سرنوشت نامشخص پارک پردیسان/ شهرداری اداره کننده پارک سازمان محیط زیست؟

در دوازدهمین جلسه علنی شورای شهر تهران واگذاری پارک پردیسان پس از 20 سال به شهرداری تهران مورد بررسی قرار گرفت.

 

 

به گزارش تیترشهر: زهرا صدراعظم نوری در تذکرات پیش از دستور دوازدهمین جلسه علنی شورای شهر تهران، ری و تجریش، اظهار داشت:از شهردار تهران برای سومین اقدام درخور تحسین تشکر می‌کنم.
وی ادامه داد: شهردار در ابتدا بخشنامه ممنوعیت هولوگرام و سپس مسئولیت‌پذیری شهرداری مناطق در کمیسیون شهرسازی و نهایتاً توافقنامه با سازمان حفاظت محیط زیست برای مصوبه‌ای که در سال 91، الزام ایجاد کرده بود، به شهرداری و حفاظت محیط زیست، پارک پردیسان که تنها بانک ارزشمند از لحاظ ژنتیکی است را احیاء کنند.
صدراعظم نوری گفت: پارک پردیسان به عنوان اکوپارک و به عنوان ریه تنفسی شهر تهران مطرح است و امیدواریم در آینده بهره‌وری بهتری بتوان از این پارک داشت.
رئیس کمیسیون محیط زیست و سلامت شورای شهر تهران با اشاره به اینکه باید گونه‌های ارزشمند این پارک حفظ شود، گفت: شهرداری باید از این پارک حفاظت کند و از هرگونه تغییر کاربری در آن جلوگیری شود.
وی بیان داشت: طبق طرح تفصیلی پارک پردیسان در پهنه G (فضای سبز) قرار دارد و باید بگونه‌ای از‌ آن حفاظت شود که شرایط اکولوژیکی آن حفظ شود.
صدراعظم‌ نوری  یادآور شد: شهرداری تهران باید از نگاه غیربومی و پیمانکاری که موجب بروز مشکلات عدیده محیط زیستی می‌شود اجتناب کند.
هاشمی رفسنجانی رئیس شورای شهر تهران، ری و تجریش گفت: از 20 سال پیش مطرح بوده است که این پارک به شهرداری تحویل داده شود ولی همیشه سازمان محیط زیست بود که این کار را انجام نداد لذا از آقای کلانتری بابت این واگذاری تشکر می‌کنیم که این تصمیم 20 ساله بالاخره اجرایی شد.
هاشمی رفسنجانی بیان داشت: اقدامی که بیش از بیست و چند سال عقب افتاده بود بالاخره شاهد انجام آن هستیم.
مدیریت «پارک پردیسان» به شهرداری تهران سپرده شد
بعد از گذشت نزدیک به 45 سال از ارائه طرح اولیه سازمان محیط زیست در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی برای ایجاد پوشش گیاهی و جانوری 5 قاره جهان در پارک طبیعت پردیسان تهران - که هیچوقت اجرایی نشد- صبح دیروز رئیس سازمان محیط‌زیست و شهردار تهران تفاهمنامه‌ای را برای «احیای پارک پردیسان» به امضا رساندند.

پارک پردیسان که تنها رویشگاه طبیعی باقیمانده در تهران با بیش از 300 گونه گیاهی کمیاب و بعضا بومی و اندمیک و زیستگاه روباه و برخی پرندگان است از زمان اسکندر فیروز، به عنوان نخستین رئیس سازمان محیط زیست ایران، تاکنون فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سرگذاشته و بارها تاسرحد واگذاری قطعی و تغییرکاربری پیش رفته است.
به گفته عیسی کلانتری «در سال‌های گذشته حدود 80 هکتار از این پارک توسط وزارت نیرو، وزارت مسکن، ایجاد بزرگراه و برج میلاد توسط شهرداری و... تغییرکاربری یافته» اما هنوز حدود 240 هکتار از این پارک به عنوان اصلی‌ترین کریدور آب و هوایی تهران در مسیر وزش باد غرب به شرق نسبتا بکر و دست نخورده باقی مانده است.

شهردار تهران در حاشیه امضای تفاهمنامه پارک طبیعت پردیسان در جمع خبرنگاران گفت: تاکنون تعصبات دستگاهی مانع از این شده بود که مدیریت پارک پردیسان به نتیجه برسد. تا اینکه با دخالت مستقیم دکتر کلانتری توانستیم در این زمینه به توافق برسیم. به گفته او بر اساس این توافق برای مدت 15 سال سازماندهی و مدیریت پارک در اختیار شهرداری قرار می‌گیرد و نظارت عالیه سازمان محیط زیست به قوت خودش باقی خواهد بود و امیدواریم عموم شهروندان بتوانند استفاده مطلوب‌تری از پارک داشته باشند و در کنار آن ارزش‌های علمی و پژوهشی پارک را احیا کنیم چرا که محققان در داخل و خارج از کشور علاقه‌مند هستند روی مسائل مختلف این پارک تحقیق کنند. محمد علی نجفی تأکید کرد: یکی از اهداف این توافقنامه این است که از گونه‌های گیاهی بومی موجود در پارک حفاظت کنیم و روش علمی در نگهداری از پارک انجام شود. او افزود: طرح جامع پارک پردیسان باید با اولویت انجام شود تا در کوتاه‌ترین بازه زمانی به نتیجه مطلوب برسیم و شاهد تحول در پارک طبیعت پردیسان باشیم.
۳۰۰ میلیارد تومان برای بهسازی پارک پردیسان
در همین حال رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز افزود: پارک پردیسان یک مصوبه قبل از انقلاب داشت که در شرایط حاضر قابل اجرا نیست چون آن مصوبه دنبال پیاده کردن محیط زیست جهان بود اما اکنون حدود ۸۰ هکتار از پارک کم شده است. عیسی کلانتری افزود: سازمان محیط زیست از لحاظ بودجه سازمانی فقیر و مستضعف است و شرایط مالی مناسبی برای بهسازی پردیسان ندارد، برای همین طی توافقی با شهردار، بهسازی پارک پردیسان با تأمین300 میلیارد تومان طی چهار سال آینده از سوی شهرداری تأمین خواهد شد. وی افزود: امیدواریم در کمتر از یک سال شهرداری طبق پروژه‌ای که از ده‌ها سال پیش طراحی شده بود احیا و بازسازی پردیسان را انجام دهد. چون پردیسان وضعیت مناسبی ندارد. درختان خشک شده، بخشی از پارک دچار آتش سوزی شده و امکان آب‌رسانی پارک محدود است بنابراین طی توافق با رئیس سازمان فضای سبز شهرداری قرار است طرح مصوب دهه ۷۰ با تغییراتی برای پارک پردیسان اجرا شود.
ابراز نگرانی از نابودی جامعه گیاهی پردیسان
انعقاد تفاهمنامه بین سازمان محیط زیست و شهرداری تهران که چهارسال قبل به دلیل اعتراض برخی گروه‌های محیط زیستی و متخصصان دانشگاهی منتفی شده بود حالا بار دیگر موجب نگرانی جامعه محیط زیستی شده است. دکتر حسین آخانی، زیست شناس و عضو هیأت علمی دانشکده علوم دانشگاه تهران در این باره می‌گوید: اگر قرار باشد به شیوه رایج شهرداری و همانند همان اتفاقاتی که در دره فرحزاد، پردیسان و کن رقم خورده، پارک را احیا کنند یعنی باید فاتحه تنوع زیستی پارک را بخوانیم. آخانی افزود: به اعتقاد ما اگر قرار است پردیسان را احیا کنند، یعنی باید همه آنچه که شهرداری در این پارک پیاده کرده و ساخته خراب شود و امیدوارم هدفشان حذف پوشش گیاهی بومی پارک، از بین بردن زیستگاه برخی جانوران همچون روباه، تخریب عارضه‌های طبیعی و تبدیل آنها به بتن و سیمان و آسفالت و ساختمان نباشد.
این پژوهشگر افزود: وقتی در دهه 70 از آلمان به ایران برگشتم به دعوت سازمان محیط زیست به عنوان مشاور پروژه طرح پارک پردیسان برای بازنگری در طرح اولیه که متعلق به قبل از انقلاب بود انتخاب شدم اما چون برای پیاده‌سازی بیوم 5 قاره، نه توان فنی لازم در ایران وجود داشت و نه دولت حاضر بود چنین بودجه سنگینی را متحمل شود ما طرح عملی‌تر دیگری دادیم که هیچوقت هم اجرایی نشد. او افزود: حالا بیش از دو دهه از آن زمان گذشته و نگاه دنیا نسبت به محیط زیست تغییر کرده و در شهرها هدف حفظ باقیمانده اکوسیستم‌های طبیعی است نه تبدیل آنها به اکوسیستم مصنوعی! چون تجربه جهانی ثابت کرده اکوسیستم‌های طبیعی کارکرد اکولوژیک بیشتری دارند و از نظر تفرجی هم برای شهرنشینان کاربردی ترند. مردم وقتی وارد پردیسان می‌شوند به دلیل وجود بیش از 300 گونه علفی و درختچه‌ های خودرو و وجود تپه و دره‌های زیبا احساس می‌کنند وارد محیط طبیعی شده‌اند و این امر حتی گاهی بسیاری از مردم را برای رفتن به ارتفاعات شمال تهران بی‌نیاز می کند و این کاملاً متفاوت از کارکرد دیگر پارک های تهران است که با هزینه‌های گزاف توسط شهرداری ایجاد شده است.
مالکیت پردیسان به شهرداری واگذار نمی‌شود

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در مراسم امضای تفاهم‌نامه بهسازی پارک پردیسان با شهرداری تهران در جمع خبرنگاران گفت: مالکیت پارک طبیعت پردیسان به شهرداری واگذار نمی‌شود و این پارک همچنان در اختیار سازمان محیط زیست خواهد بود. همچنین جزییات این طرح با نظارت سازمان اجرا می شود.
عیسی کلانتریدرباره نگرانی‌ها از تخریب زیستگاهی حیات وحش موجود در این پارک با آلودگی نوری و آسفالت‌کاری که از قبل مطرح بود گفت: قطعا همه ملاحظات زیست محیطی در فرایند بهسازی رعایت خواهد شد.  
وی افزود: امیداوریم شهرداری تهران این پارک را در کمتر از یک سال احیا و طبق پروژه ای که از دهها سال قبل پیش بینی شده بود بازسازی کند تا مورد استفاده مردم تهران قرار گیرد.  
کلانتری تصریح کرد: اکنون وضعیت پارک پردیسان مناسب نیست، درختان خشک شده، آتش سوزی رخ داده و امکان آبرسانی به آن بسیار محدود است و به دلیل نبود منابع مالی، سازمان توان بهسازی را ندارد.  
کلانتری ادامه داد: مبلغ ۳۰۰ میلیارد تومان برای اجرای طرح جامع پارک پردیسان در نظر گرفته شده است که شهرداری در مدت سه تا چهار سال به تدریج آنرا هزینه خواهد کرد.  
وی با اشاره به اینکه در اجرای این طرح تمام ملاحظات زیست محیطی رعایت می شود گفت: این پارک یک مصوبه قبل از انقلاب و مصوبه بعد از انقلاب دارد که در مصوبه قبل از انقلاب قرار بود محیط زیست جهان به نمایش گذاشته شود که دیگر قابل اجرا نیست چون حدود ۷۰ تا ۸۰ هکتار از پارک کم شده، بخشی به برج میلاد تبدیل شده، بخشی را وزارت مسکن و شهرسازی گرفته و بخشی نیز اتوبان شده است بنابراین طرح دوم که در دهه ۷۰ تهیه شد اجرا می شود که قرار است حیات وحش ایران پیاده شود.
تفاهم نامه بهسازی پارک طبیعت پردیسان امروز یکشنبه به امضای عیسی کلانتری رییس سازمان حفاظت محیط زیست و محمد علی نجفی شهردار تهران رسید.