طلسم صدساله شکست!
شهرضا – هرکس که اندکی با سازههای معماری ایرانی آشنا باشد از دور که نگاهش میکند به خوبی متوجه میشود که تقلیدی است از معماری هخامنشی. برجهایی چهارگوش، ساختمانهایی مربعی شکل با کنگرههایی که به ترتیبی زیبا چیده شده است...
به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، شوربختانه دست غارتگر ایام، دست در دست بعضی بیتدبیریها داده تا بخشی از سازههای آن تخریب شود، اما قسمت اعظم آن هنوز هم پابرجاست و باشکوه.
بنایی آجری که یادمانی است از تلاش پدرانمان برای توسعه و رونق اقتصادی شهر که اینک در قلب شهر آرام گرفته است. آلمانیها در عهد پهلوی اول و به سال ۱۳۱۵ با سرمایهگذاری یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان آن را ساختند، اما جنگ جهانی دوم آغاز به کار آن را تا سال ۱۳۱۷ به تأخیر انداخت.
بارها تنش را لرزاندند؛ زمانی خواستند این بنای تاریخی یک صدساله را کاملا تخریب کنند، غافل از اینکه آنچه تیشه به ریشهاش میزنند روزگاری از مهمترین قطبهای صنعتی استان بوده و هنوز کسانی هستند که یاد ایامی که در آن کار میکردند را در خاطر دارند؛ اما تلاش دلسوزان فرجامی بی سرانجام را نصیب کرد و اجازه نداد تا قلم بطلان بر بخشی از شناسنامه شهرضاییها کشیده شود.
حاج محمد که روزگاری کارگر کارخانه ریسندگی «نوین» شهرضا بوده از دوران رونق آن میگوید: عده بسیاری از جوانان شهرضایی در این محل کار میکردند که برخی از آنان اکنون مستمری بگیر تأمین اجتماعی هستند. این کارخانه برای نخریسی و پارچه بافی ایجاد شد.
اما زمانی دیگر نام این کارخانه را در راهروهای دادگستری شنیدیم همراه با اخباری از اینکه مالکان، قصد تصرف دوباره آن را دارند. ماجرای دادگستری به فرجام نرسیده بود که خبری تلخ دلها را افسرده کرد...
در یکی از آخرین جلسات کارگروه اشتغال و سرمایهگذاری شهرستان بود که شهرداری شهرضا اعلام کرد، «قرار بود بازارچه مشاغل خانگی در محل کارخانه تاریخی «نوین» ایجاد شود، اما صدور رأی قضایی مبنی بر خلع ید شهرداری از این بنای تاریخی، این مکان را از بین برده است.»
در شهری تاریخی که نبود فضاهایی همانند موزه، نمایشگاه و سالن سرپوشیده بسیار مشهود است، باخبر شدیم شماره ۶۵۳۹ که از هفتم مهرماه ۱۳۸۱ به نام این بنای تاریخی در سیاهه آثار ملی ثبت شده نیز حذف شده است و به این وسیله ناامیدی بر بخش مهمی از تلاشها، سایه افکند.
اما به تازگی گویا طلسم تملک این بنای تاریخی شکسته شده و قرار است پس از مدتی، اکنون آرامش یابد.
سمیه محمودی، نماینده مردم شهرضا در مجلس شورای اسلامی، کارخانه نوین را بخش مهمی از شناسنامه تاریخی مردم این شهرستان میداند و میگوید: هر تلاشی که برای تملک این بنای تاریخی انجام شود، خدمتی به فرهنگ و تاریخ ارزشمند شهرضا است.
وی ادامه میدهد: در ماههای پایانی سال گذشته با دعوت از حمیدرضا عظیمیان، معاون وزیر راه و رییس سازمان زمین و مسکن در شهرضا، از این بنای تاریخی بازدید شد، پس از آن جلسه، قرار شد وزارت راه و شهرسازی در قبال واگذاری زمین با مالکان این بنای تاریخی آن را تملک کند که البته همکاری بسیار خوب اداره کل راه و شهرسازی استان نیز در این زمینه مؤثر بود.
نماینده مردم شهرضا در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد:لازم است مسئولان شهرستانی به ویژه شهرداری و اعضای شورای اسلامی شهر در این زمینه پیگیری کنند تا مراحل تملک این بنای تاریخی تمام شود.
غلامرضا سبزواری، رییس اداره راه و شهرسازی شهرضا این خبر را تأیید میکند و می گوید: در زمستان سال گذشته، اکیپی از سازمان عمران و بهسازی ایران و اداره کل راه و شهرسازی استان از کارخانه تاریخی نوین بازدید کردند و قول مساعد مبنی بر تملک این بنای تاریخی دادند.
وی ادامه میدهد: این اثر تاریخی زنده و پویا است و قابلیت آن را دارد که به عنوان یک بنای ارزشمند با کاربریهای مختلف مورد استفاده قرار بگیرد.
امید است به زودی شاهد احیای این بنای تاریخی باشیم، زیرا آنچه مشاهده میشود آینده خوشی را نوید نمیدهد؛ نفوذ موریانه در بعضی از مناطق، تیرهای سقف را شکسته، کاهگل و گچ و اندودهای روی دیوارها به دلیل عدم رسیدگی فرسوده شده و بخشهایی از سقفها فرریخته است. بنابراین کارخانه نوین این روزها بیش از گذشته نیازمند تیمار است...