شهر شعاعی(ستارهای)
معمارشهر:
در این فرم، شهر دارای یک مرکز اصلی است که شبکههای مهم ازآن منشعب شدهاند و فضاها، اطراف آن خیابانهای منشعب شده شکل میگیرند.
در کنار شبکههای منشعب شده معمولاً فضاها بصورت خطی و فاصله شبکههای اصلی بصورت فضاهای خالی اعم از کشاورزی یا زمین توسعه مییابد.
در صورتی که در این فرم شبکههای متصلکننده حلقوی باشد (رابط شبکههای اصلی) از تمرکز جمعیت و خدمات در مرکز جلوگیری میشود و معمولاُ شبکههای حلقوی شهری باعث ایجاد رابطه مناسب در کل مجتمع میگردد و رفت وآمد در شهر به کمک این کمربندهای داخلی و یا خارجی تقسیم میشود. وجود فضاهای باز (کشاورزی، زراعی و یا زمین) که نگهداری و حفظ آنها کاری است بس دشوار، میتواند به عنوان فیلتر (صافی) مجتمع (بخصوص شهرهای متوسط و بزرگ)، حائز اهمیت جهت تصفیه هوای مجتمع قرار گیرد.
مطرح است که طرح توسعه شهر واشنگنتن یکی از بهترین نمونههای فرم شعاعی است. این طرح که سازمان ملی آمریکا آن را برنامهریزی کرد نشاندهنده آن است که شهر میتواند در بازوهای شعاعی دارای مجتمعهای فعالیتی و سکونتی و غیره باشد.
وامکان توسعه منطقی شهر را ایجاد نماید ضمن اینکه در داخل شعاعها فضایی از قبیل پارکها و فضاهای باز تعبیه گردیده است.
در این سیستم خیابانها از یک هسته مرکزی منشعب میشوند. توسعه، توسط ادامه خیابانها و یا شعاعهای فرعی دیگری که اضافه میشوند به صورت محدود امکانپذیر است.
پیوند شبکه به یکدیگر از طریق هسته مرکزی صورت میگیرد. فرم شهر بصورت ستارهای است.
اغلب شهرهای قدیمی با بافت ارگانیک دارای این سیستم شبکه میباشند این سیستم امروزه با ترافیک موجود دارای معایب زیادی است. (مانند شبکه ارتباطی شهر مقدس مشهد)
این نوع سازماندهی از مجموع قسمتهای دو سازماندهی خطی و مرکزی تشکیل شده و شامل یک فضای مرکزی غالب است که از آن چند سازماندهی خطی، به شکل شعاعی استخراج میشوند. در حالی که سازماندهی مرکزی شکلی درونگراست که متوجه داخل و فضای مرکزی میباشد. سازماندهی شعاعی شکل بیرونگرا است که در محیطش گسترده است.
- منظم ترین ارائه این الگو توسط هانس بلومنفیلد می باشد.
- تسلط بخش مرکزی شهر بر دیگر نقاط شهر و وجود انواع کارکردهای اجتماعی و اقتصادی در آن
- حمل و نقل زیاد در طول شعاع های اصلی و تراکم شدید ترافیک در طول شعاع ها و منطقه مرکزی
- در دسترس قرار گرفتن بیشتر فضاهای آزاد
- ایجاد مراکز فرعی به مرور زمان و با افزایش جمعیت
- نمونه ها: اساس شهرهای واشنگتن، کپنهاک و مسکو