شهر هوشمندی که اطلاعات جمع می‌کند!
ساختمان‌های پیشساخته که در جهت ذخیره انرژی بسیار مقاوم شده‌اند در جاهایی مستقر می‌شوند که می‌تواند خیلی سریع تغییر کند. این یعنی قوانین شهرسازی و منطقه‌بندی متعارف در شهر هوشمند کاربردی ندارند
آینده نگر/منبع: نیویورک تایمز
وقتی مقامات شهر تورنتوی کانادا فهمیدند یک شرکت مادر گوگل می‌خواهد پروژه شهر هوشمند آینده را در یکی از مناطق متروکه تورنتو آغاز کند، همه خوشحال شدند. این پروژه برای شهری مثل تورنتو که می‌خواهد به یکی از مراکز اصلی شرکت‌های تکنولوژیک در امریکای شمالی تبدیل شود کاملا مناسب به نظر می‌رسید.
شرکت سایدواک که متعلق به آلفابت (شرکت مادر گوگل) است این پروژه را اجرا می‌کند و وعده داده که شهرسازی و تکنولوژی را در کنار هم برای این شهر آینده پیش ببرد. پیش‌تر زمان زیادی برای یافتن مکان مناسب برای ساختن این شهر هوشمند صرف شده بود. ظاهرا ۵۲ منطقه در امریکا و تعدادی منطقه دیگر در سایر نقاط جهان برای ساختن آن مورد بررسی قرار گرفته بودند اما شرایط هیچ‌یک برای ساخت این شهر آینده به اندازه فضایی که در دل تورنتو - نزدیک به مرکز شهر و نزدیک به باراندازهای قدیمی متعلق به دولت فدرال- فراهم بود مناسب به نظر نمی‌رسید. این منطقه از دهه ۱۹۵۰ میلادی به بعد چندان مورد استفاده تجاری قرار نگرفته است ولی حالا سایدواک می‌گوید پنجاه میلیارد دلار را صرف مشاوره‌های مختلف در ساخت این شهر هوشمند و برنامه‌ریزی برای آن خواهد کرد. در عین حال، جزئیاتی از برنامه کلی این شرکت نیز منتشر شده که واکنش‌های مختلفی را به همراه داشته است.
قرار است همه چیز در این پروژه -که کوی‌ساید نام دارد- به شکلی جدید «ساخته شود». ساختمان‌های پیشساخته که در جهت ذخیره انرژی بسیار مقاوم شده‌اند در مناطق مختلف مستقر خواهند شد؛ اما ممکن است جای آنها در آینده عوض هم بشود. این یعنی پایبند ماندن به قوانین متعارف شهرسازی و منطقه‌بندی در شهرهای کانادا قرار نیست رعایت شود. رساندن و جابه‌جایی همه‌چیز - از غذای بیرون‌بر گرفته تا محموله‌های پستی و زباله- توسط ربات‌ها انجام خواهد شد. فضاها لزوما مسکونی یا تجاری نخواهند بود و می‌توانند سریعا تغییر کاربری بدهند یا در کنار هم قرار داشته باشند. از خودروهای شخصی در این شهر جدید خبری نخواهد بود و به جایش از خودروهای بی‌راننده و خودران استفاده خواهد شد. دیگر امکان‌های حرکت در شهر شامل پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و امکانات عظیم حمل و نقل عمومی خواهد بود.
حتی وعده داده شده که تمام لوله‌کشی‌ها و سیم‌کشی‌های شهری داخل تونل‌ها و پنل‌های مخصوصی قرار بگیرد که نیاز به حفر خیابان‌ها را از بین ببرد. همچنین فضای شهری با آب و هوای فصلی تطبیق پیدا خواهد کرد. مثلا وقتی باران می‌آید یا آفتاب و گرما شدید است، سایه‌بان‌ها یا حفاظ‌های مخصوصی با سرعت در فضای شهری باز خواهد شد. در صورت وجود برف و یخ‌بندان نیز زمین با روش مخصوص گرم خواهد شد تا افرادی که مشغول پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری هستند با مشکلی مواجه نشوند.
اما مهم‌ترین مشخصه این شهر هوشمند، جمع‌آوری گسترده اطلاعات است: شمشیری دولبه که از یک سو بسیار جالب و آینده‌محور است و از سویی دیگر، شهروندان را نسبت به حفظ حریم شخصی‌شان نگران کرده است.
درواقع مقامات شهری تورنتو به این فکر نکرده بودند که دارند فضایی بزرگ از این شهر را در اختیار شرکتی نزدیک به گوگل - بزرگ‌ترین شرکت جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات دنیا- می‌گذارند. حالا مشخص شده که در این شهر هوشمند، حسگرها و دوربین‌های مختلفی در داخل و بیرون ساختمان‌ها کار گذاشته خواهد شد که همه‌چیز- از آلودگی هوا گرفته تا حرکت مردم و وسایل نقلیه- را ثبت و تحلیل خواهد کرد. تجهیزات ساختمان‌ها میزان استفاده هرچیز را ثبت خواهند کرد: مثلا اینکه در سینک ظرف‌شویی چقدر آب مصرف شده است یا ربات‌ها چه میزان زباله را جابه‌جا کرده‌اند. مجموعه اطلاعات جمع‌آوری‌شده در این شهر هوشمند بعدا برای برنامه‌ریزی شهرهای مهم‌تر آینده مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
مسئله جمع‌آوری اطلاعات در این شهر هوشمند حالا به چالشی بدل شده که توجه مردم و صاحب‌نظران را به یک اندازه جلب کرده است. پاملا رابینسون استادیار دانشکده شهرسازی رایرسون در دانشگاه تورنتو از جمله مخالفان این پروژه است و می‌گوید چنین رویکردی باعث خواهد شد اطلاعات عمومی نه به دست دولت، بلکه به دست شرکت‌های خصوصی بیفتد و در آینده هم چشم‌انداز برنامه‌های شرکت‌های خصوصی عملا تعیین‌کننده زندگی مردم عادی در شهرهای هوشمند باشد. به اعتقاد او، وجود حسگرها و دوربین‌های زیاد در عین حال باعث کاهش استفاده از فضاهای عمومی شهر توسط مردم خواهد شد و این نقض نفس شهرنشینی است. همچنین کمپین‌هایی به صورت آنلاین برای حفظ حریم خصوصی شهروندان در این شهر آینده به راه افتاده که می‌تواند روی برنامه‌ریزی برای ساخت آن تاثیر بگذارد.
با این اوصاف در حال حاضر، آنچه که اندکی دست و پای مسئولان این پروژه را بسته، موانع تکنولوژیک نیستند بلکه ممکن است موانع اجتماعی باعث تغییراتی در این پروژه بسیار آینده‌محور شوند. تنها در آن صورت، این شهر هوشمند با ساکنانش هم تطبیق پیدا خواهد کرد.
