همزمان با روز جهانی معمار، سلسله نشستهای گفتار معمار با حضور چهرههای برجسته این هنر در کمیسیون ملی یونسکو برگزار شد.
هنرآنلاین: نخستین برنامه از سلسله نشستهای تخصصی گفتار معمار با حضور دکتر حجتالله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو و چهرههای برجسته معماری همزمان با روز جهانی معمار برگزار شد.
در ابتدای این برنامه حجتالله ایوبی، بر لزوم توجه به معماری تاکید کرد و در این باره گفت: یکی از مهمترین اولویتهای سازمان جهانی یونسکو مساله هویت است. به خصوص در این دوران که مساله جهانی شدن به شکلی پررنگ مطرح است و حتی عدهای فکر میکنند که خرده فرهنگها در این مسیر از بین میروند و جهان به سمت نگاهی آمریکایی پیش میرود.
او افزود: در چنین شرایطی فرهنگهای مختلف تلاش کردند که هویت خود را حفظ کنند. به همین خاطر در سال 2002 فرانسویها طرحی را تحت عنوان تنوع فرهنگی مطرح کردند زیرا مساله تنوع فرهنگی و حفظ هویت، موضوع بسیار مهمی است که ما در یونسکو بر روی آن تمرکز داریم؛ به همین خاطر در مباحث آموزشی و میراث فرهنگی فعالیتهای متعددی در دست انجام است.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو تصریح کرد: مساله معماری و به خصوص معماری سنتی ما که رنگ و بوی هویت ملی ما را دارد در اولویت است من به عنوان یک علاقمند دراین حوزه میپرسم که چه چیزی ایران و ایرانی را از شکل جهانی آن متمایز میکند؟ به نظر من آنچه ایران را از سایر فرهنگها متمایز میکند، رفتار و سبک زندگی ایرانی است که معماری نیز در این عرصه جایگاه مهمی دارد.
ایوبی ایران را کشور معماری دانست و گفت: ایران کشور معماری است اگر چه در ظاهر تهران این امر را نمیبینیم اما قطعا معماری یکی از ویژگیهای مهم کشور ماست.
او از اجرای کمیته ملی جوانان در یونسکو خبر داد و بیان کرد: به زودی کمیته ملی جوانان در یونسکو دایر میشود. باشگاههای یونسکو نیز به عنوان نهادهای داوطلبانه بخش دیگری هستند که درصدد فعال کردن آن هستیم زیرا در این باشگاهها امکان همفکری و اجرای کارها به شکل خوبی امکانپذیر میشود. کما اینکه در ژاپن 270 باشگاه فعال وجود دارد، ما نیز در این راستا به راهاندازی باشگاه معماران جوان میاندیشیم.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو افزود: جایگاه ایران در کرسیهای دانشگاهی یونسکو خوب است اما ما تلاش داریم که کرسی معماری را نیز در این بخش فعال کنیم تا بتوانیم یک کرسی فعال برای دانشگاه تهران داشته باشیم.
ایوبی ایران را کشوری غنی دانست و تاکید کرد: ما وارث کشوری با فرهنگ غنی هستیم که حرفهای بسیاری برای گفتن دارد.
در ادامه این نشست، دکتر محمدمهدی محمودی، مدرس دانشگاه و موسس دفتر مهندسی "هرم پی" درباره موضوع معمار شدن تا معمار بودن به سخنرانی پرداخت. او در ابتدای این بحث گفت: من با نگاهی دیگر مساله معمار شدن یا معمار نشدن را مورد بررسی قرار دادهام و در این راستا سعی در بررسی معماری ماندگار کردم. همانطور که میدانید شعار امسال "معماری برای جهانی بهتر است" که خود بیانگر وظیفه این بخش به شکلی زیباست زیرا نشان میدهد که معمار تنها وظیفه ساخت و ساز را ندارد؛ بلکه مانند رهبر یک ارکستر عمل میکند.
او درباره خصوصیات معماری ماندگار، بیان کرد: همواره این بحث مطرح است که آیا معماری یک هنر است یا اندیشه؟ هنر است یا فناوری و ... در پاسخ به این سوالات باید گفت که معماری تمام این ابعاد را در بر میگیرد زیرا بحث هم در حوزه عرفان و هم اندیشه و فناوری است.
این استاد برجسته ادامه داد: متاسفانه ما اغلب بناهای خود را نابوده کردهایم به نحوی که امروز عمر بناهای ما از معماران آنها کوتاهتر است. یکی از عمده دلایل چنین فاجعهای عدم شناخت پیشینه معماری است به این معنا که معماران ما محیط، بستر و اقلیم خود را به درستی نمیشناسند و نمیدانند که در کجا و کدام بستر قرار دارند. این مسائل در کنار عدم شناخت از بهرهبرداران به عنوان مخاطبان اصلی اثر سبب شده که معمار امروز ایران از جامعه دور شود؛ زیرا او صرفا از بهرهبردار میخواهد که از اثر استفاده کند در حالیکه مخاطب را نمیشناسد، همین مسائل نیز سبب شده که بناهای ما ماندگار نشوند.
محمودی توجه به محیط زیست را در معماری حائز اهمیت خواند و گفت: متاسفانه زبالههای غیرقابل بازگشتی که ما امروز در حوزه معماری تولید میکنیم، بسیار زیاد است، زیرا معماران امروز ما برخلاف گذشتگان، مصالح را به درستی نمیشناسند زیرا گذشتگان ما بناهایی را ساختند که کوچکترین آلودگی را برای محیط در بر نداشت و راحت به طبیعت باز میگشت، البته تکرار معماری گذشته ما نیز یک اشتباه و توهین به اساتید آن دوران است.