حریم امامزاده جعفر پارکینگ شد/ توقف طرح توسعه در پیچ کمبود اعتبار!

شهر نیوز - بروجرد- امامزاده جعفر(ع) بروجرد به‌عنوان یکی از مراکز فعالیت‌های مذهبی این شهرستان و نمادی از معماری اصیل و ناب اسلامی بوده که طرح توسعه آن در میان غفلت متولیان امر ابتر باقی‌مانده است.

خبرگزاری مهر- گروه استان ها: امامزاده جعفر به‌عنوان یک بنای مذهبی و تاریخی در قسمت شرقی شهر بروجرد واقع‌شده است که به استناد کتیبه‌های موجود امام‌زاده جعفر(ع) فرزند امام موسی کاظم(ع) است اما برخی از منابع و متون تاریخی با پنج واسطه نسبت این امامزاده را به امام سجاد(ع) مرتبط می‌سازند.

ساختمان گنبد هرمی شکل این آرامگاه نمونه‌ای بسیار زیبا از هنر و معماری عهد سلجوقی است. داخل حرم هشت‌ضلعی است و در وسط آن معجری از چوب و ورشو ساخته‌شده است؛ این معجر روی قبری که شش پله پایین‌تر از حرم است قرار دارد و طبقات بقعه غیر از مخروط انتهایی ۱۸ طبقه است.

تاریخ وفات امامزاده جعفر ۵۲۵ هـ. ق است. اندازه کلی زیربنای مقبره ۲۲*۲۰ و ارتفاع آن ۲۰ متر است. سقف آن روپوش و نمای بیرونی آن هرمی شکل با مصالح آجر و کاشی و داخل بنا آئینه کاری است و بر روی درب کنده‌کاری‌شده آن آیاتی از قرآن کنده‌کاری‌شده است.

این مقبره در سال ۱۲۰۸ به‌فرمان تقی‌خان حاکم آن زمان بروجرد تعمیر و مرمت‌شده است. در محوطه این امامزاده ۵۰ اصله درخت موجود است که دو اصله آن چنار است و یکی از آن‌ها ۳۸۰ سال قدمت دارد.

بنای آرامگاه امامزاده جعفر از بناهای جالب‌توجه معماری اسلامی

بنای آرامگاه امامزاده جعفر بروجرد از بناهای جالب‌توجه معماری اسلامی در استان لرستان و غرب ایران است. گنبد هرمی شکل این آرامگاه با بیش از هزار سال قدمت، در دوره سلجوقیان ساخته‌شده است و از نمونه‌های معماری سلجوقی به‌حساب می‌آید.

این گنبد منحصربه‌فرد، به‌صورت مخروطی بلند و پلکانی با ۱۸ پله ساخته‌شده است. نمونه این‌گونه گنبدها، در غرب ایران کمتر دیده می‌شود اما در مناطق جنوبی‌تر مانند خوزستان، آثار مشابهی مانند آرامگاه دانیال نبی درشوش گسترش بیشتری دارند.

بنای امامزاده جعفر(ع) شهرستان بروجرد مربوط به دوره سلجوقی و به شماره ۱۸۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

امامزاده جعفر شهرستان بروجرد علاوه بر اینکه محل برگزاری مراسم‌های مذهبی بروجرد است به‌عنوان یکی از جاذبه‌های مذهبی غرب ایران هرساله پذیرای زائران زیادی است.

تبدیل بخشی از امامزاده به پارکینگ!

این در حالیست که متاسفانه در سال های اخیر به دلیل ضعف مدیریت بخشی از محوطه آن به پارکینگ عمومی و محل نگهداری خودروهای اسقاطی شهرستان تبدیل شده است.

اجرای چهلستون سوخته اصفهان به کجا رسید؟

شهر نیوز - فروردین ماه امسال بود که کاخ چهلستون سرهنگ آباد در زواره طعمه حریق شد، حریقی که یک کاخ تاریخی، گچبری‌ها و معماری تاریخی را یک‌جا طعمه خود کرد و آن تزئینات زیبا را خاکستری کرد.این اتفاق در حالی رخ داد که پس از آن خبرهایی مبنی بر عمدی بودن آتش‌سوزی این کاخ شنیده شد و فرمانده انتظامی اردستان نیز به فاصله چند روز پس از آتش‌سوزی از دستگیری چند نفر به اتهام آتش زدن بنای تاریخی کاخ سرهنگ آباد در این شهرستان خبر داد.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب

ساماندهی نهایی کاخ تاریخی چهلستون سرهنگ آباد که سال گذشته طعمه حریق شد مشروط به تعیین تکلیف مالکان این بنای تاریخی است.

فروردین ماه امسال بود که کاخ چهلستون سرهنگ آباد در زواره طعمه حریق شد، حریقی که یک کاخ تاریخی، گچبری‌ها و معماری تاریخی را یک‌جا طعمه خود کرد و آن تزئینات زیبا را خاکستری کرد.

این اتفاق در حالی رخ داد که پس از آن خبرهایی مبنی بر عمدی بودن آتش‌سوزی این کاخ شنیده شد و فرمانده انتظامی اردستان نیز به فاصله چند روز پس از آتش‌سوزی از دستگیری چند نفر به اتهام آتش زدن بنای تاریخی کاخ سرهنگ آباد در این شهرستان خبر داد.

از این اتفاق 8 ماه سپری شده و مرمت‌هایی نیز بر روی آن صورت گرفته است، کاخی که روزگاری در دل کویر پابرجا بود، بنایی که مرور زمان و نامهربانی‌ها سبب شد این بنای تاریخی که به ثبت ملی رسیده کمتر دیده شود.

به گفته کارشناسان میراث فرهنگی کوشک سرهنگ‌آباد توسط مصطفی قلی‌خان سهام‌السلطنه عرب عامری، در حدود سال 1299 قمری مصادف با دوره ناصرالدین شاه قاجار برای پذیرایی از شاهزاده‌های قاجاری ساخته شده است. این اثر زیبا داری چند مجموعه کوشک، آسیاب، حمام، خدمات و اصطبل است. این کاخ به دلیل نزدیکی با کاخ چهلستون به عنوان چهلستون دوم نیز یاد می‌شود.

کاخ چهلستون سرهنگ آباد زواره دارای سقف‌های چوبی و تزئینات سنگی شبیه به آنچه در عالی‌قاپو و چهل‌ستون مشاهده می‌شود، است و به‌رغم این که به‌عنوان کوشک و شکارگاه به فرمان سهام‌السلطنه بنا شده، ولی هیچگاه مورد استفاده او قرار نگرفت.

اعتباری بالغ بر 5 میلیارد ریال برای مرمت مجموعه کوشک کاخ چهلستون سرهنگ‌آباد زواره

در این مدت خبرهایی از مرمت مجموعه کوشک کاخ چهلستون منتشر شده، فرماندار شهرستان اردستان چندی پیش در حاشیه بازدید از مراحل مرمت کاخ سرهنگ آباد در جمع خبرنگاران گفت: برای مرمت این مجموعه اعتباری بالغ بر 5 میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی و استانی در نظر گرفته شده است.

علیرضا غیور با اشاره به اجرای عملیات انتقال برق به این مجموعه با صرف اعتباری بالغ بر 800میلیون ریال توسط امور برق شهرستان، تصریح کرد: مجموعه تاریخی چهلستون سرهنگ آباد در سال 1299 هجری قمری توسط مصطفی قلی خان سهام السلطنه عرب عامری در دهستان سفلی از توابع بخش زواره در شهرستان اردستان بنا شده است.

وی بیان کرد: عملیات مرمت این مجموعه تاریخی که در دهستان سفلی بخش زواره واقع شده، شامل مرمت و استحکام بخشی، سازه‌های معماری و همچنین سازه‌های چوبی عمارت است.

مرمت بنای سرهنگ آباد به تثبیت‌ساز رسیده است

اما آخرین خبرها از مرمت این بنای تاریخی را مدیر کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان به تسنیم گفت؛ فریدون اللهیاری در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان با اشاره به عمارت چهلستون سرهنگ آباد اظهار داشت: مرمت این عمارت در مرحله تثبیت سازی است، کارهای مهمی در آنجا انجام شده و قسمت‌های عمده تثبیت سازی شده است.

وی افزود: اجرای کامل مرمت بستگی به مالک و تعیین تمکلیف مکان دارد، باید تکلیف مالکان عمارت چهلستون سرهنگ آباد نسبت به بنا مشخص شود، ما فعلا تثبیت سازی موجود و بخش حفاظتی را انجام دادیم.

نگاهی بر مرمت مسجد کبود تبریز

شهر نیوز - نشست تخصصی مروری بر پژوهش، حفاظت و مرمت "مسجد کبود تبریز در یکصد سال گذشته" برگزار می‌شود.

به نقل از هنرآنلاین: با حمایت دانشکده حفاظت و مرمت دانشکده هنر اصفهان و با هدف بررسی و پژوهش بناهای تاریخی نشست تخصصی مروری بر پژوهش، حفاظت و مرمت "مسجد کبود تبریز در یکصد سال گذشته" برگزار می‌شود.

در این نشست عبدالرحمان وهاب زاده، مدیر پایگاه جهانی شیخ صفی الدین اردبیلی،کارشناس حفاظت آثار تاریخی و سرپرست آثار حفاظت میراث فرهنگی آذربایجان شرقی،عضو شورای حفاظت ابنیه تاریخی و شورای فنی سازمان میراث فرهنگی استان‌های آذربایجان غربی به عنوان سخنران حضور خواهد داشت.

مسجد کبود یا مسجد جهانشاه از مسجدهای تاریخی تبریز مربوط به دوران حکمرانی قراقویونلوها در قرن نهم هجری است. این مسجد طبق کتیبه سردر آن در سال ۸۴۵ هجری شمسی و در زمان سلطان جهانشاه مقتدرترین حکمران سلسله قراقویونلو و به دستور دختر او صالحه خانم بنا شده است. در زلزله سال ۱۱۵۸ شمسی (۱۷۸۰ میلادی) آسیب فراوانی به مسجد وارد آمد و در اثر این زلزله گنبدهای مسجد فرو ریخت.

خرابه‌های مسجد برای بیش از ۱۵۰ سال بدون تعمیر باقی ماند تا آنکه با سال ۱۳۱۸ تعمیرات و دوباره‌سازی مسجد به منظور حفاظت و بازسازی بخش‌های باقی‌مانده شامل طاق‌ها و پایه‌ها آغاز شد. در ۱۳۵۵ کارهای ساختمانی آن به اتمام رسید بازسازی گنبد اصلی و گنبد کوچک با طرح و استادکاری استاد محمدرضا معماران بنام انجام شد.

مسجد کبود با تنوع و ظرافت کاشی‌کاری و انواع خطوط به‌کاررفته در آن و به ویژه به دلیل رنگ لاجوردی کاشی‌کاری‌های معرق آن به "فیروزه اسلام" شهرت یافته‌ و سبک معماری این بنا به شیوه آذری است.

بر اساس این گزارش، حضور برای عموم افراد در این نشست آزاد و رایگان است و علاقه‌مندان می‌توانند سه‌شنبه، ۲۹ آبان ماه ۹۷ از ساعت ۱۶ الی ۱۸ به اصفهان، دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده حفاظت و مرمت، سالن دکتر شیرازی مراجعه کنند.

نگاهی بر "تجارب مرمت؛ تعامل شهر با میراث طبیعی"

شهر نیوز - سمینار "بررسی تجارب مرمت؛ تعامل شهر با میراث طبیعی" با حمایت آزمایشگاه مهندسی و فیزیک بناهای بومی و تاریخی دانشگاه علم و صنعت ایران برگزار می‌شود.

 در این سمینار " قواعد طراحی متأثر از میراث طبیعی توسط دکتر فاطمه مهدی زاده سراج؛ معمار و مدرس دانشگاه علم و صنعت مورد بررسی قرار می‌گیرند.

در ادامه رودکناران میراث فراموش شده تهران، توسط دکتر زهرا ترانه یلدا؛ معمار و شهرساز مطرح خواهد شد.

در بخش سوم این سمینار مقایسه تطبیقی تجربه مداخلات شهری متأثر از میراث طبیعی توسط امیرحسین دهباشی؛ معمار و کارشناس بهسازی نوسازی بافت فرسوده بررسی خواهد شد.

سمینار"بررسی تجارب مرمت؛ تعامل شهر با میراث طبیعی"با حضورفاطمه مهدی زاده،محمدحسن محبعلی، زهرا ترانه یلدا و امیرحسین دهباشی برگزار خواهد شد.

علاقه‌مندان به حضور در این سمینار می‌توانند  شنبه، ۲۶ آبان ماه ۹۷ از ساعت ۱۰ الی ۱۲ به سالن آمفی تئاتر شهید بهرامی واقع در تهران، دانشگاه علم و صنعت، دانشکده معماری و شهرسازی مراجعه کنند.

ساماندهی خانه‌ها و بازار تاریخی دهاقان

 

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دهاقان گفت: بازار قدیمی شهرستان دهاقان جهت مرمت و ساماندهی با مشارکت وزارت راه و شهرسازی در برنامه بازآفرینی شهری قرار می‌گیرد و خانه‌های تاریخی هم مرمت و بازسازی می‌شوند.

مرتضی طیاری امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در دهاقان، با اشاره به نگاه ویژه به میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان دهاقان، اظهار داشت: بازار قدیمی شهرستان دهاقان که نماد فرهنگ و قدمت  شهرستان دهاقان بوده مورد بازدید و بررسی دقیق قرار گرفته و همراه با چند سرای وابسته و مساجد موجود در این بازار قدیمی  جهت مرمت و ساماندهی با مشارکت وزارت راه و شهرسازی در برنامه بازآفرینی شهری قرار می‌گیرد و طرح ساماندهی بازار توسط میراث فرهنگی تهیه می‌شود.

وی خانه‌های تاریخی حجازی، حسین قلی خان خطایی و جهانگیری را جزء آثار ملی ثبت شده دانست و افزود: خانه‌های تاریخی و قدیمی دهاقان از جمله خانه‌های حجازی، حسین قلی خان خطایی و جهانگیری نیز مورد بازدید قرار گرفته و با توجه به اینکه به ثبت ملی رسیده‌اند مرمت خانه حجازی در فهرست پیشنهادی استان به معاونت میراث اعلام شود.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دهاقان اذعان کرد: خانه اصغرخان جهانگیری هم که به ثبت رسیده مقرر شده که جهت تملک آن با وزارت راه و شهرسازی در قالب پروژه‌های بافت تاریخی پیگیری‌ها صورت گیرد.

وی با اشاره به واگذاری خانه تاریخی حسین قلی خان خطایی به سرمایه‌گذار بخش خصوصی، عنوان کرد: با توجه به اینکه مالکیت خانه تاریخی حسین قلی خان خطایی دهاقان در اختیار شهرداری دهاقان بوده، مصوب شد که شهرداری دهاقان با نظارت میراث فرهنگی نسبت به مرمت و بازسازی خانه اقدام نماید و سپس سازمان میراث فرهنگی در خصوص واگذاری این خانه به سرمایه‌گذار بخش خصوصی با شهرداری همکاری نماید.

طیاری تصریح کرد:درصدد هستیم مرمت بافت تاریخی و چهارسوق تاریخی روستای پوده که در زمینه گردشگری فعال بوده و از بافت تاریخی ارزشمندی برخوردار و از حمام، مسجد جامع و کاروان‌سرای تاریخی بهره‌مند است در قالب پروژه‌های بازآفرینی روستایی با مشارکت وزارت راه و شهرسازی صورت گیرد.

وی با بیان اینکه تکمیل موزه روستای پوده دهاقان در دستور کار قرار دارد، اعلام کرد: حمام تاریخی روستای پوده دهاقان نیز در راستای موزه آماده‌سازی شده و هماهنگی‌های لازم با گروه موزه‌های میراث فرهنگی به منظور تحت پوشش قرار دادن این موزه صورت گرفته و مکاتبات لازم با معاونت میراث فرهنگی به منظور تکمیل تجهیزات موزه انجام خواهد شد.

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دهاقان با تأکید بر اینکه بوم‌گردی روستای پوده آمادگی پذیرایی از توریست را دارد، مطرح کرد: شهرستان دهاقان در زمینه بوم‌گردی بسیار مستعد بوده و در روستای پوده و قهه در این خصوص فعالیت‌هایی صورت گرفته که بوم‌گردی خانه رباب در روستای پوده به زودی افتتاح می‌شود و   آماده پذیرایی از توریست خواهد بود، البته هم‌چنان پیگیر و حامی فعالیت بوم‌گردی در دهاقان هستیم.

مرمت جامع ایوان کاخ عالی قاپو به پایان رسید

مدیرکل دفتر پایگاه‌های میراث جهانی از پایان مرمت ایوان کاخ عالی قاپو اصفهان خبر داد.

به نقل از مهر، فرهاد عزیزی مدیر کل دفتر پایگاه‌های میراث فرهنگی درباره مرمت ایوان عالی قاپو اصفهان گفت: از چندین سال پیش برنامه مرمت ایوان عالی قاپو در دست بوده است و چند میلیارد تومان نیز برای آن هزینه شده، از سال ۹۲ نیز، کارهای مقطعی و موردی برای آن انجام می‌شد. این بنا وضعیت خوبی به لحاظ سازه‌ای نداشت. بخشی از ستون‌های آن قبل از انقلاب با همکاری یک شرکت ایتالیایی استحکام‌بخشی شده بود.

وی ادامه داد: ما هم در طول سال های اخیر استحکام‌بخشی ستون‌های دیگر و بخش‌هایی که به مقاوم‌سازی نیاز داشت را انجام دادیم کار مفصلی نیز روی سقف ایوان انجام شد. برخی از قسمت‌های سقف آسیب دیده بود. مرمت نقاشی‌ها نیز انجام شده است.

عزیزی ادامه داد: کار عمده مرمتی روی سقف و کف سازی ایوان صورت گرفت به این ترتیب مرمت جامعی روی ایوان عالی قاپو انجام شده است. بعد از انقلاب توانسته‌ایم با همکاری مرمت گران خبره ایران این کار را به اتمام برسانیم. سال ها بود که وضعیت عالی قاپو نگران کننده بود.

عزیزی همچنین درباره پایش مسائل بحرانی در پایگاه‌های میراث جهانی توضیح داد: قرار بود کاخ گلستان مرکز پایش بحران در پایگاه‌های میراث جهانی شود به صورت پراکنده‌کارهایی را در این زمینه انجام شد. پیرو این موضوع با معاونت علمی ریاست جمهوری مذاکراتی شد اما چون به اعتبار ویژه ای نیاز داشت متوقف ماند. در صورتی که بحران مساله ای است که هر لحظه دامنه یکی از میراث جهانی را می‌گیرد و باید روی این مساله بیشتر کار شود.

اُرسی‌های شمس‌العماره مرمت می‌شود

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان از مرمت هفت ارسی شمس العماره با قدمت بیش از۱۵۰ سال تا پایان سال جاری خبر داد.

به گزارش هنرآنلاین، مسعود نصرتی با اعلام این خبر گفت: بنای شمس‌العماره یکی از شاخص‌ترین ساختمان‌های مجموعه جهانی کاخ گلستان است که به دستور ناصرالدین شاه در ۱۵۸ سال پیش بنا شده و در ساخت آن از هنرهای سنتی و تزیینات وابسته به معماری مانند کاشی کاری، گچبری، آینه کاری و متعلقات چوبی استفاده شده و هر کدام شاهکاری بی نظیر و جلوه‌ای زیبا به این بنای تاریخی داده است.

او افزود: در این بنا ارسی‌ها، درها و پنجره‌های با کیفیت،  دقت و حساسیت بالایی ساخته و اجرا شده است، شاید بتوان گفت مجموعه ۱۵ ارسی شمس‌العماره از جمله برجسته‌ترین تزیینات وابسته به معماری در این بنا بوده و استفاده از تکنیک‌های مکمل در تزیین این ارسی‌ها مانند آینه‌کاری، نقاشی پشت شیشه، نقاشی روی چوب و معرق باعث شده  تا زیبایی آن  چند برابر شود.

وی با بیان این‌که ارسی‌ها با استفاده از گره‌سازی‌های درودگری در کنار شیشه‌های رنگی و آینه کاری  روی این بنا به کار رفته  است، افزود: هنر گره‌سازی درودگری که سابقه‌ای بسیار طولانی در معماری سنتی ایران دارد هر کدام به نامی خوانده می‌شود و به دو بخش "گره‌سازی با طرح های هندسی" و "گره‌سازی با طرح‌های منحنی" تقسیم شده است همچنین در ارسی‌های بنای شمس‌العماره که به صورت سه دری ساخته شده  بیشتر از گره‌سازی های منحنی و اسلیمی به همراه شیشه رنگی و آیینه کاری استفاده شده است.

نصرتی درباره مرمت ارسی های این بنای قاجاری گفت: مرمت هفت ارسی شمس العماره از چند ماه قبل با تجهیز کارگاه و مستند نگاری شروع شده و شامل تعویض شیشه‌ها، آینه‌های شکسته  و رنگ شده با شیشه‌های رنگی مناسب، تمیزکردن تمام سطوح آثار با روش‌های ترکیبی فیزیکی و شیمیایی مناسب با توجه به وضعیت اثر، استحکام بخشی اتصال ها و تابگیری گره سازی ها و اجرای پوشش نهایی و تثبیت اثر با توجه به محل قرارگیری ارسی ها جهت تابش آفتاب و بارش باران، تهیه و نصب پوشش چادری روی ارسی ها برای حفاظت و نگهداری مناسب اثر است، با توجه به حجم کار و حساسیت بالای آن تا اواخر سال جاری به پایان می‌رسد.

 

معماری ثروت ماست / برخی از پروژه‌های مرمت و معماری محکوم به شکست هستند / روایت پرویز طلایی از مرمت گنبد سلطانیه و باغ دولت‌آباد یزد

پرویز طلایی معتقد است که افزایش بی‌رویه تعداد دانشجویان معماری به کاهش خروجی مناسب از دانشگاه‌ها دامن زده و به همین سبب بسیاری از پروژه‌های مرمت و معماری محکوم به شکست هستند.

هنرآنلاین: پرویز طلائی از جمله مهندسان برجسته در عرصه مرمت و معماری ایران به شمار می‌رود. او علاوه بر حضور در تیم مرمت گنبد سلطانیه زنجان، طراحی پروژه‌های ادارات مرکزی بانک ملی در مراکز استان‌های متعدد، طراحی پروژه‌های ادارات مرکزی و بازسازی چندین بانک دیگر مانند شعبه بازار تهران، شعبه حافظ بانک ملی میدان حسن‌آباد تهران و همچنین تعمیرات اساسی باغ دولت‌آباد یزد و بازسازی بادگیر اصلی آن را در کارنامه‌ حرفه‌ای خود دارد. طلایی که در حال تهیه تاریخ شفاهی دانشکده معماری دانشگاه ملی است، اعتقاد دارد که معماری و رشد آن به انتقال درست تجربیات وابسته است. وی که سال‌هاست عضو موسسه فرهنگی ایکوموس است، اعتقاد دارد که امروزه در عرصه مرمت معماری دانشجویان عاشق و علاقه‌مند به کار کمتر دیده می‌شوند که مسئولیت آن علاوه بر آموزش بر عهده خانواده‌ها نیز هست. آنچه می‌خوانید گفت‌وگوی هنرآنلاین با این هنرمند معمار است.

 

چطور شد شما جذب حوزه معماری شدید و فعالیت خود را در این عرصه از کجا آغاز کردید؟

پس از دریافت مدرک دیپلم در رشته ریاضی- فیزیک و پایان تحصیل در دبیرستان پسرانه البرز، به دلیل اشراف نسبی که به شاهنامه فردوسی داشتم، مادرم تمایل داشت، وارد ادبیات شوم. اما با توجه به اینکه از کودکی علاقه زیادی به بازی با آجر و گل داشتم و درباره اجسام حرکتی مانند انواع ماشین‌آلات نیز کنجکاو بودم، با تمایل به معماری در کنکور شرکت کردم. آن زمان بیشتر دوستانم علاقه زیادی به حضور در دانشگاه فنی داشتند و کمتر فردی معماری را می‌شناخت. این در حالی است که من، در پایان اول دبیرستان و هنگام تعطیلات تابستان در زمینه نقاشی شاگرد استاد اکبر صادقی بودم و سه ماه نیز نظارت بر کار بناها و کارگرهایی که برای‌مان خانه می‌ساختند را، انجام دادم. همین مسائل سبب شد که مختصری کار بندکشی و طاق زدن را بدانم. پس از آن با شناخت فرمول ترسیم بیضی، با نگاهی ذوقی و به کمک ریسمان و کانون‌ها، دو بیضی را کنار یکدیگر قرار دادم و به پیشنهاد پدرم، طراحی حوض وسط باغچه را انجام دادم.

پس از آن در کنکور عمومی دانشگاه با شوق بسیار شرکت کردم تا شانس‌ آزمون‌های تخصصی را امتحان کنم، زیرا آن زمان تعداد پذیرش بسیار پایین بود. من حتی در کنکور دندانپزشکی نیز شرکت کردم. در دانشکده فنی رقابت بسیار فشرده بود و من پذیرفته نشدم، به همین خاطر قصد شرکت در سال بعد را داشتم. البته محصلان دبیرستان البرز می‌توانستند، به شرط معدل کتبی، بدون کنکور وارد دانشگاه پلی تکنیک شوند.

در همین زمان پدرم به من گفت که این‌گونه وقت تو هدر می‌رود یا باید برای ادامه تحصیل به خارج از کشور بروی و یا در دانشگاه ملی تحصیل کنی هر چند که شهریه قابل توجهی هم باید پرداخت می‌کردیم. در نهایت برای تحصیل در رشته معماری وارد دانشگاه ملی شدم. دانشگاهی که همواره از اعتبار علمی، هنری و ادبی ویژه‌ای برخوردار بوده و به دلیل اعتبار این مرکز آموزشی طی سال‌های متمادی، موفق عمل کرد. هم اکنون نیز من به اتفاق تنی چند از دوستانم در حال تهیه تاریخ شفاهی دانشکده معماری دانشگاه ملی به عنوان یک دانشگاه پیشرو هستیم.

روش تحصیل تخصص و هنر معماری در دانشگاه ملی به چه شکل بود؟

در سال نخست، هر 20 دانشجو با یکی از استادان برای مشاوره و تحصیل علوم مقدماتی معماری همراه می‌شدند. من نیز با استاد مارتیک مگردچیان که از دانشگاه تهران بورسیه داشت و در انگلیس شهرسازی گذرانده بود و همچنین استاد اعتصام که به اتفاق هم در بلوار کشاورز دفتر کارشان بود، دوره‌های آموزش طراحی معماری را آغاز کردیم. البته من استعداد خوبی در زمینه ترسیم طرح‌های معماری یونانی و مصری داشتم، پس با جدیت آموزش را نزد این استادان آغاز کردم، هر چند که درک درستی از کار نداشتیم. البته من تا اندازه‌ای درک عملی داشتم چون پیش از آن با چندین پروژه ساختمانی و نقاشی همکاری کرده بودم اما بسیاری از دانشجویان به این حوزه اشراف درستی نداشتند.

سال اول به دوم من کمی با افت تحصیلی مواجه شدم چرا که ریاضیات را بر بسیاری از موضوعات آموزشی در زمینه معماری مقدم می‌دیدم. به آتلیه‌های دانشگاه سر می‌زدیم و به مرور با تشکیل تیم، آثاری را خلق کردیم که در مجله هنر معماری نیز به چاپ رسید. البته یکی از ضعف‌های ما عدم تسلط به زبان‌های خارجی بود و علی‌رغم حضور استادان کار بلد و صرف وقت از سوی آن‌ها، در بسیاری از موارد فهم کار برای‌مان دشوار می‌شد اما به مرور و با آزمون و خطای بسیار این مسیر را ادامه دادم. اما در یک زمان، احساس کردم که جایی برای پیشرفت فکری ندارم زیرا در مقابل توجه به معماری غرب و مدرن، توجه قابل قبولی به معماری شرقی و ایرانی نشده بود. در ابتدا مسئولان دانشگاه مایل نبودند که به طور مثال ما با سفر به دیگر کشورهای شرقی همچون هند با معماری آن‌ها آشنا شویم اما بعدها و در سال‌های آتی، امکان سفر برای برخی از دانشجویان فراهم شد.

سامان‌دهی و احیای مجموعه عمارت مفخم بجنورد

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: «تحویل بخشی از بیمارستان امام رضا(ع) و باز آفرینی آن به شکل قدیم و اولیه از جمله آرزوهای دیرینه مردم  بود که این موضوع با پیگیری های انجام‌شده و مساعدت مسئولان استان در حال تحقق است.»

به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان شمالی، حبیب یزدان پناه سرپرست این اداره‌کل امروز چهارشنبه 4 مهر 97 اظهار کرد: «به منظور حفظ عمارت مفخم، این میراث تاریخی استان، طرح ساماندهی و احیای این مجموعه و تبدیل فضاهای موجود از جمله بیمارستان امام رضا(ع) تهیه و اخیرا در جلسات مشترکی که با معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری، سازمان برنامه و بودجه استان و دانشگاه علوم پزشکی برگزار شد، مورد تصویب قرار گرفت.»

او افزود: «بر این اساس، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی متعهد شده است ساختمان قدیم بیمارستان امام رضا(ع) را حداکثر تا پایان مهرماه جاری و بخش اداری آن را نیز حداکثر تا پایان آذرماه امسال، تخلیه و تحویل سازمان میراث فرهنگی دهد.»

او تصریح کرد: «میراث فرهنگی نیز ملکی را در اختیار دانشگاه علوم پزشکی قرار می دهد تا در صورت مناسب بودن مکان، طی توافقی پس از دی ماه امسال، بخش روانی این دانشگاه نیز انتقال یابد.»

یزدان‌پناه عنوان کرد: «بیمارستان امام رضا(ع) بخشی از عرصه مجموعه مفخم است و طی چشم اندازی که تعریف کردیم باید تخلیه شود و در اختیار میراث فرهنگی قرار بگیرد که این مهم با پیگیری های انجام شده به زودی محقق می شود و در اینده نزدیک نقطه گردشگری و میراث فرهنگی و بازار صنایع دستی استان خواهد شد.»

آغاز احیای خانه موزه مهدی اخوان ثالث

رحمان‌زاده مدیرعامل شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران با اشاره به اینکه احیا و باز زنده‌سازی خانه مشاهیر، نخبگان و ترویج ارزش‌ها و اندیشه‌های نخبگان هنر و ادبیات از اهداف شهرداری تهران است، گفت: خانه اخوان ثالث از سوی شهرداری منطقه شش برای مرمت و احیا در اختیار شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران قرار گرفته و در حال حاضر نیز مرحله مطالعات و طراحی این خانه آغاز شده است.

به نقل از روابط عمومی و امور بین‌الملل شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران، مهندس جعفر رحمان‌زاده ضمن اعلام این خبر و با اشاره به ضرورت تملک و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی شهر تهران، بیان داشت: شهرداری خانه اخوان ثالث را خریداری کرده و به زودی عملیات مرمت و احیای این مجموعه فرهنگی آغاز می‌شود.

به گفته مهندس رحمان‌زاده احیا و باز زنده‌سازی خانه مشاهیر و نخبگان؛ تهران را به پایتخت فرهنگی قابل توجه تبدیل خواهد کرد چرا که توجه به هنرمندان و بزرگان عرصه ادب و هنر به‌عنوان بخشی از مالکان فکری جامعه؛ اهمیت بسیار زیادی در تقویت فرهنگ و هنر اصیل ایرانی دارد.

وی با تاکید بر اینکه این خانه با حفظ هویت این بنای فرهنگی و مطابق با اصول علمی مرمت ابنیه تاریخی انجام خواهد شد، تصریح کرد: هدف اصلی ما حفظ اصول مرمت و احیا، براساس مداخله حداقلی است.

رحمان‌زاده با اشاره به اینکه برگزاری جلسات راهبردی با اقوام، خویشاوندان و علاقمندان به اخوان ثالث ادامه دارد، گفت: تلاش خواهیم کرد تا ماهیت معماری و روح حاکم بر بافت این مجموعه با همان حس و حال گذشته بازسازی شود.

گفتنی است منزل مهدی اخوان ثالث در خیابان دکتر فاطمی، خیابان ششم، کوچه خجسته، پلاک ۳۱ قرار دارد و این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۱۰۴۰۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.