ضعف جهت‌گیری در طرح بازآفرینی شهری/ عمده محلات فرسوده، وام‌پذیر نیستند!

مدیر کل راه و شهرسازی تهران با اعلام اینکه اراضی بسیاری از محلات فرسوده سند مالکیت ندارند و وام‌پذیر نیستند، بر لزوم اتخاذ راهکاری برای حل این مسئله تاکید کرد و گفت: حمایت قانونی دولت برای وام‌پذیری بافت‌های فرسوده ضروری است.

مدیر کل راه و شهرسازی استان تهران با اشاره به اینکه حدود 30 درصد از شهرهای ما با مناطق نامناسب شهری درگیرند که جزو مناطق فرسوده، حاشیه نشین و ناکارآمد هستند، گفت: افراد ساکن در این مناطق، جمعیت وسیعی بالغ بر 20 میلیون نفر را دربرمی گیرد که شامل حدود هشت میلیون خانوار ایرانی است.

نادر محمد زاده در گفت‌وگو با «صما» افزود: در استان تهران با بیش از 14 هزار هکتار بافت فرسوده و سکونتگاه های غیررسمی مواجهیم و جمعیت زیادی در این بافت ها سکونت دارند که این جمعیت بیش از یک میلیون خانوار را در بر می گیرد.

وی با اشاره به اینکه در هر کدام از این محلات شرایط متفاوت با محله دیگر است، گفت: این موضوع پیچیده نیازمند توجه درست و دقیق به امر بازآفرینی شهری است.

سه گام دولت در مسیر بازآفرینی شهری

این مسئول با بیان اینکه اقدامات و پیگیری های دولت در بافت های فرسوده وجوه مختلفی دارد، ادامه داد: یک بخشی از این اقدامات آن است که نهادهای تصمیم گیر، مردم و ساکنان این بافت ها را به مشارکت ترغیب و دعوت می کنند تا بیشترین تلاش را در جهت ارتقای کیفیت محله خود انجام دهند.

محمدزاده اضافه کرد: اقدام دوم این است که خدمات عمومی مورد نیاز شامل مدرسه، پارک و... در این مناطق تامین شود که منجر به افزایش کیفیت زندگی در این بافت ها شود.

وی با اشاره به برنامه سوم در این بافت ها یادآور شد: در اواخر سال گذشته، طرحی که از سوی دولت و رییس جمهوری مطرح شد، این بود که اجرای یکسری پروژه های محرک در بافت های فرسوده و ناکارآمد شروع شود.

ضعف جهت‌گیری در بازآفرینی شهری

مدیر کل راه و شهرسازی استان تهران در ادامه سخنان خود، بحث مهم در خصوص احیا و توانمندسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری را ارائه تسهیلات برشمرد و تصریح کرد: هیچ راهی به جز این نیست که مردم خود شروع به ساخت و ساز کنند.

به گفته این مسئول، اینکه دولت خود وارد تخریب و نوسازی این املاک شود امری محال است و تجربه بیش از 20 سال اخیر نشان داده که دولت در این قبیل اقدامات موفق نبوده و جدا از اینکه اقداماتی در این حوزه انجام داده، اما موفقیت چندانی کسب نکرده است.

وی با بیان اینکه هرچند جهت گیری که اکنون در بازآفرینی شهری انجام می شود، از ادوار گذشته بهتر است، تاکید کرد: اما این جهت گیری کامل نیست. درواقع وقتی 30 درصد جمعیت ما در بافت های فرسوده ساکن هستند، باید دستورالعمل هایی صادر شود که دستگاه های خدمات رسان، وزارت آموزش و پرورش و سایر نهادهای درگیر، درصدی از اعتبارات خود را در این حوزه هزینه کنند.

عمده محلات فرسوده، وام پذیر نیستند

محمدزاده با بیان اینکه جاانداختن این موضوع در بین دستگاه های دخیل زمانبر است، تاکید کرد: از سوی دیگر مسئله این است که وقتی صحبت از ارائه تسهیلات نوسازی می کنیم، بسیاری از این بافت های فرسوده وام پذیر نیستند و باید برای رفع این چالش راهکاری پیدا شود.

محمدزاده یادآور شد: اراضی بسیاری از محلات فرسوده ما سند مالکیت ندارند و درخصوص رفع چالش های این موضوع، باید اقداماتی در حوزه قانونی انجام شود.

او با تاکید بر اینکه برای اجرای بهینه بازآفرینی شهری، دولت باید تمرکز خود را در چند حوزه قرار دهد، بیان کرد: حمایت بیشتر دولت برای وام پذیر کردن این بافت ها لازم است. با توجه به اینکه شهرداری ها نیز پذیرفته اند که به این بافت ها پروانه های رایگان یا ارزان صادر کنند، باید این وام پذیری اتفاق بیفتد.

وی ادامه داد: آنچه می تواند شرایط بهتری را برای بافت های فرسوده ایجاد کند، ارائه تسهیلات دولتی است. تسهیلاتی فارغ از آن 2500 میلیارد تومان منابعی که در بودجه با نرخ سود 9 درصد پیش بینی شده و باید کمتر از این رقم باشد.

مدیر کل راه و شهرسازی استان تهران خاطر نشان کرد: در عین حال تامین خدمات عمومی نیز در بافت های فرسوده و ناکارآمد لازم است.

نیازها متناسب با نوع خدمات و نوع سکونت تامین می شود

این مسئول همچنین در پاسخ به اینکه نیازهای سال های آینده چقدر در بازآفرینی شهری دیده شده است، گفت: نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که در برنامه 5 ساله باید محلات را اصلاح کنیم، به این مفهوم که شهرهای ما هنوز استانداردهای لازم را ندارند.

وی با بیان اینکه ما نمی گوییم بافت های فرسوده با اجرای طرح بازآفرینی شهری به بهترین نقاط شهری تبدیل خواهند شد، تصریح کرد: درواقع این بافت ها شرایط بهبود را طی می کنند و البته به این معنا نیست که ایده آل خواهند بود.

محمدزاده با بیان اینکه نیازهای روزمره در جریان بازآفرینی شهری دیده شده است، یادآور شد: نگاه اولیه ما در این روند، رفع نیازهای روزمره ساکنان این مناطق است و خواسته ها و نیازها را متناسب با بافت های موجود تامین می کنیم.

وی با اشاره به تفاوت های مناطق فرسوده و ناکارآمد در مناطق مختلف کشور اظهار داشت: به طور نمونه سکونتگاه های غیررسمی در استان هایی ازجمله سیستان و بلوچستان، آذربایجان، خراسان و خوزستان وجود دارند که در سیستان و بلوچستان، بخش زیادی از این سکونتگاه های غیررسمی را مهاجران تشکیل می دهند. بر همین اساس در هر منطقه ای از کشور، نیازها باید متناسب با نوع خدمات و نوع سکونت تامین شود.

مدیر کل راه و شهرسازی استان تهران رسیدگی به این موضوعات را امری بسیار سنگین و پیچیده دانست و با تاکید بر اینکه به هر حال نمی توان این موضوعات را رها کرد گفت: باید درخصوص این موارد جهت گیری کرد. این جهت گیری تاحدی ضعیف است و البته آن هم به این دلیل است که تمامی مسائل در طرح بازآفرینی به صورت کامل پیش بینی شده است.