مخرب در چند ثانیه : 10 زلزله مخرب در دنیا

هفته نامه صدا: زمین لرزه ها یکی از مخرب ترین بلایای طبیعی هستند که ظرف مدت چند ثانیه قادر به ایجاد خسارات عظیمی در منطقه وقوع هستند. در این مطلب با 10 مورد از فجیع ترین زلزله های تاریخ از لحاظ شدت و خسارات جانی آشنا می شویم.

کشمیر، پاکستان

در 8 اکتبر 2005، شهر کشمیر در پاکستان با یک زلزله معادل 7.6 ریشتر رو به رو شد. تلفات این فاجعه 85000 نفر بود و بیش از 69000 نفر زخمی شدند.

 

 

این زمین لرزه که با همان شدت زلزله سان فرانسیسکو در سال 1906 اما در مساحتی کوچکتر از آن رخ داد، جان نزدیک به 14000 نفر را در جامو (همسایگی کشمیر) گرفت و لرزش ناشی از آن در تاجیکستان و بخش غربی چین نیز احساس شد.

خسارت ناشی از این زلزله در حدود 5 میلیارد دلار تخمین زده شد.

شماخی، آذربایجان

این زلزله 6.9 ریشتری در نوامبر 1667 با مرکز حوالی نزدیک شهر شماخی آذربایجان رخ داد و باعث مرگ 80000 نفر شد. خسارات مالی وارده توسط این زلزله با عمق کانونی 12 کیلومتر، نزدیک به بیش از 25 میلیون دلار بود.

تبریز، ایران

این زلزله در نزدیکی شهر تبریز در تاریخ 26 آوریل 1721 اتفاق افتاد، مساجد و مدارس برجسته این شهر را نابود کرد و خسارات جانی ناشی از آن بین 8000 تا 80000 نفر تخمین زده شد.

این زلزله به عنوان نشانه ای از بدبختی یا نمایش خشم الهی باعث موفقیت دولت عثمانی در تبریز در سال 1722 و در پی آن مشکلات اقتصادی و همچنین نابودی آثار تاریخی مهم تبریز شد.

 

لیسبون، پرتغال

این رویداد که به عنوان «زلزله بزرگ لیسبون» شناخته می شود، در تاریخ اول نوامبر 1755 در پادشاهی پرتغال رخ داد. زلزله شناسان امروز زمین لرزه لیسبون را در محدوده ای از لحاظ مقیاس لحظه ای 8.5 تا 9.0 ریشتر قرار می دهند که ترکیبی مرگبار از آتش سوزی های بعدی و سونامی به همراه دارد.

این فاجعه لیسبون و مناطق اطراف آن را کاملا تخریب کرد و شمار مرگ و میر ناشی از آن بین 10000 تا 100,000 نفر بود. به دلیل اثرات ویران کننده آن در مقایس بزرگ، این رویداد منجر به آغاز مطالعات دقیق در زمینه زلزله شناسی مدرن و مهندسی زلزله شد.

یونگای، پرو

این زلزله بزرگ در پرو، زلزله زیردریا بود که مناطق آنکاش و لالیبرتاد را تحت تاثیر قرار داد. این رخداد در 31 مه 1970 به وقوع پیوست که با ثبت بیش از 3 میلیون نفر در آمار خسارات جانی خود، به عنوان بدترین بلای طبیعی فاجعه بار در پرو ثبت شد.

این زلزله در مقایس 7.9 تا 8.0 ریشتر ثبت شده و شدت هشتم در مقایس مرکالی است که 45 ثانیه طول کشید. لرزه های حاصل از این رویداد باعث شد سنگ، یخ و برف روی دیواره شمالی کوه هواسکاران روی شهرهای کوهپایه ای یونگای و رانراهیرکا فرو بریزد و فقط در شهر یونگار منجر به مرگ 20000 نفر شود.

خسارات ناشی از این رخداد هولناک به 74194 فوت، 25600 مفقودالاثر، 143331 مضدوم و بیش از یک میلیون بی خانمان رسید. با توجه به از بین رفتن تمام سیستم های ارتباطی و امکانات اولیه موجود در آن منطقه، خسارت مالی آن بیش از نیم میلیارد دلار تخمین زده شد.

سیسیل، ایتالیا

در 11 ژانویه 1693، یک زلزله قدرتمند با شدت 7.4 ریشتر و در مقیاس «شدید» بخش هایی از سیسیل، کالابریا و ماتا را در جنوب ایتالیا درهم کوبید. این زمین لرزه به عنوان قدرتمندترین زلزله در تاریخ ایتالیا، حداقل 70 شهر و روستا را نابود کرد و باعث مرگ 60000 نفر شد.

به دنبال این زلزله یک سونامی بزرگ نیز رخ داد که به تنگه مسینا ضربه زد و دوسوم ا زکل جمعیت کاتانیا را از بین برد.

رودبار، ایران

این رویداد فاجعه بار در 21 ژوئن 1990 رخ داد و گستره آسیب آن در عرض 100 کیلومتر از شعاع مرکز در نزدیکی شهر لوشان و حدود 200 کیلومتری شمال غربی تهران بود.

 

 

 

این کابوس هولناک 700 روستا را در شهرهای رودبار، منجل و لواسان نابود کرد و 200 میلیون دلار خسارت و 40000 کشته، 60000 مجروح و 500000 نفر بی خانمان بر جای گذاشت.

ازمیت، ترکیه

این زلزله که 7.9 ریشتر قدرت داشت و در 17 اوت 1990 در شمال ترکیه رخ داد، تنها 3.7 ثانیه طول کشید. در این فاجعه شهر ازمیت بسیار آسیب دید و تعداد 17127 کشته و 95943 مصدوم گزارش شد. هرچند منابع دیگر نشان می دهد که شمار واقعی مرگ و میر ممکن است نزدیک به 45000 به همراه تعداد مشابه زخمی شده ها باشد.

گزارش دیگری از سپتامبر سال 1999 نشان داد که این زمین لرزه 120000 خانه را نابود کرده، به 50000 خانه آسیب شدید وارد کرده و در پی این خسارات بیش از 300000 نفر بی خانمان شدند.

نانکیدو، ژاپن

این زلزله 8.6 ریشتری که در 20 سپتامبر 1498 در ساحل نانکیای ژاپن رخ داد، موجب سونامی بزرگی شد که زندگی بین 26000 تا 31000 نفر را ویران کرد.

این زمین لرزه باعث تکان شدیدی شد که به شبه جزیره بُسو نیز رسید و همچنین باعث ایجاد سونامی در خلیج سوروگا شد که مجسمه «بودای بزرگ» را در کوتوین تخریب کرد.

زلزله نپال (بین کاتماندو و شهر بخارا)

زلزله 7.8 ریشتری نپال در منطقه بین پایتخت آن کاتماندو و شهرستان بخارا در روز شنبه 25 آوریل 2015 رخ داد که از لحاظ قدرت با شلیک 20 سلاح سنگین هسته ای برابری می کرد.

 

 

در این بلای ویرانگر حداقل 5000 نفر جان خود از دست دادند، در حالی که 10000 نفر دیگر نیز مجروح شدند و هر لحظه امکان داشت که تعداد تلفات جانی افزایش یابد.

این زلزله ویرانگر همچنین آثار تاریخی برجسته ای مانند برج داراهارا، معابد و میراث جهانی اطراف کاتماندو را نابود کرد.