خانه بروجردی‌ها از جمله شاهکارهای معماری ایرانی است که هنوز هم با گذر بیش از صد سال زبانی سلیس و شیوا در ارتباط با مخاطب دارد.
هنرآنلاین، کاشان از جمله شهرهای زیبا و کویری ایران است که قطعا بازدید از بناهای تاریخی آن جذابیتی خاص در حوزه گردشگری ایجاد کرده است. در این میان اما خانه بروجردی‌ها جزء بناهایی است که درخشندگی خاصی را نه تنها در میان بناهای کاشان بلکه کلیت معماری ایران به دست آورده است.
گفته میشود که این خانه زیبا حاصل خواستگاری سید مهدی نطنزی از دختر حاج سیدجعفر طباطبائی است. زمانی که مرحوم حاج سیدحسن نطنزی مشهور به بروجردی، تاجر معروف فرش کاشان، دختر همکارش مرحوم حاج سید جعفر نطنزی را برای پسرخود، سید مهدی خواستگاری کرد، خانواده دختر که در خانه فعلی طباطبایی‌های کاشان زندگی می کردند، ساخت خانه‌ای در شأن و موقعیت اجتماعی‌شان را برای محل زندگی دخترشان شرط این ازدواج قراردادند.
خانواده بروجردی از معروفترین معمار شهر، استاد علی مریم کاشانی، درخواست کردند که خانه مورد نظر را بسازد. درباره تاریخچه این خانه، سایت دیسا مگ نوشته است، استاد علی مریم کاشانی، یکی از معماران معروف سده ۱۳ هجری در شهر کاشان بود که بناهای تاریخی زیادی نظیر خانه بروجردی‌ها، خانه طباطبایی‌ها و کاروانسرا یا تیمچه امین‌الدوله را در این شهر بنا نهاد. استاد بعد از به پایان رساندن سفت‌کاری خانه، برای انجام نازک‌کاری و تزیینات از برجسته‌ترین هنرمندان نگارگر شهر دعوت به عمل آورد و این هنرمندان، داستان‌ها و روایات عاشقانه خمسه نظامی و هفت پیکر جامی را در جای‌جای طاق‌ها و رواق‌ها به تصویر کشیدند.
خانه بروجردی‌های کاشان
ساخت خانه بروجردی‌ها که توسط ۲۵ معمار و هنرمند انجام شد، در حدود ۱۲ سال به طول انجامید. این خانه که در زمان حکومت ناصرالدین‌شاه قاجار و در بین سالهای ۱۲۸۰-۱۲۹۲ هجری ساخته شد، اکنون حدود ۱۳۰ سال عمر دارد. نقاشی‌های ارزنده و گچ‌بری‌های این خانه نیز که با رنگ روغن و آبرنگ ترسیم شده‌اند، زیر نظر دو هنرمند بزرگ و نامدار نقاشی ایران دوران قاجار "مرحوم میرزا ابوالحسن غفاری کاشانی"، بنیان‌گذار اولین مدرسه نقاشی در ایران و برادرزاده ایشان "مرحوم میرزا محمدخان غفاری کاشانی" ملقب به "کمال‌الملک" ترسیم و طرح‌های گچ‌بری خانه نیز با نظارت این دو استاد به انجام رسیده‌است.
ابوالحسن غفاری کاشانی، ملقب به صنیع‌الملک یکی از نقاشان و نگارگران معروف ایرانی و عموی کمال‌الملک و یکی از تأثیرگذارترین نقاشان دوره قاجار بود که از جمله کارهای وی می‌توان به ساخت تالار آینه و تالار سلام در کاخ گلستان اشاره کرد. برخلاف تصور عامه، این خانه به بروجردی‌ها تعلق نداشته بلکه از آنجا که سید حسن، مالک خانه، که از اهالی کاشان بود، از بروجرد مال التجاره وارد می‌کرد و با تجار این شهر نیز در ارتباط بود ، لذا به آقای حسن بروجردی شهرت یافت و این خانه نیز به نام بروجردی‌ها نامیده شد.
