نمایشگاه دائمی معماری قاجار
در زمان حکمرانی مظفرالدین‌شاه در اصفهان، سلیمان‌خان شیرازی نایب‌الحکومه حاکم اصفهان یعنی ظل‌السلطان تصمیم می‌گیرد تا جلوه‌های هنر ایرانی را برای آیندگان به یادگار بگذارد.
به گزارش ایمنا، در گوشه‌ای از اصفهان در خیابان فیض نرسیده به خیابان واله، نمایشگاهی دائمی از معماری قاجاری برپا است، جشنواره‌ای از نقش و طرح و رنگ که چشم هر عابری را خیره می‌کند... بنایی سحرآمیز که به همت یکی از بزرگان اصفهان به نام «میرزا سلیمان‌خان شیرازی» ملقب به «رکن‌الملک» در بخشی از مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد بنا شده و به نام مسجد رکن‌الملک شهرت دارد. در جایی که منزلگاه ابدی شماری از حکما، فلاسفه، فقها، هنرمندان، سیاستمداران، روزنامه‌نگاران، شاعران، منجمین، ریاضی‌دانان و شهدا است. بنایی زیبا که در هیئت یک مسجد- مدرسه خودنمایی می‌کند. در این مکان است که همجواری مرسوم مسجد و مدرسه مشهود است.
سردر ورودی، هشتی، صحن کوچک و بزرگ، ایوان‌های چهارگانه، شبستان‌های ستون‌دار و حجره‌ها، همه و همه آماده‌اند تا در پیشگاه اهالی ذوق و هنر جلوه‌گری کنند و هر آن‌کس که به این نمایشگاه تاریخی قدم می‌گذارد از نمونه‌های بدیع سبک و سیاق معماری قاجار، خطوط ثلث، نستعلیق و کاشی‌کاری‌های دل‌فریب قاجاری را مدهوش خواهد شد.
شیفتگی بانی اثر به شعر و هنر در این مسجد آشکار است. سروده‌های چندین تن از شاعران به قلم خطاطان بزرگ قاجاری بر تارک مسجد ثبت شده‌اند. بر هلال سردر ورودی مسجد اشعاری به نستعلیق نگاشته شده که بانی و تاریخ ساخت این یادمان ماندگار را این‌گونه معرفی کرده است: «بنای مسجد اقصا مبارک شد سلیمان را» و یا در جایی دیگر «این صرح ممرد نیز بنیان ز سلیمان شد» که این عبارت بر پایه حروف شگفت‌انگیز ابجد به ما می‌گوید این مسجد در سال ۱۳۲۱ هجری قمری بنا گردیده و جان گرفته است.
«آیت الله نورالله نجفی اصفهانی» نیز در وصف این مسجد سروده است:
چون ز رکن الملک و الدین آن سلیمان دوم شد بنای مسجد الاقصی هدی اللمتقین
سر برون آورد نور و بهر تاریخش سرود از سلیمان شد بنای مسجد اقصی متین
کتیبه سردر مسجد یادگار هنرنمایی استاد «محمد باقر شیرازی» است، برخی معتقدند این بخش از مکان دیگری به این مسجد منتقل شده است. این سردر به حیاط کوچکی متصل می‌شود پس از گذر از آن میتوانید آب‌انبار مسجد را که در این بخش قرار دارد ببینید بر روی آب‌انبار لوح سنگی منتظر است تا داستان زندگی آب‌انبار را برای شما روایت کند.
در جای‌جای مسجد در متن کتیبه‌های این بهشت ایرانی تاریخ‌های متفاوتی از سال‌های مختلف به رشته تحریر درآمده است که به مراحل گوناگون زندگانی این مسجد اشاره می‌کند.
دو تصویر از رکن‌الملک در حالی که به حالت دو زانو نشسته و تسبیحی در دست دارد بر روی قطعه کاشی دیده می‌شود. گذشته از رکن‌الملک، شیخ اسماعیل کلباسی، شیخ فخرالدین کلباسی و صدرالدین کلباسی از جمله نامداران اصفهان هستند که در این بنای رویایی آرام گرفته‌اند.
اگر در دل به بانی مسجد آفرین گفتید و تصمیم گرفتید سراغی از او بگیرید بدانید او در مجاورت مسجد در اتاقی کوچک آرمیده است و شاید به قول پروین اعتصامی «سائل فاتحه و یاسین است» پس «به که ز وی یاد کنید.»
