وبلاگ معمار شهر

وبسایت چیدانه: حس مکان به‌ عنوان عاملی مهم در هماهنگی فرد و محیط باعث بهره‌ برداری بهتر از محیط، رضایت کاربران و درنهایت احساس تعلق آن ها به محیط و تداوم حضور در آن می‌ شود. حضور گیاهان در فضای داخلی ضمن این که طراوت و تازگی را با خود به همراه می‌ آورد در خلق حس مکان نیز مؤثر است؛ لذا در این مقاله به آخرین فاکتوری که بر این موضوع تأثیرگذار است خواهیم پرداخت: فضای سبز در خانه.

ارتباط حسی با فضای سبز

زمانی که انسان با محیط خود ارتباط برقرار می‌ کند از راه یکی از حواس پنجگانه یا ترکیبی از آن ها آن را ادراک می‌ نماید. فضای سبز از جمله محیط‌ هایی است که از راه دیدن برای انسان قابل‌ درک بوده و به دنبال آن بیش ترین جذابیت را برای فرد به دنبال دارد. از دیگر حواس انسان که با طبیعت درگیر می‌ شود، لمس کردن و بوییدن است؛ بنابراین گیاهان و فضای سبز، بیش ترین اثر را در نحوه درک مکان و ایجاد حس مکان دارند.

آرامشی از جنس طبیعت

وجود رنگ‌ های متنوع در طبیعت و فضای سبز، تأثیرات مثبتی بر روی انسان‌ ها خواهد داشت که منجر به آرامش روحی و روانی خاصی در آن ها می‌ شود؛ به‌ عنوان‌ مثال؛ رنگ قرمز که توجه را بیش تر به خود جلب می‌ کند، موجب پویایی و تحریک هیجانات روحی می‌ شود و سرزندگی را افزایش می‌ دهد؛ درحالی‌ که رنگ سبز که توجه کم تری را جلب می‌ کند، دارای تأثیر مسکن و آرام‌ بخش است. به‌ طورکلی گیاهانی با رنگ ملایم مانند صورتی، سفید، بنفش و… حس آرامش و گیاهانی با رنگ‌ های گرم و تند مانند قرمز، زرد، نارنجی و… حس هیجان را به دنبال خواهد داشت؛ بنابراین ترکیب درستی از گیاهان با رنگ‌ های متنوع در کنار هم موجب ایجاد تعادل در احساسات فرد شده و آرامش روحی را فراهم می‌ آورد.

کاربرد گیاهان در طراحی فضای داخلی

بر اساس پژوهش‌ هایی که در زمینه استفاده از گیاهان انجام شده نتایج، حاکی از آن است که وجود گیاهان در فضای خانه و محل کار به‌ گونه‌ ای که همواره در معرض دید افراد قرار داشته باشند علاوه بر ایجاد جذابیت در فضا در بالا بردن روحیه افراد تأثیرات به سزایی دارد؛ بنابراین حتما در بخشی از محل سکونت و یا کار خود از گیاهان مناسب بهره ببرید و فضایی هرچند کوچک را به این امر اختصاص دهید. فضا می‌ تواند با استفاده از چند شاخه گل بر روی میز کار، کاشتن گیاه در گلدان، قرار دادن گیاهان همیشه‌ سبز در پشت پنجره‌ ها و کناره‌ های اتاق و… ایجاد شود. هم‌چنین می‌ توان از گیاهان بالارونده برای افزایش جذابیت به فضا و ایجاد حس ارگانیک بودن استفاده نمود؛ زیرا گاهی برخی فضاها حس خشک و خسته‌ کننده‌ ای دارند که با این کار می‌ توانیم این حس را از بین ببریم.

محصور کردن فضا

با قرار دادن گیاهان خانگی در فضاهای مختلف خانه می‌ توان بخش‌ هایی از خانه را به لحاظ بصری تفکیک نموده و دید را تا حدودی به بخش‌های دیگر محدود گردانید. هر چه گیاهان مورد استفاده متراکم‌ تر باشند دید را محدودتر کرده و هر چه دارای خلل و فرج بیش تری باشند محیط بازتری را به وجود خواهند آورد.

تقسیم فضا

اگر از گیاهانی با ارتفاع بلندتر بهره ببریم، فضا را ازلحاظ فیزیکی محصور نموده‌ ایم؛ بدین ترتیب که با طراحی، فضایی برای کاشت گیاه می‌توان یک فضای بزرگ را به دو فضای کوچک‌ تر تقسیم نمود و یا مسیر مشخصی برای تردد در میان فضاهای داخلی تعیین کرد.

عمق بخشیدن به فضا

وجود بافت در هر فضای و ترکیب مناسب آن می‌ تواند به عمق بخشیدن به آن فضا کمک کرده و تنوع خوبی ایجاد نماید. یکی از مواردی که به‌ وسیله آن می‌ توان بافت را در فضا به وجود آورد گیاهان هستند. به‌منظور ترکیب فضا و بخشیدن عمق به آن می‌ توان از گیاهانی با بافت ریز در پس‌ زمینه و گیاهان با بافت درشت در پیش‌ زمینه استفاده نمود تا عمق بصری را افزایش دهد. در مقابل نیز برای کاهش عمق می‌ توان جای گیاهان ریزبافت و درشت‌ بافت را با هم عوض نمود.

ایجاد قاب یا حصار

گیاهان می‌ توانند با فرم خود، منظره‌ هایی را در قاب قرار دهند تا نقطه کانونی موردنظر بهتر جلوه کند.

پوشاندن معایب

همواره در فضاهای داخلی گوشه‌ های پرت و بی‌ استفاده‌ ای نه‌ چندان زیبا وجود دارد که به‌ نوعی باید پوشش داده شوند. استفاده از گیاهان در این بخش از فضا می‌ تواند ضمن تأمین فضای سبز و طبیعی در داخل خانه، معایب ناشی از ساخت‌ و ساز را از دید پنهان سازد. برای پر کردن گوشه‌ هایی از فضا نیز که خالی مانده‌ اند می‌ توان از گیاهان پرشاخ و برگ و متراکم استفاده نمود. از سویی تابش نور خورشید در ساعات مختلف روز بر روی گیاهان، منجر به شکل‌ گیری سایه‌ روشن‌ هایی بر روی دیوارها خواهد شد که بر زیبایی فضا می‌ افزاید.

فضای سبز در خانه

همه افراد با حضور در میان طبیعت، احساس آرامش و شادابی دارند که می‌ توان این حس خوب را با آوردن گیاهان متنوع به روش‌ های گوناگون به فضاهای مختلف خانه داد.

نشیمن

وجود گیاه و فضای سبز در فضای نشیمن به ایجاد حس صمیمت و خودمانی بودن آن کمک مؤثری کرده و باعث می‌شود که افراد، زمان بیشتری را با آرامش بیشتر در آن سپری کنند.

پذیرایی

پذیرایی، بخش مهمی از منزل محسوب می‌شود که معمولا برای آنکه حالت رسمی خود را حفظ کند، رنگ خنثی‌ای به خود می‌گیرد. برای از بین بردن این حس خسته‌کننده و بی‌روح، بهتر است از گیاهان دکوراتیوی با رنگ‌های شاد در مکان مناسب بهره برد. برای اینکه دکوراسیون داخلی منزل شما یکنواخت نشود می‌توانید در فصول متفاوت، گیاهان متنوعی را تهیه و جایگزین گیاهان قدیمی کنید.

آشپزخانه

معمولا در آشپزخانه‌ های اپن، اشراف فضاهای مجاور به فضای آشپزخانه و به‌خصوص سینک ظرفشویی وجود دارد که این امر برای افراد خوشایند نیست. اگر از سطح پیشخوان به‌ عنوان میز غذاخوری یا سطح کار در آشپزخانه استفاده نمی‌ کنید، می‌ توانید با قرار دادن چند گلدان حاوی گیاهان بلند و کوتاه، دیوارکی از گیاهان سبز تهیه نمایید؛ به‌ این‌ ترتیب هم‌ زمان با کاربرد گیاهان سبز در محیط آشپزخانه و فضای مجاور آن، مانعی برای دید و اشراف مهمانان بر فضای داخل آشپزخانه نیز ایجاد می‌ شود.

اتاق‌خواب

اگر وجود گیاهان در اتاق‌ خواب به لحاظ حساسیت‌ های تنفسی و غیره، منعی برای افراد وجود نداشته باشد، اما می‌ تواند به القا حس شادابی فضا کمک نموده و اتاق‌ خواب را از اینکه صرفا فضایی برای خوابیدن باشد به مکانی برای فعالیت‌ های شخصی مختلف تبدیل نماید.

تراس

تراس ازجمله فضاهای است که برای نگهداری گیاهان بسیار مناسب است، به‌خصوص در آپارتمان‌های امروزی که کمتر فضایی به‌عنوان حیاط در اختیار دارند. اگر بتوان از سمت نشیمن و یا پذیرایی، دید مناسبی به تراس ایجاد نمود همواره می‌توان از حضور همیشگی فضای سبز در کنار خود لذت برد.