ترافیک مانع جدی سرمایه گذاری در شیراز
یک کارشناس شهرسازی اعتقاد دارد که موضوع ترافیک از موانع جدی بر سرراه سرمایه‌گذاری و توسعه مطلوب شهری است اما با این مانع باید علمی مواجه شد
جلال کامران‌نیا در گفت و گو با ایسنا، گفت: تاکنون موضوع ترافیک شهر و ازدحام خودروها در معابر بیشتر از حیث حمل و نقل و مشکلات عبور و مرور شهروندان مورد توجه قرار گرفته و به ابعاد دیگر آن چندان توجهی نشده است .
به اعتقاد این کارشناس شهرسازی شهرداری شیراز، ترافیک موضوعی چند علتی است که در ابعاد مختلف بر توسعه شهری تاثیرگذاری نامطلوب دارد .
ازدحام خودروها و ترافیک توسعه شهر را مختل می‌کند
او گفت: در شرایطی که همه از لزوم بستر سازی برای جذب سرمایه‌گذاران در شهرها سخن می‌گوییم، به یکی از اساسی‌ترین موانع جذب سرمایه در شهرها، یعنی ترافیک، کم توجهی شده است .
کامران‌نیا اضافه کرد: چه بسیار سرمایه گذارانی که با رغبت برای ساخت کاربری‌های مورد نظرشان به شیراز آمده و در برابر طرح پیشنهادی آنها عنوان می‌شود که در موقعیت مورد نظر آنان استقرار این کاربری ترافیک‌زاست و شهرداری نمی‌تواند مجوز مورد درخواست سرمایه‌گذار را صادر کند !!
او خاطرنشان کرد: یکی از بزرگترین آسیب‌هایی که موضوع ترافیک امروز به شیراز و بسیاری از شهرهای کشور وارد می‌کند، اشباع خیابان‌ها از خودرو و رسیدن ترافیک به نهایت آستانه تحمل شهر است .
کامران‌نیا گفت: این موضوع باعث شده بیشتر پتانسیل‌های سرمایه گذاری در کلان‌شهری نظیر شیراز، نظیر ساخت بیمارستان‌ها، مجتمع‌های بزرگ تجاری و مسکونی، موسسات اداری، نمایشگاه‌ها، هتل‌ها و حتی آموزشگاه‌ها و دانشگاه‌هاو... در موقعیت‌های مختلف، تنها با این توجیه که این کاربری ترافیک‌زاست از ساخت آنها در شهر جلوگیری می‌شود و عملاً پتانسیل‌های سرمایه گذاری شهر از دست می‌روند .
این کارشناس شهرسازی شهرداری شیراز گفت: اگر نگاهی به وضعیت شهرهای بزرگ کشورهای مختلف نظیر کشورهای عرب حوزه‌ی خلیج فارس بیندازیم، شاهد استقبال سرمایه‌گذاری در مراکز شهری هستیم؛ ساخت آسمانخراش‌ها، نمودی از سرمایه‌گذاری در این کشورها است .
مواجهه مدیران شهری شیراز با پارادوکس ترافیک و سرمایه‌گذاری
او گفت: در شهرهای بزرگ سرمایه‌پذیر و جاذب برای سرمایه‌گذاران به بهانه‌هایی مانند ترافیک‌زا بودن، سرمایه‌گذاری، علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری را فراری نمی‌دهند .
کامران‌نیا با تاکید براینکه اهمیت سرمایه‌گذاری و جذب آن بر کسی پوشیده نیست، گفت: مدیران شهر به اجبار در مقابل پارادوکس بزرگی قرار گرفته‌اند که از یک طرف لزوم سرمایه‌گذاری و بارور شدن پتانسیل‌های شهر و رفع مشکل بیکاران و رشد اقتصادی و در طرف دیگر ترس از موضوع ترافیک و زیر سئوال رفتن به‌خاطر دادن مجوز در نقاط حساس(پر پتانسیل) شهر است .
او با یادآوری اینکه، آسیب این موضوع در نهایت به اقتصاد شهر و عدم رشد بهینه و قاعده‌مند شهرها باز خواهد گشت، گفت: هم اکنون در حاشیه بسیاری از بلوارهای اصلی شیراز و تقاطع‌های مهم که به خاطر حداکثر دسترسی (Accessability) قاعدتاً باید به نحو حداکثری از آنها بهره¬برداری شود، شاهد تراکم کم و متوسط هستیم .
این کارشناس ادامه داد: ما از پتانسیل بالقوه این نقاط که هاب توسعه شهری محسوب می‌شود، استفاده نمی‌کنیم و مانع اصلی هم موضوع ترافیک زا بودن اینگونه توسعه متراکم در چنین قسمت‌هایی است .
سرمایه‌گذاری در حاشیه شهرها زمینه‌ساز گسترش بی‌رویه شهر
کامران‌نیا خاطرنشان کرد: ادامه این روند باعث کاهش شدید سرمایه‌گذاری‌های تاثیرگذار در محدوده‌های شهری و رانده شدن سرمایه‌گذاران به اطراف شهر (خارج از حریم شهری) است که زمینه‌ساز گسترش بی‌رویه و پراکنده شهر را فراهم می‌کند .
او تصریح کرد: این موضوع از منظر توسعه پایدار شهری مخرب و غیراصولی است؛ برای مثال مجتمع خلیج فارس یا بیمارستان‌هایی که در چند سال گذشته در اطراف شیراز ساخت آنها آغاز شده و تداوم یافته و تاثیر آن بر پراکندگی شهر را باید مد نظر قرار دهیم .
تراکم جمعیت عامل موثر بر ترافیک نیست
این کارشناس شهرسازی اضافه کرد: اگر فرم شهر شیراز را با یکی از شهرهای آسیای جنوب‌شرقی مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که مثلا شهری نظیر هنگ کنگ با تراکم جمعیت 256 نفر در هکتار معضلات ترافیکی شیراز با تراکم جمعیت کمتر از 80 نفر در هکتار را ندارند. پس نمی‌توان ادعا کرد که علت ترافیک زیاد، بالا بودن تراکم است !!
او گفت: شهرهای متراکم دنیا با برنامه‌ریزی و حل مسئله حمل و نقل و ترافیک به استفاده حداکثری از پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری خود و جذب سرمایه جهانی پرداخته‌اند و بدین وسیله مشکل اشتغال جوانان را حل کرده‌اند؛ حال آنکه ما با پراکنده‌سازی شهر، هزینه اداره و نگهداری شهرها را بالا برده‌ایم و با چاره‌اندیشی نکردن برای حل ترافیک، سرمایه‌گذاران را از دست داده‌ایم.
این کارشناس شهرسازی شهرداری شیراز معتقد است که علت ترافیک سنگین و آشفتگی خیابان‌های شیراز، ارتباط کمی با تراکم و کاربری (آنچه مورد درخواست سرمایه‌گذاران است) دارد، بلکه بیشتر حاصل برنامه ریزی ضعیف در حوزه حمل و نقل و سایر بخش‌های مرتبط است .
90 درصد سفرهای درون شهری در شیراز با خودروی شخصی است
کامران‌نیا تصریح کرد: اگر امروز 90 درصد از سفرهای درون‌شهری در شیراز با استفاده از خودروهای شخصی انجام می‌شود، آن را باید یکی از نتایج برنامه‌ریزی ضعیف و ناکارآمد دانست و مادامی‌که این روند ادامه داشته باشد، عواقبی نظیر اقتصاد ضعیف شهری، بیکاری، کاهش یا کندی رشد اقتصادی و عقب ماندن شهر از رقابت در حوزه سرمایه‌گذاری اجتناب‌ناپذیر است .
وی در خصوص نقش مردم و شهرداری در حل این معضلات، ضمن اشاره به اهمیت این موضوع، گفت: اگر شهروندان در شیراز نسبت به استفاده از حمل و نقل عمومی رغبت بیشتری نشان دهند، بدون شک با خلوت شدن خیابان‌ها فرصت بیشتری برای سرمایه‌گذاری و اشتغال فرزندانشان فراهم کرده‌اند؛ از طرفی شهرداری هم باید اختصاص اعتبارات بیشتر به حوزه حمل و نقل عمومی را با هدف رونق اقتصادی و رشد متوازن کسب و کار در شهر، در دستور کار قرار دهد .
کامران‌نیا خاطرنشان کرد: ترافیک سنگین در معابر علاوه برآنکه در موضوع شلوغی و ازدحام، آلودگی هوا، سیما و منظر شهری، مصرف انرژی، تلفات حوادث رانندگی و.. تاثیر گذار است بلکه دافع سرمایه گذاری در محدوده شهر نیز محسوب می‌شود .
او ادامه داد: توجه به موضوع حمل و نقل عمومی و چاره‌اندیشی برای کاهش سفر با خودروهای شخصی بویژه در بخش مرکزی شهر امری ضروری بوده و باید مورد توجه مدیریت شهر شیراز قرار گیرد .
کامران‌نیا گفت: براساس مطالعات انجام شده امروزه 90 درصد از سفرها به مرکز شهری نظیر لندن با استفاده از انواع مدهای حمل و نقل عمومی نظیر اتوبوس، مترو، تاکسی، یا شیوه‌هایی نظیر دوچرخه و پیاده‌روی انجام می‌شود و تنها 10 درصد از سفرها به مرکز شهر حمل و نقل خصوصی است .
او با بیان اینکه چنین نسبتی برای شیراز برعکس است، گفت: آنچه توسط شورای اسلامی شهر و شهرداری شیراز طی 4 سال پیش رو باید در اولویت قرار گیرد برنامه‌ریزی برای حل این مشکل اساسی است .
امکان کاهش 20 درصدی ترافیک شیراز طی برنامه‌ای 4 ساله
این کارشناس شهرسازی در خصوص ارائه راهکاری برای حل مشکل ترافیک شهر شیراز خاطرنشان کرد: می‌توان سالانه پنج درصد و در پایان چهارسال 20 درصد از سفرهای انجام شده با خودروهای شخصی به مرکز شهر را کاست .
او با تصریح اینکه راهبردهای رسیدن به چنین هدفی مشخص بوده و قابل اجرایی است، گفت: به نظر می‌رسد اگر در این شرایط حساس به فکر تهیه طرح‌های مطالعاتی زمان‌بر و پرهزینه، شیوه‌های سنتی گسترش راه‌ها و تقاطع‌ها و .. برویم علی‌رغم اینکه سرمایه و زمان زیادی صرف می‌کنیم، نتیجه چندانی هم در حوزه کاهش استفاده از خودروهای شخصی، عاید ما نمی‌شود .
کامران‌نیا با یادآوری اینکه تداوم مسیر مواجهه به ترافیک با شیوه‌های سنتی موضوع سرمایه‌گذاری درون شهر را دچار اخلال بیشتری خواهد کرد، گفت: می‌توان با ایجاد محدودیت استفاده از خودروهای شخصی، همزمان با حمایت از سایر مدهای حمل و نقلی در حوزه عمومی، دوچرخه و پیاده، تاکسی‌های اینترنتی و ... می‌توان زمینه را برای تغییر چهره شهر و رسیده به آنچه در ادبیات برنامه ریزی شهری دنیا به‌عنوان "حمل و نقل پایدار شهری " (sustainable Urban transport) خوانده می‌شود و البته زایش فرصت‌های برای سرمایه‌گذاری در بخش‌هایی نظیر گردشگری، تجارت، درمان و ... فراهم کرد
