مرور کتاب: شهر همگان
«معماری شهر من آدم را قبول داشت. دیوار کوچه همراه آدم راه میرفت. خانه همراه آدم شکسته و فرتوت میشد. همدردی داشت. شهر من الفبا را از یاد برده بود، اما حرف میزد، جولانگاه قریحه بود، نه جای قدمزدن تکنیک. در این شهر ما به آگاهی نمیرسیدیم. اهل سنجش نمیشدیم. در حساسیت خود شناور بودیم. دل میباختیم. شیفته میشدیم و آنچه میاندوختیم، پیروزی تجربه بود...».
به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از شرق، میان یکجور سلیقه و دقت زیباشناسانه در نگارش و صفحهبندی کتاب «شهر همگان (Inclusive City)» نوشته دکتر سیدمهدی معینی، متن فوق از قول سهراب سپهری، چشم و ذهن خواننده را مینوازد. مقدمه کتاب به قلم پروفسور علی مدنیپور، استاد دانشگاه نیوکاسل انگلستان، نوشته شده. این استاد برجسته در بخشی از این مقدمه میگوید: دسترسی به خدمات و فضاها، شرط اول شهرسازی فراگیر است...
بنابراین شرط اول شهرسازی فراگیر آن است تا موانعی را از میان بردارد که بر سر راه دسترسی آزاد قرار دارند. به عبارت دیگر، شهرسازی فراگیر به دنبال «طراحی بدون مانع» است. با تمرکز بر سطح پیادهروها، جدول خیابانها، ورودیهای شیبدار، درها و راهروهای وسیعتر و دستشوییهای قابلدسترسی، میتوان فضای شهری را برای معلولان و افرادی که از صندلی چرخدار استفاده میکنند، آماده کرد. البته دسترسی ابعاد دیگری نیز دارد؛ برای زندگی در شهرهای بزرگ امروزه، دسترسی به اطلاعات و خدمات به همان اندازه اهمیت دارد... و اما در بازگشت به مقصود اصلی؛ یعنی معرفی کتاب «شهر همگان»، کتاب حاضر بعد از تألیف دو کتاب «شهرهای پیادهمدار» و «فرآیندهای توسعه شهری»، بهنوعی تضمین و تکمیلکننده بیش از دو دهه تجربه نویسنده در امر فعالیتهای اجرائی، پژوهش و تدریس در حوزه شهرسازی و برنامهریزی شهری است.
کتاب دارای هفت فصل بسیط و کامل در موضوع تدارک فضاهای عمومی شهر برای استفاده راحت، آسان و ایمن برای همه شهروندان کنونی و نسلهای آینده است. این فصلها عبارتند از: کلیات با طرح موضوع شهر خلاق و توسعه اقتصادی، دیدگاه نظری به طراحی برای همگان، سیاستها و شاخصهای طراحی شهر همگان، ملاحظات طراحی در شهر برای پاسخ به نیازهای همگان، آمادهسازی شهر برای کودکان، زنان، شهروندان پنهان و بالاخره مدیریت بحران در شهر همگان.
نگارنده در بخشی از فصل اول در [تداعی نظریات یوهانی پالاسما]و در اشاره به توانایی درک شهر از سوی استفادهکنندگان از فضا مینویسد: فضاهای عمومی که بر اساس اصول طراحی فراگیر ساخته میشوند، باید به وسیله همه حواس انسان درک شوند، شهروندان را به هم نزدیک کنند، آنها را در تعامل با هم قرار دهند و حامل مفاهیم تأثیرگذار بر آنها باشند؛ بنابراین طراحی فضا تنها تزئین و آرایش محیط نیست.... ظهور نوشهرهای بزرگ با تراکم ساختمانی و جمعیتی بالا، ساختمانهای مرتفع و عظیم، افزایش تعداد خودرو و سلطه آنها بر شهرها، استفاده همگانی از وسایل ارتباط جمعی، همهوهمه محیط جدیدی را برای انسان معاصر به وجود میآورند که گاهی شهروندان با تغییرات دائمی، فرصت لازم برای خوگرفتن با آنها را نمییابند. درحالیکه در سالهای قبل از دوران صنعتیشدن، روند آرام تغییر شکل شهرها طی زمان با معیارها و مقیاسهای انسانی رخ میداد....