هوشمندسازی ساختمان – از مُدگرایی تا واقعیت

صبحی را تصور کنید که با صدای زنگ ساعت بیدار می شوید، همانطور که کم کم دارید با این واقعیت کنار می آیید که روز جدیدی آغاز شده و باید زودتر سر کار بروید، در آشپزخانه قهوه جوش هوشمند شما یک فنجان قهوه تازه داغ برایتان آماده می کند.

با وارد شدن شما به آشپزخانه حسگرهای هوشمند حضور شما را در اتاق تشخیص داده و به پرده ها دستور می دهند تا با کنار رفتن، از نور دلپذیر خورشید بهره مند شوید. هنگام صرف صبحانه با فرمان صوتی شما دستگاهی که وظیفه ی یادآور وظایف را دارد فعال شده و برای شما لیست کارها، ایمیل ها و سایر پیام ها را می خواند. هنگام خروج از منزل سیستم امنیت هوشمند منزل فعال شده و شما پس از سوار شدن در اتومبیل هوشمند بدون سرنشینتان، از سریعترین مسیری که GPS مشخص کرده به محل کار می رسید.

بیش از حد رویایی و دور از عمل بنظر می رسد؟ جالب است بدانید دست کم 80 میلیون نفر در سرتاسر دنیا روزشان را کم و بیش همین گونه آغاز کرده اند؛ افرادی با قدرت مالی به اندازه ی شما اما کمی علاقمندتر به لذت بردن از یک زندگی هوشمند.

در حال حاضر زندگی در خانه های هوشمند، رویدادی قابل باور، عملی و به صورت فزاینده ای در حال گسترش محسوب می شود. برای انتخاب این سبک زندگی الزاما نیاز به خرید یک خانه مجهز ندارید، تبدیل محلی که در آن زندگی می کنید به یک خانه هوشمند حتی می تواند توسط خودتان نیز انجام شود! این کار با خرید تجهیزاتی از جمله سنسورها و اتصال آنها به کیت های کنترل کننده برنامه پذیر به سادگی امکان پذیر است. این همان فناوری جدید است که به نام اینترنت اشیا (IoT) در دنیا شناخته شده است.

در ادامه این مقاله، کالالیست به شما کمک می کند تا با مفاهیم و حوزه های هوشمندسازی ساختمان و اینترنت اشیا آشنا شوید و همین امروز، تصمیمات جدیدی برای خانه ی هوشمندتان بگیرید.

 

 

از رفاه بیشتر تا امنیت کامل تر

با وجود اینکه غالبا در نگاه اول کاربرد هوشمندسازی را صرفا اجرای فرامین صادر شده تصور می کنیم، باید دانست که این فناوری بسیار فراتر از اجرای تعدادی دستورات شرطی ساده است؛ یک خانه ی هوشمند واقعی قادر است عادت های ساکنین را فراگرفته و رویدادهایی را پیش بینی کند که در بسیاری از سناریوها به کار می آیند. در این زمینه حتی ربات ها نیز به یاری انسان می آیند و با داشتن قابلیت هایی از جمله حس کردن و یاد گرفتن می توانند کارایی یک خانه هوشمند را به نحو چشمگیری بالا برند.

واژه "هوشمند" توصیفی برای سیستمی است که شامل حسگرهای پیشرفته، عملگرها و تجهیزات مرتبط می باشد. یک وسیله یا سیستم هوشمند مطابق با سناریویی که از پیش توسط کاربر تعیین شده توسط یک ریزپردازنده برنامه ریزی می شود تا در صورت برقراری شرایط، فرامین را اجرا کرده و یا از طریق شبکه با سیستم های خارجی مرتبط شده و به تعامل بپردازد. این تجهیزات همچنین قابلیت کنترل از طریق نرم افزارهای طراحی شده مخصوص را نیز دارا می باشند.

مبحث امنیت هوشمند ساختمان یکی از کاربردی ترین دستاوردهای این فناوری جدید محسوب می شود. یک خانه ی هوشمند به وسیله ی مدرن ترین تجهیزات حفاظتی و نظارتی و همچنین با استفاده از مبتکرانه ترین سناریوهای عملیاتی، به پیشگیری، اعلام و کنترل خطرات احتمالی چون سرقت، آتش سوزی و حوادث غیرمترقبه دیگر می پردازد. همچنین با فعالسازی سیستم کنترل مرکزی امکان مراقبت از ساکنین خانه از جمله کودکان، سالمندان و افراد کم توان را می توان فراهم کرد.

خانه های هوشمند مقرون به صرفه و دوستدار طبیعتند. هوشمندسازی اماکن، اگر به صورت اصولی بنا شود، می تواند به میزان چشمگیری در هزینه های مصرفی از جمله آب، برق و انرژی صرفه جویی به عمل آورد. بجز صرفه جویی در مسایل اقتصادی، به کمک مدیریت مصرف انرژی، حفظ منابع طبیعی و ایجاد آلودگی کمتر می توانیم نقش خود را در حفظ کره زمین ایفا کنیم.

اما هوشمندسازی ساختمان برای شما که به منزلتان عادت کرده اید در چه حد اولویت دارد؟ بسیاری بر این باورند که مجهز کردن خانه به ادواتی که تا کنون زندگی بدون آنها جریان داشته هزینه ای بیهوده و نوعی تجمل گرایی تلقی می شود. متاسفانه گستردگی و تنوع موجود در سیستم های مدیریت ساختمان (BMS) نیز باعث شده بسیاری از مردم از تعریف اصلی خانه هوشمند فاصله گرفته و به سودجویان در این زمینه فرصت دهند تا تجمل گرایی غیرضروری را جایگزین هوشمندسازی کاربردی نمایند. اما سنتی برخورد کردن و سطحی نگری به جهت کمبود آگاهی در این زمینه تنها یک روی سکه است؛ روی دیگر سکه، آینده نگری بر اساس روند رو به رشد اینترنت اشیا و سرمایه گذاری روی این فناوری نوین می باشد.

 

 

آینده ی هوشمند سرنوشت ماست.

عبارت "قبلا چطور بدون موبایل زندگی می کردیم؟" را تقریبا همه ی ما وقتی تلفن همراهمان در دسترسمان نباشد از خودمان پرسیده ایم. در حال حاضر اگر به محیط زندگی خود بیشتر دقت کنیم نمونه های بیشتری از دستگاه‌های هوشمند را می بینیم که ناخودآگاه آنقدر در زندگی روزمره ما جا خوش کرده‌اند که عملا دیگر نمی توانیم آنها را حذف کنیم؛ کامپیوترها، تجهیزات چندرسانه ای با قابلیت اتصال به اینترنت، ترموستات های هوشمند، ادوات اخطار دهنده و دوربین های مدار بسته نمونه‌هایی از دستگاه‌های مجهز به فناوری اینترنت اشیا هستند که در امور رفاهی، کنترل از راه دور، بهینه سازی مصرف انرژی و سایر وظایف کاربرد دارند. مطابق با آمار منتشر شده، امروزه بین ۱۵ تا ۲۵ میلیارد دستگاه هوشمند متصل به شبکه جهانی اینترنت در سراسر کره زمین در حال استفاده می باشند و پیش بینی می شود این عدد تا کمتر از ده سال دیگر به مرز یک تریلیون برسد.

 

 

مزایایی که بر معایب می چربد

مثالی را که در ابتدای این مقاله خواندید برایتان جالب بود؟ قطعا همینطور بوده؛ با نگاهی به سیر پیشرفت تکنولوژی در می یابیم که بشر به مجرد اینکه بتواند راهی برای آسان کردن سبک زندگیش بیابد، دیگر تمایلی به بازگشت به عقب نخواهد داشت. حس تجربه ی زندگی ای امن تر و اقتصادی تر، اگرچه با صرف هزینه ای اولیه و سرمایه گذاری در این مسیر همراه است، اما قطعا نتیجه ای فوق العاده برای این هدف بلند مدت در پی خواهد داشت. در این راه یکی از اولین و مهمترین گام هایی که باید در حرکت به سوی یک ساختمان هوشمند و انتخاب کاربردی ترین تجهیزات برداشت، تعیین نوع کاربرد ساختمان به شکل مناسب است. برخی اوقات هوشمندسازی شامل بازگشت به ساختمان با کاربری اولیه اش می شود و در مواقع دیگر شامل راضی کردن ساکنین و رسیدن به یک کاربری جدید می شود. در هر دوی این موارد، هوشمندی ساختمان و سیستم های هوشمند می توانند برای یک ساختمان مفید باشند.

برای ساختمان های جدید، این پروسه کمی متفاوت است، چون می توان اساس ساختمان را به وسیله طراحی تحت تاثیر قرار داد. در طراحی باید پارامتر های اساسی هر سیستم را مشخص شود. همچنین، باید نحوه نصب، ملاحظات، نگهداری و.. نیز لحاظ گردد.

  

تجملاتی که الزاما هوشمند نیستند

مدگرایی و به دنبال آن ایجاد نیازهای کاذب از منظر روانشناسی عبارت است از احساس نیاز و لازم دانستن چیزهایی که شخص در واقع به آنها نیاز ندارد ولی احساس نیاز غیر واقعی در او ایجاد شده است. از علل و عوامل پیدایش مد می توان به تنوع طلبی و نوگرایی، همانندسازی، رقابت و چشم و هم چشمی با دیگران، مدگرایی و التزام ناشی از دوستی، جلب توجه دیگران و تشخص طلبی اشاره کرد.

بسیاری از سودجویان با تکیه بر همین نیازهای کاذب اقدام به فروش گجت ها و تجهیزات تجملاتی میکنند که تنها نام هوشمند سازی ساختمان را یدک می کشند و در بسیاری از موارد یا آنطور که انتظار می رود کاربردی نیستند و یا در موارد خطیرتر، به واسطه متصل بودن به اینترنت و فضای ابری (Cloud) تبدیل به ابزاری جهت سواستفاده از اطلاعات شخصی ساکنین می شوند.

سرعت رشد اینترنت اشیا از آنچه عموم مردم تصور می‌کنند بیشتر است اما در اصل یکی از مهم ترین دلایلی که تا به امروز موجب شده گسترش استفاده از این فناوری به کندی رخ دهدهمین فراهم نبودن پیش‌زمینه‌های حقوقی و امنیتی بوده است. این در حالی است که بسیاری از فناوری‌های لازم برای گسترش استفاده از دستگاه‌های متصل، اکنون در دسترس است.