای کوچک و ارزان قیمت با پرداخت تسهیلات در دستور کار قرار گیرد.

پیشنهاد تبدیل مالیات خانه های خالی به عوارض

ساعت24-مشاور وزیر راه و شهرسازی از پیشنهاد تبدیل مالیات خانه‌های خالی به عوارض خبر داد و با بیان این‌که شهرداری‌ها این منافع را در مسکن اجتماعی هزینه می‌کنند، از فولاد به‌عنوان عامل گرانی مسکن یاد کرد و گفت: بودجه خانوارها در ۱۱ سال اخیر تضعیف شد.

حسین عبده تبریزی اظهار کرد:‌ قدرت نسبت وامی که بانک‌ها برای دو نفر 140 تا 160 میلیون می‌دهند تضعیف شده و دیگر برای یک نفر پرداخت 50 تا 60 میلیون برای خرید خانه در تهران کافی نیست. این می‌طلبد که یک تغییر سیاست جدی در حوزه اعتبارات با توجه به تغییر قیمت‌ها داشته باشیم تا بتوانیم امکان خرید خانه را برای مردم فراهم کنیم.

وی با اشاره به برنامه‌های بلندمدت و اولویت‌های خاص، افزود: در چارچوب برنامه‌های بلندمدت و این‌که آیا روی اولویت خاصی تاکید شود باید گفت با آن‌که می‌گویند کارهای فوری نمی‌توان انجام داد و برنامه‌های بالادستی اهمیت دارد، اما در این برهه زمانی و هم اندیشی‌صورت گرفته "اجاره" بحثی است که به صورت فوری می‌توان روی آن تغییر یا تاکید داشت.

وی ادامه داد:‌ در بخش اجاره، مالکان عمدتا بازده را با قیمت ارز مقایسه می‌کنند و معتقدند باید تغییر قابل ملاحظه‌ای داشته باشند. این اتفاق در حالی است که بودجه خانوار از سال 86 تا به الان به طور دائم تضعیف شده و امکان بالارفتن اجاره‌ها با توجه به اقتصاد خانوار امکانپذیر نیست.

مشاور وزیر راه و شهرسازی گفت: امروز اگر گوشت گران شود، تصور این است که کمتر مصرف شود چون قدرت خرید نیست اما در بخش مسکن چه اتفاقی خواهد افتد؟ وقتی اجاره بالا برود تا قدرت دلار را جواب دهد در مقابل از خانواری که افزایش درآمدی 20 درصدی داشته جواب نگرفته و خانوار نمی‌تواند بیاید اجاره 2 یا 1.5 برابر را بدهد.

عبده‌تبریزی اظهار کرد:افزایش قیمت در بخش مسکن سروصدایش از تقاضای آن بالاتر است و امکان عملی برای افزایش عجیب و غریب روی قیمت‌ها و اجاره نخواهیم داشت.

وی افزود: البته طبیعی است در بخش‌هایی افزایش هزینه تولید را داشتیم که متصل به دلار بود که نمونه آن فولاد است که افزایش قیمت دلار تاثیر قابل ملاحظه‌ای روی قیمت تمام کننده این محصول گذاشت. چرا که به بخش خارجی وصل بود و کارگر خارجی در اختیار داشت و همین مسئله باعث بالا رفتن دستمزدها شد که باعث بالا رفتن قیمت مسکن شد. با این حال اما اینکه بازار فکر می‌کند فراتر از این افزایش‌ قیمت‌ها می‌تواند دریافتی داشته باشد و مثلا قیمت زمین را دو برابر کنید تصوری است که در عمل اتفاق نخواهد افتاد.

مشاور وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به موضوعی درباره مسکن اجتماعی که گفته شد عمر این طرح‌ها در دنیا به سر آمده است، تصریح کرد: اینکه گفته شد زمان مسکن اجتماعی گذشته است باید بگویم اصلا این‌طور نیست و تنها شکل آن تغییر کرده است. دیگر به عنوان دولت کسی در شهرها خانه نمی‌سازد اما اتفاقا به عنوان بخشی از بسته تامین اجتماعی این مسئله بسیار مهم است و در دنیا اهمیت ویژه‌ای به آن می‌دهند.

عبده‌تبریزی بیان کرد: این موضوع از آن جهت در دنیا مهم است که کسانی که خودشان نمی‌توانند اجاره خودشان را بدهند یا قسط خانه را پرداخت کنند دولت می‌تواند به کمک آنها بیاید و طبیعی است که در سال‌های گذشته به لحاظ بودجه این برنامه اجرایی نشد. مسکن اجتماعی به طور شدید لازم بوده و باید در بخشی از بسته تامین اجتماعی کشور قرار بگیرد. البته در این مسئله نقش دولت کافی نیست و شهرداری‌ها و نهادهای خیریه هم باید نقشی پررنگ در این حوزه داشته باشند. البته یک پیشنهاد هم وجود دارد که مالیات خانه‌های خالی را تبدیل به عوارض کنیم و توسط شهرداری‌ها گرفته شود تا منافع حاصل از آن در مسکن اجتماعی مصرف شود.