سفر به کلیسای ۳۵۰۰ ساله در چالدران /قره کلیسا شاهکاری از معماری !

قره کلیسا اولین کلیسای جهان است که بر مقبره طادی مقدس و سه هزار و ۵۰۰ نفر از پیروان این دین در زمان اشکانیان در چالدران بنا شده و از همین رو نهمین اثر کشور در ردیف آثار جهانی است.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه؛سنگ‌های سفید و سیاه و گنبد‌های زیبا مژده‌ی نزدیک شدن به مقصد را به ما می‌دهند. هر چه قدر نزدیک‌تر می‌شویم زیبایی‌های بیشتری خودشان را به ما نشان می‌دهند و تصاویر تماشایی را در ذهنمان حک می‌کنند. نام این مقصد دیدنی، قره کلیسا یا کلیسای طاطاووس است که به عنوان نخستین کلیسای جامع جهان مسیحیت شناخته می‌شود و یکی از ارزشمندترین بنا‌های مذهبی در آیین مسیحیت به شمار می‌رود.

 

قره کلیسا یا کلیسای طاطائوس مقدس در شمال غرب دشت چالدران از توابع استان آذربایجان غربی واقع شده است. قدمت این بنا به روایت موسس خورناتسی مورخ مشهور ارامنه به اوایل دوره مسیحیت بر می‌گردد.

 

کلیسای طاطائوس یکی از زیباترین آثار تاریخی جهانی در شمال استان آذربایجان غربی است که با معماری بی نظیرش نظر هر ببینده‌ای را به خود جلب کرده است.

 

این کلیسای قدیمی که بنای آن مربوط به قرن‌های ۷ و ۱۲ میلادی بر می‌گردد ،در سال ۱۳۱۹ میلادی پس از زلزله‌ای مهیب اسقف زاکاریا به تعمیرات اساسی و بازسازی بخش‌های ویران شده کلیسا همت گمارد.

 

یکی دیگر از تعمیرات اساسی و بخش الحاقی جدید کلیسا در دوران سلطنت قاجار انجام گرفته است.

 

بر اساس کتیبه ای که کنار محراب به خط ارمنی قدیم نگاشته شده است، کشیشی به نام زاکاریا در سال ۱۳۱۹ میلادی به زلزله مهیبی اشاره می کند که کلیه بنای قره کلیسا را تخریب می کند تا جایی که هیچ اثری از بنای اولیه باقی نمی ماند.

اما زاکاریا تصمیم می گیرد در عرض ۱۰ سال کلیسای ویران شده را بازسازی و مرمت کند و چیزی که اکنون از این کلیسا باقیمانده ماحصل تلاشهای این کشیش بوده است.

جنگهایی که در دوره های مختلف تاریخی همچون ایلخانی، صفوی و جنگ هایی که مابین ایرانیان و عثمانیان در این منطقه رخ می دهد باعث می شود این بنا هر بار مورد آسیب قرار بگیرد.

جالب تر آنکه این بنا در دوره یورش مغولها نیز آسیب جدی دیده، اما هر زمان که ارامنه احساس امنیت کرده، آنرا مرمت و بازسازی می کردند.

قره کلیسا اولین کلیسای جهان است که بر مقبره طادی مقدس و سه هزار و ۵۰۰ نفر از پیروان این دین در زمان اشکانیان در چالدران بنا شده و از همین رو نهمین اثر کشور در ردیف آثار جهانی است.

نخستین کلیسا جهان میزبان گردشگران داخلی و خارجی

 

حسن سپهر فر سرپرست معاونت میراث اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان غربی در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه؛افزود: این بنا منحصر‌ترین آثار تاریخی کشور است که به ثبت جهانی رسیده است دارای نقش و نگار‌های زیبا است که هر کدام از آنان بیانگر مطلب خاصی هستند.

سرپرست معاونت میراث اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان غربی گفت:قره کلیسا دارای ۲ بخش است بخش قدیمی با سنگ‌های سیاه و تراشیده و بخش جدید هم با سنگ‌های سفید، این کلیسا دارای ۲ گنبد زیبا است و قسمت‌های خارجی آن نیز دارای معماری جالبی می‌باشد که از جمله می‌توان به تصاویر گل و بوته و اشکال انسان و حیوانات اشاره کرد.

سپهرفر ادامه داد:این بنای تاریخی و مذهبی به داشتن اهمیت زیاد علاوه بر گردشگران داخلی میزبان گردشگران خارجی نیز هست .

وی افزود:این بنای تاریخی و مذهبی به عنوان نهمین اثر ثبت شده کشور در فهرست جهانی است که در ایام نوروز پذیرای بسیاری از گردشگران شده است.

قره کلیسا ؛نخسین کلیسای عالم مسیحیت

در سال ۴۳ میلادی دو شخص به نامهای تاتائوس و بارتقیموس برای ترویج آیین مسیحیت وارد شمال غربی ایران می شوند، در آن زمان اشکانیان در ایران حکومت می کردند و بسیاری از مردم زرتشتی بودند و بسیاری نیز به آیین مهر روی آورده بودند.

پس از دعوت شاگردان مسیح به این آیین در ایران سه هزار و پانصد نفر مسیحیت را می پذیرند که از جمله آنان سانتروک یا سنادوک پادشاه ارمنیان به همراه دخترش ساندوخت بودند، پس از مدتی کوتاه، پادشاه از ایمان به مسیح روی گردان می شود و دستور می دهد که تمام افرادی که به این دین روی آورده اند را بکشند و حتی ساندوک دخترش را نیز در این راستا از دم تیغ می گذراند.

بیش از دو قرن بعد در سال ۳۰۱ میلادی و در زمان حکمرانی تیرداد پادشاه اشکانی تبار ارمنستان آیین مسیحیت دین رسمی این کشور اعلام شده و به سبب مقدس بودن کلمه شهید نزد مسیحیان در سدههای سه تا شش میلادی قره کلیسا با استفاده از سنگهای سفید و سیاه بنا شد.

در طول دوران مختلف به علت جنگهای فراوانی که در منطقه روی میدهد کلیسا دچار آسیبهای فراوانی شده واز جمله پس از حمله چنگیز مغول در سال ۱۲۳۰میلادی به این مناطق، بیشتر قسمتهای کلیسا تخریب می شود ولی بعدها در زمان فرمانروایی هلاکو خان، کلیسا توسط خواجه نصیرالدین توسی دوباره بنا می شود.

همه ساله ارامنه ایران و جهان برای انجام مناسک عبادی و مذهبی خود در سالگردشهادت طاطائوس (هفته آخر تیر یا اوایل مرداد ماه) در این مکان گرد هم می‌آیند و به اجرای مراسم عشاءربانی می‌پردازند.

 

در چهارم مرداد هر سال برابر با ۲۶ ژوئن میلادی ارمنیان جهان برای زیارت کلیسای طاطائوس مقدس به ایران می‌آیند که به همراه آن‌ها تعدادی از سفرای کشور‌های مسیحی در ایران نیز در مراسم زیارت کلیسای طاطائوس شرکت می‌کنند.