شهرسازی با رویکرد فرهنگی و اجتماعی

معاون وزیر راه و شهرسازی در بازدید از روزنامه همشهری، برنامه های طرح بازآفرینی شهری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را تشریح کرد

احمد میرخدائی/ خبرنگار
هوشنگ عشایری، معاون وزیر راه و شهرسازی در بــازدید از روزنــامــه همشهری، بر رسالت خطیر رسانه‌ها در اجرای برنامه ملی بازآفرینی شهری تأکید کرد. عشایری به‌عنوان مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران و متولی اجرای برنامه ملی بازآفرینی شهری در این بازدید به تشریح ابعاد اجتماعی این برنامه پرداخت و مشارکت مردمی در مقیاس محله را پیش‌نیاز موفقیت آن عنوان کرد.
به گزارش همشهری، ضرورت توجه به بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری و حل مشکل مسکن با بازآفرینی این بافت‌ها، ازجمله مواردی است که حسن روحانی، رئیس‌جمهور بر آن تأکید دارد. او در جلسه رأی اعتماد عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نیز مهم‌ترین میدان حل مشکل مسکن را بافت‌های فرسوده عنوان کرد و کار در این حوزه را خواستار شد.

بازآفرینی بافت‌های فرسوده در 2 دهه اخیر نیز در کانون توجه سیاستگذاران حوزه مسکن قرار داشته اما برنامه‌های این حوزه به‌دلیل نقایصی که در شیوه برخورد آنها با مسئله وجود داشته، هیچگاه با موفقیت مورد انتظار همراه نبوده است. حالا اما در شرایطی که رئیس‌جمهور مؤکدا سوق پیدا کردن سیاست‌های مسکنی به سمت بافت فرسوده را خواستار شده و حاشیه‌نشینی شهرها به‌عنوان معضلی اجتماعی در کانون توجهات قرار گرفته، دولت تلاش کرده است با تدوین برنامه‌ای جامع، راهکاری برای حل معضل بافت‌های فرسوده بیابد و در راستای الزامات برنامه ششم توسعه، برای احیای بافت‌های فرسوده آستین بالا بزند.



30سال برنامه‌ریزی ناموفق

برنامه ملی بازآفرینی شهری، نقشه راهی است که با توجه به تجربیات 3 دهه گذشته در حوزه بازآفرینی بافت‌های فرسوده نوشته شده و قرار است با راهبری شرکت بازآفرینی شهری و با همکاری منسجم همه دستگاه‌ها اجرایی شود تا مانند طرح‌های قبلی شکست‌خورده به پایان نرسد.

هوشنگ عشایری، معاون وزیر راه و شهرسازی و متولی اجرای برنامه ملی بازآفرینی شهری با اشاره به اینکه برنامه ملی بازآفرینی شهری بر پایه تجربیات برنامه‌های قبلی تدوین شده، گفت: پس از اتمام جنگ تحمیلی در سال‌های پایانی دهه 60 و آغاز دوران سازندگی در دهه 70، حرکت شهرها به سمت توسعه نیز شتاب گرفت و به‌واسطه علاقه‌ای که برای ایجاد شهرک در نزدیکی شهرها به‌وجود آمد، شهرها به سمت میان گسیختگی حرکت کردند چراکه بخشی از مناطق میانی شهرها از توسعه جا ماندند و به بافت‌های ناکارآمد تبدیل شدند. عشایری افزود: در این وضعیت دولت طرحی تحت عنوان بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری را در دستور کار قرار داد و طبق قانون وظیفه آن را به وزارت مسکن و شهرسازی محول کرد که نتیجه آن ایجاد دفتر، سازمان و عاقبت شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در سال 76بود که باید از تهران برای محلات هدف که از هویت اصلی تهی می‌شدند طرحی تهیه می‌کرد، بافت‌ها را از مالکان می‌خرید و آزاد می‌کرد تا آنها را بسازد اما در عمل سال‌های متوالی ساخت‌وساز به تعویق افتاد و وضع این محلات به‌مراتب بدتر شد.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران اظهار کرد: با این حساب طرح بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری شکست خورد و عملاً وضع بافت‌های فرسوده بهتر نشد درحالی‌که در دهه 80عارضه اجتماعی دیگری نیز تحت عنوان حاشیه‌نشینی بروز کرد که بخشی از آن ناشی از آوارگی زمان جنگ و بخشی به‌دلیل افزایش مهاجرت به شهرها به‌دلیل خشکسالی و... بود. این مشکلات باعث شد در دهه 80دولت وقت طرحی تحت‌عنوان ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی کشور ارائه دهد و آن را 10سال اجرا کند. البته این طرح به‌دلیل کمک گرفتن از بانک جهانی، رویکرد اجتماعی بهتری داشت اما در ادامه با بومی‌سازی طرح بانک جهانی، رویکرد اجتماعی آن را کمرنگ کردیم و دوباره طرح به یک پروژه تبدیل شد.



مردم در متن برنامه بازآفرینی هستند

عشایری گفت: در همه این طرح‌ها نگاه به بافت‌های فرسوده فاقد رویکرد اجتماعی بود و مردم، به‌عنوان ساکنان این محلات جایی در بازآفرینی نداشتند و در ادامه کل تجربیات بازآفرینی در دهه سوم انقلاب کنار گذاشته و طرح مسکن مهر برای حل مسئله کل مدیریت شهری کشور اجرایی شد؛ اما در دهه چهارم، یعنی دهه حاضر، ما به این جمع‌بندی رسیدیم که با تجمیع این سه تجربه باید تلفیقی تحت عنوان برنامه ملی بازآفرینی شهری فراهم آوریم که مردم و رویکرد اجتماعی جزو ارکان آن باشد.

1334 محله فرسوده در کشور بازآفرینی می‌شوند/صرف اعتبار سالانه 25 هزار میلیارد تومان در این طرح

معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: بازآفرینی و توسعه 1334 محله با بافت فرسوده در دستور کار قرارگرفته است که طی این طرح سالانه 25 هزار میلیارد تومان اعتبار هزینه می‌شود.

به گزارش گروه اجتماعی_اقتصادی خبرگزاری فارس استان البرز در کرج، هوشنگ عشایری ظهر امروز در نشست ستاد بازآفرینی استان البرز که در سالن جلسات حوزه استاندار برگزار شد، گفت: در برنامه ششم توسعه دولت، 1334 محله فرسوده، بازآفرینی خواهد شد.

وی بابیان اینکه توسعه مناطق فرسوده در اولویت‌های دولت قرارگرفته است، افزود: املاک دولتی و اماکنی که تحت نظر شهرداری‌ها هستند باید در اختیار توسعه و بازآفرینی محلات فرسوده قرار گیرد تا این طرح با شتاب هر چه بیشتر انجام شود.

معاون وزیر راه در ادامه از نظارت رئیس‌جمهور بر اجرایی شدن طرح بازآفرینی در محله‌های فرسوده خبر داد و بیان کرد: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده توسط مجلس، وزارت راه و شهرسازی در راستای توسعه مناطق فرسوده کشور نقش‌آفرینی می‌کند.

• بازآفرینی 270 محله فرسوده در هر یک سال

عشایری بابیان اینکه رسیدگی به شرایط معابر و واحدهای مسکونی در دستور کار این طرح قرار دارد، یادآور شد: در طول سال 270 محله بازآفرینی خواهد شد که این طرح در ستاد ملی به تصویب رسیده است.

وی در ادامه از انجام 9 فعالیت ویژه در طرح بازآفرینی خبر داد و تأکید کرد: بازآفرینی 1334 مناطق فرسوده در هرسال اعتباری بالغ‌بر 25 هزار میلیارد تومان را از آن خود خواهد کرد.

معاون وزیر راه و شهرسازی از کمک دولت، شهرداری و بخش خصوصی برای تأمین اعتبار یادشده خبر داد و تصریح کرد: هشت هزار میلیارد تومان از هزینه را دولت پرداخت می‌کند.

به گفته وی مبلغ هفت هزار میلیارد تومان را نیز شهرداری‌ها پرداخت کرده و مابقی 15 هزار میلیارد تومان توسط بخش خصوصی تأمین خواهد شد.

معاون وزیر راه با اشاره به اینکه در طرح نقش همه دستگاه‌ها مشخص‌شده است، اظهار کرد: با ساخت مراکز علمی، درمانی و مذهبی همچون درمانگاه، مدارس و مساجد، در راستای ارتقاء فرهنگ و موقعیت اجتماعی آن منطقه اقدام کنیم.

عشایری در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: توسعه گرانی که توان همکاری در پروژه بازآفرینی مناطق فرسوده رادارند می‌توانند با استفاده از تسهیلات و وام‌های کم‌بهره دولتی در این راه گام بردارند.

تشریح ویژگی‌های مثبت مدل اجرایی برنامه ملی بازآفرینی/ جلوگیری از ورود سوداگران به حوزه ساخت و ساز/ بهره‌مندی محلات هدف از تمامی معافیت‌های مناطق محروم/ آغاز ۳۸۲ پروژه در محلات ناکارآمد

معاون وزیر راه و شهرسازی جلوگیری از ورود سوداگران به حوزه ساخت و ساز مسکن را بزرگترین حسن مدل اجرایی برنامه ملی بازافرینی اعلام کرد و افزود: از آنجایی که در این طرح یارانه مستقیمی از سوی دولت برای ساخت مسکن داده نمی‌شود پس تقاضای کاذب حذف و از ورود سوداگران جلوگیری می‌شود.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی هوشنگ عشایری معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در نشست خبری امروز یکم خردادماه در تشریح مصوبه هیئت دولت درخصوص ابزارهای مالی و حقوقی برنامه ملی بازآفرینی شهری ایران بیان کرد: با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری و دولت محترم در رسیدگی به وضعیت بافت‌های ناکارآمد به ویژه بخش مسکن پس از صدور فرمان اجرای برنامه مذکور از سوی رئیس جمهور خود را موظف به تبیین ابزارهای مالی و حقوقی جهت اجرایی شدن برنامه دانستیم.

عشایری در اشاره به برگزاری جلسات متعدد با حضور معاون اقتصادی و حقوقی رئیس‌جمهور و همچنین اعضای مؤثر ستاد ملی بازآفرینی شهری در روند اجرای برنامه بیان کرد: خوشبختانه موفق شدیم تا طی گرد هم آوری تیمی منسجم بیش از ۵۰ ساعت و نزدیک به ۶۰۰ تا ۷۰۰ نفر ساعت جلسه برگزار کرده و در نهایت آیین‌نامه ۲۳ بندی را در این راستا به هیئت دولت ارائه دهیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی با تأکید براینکه رویکرد اصلی برنامه ملی بازآفرینی محله‌محوری و ابزار اصلی اجرایی آن مشارکت مردم و تمامی کنشگران ذی‌ربط در امر کیفیت زندگی شهری خواهد بود گفت: طرح اجرایی برنامه در محلات باید توسط تسهیل‌گرانی که از جنس مردم و دارای تخصص کافی هستند تهیه و پس از تصویب از سوی شرکت بازآفرینی شهری ایران  برای اجرا به توسعه‌گران (بخش خصوصی) سپرده شود.

عشایری در اشاره به وظایف دولت و شهرداری‌ها در این برنامه بیان داشت: براساس مصوبات مذکور دولت موظف به ارائه سالیانه ۱۵۰۰ میلیارد تومان جهت اجرای خدمات عمومی و روبنایی بوده و شهرداری نیز در صورت پرداخت ۳۰ درصد از هزینه تملک و معابر از دریافت کمک ۷۰ درصدی دولت در این حوزه بهره‌مند خواهد شد که به عنوان ابزاری تشویقی از سوی دولت برای شهرداری به شمار می‌رود.

این مقام مسئول بخش دیگر ابزارهای اجرایی برنامه ملی بازآفرینی را مباحث حمایتی و شتاب‌دهنده برای عملیاتی شدن برنامه اعلام کرد و افزود: دولت با هدف تسریع هرچه بیشتر اجرای برنامه بازآفرینی تصمیم به واگذاری تمامی اراضی دولتی واقع در بافت‌های هدف گرفت و این حکم را به تمامی دستگاه‌های مرتبط ابلاغ کرد.

به گفته وی این دستور در حال حاضر از شهر تهران آغاز و به تمامی استان‌های کشور ابلاغ شده است که روند پیگیری آن به جدیت و در تمامی سفرهای استانی و جلسات ستاد بازآفرینی شهرستان‌ها انجام می‌گیرد.

معاون وزیر راه و شهرسازی در این راستا از واگذاری ۳ زمین از سوی وزارت آموزش و پرورش و ۳ زمین از سوی وزارت نیرو در شهر تهران برای این برنامه خبر داد و افزود: در این حوزه پیش‌بینی کردیم که در صورت عدم همکاری مناسب دستگاهی طبق قانون، سازمان ثبت اسناد پس از استعلام به انتقال سند‌های لازم پرداخته و اگر زمینی نیز فاقد سند است مطابق آئین‌نامه مستندسازی انتقال و واگذاری زمین از طریق قانونی و زیر نظر معاونت حقوقی دولت انجام خواهد گرفت.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در تشریح تسهیلات این برنامه برای خریداران و سازندگان در مناطق ناکارآمد شهری بیان کرد: کاهش سود تسهیلات خرید مسکن از ۸ به ۶ درصد به عنوان ابزار تشویقی اصلی برای خریداران و ارائه وجوه اداره شده از محل تبصره ۱۸ و صندوق توسعه ملی به بانک‌ها جهت واگذاری وام ۵۰ میلیون تومانی (برای هر واحد مسکونی) به مدت ۲ سال و به عنوان دوره مشارکت مدنی نیز به عنوان یکی از ابزارهای تشویقی سازندگان در این برنامه به شمار می‌رود.

تغییر نگاه از پروژه محوری به کنش اجتماعی در بازآفرینی شهری

مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور بانوان و عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری امضای قرارداد با هنرمندان برای سکونت و فعالیت در محله سیروس را نمونه ای از رویکرد جدید وزارت راه و شهرسازی در امر بازآفرینی شهری دانست و گفت: در رویکرد جدید کنش اجتماعی جایگزین نگاه پروژه محور می شود.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، منا عرفانیان، مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور بانوان و عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری در حاشیه امضای قرارداد این شرکت با هنرمندان برای ارتقای کیفیت زندگی در محله سیروس گفت: این اولین تفاهم نامه با نام جدید شرکت است، چراکه  هفته پیش هیات دولت با تغییر نام شرکت عمران و بهسازی شهری به شرکت بازآفرینی شهری موافقت کرد، تا بیش از پیش بر اهمیت موضوع بازآفرینی در شهر صحه بگذارد.

وی ادامه داد: در ابتدای دولت یازدهم شرکت عمران و بهسازی و شهری به عنوان متولی بافت های ناکارآمد شامل بافت های تاریخی، فرسوده، سکونتگاه های غیر رسمی و ... انتخاب شد و امروز متولی رسمی امر بازآفرینی در شهر است.

عرفانیان به تلاش تازه این شرکت برای ارتقای کیفیت زندگی در محله سیروس اشاره کرد و گفت: تجربه های دو دهه اخیر نشان داد که حل مساله این بافت ها با پروژه های کالبدی مقدور نیست. برای ایجاد تغییر و بازگشت زندگی ارتقای کیفیت زندگی در این بافت ها باید حائز اهمیت باشد.

وی ادامه داد: هدفی که در ۵ سال گذشته وزارت راه و شهرسازی و به نمایندگی از آن، شرکت بازآفرینی شهری دنبال می کند ارتقای کیفیت زندگی است. اما مهندسین به تنهایی قادر نیستند این تحول را رقم بزنند. تمام کنش گران دولتی، غیر دولتی، مردم و به ویژه ساکنان نقش آفرینان اصلی این تحول خواهند بود.

عرفانیان  افزود: تلاشی که در این مدت صورت گرفت، حرکت از نگاه پروژه محوری به سمت نگاه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در این بافت ها بود.  پیشنهادی که از سوی هنرمندان مطرح شد، فرصت خیلی بزرگی برای شرکت فراهم آورد که ایده ای که چند سال است روی آن کار می کند را به صورت عملیاتی رقم بزند.

این عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری گفت: امروز برای ایجاد این تغییر در محله سیروس اینجا هستیم. اما با این امید این گام را برداشتیم که هنرمندان برای تغییر کیفیت زندگی و نوع نگاه مردم همراه ما باشند.

تشکیل دبیرخانه بازآفرینی شهری

حبیب خراسانی، رییس مرکز مطالعات کاربردی و ارتباطات شرکت بازآفرینی شهری ایران نیز در این مراسم گفت: در چند سال گذشته شاهد جدایی هنرمندان و معماران از حوزه های مختلف شهری بوده ایم، در حالی که برای بازآفرینی شهری و هویت محله نیازمند استفاده از ایده های برتر هنرمندان و معماران کشور هستیم.

 خراسانی با اشاره به تشکیل دبیرخانه بازآفرینی شهری در شرکت بازآفرینی افزود: هم اکنون بسیاری از معماران و هنرمندان و مهندسان کشور که در عرصه فرهنگ و هنر فعال هستند عضو این دبیرخانه اند تا با کمک این اندیشمندان روند بازآفرینی شهری در محلات هدف، با سرعت بیشتری دنبال شود.

وی ادامه داد: بدون شک استفاده از ایده های مناسب هنرمندان و معماران، الگوی مناسبی از احیای بافت های فرسوده شهری در محله سیروس تهران پیاده خواهد شد و این می تواند برای سایر محله های بازآفرینی شهری به عنوان یک الگوی برتر مورد توجه قرار گیرد.

کردستان پیشتاز اجرای طرح بازآفرینی شهری در کشور

معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: در حال حاضر 245 طرح بازآفرینی شهری در کشور در حال انجام است که سهم دولت در این زمینه هزار و 500 میلیارد تومان است.

به گزارش ایسنا، هوشنگ عشایری امروز (27 اردیبهشت) در جلسه ستاد بازآفرینی شهری در سنندج، اظهار کرد: برنامه ملی بازآفرینی شهری ایران با رویکرد محله محوری تدوین، تبیین و سه ماه پیش رسما توسط رئیس جمهور در سراسر کشور آغاز شد.

وی افزود: جهت اجرای موفق این طرح همه دستگاه‌های دولتی و مدیران باید مشارکت داشته و کار را به صورت مشترک انجام دهند.

معاون وزیر و مدیرعامل شرکت مادر تخصصی بهسازی و عمران شهری کشور بر نقش مردم در راستای اجرای این طرح تاکید و عنوان کرد: وجه تمایز این طرح با طرح‌های دو دهه پیش، از پایین به بالا بودن آن به معنای نقش تاثیرگذار مردم و تصمیم گیری آنها برای مسئولان است نه بالعکس.

وی تصریح کرد: اگر امکان مشارکت مستقیم مردم در این طرح فراهم شود، طرح سریع‌تر انجام و نتایج بهتری خواهد داشت که رسانه‌ها و بویژه رسانه‌های محلی می‌توانند در این راستا نقش مهمی ایفا کنند.

عشایری عنوان کرد: طبق دستور رئیس جمهور، همه اراضی دولتی محدوده شهرها با رویکرد درون گرایی در اختیار اجرای این طرح قرار می‌گیرد.

معاون وزیر و مدیرعامل شرکت مادر تخصصی بهسازی و عمران شهری کشور با اشاره به این‌که کردستان پیشتاز اجرای این طرح در کشور است، گفت: پیشتازی کردستان در اجرای برنامه بازآفرینی شهری در کشور، عینی و ملموس است.

وی با اشاره به آغاز 5 پروژه بازآفرینی در کردستان، ادامه داد: بالغ بر 22 میلیارد تومان بودجه ملی به اجرای این طرح‌ها در استان کردستان اختصاص داده شده و بالغ بر 13 میلیارد زمین نیز به عنوان دارایی‌های دولت در اختیار اجرای این طرح قرار گرفته است.

وی اعلام کرد: این برنامه در 9 بعد شامل سه بعد کالبدی  و 6 بعد غیرکالبدی و اجتماعی، اجرا می‌شود که نوسازی، بهسازی و مقاوم سازی سه بعد کالبدی طرح و ظرفیت سازی و توان افزایی ساکنان محلات نیز از ابعاد غیرکالبدی آن هستند.

وی همکاری همه نهادهای عمومی و غیردولتی برای اجرای این پروژه را خواستار شد و گفت: تحقق پذیری این طرح، منوط به تدوین برنامه جامع اقدام مشترک است و از استان انتظار می‌رود که این برنامه را مصوب و ابلاغ کند.

  عشایری یادآور شد: طبق تکلیف و برنامه اعلام شده دولت باید سالیانه به 270 محله در کشور و در مجموع به 1334 محله با همکاری شهرداری‌ها ورود و پروژه بازآفرینی را انجام دهد .

لازم به ذکر است؛ امروز با حضور معاون وزیر راه، پنج پروژه بازآفرینی شهری در محلات مختلف سنندج کلنگ زنی شد که وعده اتمام آنها تا پایان فصل کاری داده شده است.

امضای قرارداد اسکان و فعالیت هنرمندان در محله سیروس تهران/ ۱۰ میلیون نفر دچار بد مسکنی هستند

با حضور معاون معماری و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری تفاهم نامه اسکان و فعالیت هنرمندان در محله سیروس به امضا رسید.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، این تفاهم نامه  که میان وزارت راه و شهرسازی و گروه های مختلف هنرمندان شامل خانه موسیقی، خانه سینما، انجمن معماران، انجمن عروسک گردانان انجمن مجموعه داران و سایر گروه ها در محل «خانه گفت و گو» به امضا رسید، از جمله اقدامات وزارت راه و شهرسازی برای احیای بافت های تاریخی و بازآفرینی شهری به شمار می آید.

هوشنگ عشایری، مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در باره این تفاهم نامه گفت: طرح اجرای احیاء بافت های فرسوده شهری تکلیف دولت و وزارت راه و شهرسازی است و ما باید در این راستا ۲ هزار و ۷۰۰ محله فرسوده را در کشور احیاء و بازسازی کنیم.

وی محله را سازمانی اجتماعی با فرهنگ خاص خود دانست و افزود:  ما باید تلاش کنیم در برنامه احیای بافت های فرسوده شهری ارزش های ذاتی هر محله را مورد توجه جدی قرار دهیم.

عشایری ادامه داد: بزرگترین هدف ما در برنامه بازآفرینی شهری ارتقاء کیفیت زندگی ساکنان آن است و در این راستا باید هویت گذشته محله نیز مورد توجه جدی قرار گیرد تا همچنان شاهد جریان مناسب زندگی شهروندان در این محلات باشیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی بازآفرینی شهری را یکی از دغدغه های اصلی دولت دانست و گفت: در این راستا این طرح با اجرایی شدن ۹ بند دنبال می شود که سه بند آن مربوط به کالبد محله و شش بند آن به مسائل غیر کالبدی محلات و ساکنان آن تعلق دارد.

عشایری ادامه داد: هم اکنون در یک هزار و ۳۳۴ محله در ۵۴۳ شهر و در ۶۶ هزار هکتار اراضی شهری ۱۰ میلیون نفر جمعیت دچار بد مسکنی هستند و زندگی آنها از سطح بسیار نازلی برخوردار است. دولت در نظر دارد در تامین خدمات روبنایی و زیربنایی این محله ها نقش آفرینی کند تا با استفاده از سرمایه های مردمی و بخش خصوصی بتوانیم این محلات را با هویت گذشته خود نوسازی کنیم.

در این مراسم همچنین محمد سعید ایزدی، معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی گفت: سال هاست که در تلاشیم چنین امکانی را برای گروه های علاقه مند برای احیا فراهم کنیم که خوشبختانه نهایتا این اتفاق حاصل شد

وی ادامه داد: همه باید به نوعی دیگر اندیشه کنیم تا بتوانیم این شرایط را محقق کنیم. اگرهمه ابزارها و همه اندیشه ها کنار هم قرار بگیرند می توان کار بزرگی را در تک تک این بافت های ارزشمند انجام داد

ایزدی بازآفرینی شهری را از اولویت های اصلی وزارت راه و شهرسازی دانست و گفت: متاسفانه سال هاست که شهرهای ما زندگی اصلی خود را از دست داده و یک روزمرگی جایگزین آن شده است. امیدواریم با این حرکت دوباره شاهد زندگی در مراکز شهرها باشیم.

وی افزود: ما در وزارتخانه این آمادگی را داریم که هر ابزاری که در اختیار ما باشد، در اختیار فعالان حوزه بازآفرینی شهری قرار دهیم.

بازآفرینی شهری امنیت را به شهرها بازگردانده است

کرمان - ایرنا - معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی گفت: پیش از دولت یازدهم به امنیت و ایمنی به عنوان یک کیفیت در نظام شهری کمتر توجه شده بود و دولت تدبیر و امید با اجرای طرح بازآفرینی، امنیت و ایمنی را به شهرها بازگردانده است.

به گزارش ایرنا ، محمدسعید ایزدی شامگاه سه شنبه در آیین بهره برداری از خانه گفتمان شهر و معماری استان کرمان افزود: در طرح بازآفرینی شهری به حلقه های مفقوده کیفیت شهری که در دوره های گذشته کمتر مورد توجه بود، تاکید شده است.
وی اظهار داشت: طرح بازآفرینی شهری، تعیین پهنه های گسل و مراقبت از عرصه برای ایجاد امنیت در شهر کرمان طی هفته گذشته اجرایی شده است.
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی گفت: امن ترین منطقه تهران هسته مرکزی و منطقه 12 این شهر است زیرا هیچ گسلی در این منطقه مشاهده نمی شود اما با توسعه شهرها در دهه های اخیر سکونتگاهها در گسل ها ایجاد شده است.
وی افزود: سازه های مسکن مهر نطنز برروی گسل ساخته شده است لذا نبود تخصص شهری نا امنی با تاب آوری پایین بوجود آورده است.
وی تصریح کرد: پیش از این شهرها و بنیان های شهری به درستی شناخته نشده و این امر بدلیل نداشتن درک صحیح از بنیان ها رخ داده است.
ایزدی گفت: مرکز تحقیقات و شهرسازی کشور با اسناد مکمل، ازجمله با جلوگیری از ساخت و ساز و فعالیت کلیدی روی پهنه های حادثه خیز، این نقیصه ها را جبران می کند.
وی افزود: تاب آوری نیاز شهرها است و اینکه شهرها با رخداد یک حادثه، آسیب بسیاری می بیند ناشی از بی توجهی به کیفیت ها است.
وی اضافه کرد: طرح های تفصیلی و جامع در نسل های ابتدایی عمر خود مزایایی داشته است اما اینک زمان تجدید نظر اساسی رسیده است و بطور جدی نظام طرح ریزی شهری در تمامی شهرها اجرایی می شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: در طرح های جامع و تفصیلی کمتر به کیفیت توجه می شود.
**وزارت راه و شهرسازی از دیدبان های شهری حمایت می کند
وی افزود: باید گروه های دیدبان در شهرها تشکیل شوند و این وزارت آمادگی حمایت از این دیدبان ها برای رسیدن به نظامی هدفمند و سیستمی پاسخگو را دارد.
ایزدی با بیان اینکه خانه گفتمان و معماری استان کرمان باید دیدبان این شهر باشد ابراز کرد: باید گروه هایی را به دیدبانی تشویق کرد و این افراد با نظارت بر شهرها تمامی دستگاه های متولی را یاری می کنند و با دیدبانی از فضاهای موجود شهری مراقبت شود.
وی گفت: کرمان برخوردار از آثار فاخر تاریخی بوده است که امروزه با رویکرد سوداگرانه بازار زمین و املاک ازبین رفته است.
وی افزود: وزارت راه و شهرسازی 121 اثر در دولت یازدهم خریداری کرده است و تبدیل به فضایی با کارکرد جدید کرده است.
**گفتمان سازی راه حل کلیدی برای نجات شهرها است
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه یکی از راه حل های کلیدی برای نجات شهرها گفتمان سازی است گفت: وزارت راه و شهرسازی با ابزارهای موجود، از گفتمان سازی با محوریت جامعه تخصصی، دولت و دستگاه ها حمایت می کند.
وی افزود: موفقیت با تبدیل گفتمان به موضوع خاص اجتماعی محقق می شود و این خاص یک جریان است و یک جریان نیز به فرد وابسته نیست و در دولت های بعدی پیگیری می شود.
ایزدی ادامه داد: پایه ریزی جریان خانه گفتمان از اندیشه گفتمان سازی آغاز شده است و این گفتمان موجب آغاز جریان مطالبه گری می شود.
وی گفت: در تهران، گرگان، تبریز، مشهد و اصفهان این فضای گفت و گو همزمان با یکدیگر و پس از آن در کرمان راه اندازی شده است.
وی افزود: باید فضای خانه گفتمان شهر و معماری استان کرمان به فضای گفتمان و صمیمیت تبدیل شود و همچنین از فضای گفتمانی و هم اندیشی می توان برای پیشبرد اهداف شهرسازی بهره برد.
معاون وزیر راه و شهرسازی عنوان کرد: در خانه های گفتمان باید دولت و شهرداری ها مورد نقد سازنده قرار گیرند و زیرا نبود گفت و گو موجب افزایش ابهام در فعالیت ها می شود.
وی گفت: متاسفانه نداشتن گفتمان در گروه های فعال دانشجویی به التهاب تبدیل شده است و می توان با گفتمان در این فضاها به جبران نقص ها و ضعف ها پرداخت و با همراهی و همیاری یکدیگر زمینه بهتری برای فعالیت ها آغاز کرد.
همچنین در این آیین خانه گفتمان شهر و معماری استان کرمان، به بهره برداری رسید و زمینه بازآفرینی شهری در این مکان آغاز شد.
این آیین با حضور معاون وزیر و مدیرکل راه و شهرسازی، شهردار کرمان، شهرسازان، معماران، دانشجویان و سایر مدیران شهری استان در محل خانه گفتمان شهر و معماری استان کرمان به عنوان چهارمین خانه گفتمان کشور برگزار شد.

گزارش دومین نشست بازخوانی ضوابط، فرایندها و سیاست‌های بازآفرینی شهری

معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی و مدیر طرح‌های ویژه نوسازی سازمان نوسازی شهر تهران با وجود اینکه دارای سابقه بسیار غنی معماری و شهرسازی در ایران هستیم اما شهرهای کشور نشان می‌دهد که هیچ یک از این سوابق را در قالب ضوابط نتوانستیم منعکس کنیم. 

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، دومین نشست از سلسله نشست‌های بازخوانی ضوابط، فرایندها و سیاست‌های بازآفرینی شهری در بافت‌های ناکارآمد (ضوابط و تجارب) در خانه گفتمان شهر و معماری برگزار شد.

علی خانی معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی و مدیر طرح‌های ویژه نوسازی سازمان نوسازی شهر تهران در این نشست بیان کرد: ضوابط با وجود اینکه بسیار سختگیرانه هستند اما نتایج خوبی را در پی ندارند.

وی اظهار کرد: با وجود اینکه دارای سابقه بسیار غنی معماری و شهرسازی در ایران هستیم اما شهرهای کشور نشان می‌دهد که هیچ یک از این سوابق را در قالب ضوابط نتوانستیم منعکس کنیم. 

خانی ادامه داد: زمانی که نسخه اول طرح جامع تصویب شد، بافتهای فرسوده تراکم پایینی داشتند که در مراحل بررسی و تصویب به نتیجه رسیدند این میزان تراکم مانع نوسازی می‌شوند و در مراحل نهایی تصویب طرح، تراکم آنها افزوده شد که به لحاظ کمی نیز رشد خوبی داشت. 

وی بیان کرد: به نظر می‌آید زمانی که خودآگاهی نسبت به دارایی املاک به وجود می‌آید، سطح کیفیت افت پیدا می‌کند.

معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی و مدیر طرح‌های ویژه نوسازی سازمان نوسازی شهر تهران افزود: طرح تفصیلی و جامع پهنه بندی دارند که در برخی مواقع سازندگان و شهرداری ترجیح می دهند تا تخلف انجام دهند و جریمه آن را بپردازند. 

مهجور ماندن ضوابط احداث بنا در طرح‌های شهرسازی

سهراب مشهودی دبیر شورای گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور، در خصوص کنکاشی در ضوابط احداث بنا در ایران و جهان گفت: پس از سال‌ها فعالیت در طراحی شهری متوجه شدم که بعد سوم سیمای بصری شهرها، ضوابط احداث بنا است.

وی با بیان اینکه ضوابط احداث بنا در طرح‌های ما سال‌های زیادی مهجور مانده است، اظهار کرد: در ایران تا سال ۱۳۲۳ ضوابط توسط انجمن شهر تهران تدوین می‌شد که قبل از آن براساس عرف کشور خانه‌ها و شهرها ساخته می‌شد.

دبیر شورای گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور بیان کرد: با تصویب طرح جامع تهران در سال ۱۳۴۹، ضوابطی در ایران باب شد که تفاوت عمده‌ای با ضوابط عرفی و حتی ضوابط سال ۱۳۲۳ انجمن شهر بود و بزرگترین مشخصه آن، این بود که به‌طورکلی در استقرار فضای باز تغییر ایجاد کرد که ۶۰ درصد فضای شمالی به ساختمان و ۴۰ درصد جنوب زمین به فضای باز اختصاص یافت.

وی با بیان اینکه این ضوابط خیلی زود به همه شهرها تسری پیدا کرد و برخی تصور می‌کنند که قانون است، افزود: در ایران طی دوره جدید شهرسازی تقریباً تمام ضوابط احداث بنا تدوین شده در طرح‌های مختلف به نوعی تکرار ضوابط طرح جامع تهران بوده است که نه از ضوابط عرفی احداث بنای ایران نشات گرفته، نه از ضوابط کشورهای غربی و نه حتی شباهتی به ضوابط مترقی انجمن شهر تهران سال ۱۳۲۱ دارد و شاید سیمای زشت شهرهای ایران ناشی از تکرار همین ضوابط در تمام شهرها و طرح‌هاست.

کسب رتبه ششم کشوری استان قم در تحقق برنامه بازآفرینی شهری

دبیر ستاد بازآفرینی پایدار شهری استان قم گفت: بر اساس ارزیابی انجام‌گرفته توسط وزارت راه و شهرسازی، جایگاه ستاد بازآفرینی شهری استان قم از رده ج در سال ۹۵ به رده الف و پیشتاز در سال ۹۶ ارتقا یافته است که این امر مرهون و مدیون تلاش و پیگیری مجدانه اعضا است.

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از روابط عمومی اداره کل راه و شهرسازی استان قم، حسن صبوری در اولین جلسه ستاد بازآفرینی پایدار شهری استان قم اظهار کرد: در سال ۹۶ قرارداد ساماندهی ۵ محور تاریخی– فرهنگی، خانه تاریخی شاکری تا آب‌انبار لبچال، لبچال تا امامزاده شاه حمزه، لبچال تا میدان میر، ساماندهی میدان میر و محوطه بیت النور، امامزاده حمزه تا مدرسه غیاثیه (پامنار) منعقد شده و در مجموع پروژه‌های مذکور تاکنون حدود ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته‌اند.

دبیر ستاد بازآفرینی پایدار شهری استان قم با اشاره با اینکه درمانگاه ایثار در سال گذشته به بهره‌برداری رسید، افزود: انعقاد قرارداد احداث درمانگاه امام علی النقی (ع) در سکونتگاه غیررسمی شادقلی خان با پیشرفت فیزیکی ۲۰ درصد از دیگر اقدامات این اداره کل بوده است.

وی بیان کرد: در حوزه بازآفرینی شهری، تکمیل مطالعات جامع بازآفرینی شهر قم با رویکرد شهرنگر و تصویب مطالعات مرمت خانه تاریخی لاجوردی زاده در محله باغ پنبه قم توسط این اداره کل انجام شده است.

صبوری اظهار کرد: در سال ۹۷ احداث دو مدرسه در سکونتگاه‌های غیررسمی با رقم اعتباری بیش از ۴۵ میلیارد ریال، ادامه ساماندهی محورهای تاریخی- فرهنگی در بافت مرکزی، تکمیل محورهای سال گذشته و آغاز عملیات اجرایی حداقل ۴ محور جدید آسفالت معابر محلات هدف در محدوده سکونتگاه‌های غیررسمی با اعتبار بیش از ۳۴ میلیارد ریال، آغاز عملیات اجرایی مرمت خانه تاریخی لاجوردی زاده و انجام مطالعات و انعقاد قراردادهای مشاوره برای پروژه‌های مصوب ستاد ملی و استانی بازآفرینی پایدار شهری در دستور کار است.

مدیرکل راه وشهرسازی استان قم در پایان ضمن اشاره به اینکه بهسازی، بازآفرینی و بازسازی شهری از وظایف عمده ستاد بازآفرینی شهری استان است، تصریح کرد: فعالیت‌های ستاد بازآفرینی شهری استان قم طی دو سال اخیر پیشرفت چشمگیری داشته است و امیدواریم در سال پیش رو شاهد تلاش بیشتر اعضای عضو ستاد در راستای پیگیری مصوبات جلسات باشیم.

آمادگی بخش تعاون برای ورود به نوسازی بافت فرسوده

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به ظرفیت‌های بخش تعاون برای نوسازی بافت فرسوده و بازآفرینی محلات، پیشنهادات این بخش برای نوسازی این مناطق را تشریح کرد.

به نقل از وزارت راه و شهرسازی، سیدحمید کلانتری طی ارائه گزارشی از اقدامات انجام گرفته از سوی این وزارتخانه در حوزه بازآفرینی، بیان کرد: در حال حاضر ۵۱ درصد از تعاونی‌های موجود در کشور، از نوع تعاونی‌های تولیدی، ۱۹ درصد تعاونی‌های توزیعی و ۳۰ درصد تعاونی‌های خدماتی بوده که مردمی کردن اقتصاد، کوچک‌سازی دولت، کسب و کارهای اجتماعی، توسعه مناطق روستایی، ارتقای بهره‌وری، اشتغال و محرومیت‌زدایی از اهداف اصلی آن‌ها به شمار می‌رود.

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در تشریح نقش تعاونی‌ها در بافت فرسوده و مناطق حاشیه‌ای افزود: تعاونی‌ها می‌توانند در ۲ حوزه مدیریت و پیشگیری در این حوزه فعالیت داشته‌ باشند که ایجاد تعاونی مسکن محله، تعاونی توسعه و عمران شهرستان، تعاونی مشاغل خرد و خانگی، تعاونی خدمات فنی و مهندسی و تعاونی کسب و کار خدماتی در بخش مدیریت و روستا تعاون، تعاونی مسکن روستایی، تعاونی‌های تولیدی و خدماتی و تعاونی دهیاری می‌توانند در بخش پیشگیری نقش داشته باشند.

به گفته وی، طبق قانون تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستان‌ها به منظور تسریع در رشد و توسعه شهرستان‌ها، هدایت منابع مردمی به بخش‌های تولیدی، بسترسازی برای ورود بخش‌های تعاونی و خصوصی به فعالیت‌های اقتصادی و انجام طرح‌هایی که امکان واگذاری به بخش خصوصی وجود ندارد، شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران شهرستانی تشکیل شده و دولت و سازمان‌های وابسته می‌توانند فعالیت‌ها، طرح‌ها، زمین‌ها و املاک قابل واگذاری در بخش‌های مختلف را در اختیار شرکت‌های تعاونی موضوع این قانون قرار دهند.

این مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین ادامه داد: طبق ماده ۶ قانون تعاونی‌های توسعه وعمران شهرستان‌ها این تعاونی‌ها می‌توانند در تملک اراضی واقع در بافت‌های فرسوده از تسهیلات قوانین مربوط به تملک اراضی واقع در طرح‌های مصوب شهری و روستایی استفاده کنند.

کلانتری در تشریح موضوعات فعالیت تعاونی های توسعه و عمران شهرستانی ادامه داد: عمران و آبادانی شهرستان و سرمایه‌گذاری، مالکیت و مدیریت در فعالیت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی مربوط، ایجاد و اداره واحدهای اقتصادی که مرتبط با تحقق اهداف تعاونی و خرید سهام بنگاه‌های دولتی شهرستان که کالاها و خدمات تولیدی آنها در این شهرستان عرضه می‌شود، سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه‌ای شهرستان، تملک اراضی واقع در بافت‌های فرسوده شهری و روستایی و استفاده و بهره‌برداری از فعالیت‌ها، طرح‌ها، زمین‌ها و املاک قابل واگذاری دولت در بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله این موضوعات به شمار می‌روند.

معاون امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه هم‌اکنون ۶۱ تعاون توسعه و عمران شهرستان‌ها در ۲۳ استان کشور در حال فعالیت هستند گفت: درحال حاضر ۷۷ هزار و ۵ نفر در این تعاونی‌ها عضو هستند که در نهایت باعث ایجاد ۴ هزار و ۷۸۳ شغل در کشور شده است.

کلانتری در این خصوص ادامه داد: این شرکت‌ها توان لازم برای ارتقاء کیفیت زندگی، بهبود وضعیت اجتماعی، اقتصادی ساکنان بافت‌های فرسوده را دارا بوده و می توانند با جهت‌دهی به سرمایه‌گذاری در این تعاونی‌ها اقدام به پیشگیری از مهاجرت‌های روستا- شهری و گسترش اسکان غیررسمی (حاشیه­نشینی) کنند.

وی همچنین درباره تعاونی‌های دهیاری گفت: این تعاونی‌ها به منظور کاهش تصدی‌گری در بخش‌های دولتی و تحکیم مشارکت‌های مردمی در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی و کمک به عمران و آبادانی و رشد روستاها، و جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها ، تشکیل می‌شوند.

این مقام مسئول در اعلام جزئیات موضوعات فعالیت این نوع از تعاونی افزود: سرمایه گذاری و مشارکت در انجام فعالیت‌های اقتصادی، بازرگانی و خدماتی، مشارکت در اجرای پروژه‌ها و ‌طرح‌ها درجهت حفظ و نگهداری منابع طبیعی و محیط‌زیست، طراحی و احداث و اداره واحدهای تولید صنایع روستایی و صنایع دستی، همکاری و مشارکت و سرمایه گذاری در احداث نواحی قطب‌های صنعتی و کشاورزی، تنظیف، نگهداری و تسطیح معابر عمومی و مجاری آب و فاضلاب و لایروبی قنوات و تأمین آب آشامیدنی و برق روستا، مشارکت در احداث و ساخت و اداره امور مربوط به مراقبت‌های بهداشتی، پزشکی و واکسیناسیون و مشارکت و سرمایه گذاری در ساخت و بهینه‌سازی مسکن، معابر و جاده‌ها و همکاری با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی درجهت بهبود وضع اسکان اهالی از جمله این موضوعات به شمار می‌رود.

کلانتری با تأکید بر نقش چشمگیر تعاونی‌های دهیاری در ایجاد شغل و جلوگیری از مهاجرت در بافت‌های فرسوده گفت: طبق قوانین موجود تعاونی‌های دهیاری می‌توانند نقش مهمی در مناطق محروم و کم برخوردار (روستاها) در جهت پیشگیری از مهاجرت‌های روستا- شهری و گسترش اسکان غیررسمی (حاشیه­‌نشینی)  ایفا کنند.

معاون امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درخصوص تعاونی‌های مسکن و نقش آن‌ها در بافت‌های فرسوده اظهار کرد: در حال حاضر با توجه به عدم ارتباط دولت با اهالی محله بهترین روش برای برقراری ارتباط ایجاد تعاونی است که به عقیده من با تجمیع مالکین بافت فرسوده در شرکت تعاونی مسکن محله، نوسازی بافت فرسوده به منظور ارتقاء شرایط زندگی توسط ساکنین محل به گونه‌ای بهتر انجام خواهد گرفت.

این مقام مسئول در پایان پیشنهاداتی جهت همکاری هر چه بیشتر بین حوزه کاری تعاونی‌ها و عملیات بازآفرینی محلات هدف بیان کرد که واگذاری زمین به صورت مشارکتی با کاربری‌های ذیربط به تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی، حمایت از شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران شهرستانی در تملک اراضی واقع در بافت‌های فرسوده، شناسایی اشخاص و متقاضیان واجد شرایط در محدوده و محلات هدف جهت انجام اقدامات بازآفرینی توسط شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران شهرستانی و دهیاری، آمادگی تعاونی‌های دهیاری جهت کمک به بازسازی بافت‌های فرسوده ونگهداری راه‌های روستایی با حمایت وزارت راه و شهرسازی، تصویب تعاونی مسکن محله در هیات دولت، همکاری کلیه دستگاه‌های مرتیط با تعاونی مسکن محله و ایجاد تعاونی پشتیبانی خدماتی و مشاوره‌ای جهت ارائه آموزش سامان دهی و اعتماد سازی ایجاد زمینه احیای بافت فرسوده از جمله آن‌ها به شمار می‌روند.