طاووس، نماد بهشت در معماری ایرانی
نقش طاووس در نگارههای دیگر هم استفادهشده، اما الزاماً کارکرد سمبولیک نداشته است. برای مثال در کاخ هشتبهشت، این نقش نه بهعنوان یک سمبول، بلکه تنها بهعنوان نقش یک حیوان و با جنبه تزیینی در کنار نقش حیوانات دیگر استفادهشده است. در این کاخ که در میان باغ بلبلان قرار داشته، نقوش حیوانات واقعی و تخیلی نقش شده، چراکه در کنار این کاخ، باغوحشی شامل حیوانات اهدایی به پادشاه بوده که هنرمندان دربار پادشاه، این حیوانات را در دیوارهای کاخ میکشیدند.
من در کتاب «باغ هزارنقش»، نقوش حیوانی کاشیهای هفترنگ کاخ هشتبهشت را هم بررسی کردم. در کتاب «سوره تماشا» من هم عکس کتیبههای سردر خانههای قدیمی شامل نقش بسمالله و آیات قرآنی ثبتشده و الگوی این نقوش را هم در آن بهصورت خطی کشیدهام، چراکه این ساختمانها در حال تخریب هستند و میخواستم سنت آیهنویسی و نقوش آن را حفظ کنم. به نظرم هنرمندان صنایعدستی میتوانند از الگوی این نقوش الهام بگیرند و حتی میتوان این طرحها را در مهدکودکها توزیع کرد تا بچهها رنگ کنند و با آنها آشنا شوند.
من از نقوش متنوع و معرق کتیبههای سردر مغازههای خیابان طالقانی اصفهان هم عکاسی کردهام و این نقوش را بهصورت الگوهای خطی درآوردهام. کتاب دیگر من درباره نقوش مسجد جورجیر است، مسجدی مربوط به دوره آلبویه که به خاطر ضعف مصالح خرابشده و در دوره صفویه روی خرابههای آن، مسجد حکیم را ساختند. یکی از سردرهای مسجد جورجیر باقیمانده که نقوش آن را هم کشیدم تا طراحها بتوانند از آن استفاده کنند.
* گرافیست و تصویرگر