شهردار تهران در حاشیه جلسه امروز هیات دولت از عدم ارائه مجوز از سوی شهرداری تهران برای ساخت ساختمان های دودکشی یا همان بلند مرتبه خبر داد.هر چند وی با قاطعیت اعلام کرد که با جلوگیری از ساخت این ساختمان ها زیست بهتری را برای تهرانی ها به وجود خواهد آورد اما سوال اینجاست که زمانی که شهردار تهران از اجرای این طرح و ایده خود در پایتخت صحبت می کند، تکلیف مجتمع هایی که با هدف احیای بافت فرسوده با مشارکت دولت و شهرداری تهران تحت عنوان مسکن امید ساخته می شود؛ چه خواهد شد؟
به گزارش تیتر شهر: ساختمان های بلند مرتبه که در سه دهه گذشته مانند قارچ های سمی سر از تهران درآورده اند، این روز ها محلی برای بحث عدم گردش هوای تهران به دلیل وجود بیش از اندازه این بناها در برخی از مناطق پایتخت شده و حتی برخی از کارشناسان زیست محیطی این ساختمان ها را در گرمای بیش از اندازه هوا و ماندگاری آلودگی هوا در پایتخت را بی تاثیر نمی دانند.
تحلیلگران حوزه شهری بر این باورند که اگر چه در برهه هایی اعطا مجوز ساخت چنین ساختمان هایی که تجمع آن در مناطق یک،دو،سه،پنج و 22 زیاد است؛ به به عنوان یک منبع درامدی پایدار برای شهرداری تهران محسوب می شد؛ اما موضوع اصلی این است مدیران سابق شهری با این هدف امکان زیست مناسب و با کیفیت را از پایتخت نشینان گرفتند. به زبان ساده تامین اقتصاد شهری باعث شد تا سنجش شرایط زیست محیطی حاصل از این تصمیم گیری ها نادیده گرفته شد.
از همه مهمتر اینکه وجود بیش از اندازه این ساختمان ها اکنون به یک عامل تهدید برای پایتخت نشینان تبدیل شده است که خبر احتمال وقوع زلزله ای بزرگ در حافظه مردم به عنوان یک کابوس وجود دارد.
هر چند در سال های گذشته با ورود شورای عالی معماری و شهرسازی ساخت ساختمان های بلند مرتبه در قالب مجتمع های مسکونی ممنوع اعلام شد چرا که روند احداث این بناها توسط سازمان های مختلف در منطقه 22 تهران سرعت بیشتری به خود گرفته بود اما با تغییر مدیریت شهری و انتقال برخی از مدیرانی که در دوره گذشته جزو مخالفان سرسخت این رویکرد شهرداری تهران در تامین منابع مالی بودندبه بدنه شهرداری همان مصوبه نیز لغو شد.
هر چند این سوال در ذهن خبرنگاران باقی ماند چطور ممکن است که یک مدیر زمانی که در بدنه دولت فعالیت می کند، این رویکرد شهرداری تهران را در خصوص ساخت ساختمان های بلند متربه غیر استاندارد و غیر منطقی بداند اما همان مدیر وقتی در بدنه شهرداری تهران قرار می گیرد، این رویه را به ناچار قبول می کند و از دولت می خواهد تا مصوبه لغو شود؟
اما به نظر می رسد که رویکرد محمد علی افشانی شهردار هفدهم شهر تهران که اتفاقا نیز مسئولیت های دولتی داشته و قبل از اینکه سکان هدایت شهر تهران را به عهده بگیرد، رئیس سازمان شهرداری ها بوده و با تمامی قوانین شهری که از سوی دولت و مجلس مصوب شده به خوبی آشناست و خلاءهای این قوانین را به خوبی درک می کند؛ این بار می خواهد همان رویکرد نگاه شورای عالی معماری و شهرسازی را در تهران اجرایی کند.
نفس این رویه به نظر خوب می رسد چرا که اکنون تهران از ساختمان های بلند مرتبه و مجتمع های مسکونی به حد اشباع رسیده است حتی برخی از ساخت و سازهای این چنینی که در باغات بزرگ تهران انجام شده، کلیت طرح جامع و تفصیلی شهر تهران را به زیر سوال برده و ضمانت اجرای آن را بی تاثیر کرده است.
اما سوال اینجاست در حالی محمد علی افشانی، شهردار تهران از این تصمیم خود در حاشیه جلسه هیات دولت در میان خبرنگاران رونمایی می کند و به اجرایی شدن آن تاکید دارد که طرحی تحت عنوان بازآفرینی محله ها با هدف احیای بافت فرسوده به صورت یک کار مشارکتی بین دولت، شهرداری ها و سایر سازمان ها در تهران و سایر شهرهای کشور در حال اجراست.
بر مبنای این طرح سرمایه گذاران با استفاده از زمین های دولتی که سازمان ها در اختیار انها قرار می دهد اقدام به ساخت ساختمان ها و خانه های جدید در محله هایی که بافت فرسوده زیادی دارند، می کنند تا بعد از اتمام و از طریق وامی که قرار است تحت عنوان تسهیلات مالی نوسازی از سوی دولت در اختیار ساکنان بافت های فرسوده قرار می گیرد، این خانه ها خریداری و نقل مکان شهروندان به این منازل جدید انجام شود.
وقتی دولت این مداخله مستقیم را در احیای بافت های فرسوده به رغم انتقادهایی که به این روش ها از سوی منتقدان وارد است؛ انجام می دهد و ساختمان هایی یک شکل و چندین طبقه ساخته می شود، شاید ارتفاع آن به برج های 10 تا 20 طبقه ای که در منطقه یک یا 22 تهران سر به فلک کشیده نباشد؛ اما در نگاه مردم این ساختمان ها نیز همان مدل دودکشی و بلند هستند که نه تنها باعث بر هم خورد بافت محلات شده و هویت را از آنها می گیرد؛ بلکه زندگی را در طولانی مدت برای ساکنانش سخت خواهد کرد.
در این صورت این ایده شهردار تهران و تاکیدی که برای عدم اعطای مجوز به ساخت و توسعه خانه های دودکشی در تهران دارد، چه معنا و مفهومی خواهد داشت؟
آیا به این معنا نیست که شهردار فعلی تهران به دنبال بیان طرح هایی است که در واقعیت اتفاق دیگری در تهران در حال رقم خوردن است؟ هر چند شهردار تهران دلیل بیان این طرح را در این زمینه می داند که اکنون ساختمان های بلندی که در قالب مجتمع های مسکونی در تهران در حال ساخت است مانع دید منظر و آفتاب گیری مردم می شود.
هر چند بر اساس طرح جامع و تفصیلی شهر تهران تعداد طبقات ساختمان ها به طور کامل مشخص شده است اما وقتی یک تجمیع بزرگ برای احیای بافت فرسوده در یکی از محله های شهر تهران انجام می شود، تعداد این طبقات از 6 طبقه بیشتر خواهد شد و همین مساله به نوعی زمینه ساخت ساختمان های دودکشی را فراهم می کند.
به نظر می رسد که هدف اصلی افشانی در طرح این مساله در حضور خبرنگاران تاکید به لازم الاجرا بودن طرح جامع و تفصیلی شهر تهران باشد. به نوعی شهردار تهران در نظر داشته از از این به بعد ساخت و ساز در این کلانشهر نظام مند و با قاعده انجام شود اما گویا افشانی در طرح این موضوع و نحوی اجرای آن باید قدری تامل بیشتری کند تا بین انچه که بر زبان می آورد با آنچه که در واقعیت در قالب طرح های مشترک بین دولت و شهرداری و سایر سازمان ها در حال انجام است، این همه اختلاف وجود نداشته باشد.
