آخرین جلسه هیأت دولت یازدهم در حالی چهارشنبه یازدهم مرداد ماه 1396 برگزار شد که تقریبا مشخص شده وزیران ارتباطات و فناوری اطلاعات، امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، نیرو، دادگستری، فرهنگ و ارشاد اسلامی و احتمالا دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، جای خود را به افراد جدیدی در دولت دوازدهم خواهند داد.
به گزارش «تابناک»؛ در آخرین جلسه هیأت وزیران، اعضای دولت با معاونان رئیس جمهور و وزیرانی که در دولت دوازدهم حضور نخواهند داشت، خداحافظی و اعضای هیأت دولت نیز از رئیس جمهور قدردانی کردند. برخی وزیران از مدت ها پیش رفتنشان قطعی شده بود و برخی نیز در جریان تغییرات دولت از بدنه کابینه جدا شدند.
در حالی که رئیس جمهور و همچنین برخی نزدیکان وی نظیر «محمد نهاوندیان» رئیس دفتر رئیس جمهور، «محمد علی نجفی» مشاور رئیس جمهور و همچنین «محمود واعظی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که قرار است در دولت دوازدهم ریاست دفتر روحانی را بر عهده بگیرد، از احتمال تغییرات 50 درصدی در کابینه خبر داده بودند، بررسی تغییرات اعضای هیأت وزیران که گفته می شود نهایی شده، بیانگر همین میزان تغییرات است.
کدام وزیران می‌مانند؛ کدام وزرا می روند؟!
از مجموع هجده وزارتخانه قرار بر ماندن 9 وزیر دولت یازدهم در دولت دوازدهم شده است و «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه، «عبدالرضا رحمانی فضلی» وزیر کشور، «سید محمود علوی» وزیر اطلاعات، «محمود حجتی» وزیر جهاد کشاورزی، «علی ربیعی» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، «عباس آخوندی» وزیر راه و شهرسازی، «سید حسن قاضی زاده هاشمی» وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، «بیژن نامدار زنگنه» وزیر نفت و «مسعود سلطانی فر» وزیر ورزش و امور جوانان، کار خود را همچنان با دولت «حسن روحانی» در دوره دوازدهم ریاست جمهوری نیز ادامه خواهند داد.
همچنین قرار شده که وزیران «محمود واعظی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، «علی طیب نیا» وزیر امور اقتصادی و دارایی، «محمدرضا نعمت زاده» وزیر صنعت، معدن و تجارت، «فخر الدین احمدی دانش آشتیانی» وزیر آموزش و پرورش، «محمد فرهادی» وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، «حمید چیت چیان» وزیر نیرو، «مصطفی پور محمدی» وزیر دادگستری، «سید رضا صالحی امیری» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و احتمالا «سردار حسین دهقان» وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح یا مسئولیت دیگری را در دولت آینده بر عهده بگیرند و یا از جمع اعضای دولت خداحافظی کنند.
تا بدین جای کار تغییرات 50 درصدی کابینه در بین وزیران محقق شده و با جابجایی ها و یا تغییراتی که در سطح معاونان رئیس جمهور و همچنین ریاست دفتر رئیس جمهور انجام می شود، پازل تغییرات 50 درصد در دولت دوازدهم نسبت به دولت یازدهم تکمیل خواهد شد؛ هر چند برخی تغییراتی که انجام می شود، تغییر به معنای آمدن افراد جدید نیست و صرفا جابجایی هایی درون دولت صورت خواهد پذیرفت.
از طرفی انتخاب برخی افراد با تجربه برای وزارتخانه هایی که تغییرات در آنها انجام می شود و همچنین انتخاب برخی وزیران و افراد جوان تر هم نشانه خوبی از آنچه رئیس جمهور آن را «تلاش برای چابک سازی دولت و جوانگرایی» می خوانده، است؛ هرچند عمده انتخاب های جدید یا از بین افرادی است که سابقه وزارت یا مدیریت کلان داشته اند یا معاونت وزیر تغییر یافته را در دولت یازدهم بر عهده داشته اند.
وزارت ارتباطات؛ واعظی در دفتر روحانی، وزیر 36 ساله در راه
«محمود واعظی» که از همراهان قدیمی «حسن روحانی» در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت و پیش از رسیدن روحانی به مقام ریاست جمهوری بود، با انتخاب شیخ دیپلمات به عنوان رئیس جمهور یازدهم همراه او، راه دولت را در پیش گرفت و به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات انتخاب شد.
واعظی سال گذشته طی حکمی «محمد جواد آذری جهرمی» از اعضای هیأت مدیره شرکت زیرساخت را به سمت معاون وزیر، رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل شرکت ارتباطات زیرساخت منصوب کرد. جوانی که متولد 1360 و 36 ساله است و حالا گفته می شود، وزیر ارتباطات پیشنهادی دولت دوازدهم خواهد بود. او در واکنش به این مسأله و احتمال معرفی اش به عنوان وزیر پیشنهادی گفته که «اجازه بدهید رئیس جمهور اعلام کنند.» این موضوع نشان می دهد معرفی او به عنوان وزیر پیشنهاد ارتباطات قطعی است.
وزارت امور اقتصادی و دارایی؛ خداحافظی طیب‌نیا؛ نقل مکان نهاوندیان به باب همایون
«علی طیب نیا» با ۲۷۴ رأی از مجموع ۲۸۴ رأی مأخوذه در سال 92، عنوان کسب بالاترین رأی اعتماد در تاریخ جمهوری اسلامی ایران را از آن خود کرد. با این حال او نخستین وزیر دولت یازدهم ایران بود که از مجلس شورای اسلامی، کارت زرد دریافت کرد و پس از دو سال، دو کارت زرد دیگر نیز گرفت. طیب نیا دارای اصالتی اصفهانی، اصلاح طلب، 57 ساله و استاد و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران است که با عملکرد مناسبش در وزارت اقتصاد و سیاست گذاری های صحیح اقتصادی، تورم ابتدای دولت یازدهم را از 40 درصد، در سال انتهایی دولت تک رقمی کرد.
طیب نیا که گفته می شد، طیف اصلاح طلب کابینه و در رأی آن «اسحاق جهانگیری» معاون اول رئیس جمهور اصرار زیادی بر ماندنش در دولت دوازدهم داشته اند، قرار است جای خود را به «محمد نهاوندیان» بدهد. او در چهار ساله اول دولت روحانی، ریاست دفتر رئیس جمهور را بر عهده داشت و قرار است از هفته آینده، جای خود را به «محمود واعظی» بدهد و به باب همایون نقل مکان کند.
وزارت صنعت، معدن و تجارت؛ نعمت‌زاده مسن می‌رود، شریعتمداری با تجربه می‌آید
هرچند «محمد رضا نعمت زاده» با کوله باری از تجربه مسند وزارت صنعت، معدن و تجارت را بر عهده گرفت، یکی از موضوعاتی که همواره منتقدان دولت به آن نقد داشتند، میانگین سنی بالای اعضای کابینه بود تا جایی که برخی به طنز دولت یازدهم را «دولت پیرمردها» می خواندند. در سال پایانی دولت نعمت زاده که مسن ترین وزیر کابینه یازدهم بود، اعلام کرد که بنا ندارد در دولت دوازدهم به کارش ادامه بدهد و جای خود را به جوان ترها خواهد داد.
حالا گویا قرار است، «محمد شریعتمداری» 57 ساله جانشین «محمدرضا نعمت زاده» 72 ساله در وزارت صنعت، معدن و تجارت شود؛ جابجایی که با یک حساب سرانگشتی پانزده سال تنها در یک مورد کابینه را جوان تر خواهد کرد. نکته جالب توجه اینکه گویا این وزارت خانه محلی برای مدیریت رؤسای ستاد انتخاباتی رئیس جمهور است؛ چراکه نعمت زاده در سال 92 ریاست ستاد انتخاباتی روحانی را بر عهده داشت و پس از آن کرسی وزارت صنعت، معدن و تجارت را از آن خود کرد و حالا شریعتمداری پس از ریاست ستاد انتخاباتی روحانی در سال 96، گزینه پیشنهادی وزارت صنعت، معدن و تجارت خواهد بود.
وزارت آموزش و پرورش؛ حاشیه منجر به خداحافظی دانش، وزارت یک معاون
«فخرالدین احمدی دانش آشتیانی» از گزینه های مورد وثوق «حسن روحانی» برای دو وزارت خانه علوم و آموزش و پرورش بود. رئیس جمهور با دو بار معرفی او به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت در دولت یازدهم ـ که البته یک بار با مقاومت جدی مجلس و عدم رأی اعتماد به دانش آشتیانی روبه رو شد ـ نشان داد اعتماد زیادی به او دارد. اما یک حاشیه سازی نابجا از سوی دختر وزیر آموزش و پرورش، آن هم در جریان انتخابات برای «حسن روحانی» باعث شد که نه احمدی دانش آشتیانی و نه روحانی، دیگر تمایلی به ادامه این همکاری نداشته باشند.
حالا گفته می شود، دو گزینه از درون وزارت آموزش و پرورش برای تصدی کرسی وزارت مطرح شده اند و در نهایت قرار است که «علی زرافشان» معاون متوسطه وزارت آموزش و پرورش به عنوان وزیر پیشنهادی این وزارتخانه در دولت دوازدهم به مجلس شورای اسلامی معرفی شود. زر افشان گزینه اصلی وزارت آموزش پرورش دولت دوزادهم و متولد 1334 است.
وزارت علوم؛ خداحافظی فرهادی و مطرح‌شدن گزینه‌های سابق
«محمد فرهادی» وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت یازدهم است که پس از معرفی چندین گزینه از سوی «حسن روحانی» در دولت قبل، مورد قبول مجلس واقع شد. او در کابینه آینده نخواهد بود. در این بین از «رضا فرجی‌دانا» وزیر علوم سابق علوم، «محمود نیلی احمدآبادی» رئیس دانشگاه تهران به عنوان گزینه‌های مطرح برای وزارت علوم یاد می‌شود.
گفته می شود، فرجی‌دانا تمایلی به قبول مسئولیت وزارت علوم ندارد، لذا اگر در نهایت رئیس جمهور نتواند او را برای پذیرش مسئولیت متقاعد کند، نیلی احمدآبادی که در دولت یازدهم به عنوان وزیر پیشنهادی علوم معرفی شد و نتوانست نمایندگان را متقاعد به دادن رأی اعتماد کند، بار دیگر برای تصدی این پست به مجلس معرفی می شود.
وزارت نیرو؛ چیت‌چیان می‌رود، بی‌طرف یا اردکانیان وزیر می‌شوند
«حمید چیت چیان» وزیر نیرو نیز یکی از وزیران موفق دولت یازدهم است که به رغم عملکرد و اقدامات خوبش جایی در دولت دوازدهم نخواهد داشت و جای خود را به یک گزینه دیگر از میان «رضا اردکانیان» یا «حبیب الله بی طرف» خواهد داد.
اردکانیان از گزینه های ابتدایی روحانی برای وزارت نیرو در دولت یازدهم بود که به دلیل مسئولیت دیگری نتوانست دعوت روحانی را اجابت کند و این مسئولیت را بپذیرد. بی طرف هم وزیر نیروی دولت اصلاحات است که به تازگی جزو گزینه های نهایی شهرداری تهران بوده و حالا گفته می شود به احتمال فراوان، گزینه پیشنهادی وزارت نیرو در دولت داوزدهم باشد.
وزارت دادگستری؛ یک اصولگرا رفت، اصولگرای دیگری می‌آید
«مصطفی پور محمدی»، وزیر دادگستری دولت یازدهم ـ که از اعضای جامعه روحانیت مبارز است ـ در آخرین جلسه هیأت دولت یازدهم با حضور در جمع خبرنگاران از عدم حضور در کابینه بعدی سخن گفت. او که در دولت احمدی نژاد مدتی وزیر کشور بود و بعد کنار رفت و ریاست سازمان بازرسی کل کشور را بر عهده گرفت، در چهار ساله ابتدایی دولت روحانی وزیر دادگستری بود.
حالا شنیده می شود، رئیس کل پیشین دادگستری استان تهران که در دولت یازدهم عهده دار عنوان بازرس ویژه رئیس جمهور بود، گزینه پیشنهادی وزارت دادگستری معرفی خواهد شد. «علیرضا آوایی» گزینه ای است که قرار است با توجه به سوابق حقوقی و قضایی و همچنین معرفی احتمالی رئیس قوه قضائیه به رئیس جمهور، گزینه پیشنهادی این وزارتخانه باشد.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ صالحی جانشین صالحی امیری
«سیدرضا صالحی امیری» در جریان تغییراتی که اواسط راه دولت روحانی انجام شد، جانشین «علی جنتی» در وزارت ارشاد شد و تا پایان دولت هم به کار خود ادامه داد؛ هرچند از صالحی امیری به عنوان یکی از چهره های نزدیک به روحانی یاد می شود، گویا او هم از گزند تغییرات کابینه یازدهم برای ادامه راه دولت در کابینه دوازدهم در امان نماند.
گفته می شود، در وزارت ارشاد هم قرار است یکی از معاونان وزیر ارشاد در دولت یازدهم برای ادامه کار روحانی در دولت دوازدهم وزیر بشود. «سید عباس صالحی»، معاون فرهنگی وزیر ارشاد گزینه پیشنهادی «حسن روحانی» برای تصدی کرسی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت داوزدهم خواهد بود که به مجلس شورای اسلامی معرفی می شود.
وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح؛ دهقان می رود یا نه؟
وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از وزارتخانه هایی است که به نظر می رسد هنوز سرانجام تغییر و یا عدم تغییر در رأس آن قطعیت نیافته است. گفته می شود اگر «سردار حسین دهقان» در این مسئولیت برای کابینه دوازدهم نباشد؛ احتمالا یک ارتشی جانشین او خواهد شد.
از «امیر سرتیپ امیر حاتمی» از فرماندهان ارتش ایران و جانشین فعلی وزیر دفاع به عنوان گزینه احتمالی وزارت دفاع در دولت دوازدهم یاد می شود. او پیش از انتصاب به عنوان جانشین وزیر دفاع در آبان ۱۳۹۲، جانشین معاونت ارکان و امور مشترک ستاد کل نیروهای مسلح بود.
