"مسکن اجاره‌ای" مغفول حوزه مسکن/ تزریق 50 هزار میلیارد نقدینگی به مسکن مهر با اقتصاد ایران چه کرد؟

آسیب شناسی بازار مسکن نشان می‌دهد ،از یک سو مسکن اجاره ای در ایران جایی نداشته و مغفول باقی مانده است و از سوی دیگر 50 هزار میلیارد نقدینگی صرف مسکن مهر شده، که بر اساس تفکر شهرسازی بنا نشده است.

 

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری - تحلیلی «شهر فردا» مسکن اجاره‌ای در ایران از آن بخش های مغفول مانده است که تعریف آن با مسکن مهر و مسکن اجتماعی فرق می‌کند. مسکن اجاره‌ای به کمک بازار اجاره آمده و به تنظیم بازار این بخش از نیازهای اقتصادی می‌پردازد.

 

مسکن اجاره‌ای از ابتدا با هدف بالانس بازار اجاره و کنترل تقاضای این بخش ساخته می شود که در همه کشورهای دنیا وجود دارد اما در ایران ساخت مسکن تنها به قصد فروش آنهم با سود 100 تا 150 درصدی صورت می گیرد که نمی تواند از عهده بازار اجاره برآید .

 

غلامرضا سلامی کارشناس مسکن معتقد است مسکن می‌تواند یک کالای سرمایه‌ای تلقی شود؛ آن هم وقتی که مسکن برای اجاره ساخته شود. اما در ایران این کار صورت نگرفته و به سمت ساخت مسکن برای اجاره حرکتی نشده است، سیاست حاکم ساخت مسکن و فروش آن با سود 100 و 150 در سال بوده است که هیچ کمکی به بازار اجاره نمی کند و اگر در دوره رکود قرار گیرد تبدیل به حبس سرمایه خواهد شد.

 

وی ادامه می‌دهد: همین باعث می‌شود که قیمت نهاده‌های مسکن بیش از حد بالا رود و آن زمان قدرت خرید مردم عادی کاهش می‌یابد که مسکن را به عنوان سرپناه و نه یک کالای سرمایه‌ای می‌خواهند. به این ترتیب رکود ایجاد می‌شود، در واقع گروهی در بازار سوداگری حضور داشتند که وقتی مسکن از رونق افتاد، کنار کشیدند و به همین دلیل رکود اتفاق افتاد.

 

مشاور وزیر راه و شهرسازی همچنین در ادامه خاطرنشان می‌کند: در کل باید بین قیمت مسکن و درآمد مردم تناسب وجود داشته باشد. ما باید ببینیم در یک کشور افراد با چند سال درآمد می‌توانند خانه بخرند. از سوی دیگر، عموما مردم در کشورهای دیگر با پس‌انداز آینده خانه می‌خرند، نه با پس‌انداز گذشته. در واقع در کشورهای دیگر 70، 80 درصد درآمد را وام‌های ارزان‌قیمت می‌دهند و سپس از پس‌اندازهای آینده، از محل اجاره‌ای که باید بدهند، خانه می‌خرند. اما ما باید 80، 90 درصد قیمت خانه را از محل پس‌انداز گذشته تهیه کنیم و 20 درصد هم وام بگیریم تا بتوانیم یک ملک را بخریم.

 

سلامی تاکید می کند:در کل می‌بینیم عوامل زیادی در مساله مسکن اثر دارد. مشکل مسکن چیزی نبوده که با یک تصمیم یا سیاست دو یا چهار ساله حل کرد واقعیت آن است که بدون مطالعه در نهم و دهم مسکن‌مهر اجرا شد. که برخلاف ظاهر پوپولیستی که داشت، لطمه شدیدی به اقتصاد ایران زد. 

 

این کارشناس مسکن می افزاید: به عبارتی، تورم بالایی که طی چند سال تجربه کردیم و رکودی که امروز تجربه می‌کنیم، عمدتا ناشی و نتیجه تزریق منابعی بود که به مسکن‌مهر وارد شد. صحبت از 50 هزار میلیارد تومان نقدینگی است. در حقیقت پول پرقدرت به این بخش تزریق شد که تورم 40 درصدی را در پی داشت. تازه مسکن‌مهرها هم که ساخته شد، مسایل بی‌شماری به‌دنبال داشت. یعنی پشت آن، تفکر شهرسازی و سکونت برای مردم نبود. در واقع ده‌ها هزار واحد مسکونی ساخته شد؛ بدون این‌که مدرسه، پاسگاه پلیس، درمانگاه و... برای آن ساخته شود، حتی بدون این‌که کارهای زیربنایی شود.