معرفی سامانه پایگاه داده‌های مکانی در وزارت راه و شهرسازی
امیر امینی در اولین همایش GIS یکپارچه در سازمان‌های مکان محور گفت: ر این همایش تلاش بر این است که از ادغام لایه‌های مختلف راه و شهرسازی به این نتیجه برسیم که طبق نظر وزیر راه و شهرسازی بتوانیم در قالب معماری کلان فرآیندها را در قالب چرخه‌های ممتاز و یکپارچه تدوین و در یک برنامه پنجساله اجرا کنیم.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، در این همایش امیر امینی، معاون برنامه ریزی و منابع وزارت راه و شهرسازی ضمن خوش آمد به همه مدعوین درخصوص این همایش اظهار داشت: هدف از برگزاری این همایش معرفی GIS به عنوان یک سامانه مرکزی در نظام تصمیم گیری و برنامه ریزی‌های کلان کشوری در حوزه وزارت راه و شهرسازی است که آغاز به کار شده کرده است.
وی افزود: این طرح در داخل فرآیندهای اجرایی وزارتخانه قابل پیاده‌سازی بوده و در برخی از موارد هم به صورت پایلوت در حال اجراست. به هر صورت وزارت راه و شهرسازی ترکیبی از وزارت مسکن و شهرسازی و راه و ترابری است که این ادغام بعضا مورد سوال قرار گرفته است.
معاون وزیر راه و شهرسازی در این خصوص ادامه داد: اینکه آیا این اقدام درستی بوده است یا خیر؟ آیا حجیم شدن این وزارتخانه در کارایی موثر بوده است؟ اینها مسائلی است که اگر براساس معماری ساختار را تدوین کنیم قطعا وزارتخانه حجیم نخواهد شد و برنامه ریزی‌ها متوقف یا کند نمی‌شود. به همین خاطر می‌توانیم سطح سرویس خدمات را بالا برده و مردم را بابت خدماتی که ارائه می‌دهیم راضی نگه داریم.
امینی با اشاره به اینکه تلاش‌های صورت گرفته درخصوص ادغام لایه‌های مختلف راه و شهرسازی در قالب معماری کلان خواهد بود، تصریح کرد: در این همایش تلاش بر این است که از ادغام لایه‌های مختلف راه و شهرسازی به این نتیجه برسیم که طبق نظر وزیر راه و شهرسازی بتوانیم در قالب معماری کلان فرآیندها را در قالب چرخه‌های ممتاز و یکپارچه تدوین و در یک برنامه پنجساله اجرا کنیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی درخصوص طرح GIS در این همایش تخصصی با تاکید بر اینکه این طرح در فرآیند برنامه ریزی‌های کلان و سرمایه‌گذاری وزارتخانه است، گفت: تصمیمات گرفته شده در حوزه نقش GIS در وزارت راه و شهرسازی براساس کارهای عمل شده در وزارتخانه است. نکته نخست در بحث نقش GIS در فرآیند برنامه ریزی‌های کلان و سرمایه‌گذاری وزارتخانه است.
وی افزود: نقش سطح سرویس حمل و نقل جاده ای تهیه شده روی این موضوع تاکید دارد که برای کنترل بحران در چه جاهایی سرمایه‌گذاری کرده و در کدام موارد احتیاج به مطالعه داریم و یا در کدامیک از برنامه‌ها احتیاج به اقدام ضروری در رفع نقاط حادثه خیز داریم.
معاون وزیر در امور منابع و برنامه ریزی در این زمینه با اشاره به اینکه ۹۰ درصد فرودگاه‌های کشور طبق این سیستم یکپارچه از ظرفیت خود بهره نمی‌برند، گفت: بررسی فرودگاه‌های کشور در این سیستم در نمایش ظرفیت و اعزام پذیری نشان می‌دهد که بیش از ۹۰ درصد فرودگاه‌های ما از ظرفیت خود استفاده نمی‌کنند .
وی افزود: بالای ۸۰ درصد ظرفیت خالی است و علی رغم اینکه اولین طرح جامع حمل و نقل بعداز انقلاب بر پایه حمل و نقل هوایی بود و براساس آن فرودگاه‌های زیادی توسعه پیدا کرد اما از ظرفیت بهره نبردیم. در همین خصوص هواپیمای ATR را برای پروازهای کوتاه برد و فعال کردن فرودگاه‌های کوچک وارد ناوگان کردیم اما در کل اقتصاد کار باید مدیریت شود.
امینی ادامه داد: در سمت دیگر جاده و ریل را در کنار فرودگاه‌ها داریم و باید از ظرفیت آنها بهره برد و در بررسی این موارد هم می‌بینیم که در سامانه GIS یا سینام نسبت عرضه به تقاضا کمتر است. در اینجا و در همین خصوص بحث حمل و نقل یکپارچه وجود دارد که باید در مورد آن و در مورد جابه جایی مسافر فکری کرد. به همین خاطر این سامانه می‌تواند اطلاعات خوبی را در اختیار تصمیم سازان قرار دهد.
معاون وزیر راه و شهرسازی در این خصوص که برای استفاده از حمل و نقل چند وجهی و یکپارچه باید برنامه ریزی داشت، گفت: اگر بخواهیم حمل و نقل چند وجهی و یکپارچه را دنبال کنیم باید برنامه ر یزی داشته باشیم و بدانیم چه میزان از چه حمل و نقلی باید استفاده کرد تا به این طریق بهره وری بالا برود. اینگونه هم سیستم را ایمن کرده ایم و هم بهره وری حداکثری از ظرفیت سیستم حمل و نقل داشته ایم.
وی افزود: در بحث افزایش ایمنی حمل و نقل با همکاری سازمان راهداری حمل و نقل جاده ای و با مدیریت کمیسیون ایمنی راه‌ها سامانه اطلاعات ثبت حوادث و سوانح حمل و نقل کشور ایجاد شد. این سامانه توانست به ما یک کد یونیک برای شناسایی حوادث ارائه دهد. در کنار این همزمان سامانه شناسایی نقاط پرحادثه در سیستم GIS در سازمان راهداری وجود دارد که ۳۵۰۰ نقطع حادثه خیز در این سامانه شناسایی شد. نقاطی که با شناسایی آنها در سامانه‌های وزارتخانه و با اطلاعاتی که سیستم GIS داد برای رفع آنها اقدام شد. با این مدیریت صورت گرفته انتظار کاهش تلفات و افزایش ایمنی را با با سرمایه‌گذاری در این حوزه داریم.
امینی با اشاره به نقش سیستم GIS در مدیریت سوخت اظهار داشت: با سامانه‌های هوشمندی که در GIS طراحی شده مسیرهای کم هزینه در کمترین زمان را با توجه به شناختی که از مبدا و مقصد وجود دارد، می‌توان انتخاب کرد. همچنین این سیستم نقش بسزایی در کاهش هزینه و مدیریت مالی دارد و در ابتدای طرح می‌توان تشخیص داد که منبعی که به این طرح اختصاص داده شده در راستای توسعه است یا درخصوص حادثه خیز بودن آن هزینه شود.
وی افزود: در سال ۱۳۹۶ قریب بر ۱۰۰ افتتاح در دهه فجر بود که متوسط طولی این افتتاح‌ها ۱۱.۵ کیلومتر است و این یعنی پروژه‌هایی که افتتاح می‌کنیم این میزان است. این مساله نشان می‌دهد که آنقدر منابع را پراکنده کردیم که امکان برنامه ریزی مناسب برای ما نبوده و فقط مرور زمان را پارامتر اصلی در تصمیم گیری‌های اصلی خودمان گذاشته ایم.
امینی در ادامه گفت: در این خصوص و در حوزه معماری وزارت راه و شهرسازی کاری که انجام شد تهیه نقشه ای با یک هسته و ۱۳ سازمان در اطراف آن است که تمام زیرمجموعه‌های وزارتخانه در آن تعبیه شده است. نکته مهم در این سامانه این است که شرکت‌های تابعه کاملا آزادی عمل دارند که یا یا به درخواست خود دستگاه بهبود وضعیت پیدا کرده و یا به درخواست خود دستگاه جایگزین می‌شوند اما در کل هیچکدام در فعالیت‌های دستگاه خلل ایجاد نمی‌کند.
وی افزود: تمام این مجموعه در هر لحظه مشغول اطلاع دادن و تغذیه اطلاعات و اخذ اطلاعات GIS سیستم مکان محور خواهد بود و هر عملیاتی در هر حوزه ای که انجام می‌شود توسط GIS مکان محور تغذیه اطلاعاتی می‌شود.
امینی با اشاره به دلایل احتمالی موفقیت این طرح گفت: در مورد دلایل عدم موفقیت این طرح باید به این موضوع اشاره داشته باشیم که مدیران و تصمیم گیران نمی‌خواهند یا تمایلی به داشتن لایه‌های اطلاعاتی ندارند. اطلاعاتی که آنها را مقید به برنامه ریزی و تبیعیت از برنامه‌های جامع و کلیدی می‌کند. جایی که برخی مدیرها شاید فکر کنند اگر تصمیم گیری براساس این داده‌های مکانی باشد شاید وجهه مدیریتی اش دچار افت شود.
امینی با تاکید بر روی این مطلب که حمل و نقل عمومی مقابل حمل و نقل شخصی نتوانست رقابت کند، گفت: وقتی نتوانستیم حمل و نقل عمومی را مقابل حمل و نقل شخصی قابل رقابت کنیم طبیعی است که مشخص می‌شود که مردم از چه سیستمی بهره می‌برند. وقتی سراغ حمل و نقل جاده ای می‌رویم بحث مطالبات از این سیستم و افزایش سوخت اضافه می‌شود که باید آن را هم توسعه دهیم.
وی ادامه داد: ارزان ترین سیستم حمل و نقل جابه جایی در تمام دنیا برای دولت‌ها نه برای افراد، سیستم حمل و نقل هوایی است که توسعه داده شد اما ظرفیت خالی وجود دارد و فرودگاه‌های کوچک ما اقتصادی نیستند چون خدمات واقعی و قابل رقابت با حمل و نقل شخصی نیست.
امینی ادامه داد: سعی شد عدم موفقیت شکلی در GIS برطرف شود و به همین خاطر GIS طی ۲۰ هزار نفر ساعت آموزش داده شد. کار بسیار بزرگی است که طی یک برنامه پنجساله این موتور و هسته مرکزی شکل گرفت. چنانچه دستگاه‌های تابعه و سازمان‌های بیرونی به این موضوع اهمیت داده و فرآیندها را با گرفتن سیستم از این سرویس‌ها طراحی و متقل کنند با دادن اطلاعات به روزمستندات استاندارد را در این سیستم یکپارچه مکانی خواهیم داشت.
