اهواز - ایرنا - ساختمان های تازه تأسیس به ویژه در مناطق برخوردار شهر اهواز دیگر قرابتی با هویت فرهنگی، تاریخی و دینی شهروندان ندارند که همین امر سبب تغییر چهره شهر شده است.
به گزارش ایرنا نمای ساختمان ها به عنوان یک عنصر مهم فرهنگی و هویتی در زندگی شهروندی شناخته می شوند به همین جهت معماری استفاده شده در ساختمان ها تأثیر مستقیمی بر سایر اجزا و عناصر اطراف دارد.
در کنار مبحث زیباشناسی ساختمان ها، مساله مهم دیگر وجود هویت ایرانی - اسلامی و بافت فرهنگی متجانس در بناهای ساخته شده است؛ امری که امروزه به واسطه استفاده از سبک غربی و رومی و تقلید از شیوه ساختمان سازی قرن 17 میلادی درحال فراموشی است. این در حالی ست که در گذشته به دلیل وجود ریشه های عمیق فرهنگی و مذهبی ، نمای مساجد و تکیه ها ، یکی از شاخص های هویت در یک شهر به حساب می آمد.
این روزها ساختمان های تازه تأسیس به ویژه در مناطق برخوردار شهر اهواز دیگر قرابتی با هویت فرهنگی، تاریخی و دینی شهروندان ندارند که همین امر سبب تغییر چهره شهر شده است.
نمای ساختمان ها در بافت فرهنگی شهر اثرگذار است
یکی از ساکنان منطقه پادادشهر اهواز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: ساختمان های جدید را با الگوبرداری از فرهنگ بیگانه می سازند در حالی که در تاریخ کشور ما معماری و توجه به نمای ساختمان از جایگاه بالایی برخوردار بوده است.
حمید رستمی ادامه داد: طراحی داخلی هر ساختمان بر اساس سلیقه و نگرش شخصی افراد است اما درخصوص نمای بیرونی مساله متفاوت است چراکه در بافت فرهنگی شهر تأثیر می گذارد.
نمای رومی نمای مورد پسند جامعه است
مهدی زربخش یکی از پیمانکاران ساختمان اما دلیل اصلی ترویج این سبک از نماسازی را تغییر سلیقه مردم دانست و یادآور شد: در طول سال های گذشته ذائقه شهروندان بیشتر به سمت معماری پر زرق و برق سوق پیدا کرده، همین امر سبب شده تا انبوه سازان هم از طرح های رومی تا این اندازه استفاده کنند.
** بی توجهی به معماری اسلامی یکی از دلایل گسترش سبک رومی است
عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه این کمیته از سال 92 تاکنون بر نمای ساختمان ها نظارت می کند، گفت: نمای هر ساختمان باید با جداره ها و اصول تعیین شده هماهنگی داشته باشد.
احمدرضا کابلی با بیان اینکه تا پیش از این نظارتی بر نمای ساختمان ها صورت نمی گرفت، افزود: معماران بدون در نظر گرفتن مسایل فرهنگی و هویتی، در حجم وسیعی از نماهای رومی استفاده می کردند.
عضو کمیته سیما و منظر استان خوزستان تنوع سبک های معماری و سرعت ساخت و سازها را عاملی برای توجه بیشتر به نمای ساختمان ها دانست و ادامه داد:تناسب، تعادل، ارتفاع نما، عرض قطعات، مهندسی ساز بودن، عناصر الحاقی، نورپردازی و مبلمان شهری از عواملی است که باید در ساخت نمای ساختمان بدان توجه کرد.
کابلی یکی دیگر از معایب استفاده از نماهای رومی را پرهزینه بودن آنها عنوان کرد و افزود: نمای ساختمان باید با جداره شهری متناسب باشد. هم اکنون حتی در کشورهای اروپایی نیز از این سبک برای نمای ساختمان ها استفاده نمی کنند.
عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان با انتقاد از این امر که در 2 قرن اخیر توجه کمتری به معماری اسلامی شده، گفت: باتوجه به شرایط اقلیمی خوزستان انتظار می رود معماران در نمای ساختمان ها از مصالحی همچون آجر استفاده کنند.
وی با بیان اینکه برخی از مالکان طرح نمای ساختمان را در گام نخست به کمیته ارجاع نمی دهند، یادآور شد: این افراد پس از احداث ساختمان برای تایید طرح خود مراجعه می کنند از همین رو کارشناسانی از سوی شهرداری مامور رسیدگی به این امر شده اند.
** لزوم استفاده از معماری متناسب با اقلیم در احداث ساختمان ها
یک کارشناس اقلیم شناسی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اینکه هویت فرهنگی و اقلیمی فدای نمای ساختمان ها شده، گفت: مسایلی همچون دما، رطوبت هوا، موقعیت تابش خورشید، وزش بادهای محلی و... باید در ساختمان سازی مورد توجه قرار گیرد.
عبدالرحیم کاردان زاده با بیان اینکه استفاده از کامپیوزیت به عنوان نما باعث افزایش حرارت ساختمان می شود، افزود: باید شیوه های نوین و سنتی معماری به روشی صحیح با هم ادغام شوند تا آرامش روحی و آسایش جسمی ساکنان تامین شود.
وی با تاکید بر اینکه حتی نوع گچبری ها و تزیینات ساختمان تأثیر مستقیمی بر هویت شهری دارد، خاطر نشان کرد: باید از طرح های معماری منطقی و هماهنگ با اقلیم در احداث ساختمان ها استفاده شود.
** استفاده از نمادهای غربی نتیجه مدگرایی و نبود استفاده از متخصصان است
یک دکترای جامعه شناسی نیز در این خصوص با مهم خواندن بُعد جامعه شناسی این پدیده، گفت: هویت اجتماعی در فرآیند اجتماع شکل می گیرد و ساخته عناصر سازه ها و اختراعات انسانی است.
امیرحسین زندی دره غریبی با اشاره به اینکه تغییر سلیقه مردم و نوع معماری آنها به صورت ناگهانی تغییر نکرده و نتیجه نوعی باستان گرایی است، افزود: البته در این خصوص ابزارهای تبلیغاتی نیز نقش مهمی در روی آوردن مردم به تجملات و پیروی از سبک های خاص معماری منازل، داشته اند.
وی ادامه داد: بی شک هر پدیده اجتماعی که به شکل فرهنگ در آید و به عنصری هویت ساز تبدیل شود، در فرآیند شهرنشینی ما مؤثر خواهد بود.همانطور که گسترش فرهنگ آپارتمان نشینی سبب تغییر سبک زندگی ایرانی و کاهش روابط خانوادگی شد به طور قطع گسترش سبک های معماری رومی و غربی نیز در تغییر هویت شهروندی ما بی تاثیر نیست.
این استاد دانشگاه راه حل کنترل این امر را بکارگیری نخبگان حوزه شهرسازی توسط شهرداری دانست و خاطر نشان کرد: هم اکنون بسیاری از شهرهای جهان هویت شهری و فرهنگی مختص به خود را دارند اما در شهرهای ایران از جمله کلانشهر اهواز شاهد نوعی بی سامانی هستیم.
وی شلختگی نماهای ساختمان و نبود تطبیق آنها با فرهنگ و هویت ایرانی-اسلامی را نتیجه نبود ارتباط مسئولان حوزه شهری با متخصصان دانست و افزود: متاسفانه استفاده از نماهای غربی و رومی در شهر اهواز نتیجه مدگرایی و نوعی تقلید است؛ از سویی دیگر نبود نظارت بر شیوه فعالیت پیمانکاران هم بر این امر دامن می زند.
بی شک اگر نمای ساختمان ها بدون در نظر گرفتن مسائل فرهنگی، اقلیمی، تاریخی و جامعه شناسی ساخته شود باعث بروز تناقض و ایجاد یک پازل هزار تکه در شهر می شود که هیچ کدام از تکه های آن با دیگری تناسب ندارد از این رو لازم است تا مسئولان حوزه شهرسازی با آسیب شناسی این امر و استفاده از کارشناسان امر مانع تجزیه هویت فرهنگی شهر شوند.
