پیوند نوسازی «مکان سکونت» با «فضای سکونت» از طریق برنامه توسعه محله ای

عضوکمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران، تصریح کرد: برای اولین بار موضوع نوسازی محل سکونت به فضای سکونت پیوند خورده و پیوستگی ماهوی و شکلی میان این دو مقوله در نوسازی مورد توجه قرار گرفته است.

به گزارش تیتر شهر: زهرا نژاد بهرام ضمن شرکت در جلسه ای که با حضور مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران و مدیران دفاتر توسعه محله ای برگزار شد، با تبریک روز تهران، خاطرنشان کرد: تهران جایی است که می توان همه ایران را در آن یکجا دید؛ چرا که همه کلام ها، هویت ها، احترام ها، فرهنگ ها در آن جمع اند.

عضو هیأت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران در ابتدای سخنان خود به دغدغه و مسائل مدیران و کارشناسان دفاتر توسعه محله ای اشاره کرد و یادآور شد: وقتی کارشناسان دفاتر در کوچه پس کوچه های محلات قدم می زنند، از کنار دیوار های شکسته و کوچه های نیم متری عبور می کنند، در سرای محلات به حرف های ساکنان محل گوش می سپارند و از رنج ها و دغدغه های ساکنان می شنوند، وقتی ساکنان را برای ارتقاء محیط زندگی، به نوسازی ترغیب می کنند و قول می دهند، اما تعهدات متولیان امر به آنها عملی نمی شود و ناگزیر هستند ساعت ها پشت در دفتر شهردار ناحیه معطل بمانند، آیا طرح های تدوین شده نوسازی امکان تحقق و اجرایی شدن پیدا می کنند؟

نژاد بهرام به خلاء موجود میان طرح های درست و لازم الاجرای نوسازی و مرحله اجرای آن توسط دفاتر اشاره کرد و بر ضرورت رفع مشکلات و موانع اجرایی نوسازی و آموزش سایر ذی مدخلان در این حوزه تأکید کرد.

وی تاکید کرد: اگر امروز نوسازی بافت های فرسوده با وجود دکتر علی اکبری که یکی از بهترین و کارآمدترین گزینه های شهرداری در حوزه نوسازی بودند و از اشراف و آگاهی کامل نسبت به مسائل این حوزه برخوردار هستند؛ شورای اسلامی شهر تهران که تمایل و آمادگی کامل برای ایجاد تحول ویژه در بافت های فرسوده شهر تهران دارد؛ شهرداری که یکی از فاکتورهای اصلی برای موفقیت خود را نوسازی بافت های فرسوده مطرح کرده است و دولتی که بر روی بازآفرینی، بهسازی و نوسازی شهری سرمایه گذاری کرده است؛ تحول ویژه ای اتفاق نیفتد، هیچ زمان دیگری تحقق این مهم امکان پذیر نخواهد شد.

نژاد بهرام، تغییر رویکرد سازمان نوسازی به سمت توسعه محله ای را فرصتی بسیار گرانقدر دانست و خطاب به مدیران دفاتر توسعه محله ای متذکر شد: ظرفیت هایی که امروز در عرصه ملی، دولتی، مدیریت شهری و مدیریت مستقیم شما در نوسازی فراهم شده، مسئولیت و کارکرد شما را آشکار تر می سازد.

عضوکمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران با بیان این که برای اولین بار در سازمان نوسازی، موضوع سکونت به فضای سکونت پیوند خورده است، گفت: تنها مسئله نوسازی در گذشته، نوسازی مسکن و به بیانی نوسازی محل اسکان خانه ما بود اما خوشبختانه امروز موضوع محل سکونت به فضای سکونت پیوند خورده و پیوستگی ماهوی و شکلی میان این دو مقوله در نوسازی مورد توجه قرار گرفته است.

از چالش معماری شهری تا تغییر سبک بازی‌های کودکان / شادی کودکان در لگوی آپارتمان

 

با مرور تغییر سبک معماری امروز می‌فهمیم که این تغییرات، تأثیر عمیقی بر فرهنگ خانواده‌های ایرانی گذاشته است.

به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، مسکن یکی از نیازهای اساسی بشر در هر جامعه‌ای به شمار می‌رود، محیطی که در آن ، حریم خصوصی معنا و مفهوم پیدا می‌کند و انسان بسیاری از عمر خود را در آن می‌گذراند.

به طور تقریبی بیش از نیمی از عمر انسان در مسکن و سکونتگاه طی می‌شود و قائدتا چنین محیطی نقش مهمی در نوع و سبک زندگی ایفا می‌کند.

پس از دوران مشروطه، شهرهای ایران بر اساس الگوهای غربی شکل گرفته و الگوهای غربی را برای توسعه‌ شهری انتخاب می‌کردند و توجهی به نیازهای فرهنگی و بومی ایرانی اسلامی مردم نداشتند.

این معضل تا به امروز هم هنوز پابرجاست، حال وقت آن رسیده است تا شیوه‌های مدیریتی اسلامی در شهرهای کشور از جمله تبریز توسط مدیران شهری پیاده شود.

با مرور تغییر سبک معماری امروز می‌فهمیم که این تغییرات، تأثیر عمیقی بر فرهنگ خانواده‌های ایرانی گذاشته است. در گذشته‌‌ها که چندان دور هم نیست خانه، محل گفت و‌گو، دورهم‌نشینی، برگزاری مراسم‌ عمومی، هیات‌های عزاداری ماه محرم بود اما حال به محلی تبدیل شده که اعضای خانواده بعد از گذراندن یک روز کاری فقط به استراحت در آن می‌پردازند و دیگر حال و هوای گذشته‌ها در آن نیست.

در جامعه امروزی و با رواج قارچ‌گونه آپارتمان‌ها، کودکان نیز همانند گذشته فرصت بازی و تحرک ندارند امروزه کودکان را در حال بازی با تبلت‌های سرد و بی روح می‌بینیم که آنان را سمت فضاهای مجازی سوق می‌دهد و کودکان را به آسانی به تسخیر خود درآورده است، با همین منوال که پیش رود جامعه با نسلی بدون استقلال روبه‌رو می‌شود که قادر به شناساندن هویت شخصی خود نمی‌باشد.

در بناهای امروزی دیگر خبری از حیاط بزرگ برای تفریح و بازی کودکان و حتی ساعتی برای دورهم بودن در هوای آزاد نیست. عطر خوش خاک و آجر، نقش و نگار ساده و دل‌نشین خانه‌های قدیمی، طرح نام خدا بر سردر خانه‌ها، یادگار دوستی‌ها و رفاقت‌های دورانی است که متأسفانه در زمان حال ذره‌ای از آن باقی نمانده است. حال کودکان در فضاهایی بسته، معروف به چهار دیواری محبوس گشته‌اند.

 

آپارتمان‌نشینی و محبوس شدن کودکان در فضای خانه

امروزه هر کودک برای خود حریمی دارد که گاهی حتی کسی اجازه‌ی ورود به این حریم را ندارد، کودکان امروز پرخاشگری و مشغول شدن با اسباب‌بازی‌ها و تبلت‌های بی‌روح را با خود به همراه دارند‌. اگر از دنیای کودکان دیروز تا دنیای متنوع امروز گذر کنیم، بازی‌های کودکان نیز همچون سایر جنبه‌های زندگی، دچار تغییرات و تحولات اساسی گشته است.

زمانی که پیشرفت تکنولوژی بر زندگی آدمی سایه می‌افکند بالطبع همه چیز ناخودآگاه رنگ می‌بازد.

بازی‌ کودکان ایام گذشته همچون خاله‌بازی، قایم‌باشک، تیله‌بازی و لی لی، دیگر قدیمی شده چرا که امروزه کودکان بیشتر با بازی‌های رایانه‌ای، تبلت و آخرین مدل‌های اسباب بازی خو گرفته‌اند.

گروس، شاید نخستین نظریه‌پرداز درباره‌ بازی باشد که در سال ۱۸۹۸، مشاهداتش را از بازی‌های انسان و متأثر از نظریه تکاملی داروین منتشر ساخت.

او معتقد بود بازی‌ انسان از بازی حیوانات دیگر پیچیده‌تر است، بازی را دارای ارزش انطباقی می‌داند و می‌گوید بازی به کودکان فرصت می‌دهد که فعالیت‌های بزرگسالان را تمرین کنند.

پیاژه، به این نکته اشاره می‌کند: بازی اساساً یکی ساختن واقعیت با خود است اگر بتوانیم بازی کودک را درک کنیم، مسلماً قادر خواهیم بود که افکار و عواطف آنها را بشناسیم. بازی وسیله‌ خوبی برای درمانگر است، برای درک بیشتر دنیای کودک.

بازی، جزیی تفکیک‌ناپذیر از زندگی کودکان است، کودکان بیش از هر امر دیگر، بیشتر وقت خود را به بازی کردن اختصاص می‌دهند، درست است که بازی به عنوان بخشی از زندگی کودکان شناخته شده اما اغلب خانواده‌ها کمتر به نقش آن پی برده‌اند.

دیگر خبری از شور و شعف بازی‌های کودکانه‌ ایام قدیم نیست، در این دوران خیلی چیزها به سادگی رنگ عوض کرده است که برگرداندن آنها کار چندان ساده‌ای نمی‌باشد.

در گذشته سبک ساخت و احداث منازل به‌گونه‌ای بود که تمام اعضای خانواده حتی همسایه‌ها از احوالات یک‌دیگر مطلع بودند اما امروزه انفکاک اتاق‌ها، گسسته شدن روابط در خانواده به صورت بارزی خود را نشان دهد. 

حال روال این شده که خانه‌هایی که قدمت چند ساله دارند را می‌کوبند و به جایش ساختمان‌هایی بلند بنا می‌کنند و با گذاشتن نامی بر ساختمان آن را نگین کوچه پس کوچه‌های شهر می‌سازند.

اما برای آشنایی هر چه بیشتر با فواید بازی‌های کودکان و به حداقل رساندن آسیب‌های این سبک زندگی موضوعی است که سراغش را از نسرین زمانی، روان‌شناس بالینی گرفتیم.

تأثیر عمیق  بازی بر رشد اجتماعی و ذهنی کودکان

نسرین زمانی، روان‌شناس بالینی در گفت‌وگو با گزارشگر فارس، ضمن اشاره به اینکه بازی می‌تواند تاثیر عمیقی بر رشد اجتماعی و ذهنی کودکان داشته باشد، خاطرنشان کرد: بازی‌ها می‌تواند تاثیر عمیقی بر رشد اجتماعی، ذهنی و تعاملات کودکان با اطرافیان‌ داشته و از طریق بازی، قواعد زندگی و رقابت با دیگران را آموخته و تمرین می‌کند همچنین بازی‌های دوران کودکی کمک به جلوگیری از چاقی کرده و اعتماد به نفس کودک را حفظ می‌کند.

ارزش بازی‌های کودکانه را دست کم نگیرید

وی ادامه داد: از جمله یادگیری‌هایی که کودکان حین بازی فرامی‌گیرند، می‌توان به  یادگیری‌های شناختی، اجتماعی و فردی رشد دایره لغات، یادگیری ذهنی، ابتکاری و خلاقیت اشاره کرد.

زمانی گفت: کودکان از طریق بازی مهارت های شناختی خود را گسترش می‌دهند مانند حل مسئله یا مهارت‌های ریاضی، وقتی نمود می‌کنند که صاحب یک فروشگاه مواد غذایی هستند، از طریق بازی، توانایی‌های فیزیکی خود را تقویت می‌کنند مانند حفظ تعادل بدن و یاد گرفتن  واژگان جدید. مهارت‌های اجتماعی را در خود تقویت می‌کنند مثل وقتی که بازی دزد و ‌پلیس را انجام می‌دهند.

تهران| ۲۲۳ سالگی پایتخت؛ از عطر یاس‌های سفید تا زرق و برق‌ آسمان‌خراش‌ها

۲۲۳ سال از پایتخت شدن تهران به عنوان مهد ساختار و معماری زیبای ایرانی می‌گذرد، اما چه زود آسمان خراش‌ها و مال‌های پر زرق و برق عطر خوش یاس‌های سفید را در گذر زمان گم می‌کنند و رنگ از رخساره برمی‌گیرد و گرفتار دود و دَم می‌شود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از تهران، شاید اگر امروز آغا محمدخان قاجار تهران امروز را با برج‌های سر به فلک کشیده و هوای مه‌آلوده و خیابان‌های پرترافیک آن می‌دید بی‌گمان رخت پایتختی از تهران برمی‌کشید و بر آبادی دیگری می‌پوشاند.

تهران قدیم شرحی از محله‌های قدیمی، کاج‌های سر به فلک کشیده، صفا و صمیمیت، خانه‌های کلنگی با  حوضچه‌های آبی وسط حیاط و سکو‌های بلند دَم در هر خانه که به مثابه مجلس شورایی کانون شور و مشورت پیران محله بود اما امروز این شهر پرخاطره میزبان میهمانانی ناخوانده‌ از جنس سنگ و آهن است که در کنار خانه‌های قدیمی سر به فلک کشیده چهره و هارمونی سنتی آن را به تاراج برده‌اند.

امروز 223 سال از پایتخت شدن تهران به عنوان مهد ساختار و معماری زیبای ایرانی می‌گذرد، اما چه زود آسمان خراش‌ها و مال‌های پر زرق و برق عطر خوش یاس‌های سفید و صدای نهر کنار دیوارهای کاه ‌گلی را در گذر زمان گم می‌کنند و با بی‌رحمی تمام خود را در دل مردم این شهر جا می‌کنند، چه زود تهران رنگ از رخساره برمی‌گیرد و گرفتار دود و دَم می‌شود.

اینجا تهران شهر هویت‌های فراموش شده با آمال و آرزوهای بدقواره است، شهری که آوار دهل شنیدن آن تنها از دور خوش است، شهری که شب‌هایش گم شدن در غربت تنهایی را فریاد می‌زند و آن قدر مظلوم شده که در روز تولدش هم کسی یادش نمی‌کند.

دیر زمانی نبوده که ساز پایتخت کوک بوده و رفتن به آن آرزو بود، کاش دوباره تهران غبار از تن بزداید و با یاد طهرون روزش را جشن بگیریم و در هیاهوی شاد کودکانه شمع تولدش را فوت کند.

امروز 14 مهرماه 97 در سالروز تولد پایتختی تهران نخستین بارش پاییزی را به فال نیک می‌گیریم باشد که شهری آباد از هویت‌های ماندگار، چراغ راه آیندگان باشد.

شماره ۵۵ فصلنامه معماری و ساختمان

شماره ۵۵ فصلنامه معماری و ساختمان ویژه تابستان ۱۳۹۷ با بررسی موضوعاتی نظیر مسابقه طراحی غرفه ایران در نمایشگاه های گردشگری بین المللی ۲۰۱۸، مسابقه معماری زیستا و خیابان ولیعصر منتشر شد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی این شماره از نشریه فوق شامل یادداشت، سرمقاله، مقاله‌ها و گزارش مسابقات معماری است.

عنوان یادداشت فصلنامه؛ رسانه تخصصی معماری و ساختمان پانزده ساله شد به قلم احمد زهادی، سرمقاله؛ خیابان ولیعصر (قسمت دوم) به قلم سامان سیار است.

همچنین مقاله هایی که در این فصلنامه ارایه شده است شاملِ فضای عمومی در محور ولیعصر و برخی دیگر از محورهای مطرح دنیا، تهران: شهری شبه استعماری، تاثیر پروژه های بزرگ مقیاس بر سر زندگی خیابان ولیعصر، معماری ساختمان اداری صدا و سیما (ساختمان مرکزی اداری تلویزیون ایران)، نوروزِ خیابان ولیعصر و ادامه فعالیت‌های گروه کاوش در خصوص خیابان ولیعصر است.

گزارشی از مسابقات معماری شاملِ مسابقه طراحی در نمایشگاه‌های بین‌المللی گردشگری و مسابقه معماری زیستا؛ راهکارهای معمارانه برای عبور از بحران از دیگر مطالبی است که در این فصلنامه به آنها پرداخته شده است.

 

«ایست» در حوزه معماری به نفع‌مان است!

 

اقتصاد ایران: یک کارشناس معماری می‌گوید، در حوزه معماری احتیاج به ایست داریم تا بتوانیم علم، دانش و فرهنگ‌مان را در معماری بازیابی کنیم.

به گزارش خبرنگار مهر، رقیه رسول‌زاده، کارشناس حوزه معماری است. او در مرکز معماری و دفتر معاری حوزه هنری، فعالیت‌های گسترده‌ای را در زمینه معماری دارد. رسول‌زاده از اینکه به تقلید از کشورهای غربی، به سمت شهرک‌سازی و آپارتمان‌سازی روی آوردیم، بسیار ناراحت است و می‌گوید این امر باعث از هم‌پاشیدن بنیان خانواده‌ها و منزوی شدن آنان شده است. او معتقد است، مسئولان تنها به فکر سودجویی‌های خود هستند، سواد کار کردن بسیار محدودی دارند. ما در معماری‌مان احتیاج به «ایست» داریم.

بایستیم ببینیم کجا بودیم و داریم به کجا می‌رویم، یعنی ببینیم چه مسیری را در معماری دنبال می‌کنیم، بدون شک در حوزه معماری احتیاج به آگاهی‌سازی داریم و این آگاهی‌سازی را باید از طریق مردم ایجاد کنیم. اگر اطلاعات درستی به مردم بدهیم و موضوعات را رسانه‌ای کنیم مطمئن هستم که اتفاقاتی خوبی رخ خواهد داد. به جرات می‌گویم که مسئولان در بی‌اطلاعی هستند. حتی سررشته‌ای از معماری ندارند چه برسد که آکادمیک در این رشته‌ها تحصیل کرده باشند.

تنها وزیر راه و شهرسازی در رشته عمرانی تحصیل کرده بود که بارها با او در خصوص معماری صحبت کرده‌ام و بحث‌مان بالا گرفت، به او می‌گفتم «چه بلاهایی بر سر ساختمان‌سازی می‌آورید، این ساختمان‌ها به ظاهر مقاوم هستند اما در واقعیت هیچ‌گونه مقاومتی ندارند زمان وقوع زلزله بررسی کرده‌ایم کلبه‌های قدیمی که به سبک بومی، ۲۰۰ سال پیش ساخته شده‌اند، مقاوم تر از ساختمان‌های امروزی هستند و آسیب کمتری در زلزله دیده‌اند. بدون شک  اگر در کرمانشاه خانه‌ها را مقاوم می‌ساختند، چنین فاجعه‌ای رخ نمی‌داد و من احساس می‌کنم که «وجدان» کاری در حوزه معاری وجود ندارد.

با توجه به اینکه در حوزه «فرهنگ» بحث معماری را داریم، عموما ترسیمی که از حوزه معماری در جامعه وجود دارد امری شدیداً هنری و بسیار تخصصی است که با ریاضیات و اشکال هندسی نسبت دارد. یعنی در دو موضوع هنرمندانه یا خیلی مهندسی طرح شده است و بسیار کم پیش‌آمده تاثیرات معماری را در زندگی روزمره یا هویت‌های شهری و فردی‌مان بررسی کنیم. تلاش ما این است معماری را از آن ساحت انتزاعی دور کنیم و تأثیرات آن را انضمامی‌تر در فرهنگ عمومی بررسی کنیم! بیشتر قصد داریم با رویکرد فرهنگی و هویتی به بحث معماری بپردازیم زیرا کمتر پیش آمده تا رسانه‌ها تاثیرات معماری را در زندگی روزمره یا هویت برای مردم یک شهر بررسی کنیم!

از اینکه چنین دغدغه‌ای برای خبرگزاری مهر و بدنه جامعه و مردم پیش آمده تا به این موضوع اهمیت ‌دهند و به آن فکر کنند بسیار خوشحالم، زیرا سال‌ها بود که خودمان حرف می‌زدیم و خودمان می‌شنیدیم. نه تنها مخاطبی نداشتیم بلکه کسی هم برای پیگیری مطالبات ما نبود. این جریانی که ایجاد شده جای تامل دارد، قطعاً جای حرف و کار زیادی هم دارد. افراد دغدغه‌مندی هستند که حرف‌هایشان در دلشان مانده که هیچ‌جا مطرح نشده است.

ان‌شاءالله بتوانیم از این طریق به گوش مردم برسانیم تا فرهنگ‌سازی خوبی در این زمینه شکل بگیرد، تا سلیقه و ذائقه مردم با این صحبت‌ها تحریک شود، شاید در مرحله اول نتوان تغییرات بزرگی ایجاد کرد؛ اما به تدریج این اتفاق رخ می‌دهد که مردم در حوزه معماری نسبت به خانه‌هایشان حساس شوند و به سمت هر نوع معماری نمی‌روند و مسئولانی که در حوزه معماری به ساخت و ساز مشغولند نمی‌توانند هر چه دلشان می‌خواهد را بسازند و به اسم ساختمان و معماری به خورد مردم بدهند این امر باعث می‌شود که تا حدودی فرهنگ معماری و شهرسازی کشور تکان بخورد، چون تا مردم نخواهند و تقاضایی نباشد عملاً عرضه‌ای هم انجام نمی‌‎شود اما اگر این تقاضا از طرف مردم مطرح شود، قطعاً دگرگونی عظیمی رخ می‌دهد.

۱۰ سبک کلیدی معماری به همراه ویژگی‌های آن‌ها

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که به یک ساختمان نگاه کنید و متعجب باشید که این سبک باهاوس است یا مدرنیسم؟ رومانسک است یا نئوکلاسیک؟ البته که تعداد سبک‌های معماری که می‌توان آن‌ها را در نظر گرفت زیاد هستند، به خصوص زمانی که یک ساختمان مشخص برای دوره‌های زیادی پایدار باشد و از روی سن آن بنا بخواهیم به جمع‌آوری خصوصیات آن بپردازیم.

 

به گزارش سازه نیوز، از آنجا که در یک مقاله نمی‌توان تمام سبک‌های معماری را مورد بررسی قرار داد، لذا بر آن شدیم تا 10 سبک کلیدی را به همراه خصوصیت‌های آن‌ها در مطلب زیر بیاوریم که می‌تواند کمک کند تا راحت‌تر بتوانید سبک‌ها را از هم تشخیص دهید.

1- ویکتوریا

عصر ویکتوریا (اواسط تا اواخر قرن نوزدهم) شاهد بازگشت بسیاری از سبک‌های معماری مانند  احیای "گوتیک"، "تودور" و "رومانسک" و همچنین گرفتن تاثیراتی از آسیا و خاورمیانه بوده است. در حین انقلاب صنعتی، بسیاری از خانه‌ها به عنوان قسمتی از توسعه خانه‌سازی به سبک ویکتوریا ساخته شدند.

ویژگی‌های کلیدی: اثرات خانه عروسکی به همراه ترمیم دقیق، پنجره‌های لنگه بازشو، پنجره‌های بین دو ستون، شکل نامتقارن، یک سقف شیب‌دار شیروانی، ایوان در اطراف، رنگ‌های روشن.

در بسیاری از خانه های انگلستان، ایالات متحده و استرالیا این سبک را می‌توان مشاهده کرد.

توضیحات اضافه: تمیز کردن تمام این پنل‌ها در پنجره‌های لنگه باز شو کار بسیار سختی است.

2- اسلامی

در قرن هفتم معماری اسلامی در خاورمیانه و تحت تاثیر مناطقی نظیر ایران، شمال آفریقا و اسپانیا به کلی دگرگون شد. مسجد بهترین نمونه از سبک اسلامی است که شامل گلدسته، گنبد و حیاط می‌شود. مطابق با قرآن تزئینات روی سطوح صاف در اولویت قرار دارد.

ویژگی‌های کلیدی: قوس نعل اسبی، طراحی‌های هندسی، نمرکز بیشتر بر روی فضاهای محصور و داخلی است تا خارجی و تصویرهای سوراخ‌دار.

در کشورهای اسلامی این سبک از معماری قابل مشاهده است و همچنین مسجد "هویی" در کشور چین نیز به عنوان نمونه‌ای معروف از سبک معماری اسلامی شناخته می‌شود.

3- رومانسک

سبک رومانسک که به عنوان معماری نرماندی هم شناخته می‌شود در اواخر قرن دهم در سراسر اروپا ظاهر شد. برجسته‌ترین ویژگی آن طاق گرد است که به طور کلی در کلیساهای سبک رومی پیدا می‌شود، مهمترین اثر به جامانده از آن دوره است.

ویژگی‌های کلیدی: طاق‌های گرد، تکرار ردیف طاق‌های گرد، تزئین سنگ‌ها به سبک شاخ و برگ درختان و گل، قالب‌های سیمی در اطراف درب‌ها به روش طناب‌های پیچ خورده.

کلیسای جامع پورتو در پرتغال نمونه‌ای از سبک رومانسک است.

4- باروک

این سبک که از اواخر قرن شانزدهم و از کشور ایتالیا نشات می‌گیرد، جهشی بود از سبک رسمی‌تر رومانسک، به این صورت که بسیار احساسی‌تر، نمایشی‌تر و با هدف جذب احساس‌ها به اجرا درآمد. این سبک از معماری به عنوان حرکتی برای جشن گرفتن دولت کاتولیک در آن زمان بود.

ویژگی‌های کلیدی: سنگ فرش شکسته، گسستگی در نوک، گاهی اوقات با تزئینات قله که در وسط قرار می‌گیرد، دکوراسیون استادانه، ستون‌های جفت، دیوارهای محدب و محوری.

سبک باروک را در کاخ ورسای در کشور فرانسه می‌توان مشاهده کرد.

5- تودور

معماری سبک تودور آخرین سبک از قرون وسطی در انگلستان بین سال‌های 1400 تا 1600 میلادی است. در حالی که قوس تودور یا قوس‌های چهار گانه ویژگی متمایز کننده این سبک است که بیشتر مردم خانه‌های قاب چوبی عصر تودور را می‌شناسند.

ویژگی‌های کلیدی: سقف کاهگلی، پنجره‌های کرکره‌ای (قاب‌های شیشه ای الماس گونه با قالب ریزی سرب)، دودکش‌های سنگ تراشی، درگا‌های پر نقش و نگار.

خانه روستایی که در تصویر مشاهده می‌کنید نمونه‌ای از سبک تودرور است که در کشور انگلستان بنا شده است.

یک روز در خانه پیرنیا

معماری خانه پیرنیا، الگویی تمام عیار از معماری مناطق کویری ایران است و این خانه وجود این شیوه از معماری را در دوره‌ای خاص از تمدن مردم این سامان، به نمایش می‌گذارد.

به گزارش ایمنا، ایرانیان با هنر معماری بیگانه نیستند، در آثار برجای مانده از طلیعه تاریخ پادشاهی ایران در پاسارگاد تا میراث جاودانه پرسپولیس و انواع آتشکده‌ها؛ هم‌چنین در دوران‌هایی که ساخت مساجد و بارگاه و تکیه و حسینیه رواج یافت روح سیال هنرمند ایرانی را مشاهده می‌کنیم که برای پیوند هنر با اعتقادات کوشیده است.

مردمان سرزمین پارس و روم باستان، دو گروه از مهمترین بنیان‌گذاران هنر معماری در جهان به شمار می‌روند که سبک‌هایی خاص معماری پدید آوردند، دیگر تمدن‌ها یا بعد از آنان ایجاد شدند یا به تقلید از ایران و روم باستان ساخت و سازهایی را انجام دادند.

نکته بسیار جالب در هنر معماری ایرانی آن است که به کاربری این هنر مختص عمارات شاهزادگان و درباریان نبوده و در هر زمان، مردمان نیز شیوه‌ای خاص در ساخت و ساز و تزیین منازل و عمارات خود داشتند.

هنر خانه سازی بخشی از هنر معماری ایرانی است که در طول زمان با افزایش ابعاد و زوایای آن، روند تکاملی خود را پیموده است. در دوره‌ای همچون هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان معماران فراغ خاطر بیشتری داشتند و این هنر را توسعه دادند و در زمانی همچون «دوره فترت» و پس از حمله اعراب یا حمله مغول این هنر اندکی رو به افول نهاد.

یکی از مهمترین ادوار تاریخ تمدن ایرانی که در آن هنر معماری همچون بسیاری از شاخه‌های هنری رشد و بالندگی خاصی داشته، دوره «صفویان» بوده است؛ به ویژه آنکه پس از انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت از سوی «شاه عباس اول» و شروع اصلاحات اقتصادی و نظامی و سیاسی وی، ثبات بر کشور حکم فرما شد و ایرانیان توانستند پس از رویدادهایی مانند کشتار مغولان و تاخت و تاز حکومت‌های محلی چون  «آل مظفر» و «آل جلایر» و «آل کرت»، در دوره صفویه نفس راحتی بکشند و در سایه آرامش حاصل از تدبیر شاه عباس و ضرب شمشیر سرداران نامداری مانند «امام‌قلی خان»، به رونق انواع هنر اهتمام ورزند.

یکی از میراث‌داران تمدن کهن ایران در فلات مرکزی، شهرستان «نایین» است که در آن انواع آثار تاریخی، دایرة‌المعارفی از هنر معماری ادور مختلف پدید آورده است.

«خانه تاریخی پیرنیا» یکی از این آثار ارزشمند است که در مقابل «مسجد جامع نایین» و «محله باب المسجد» این شهر قرار دارد. در حال حاضر این خانه محل نمایندگی میراث فرهنگی نایین و موزه مردم شناسی این شهرستان است؛ قدمت این بنای تاریخی حدود ۴۰۰ سال و مربوط به دوره صفویه است.

یکی از قضات عالی رتبه دوره صفویه به نام «قاضی نور» که به عنوان حاکم شهر نایین منصوب شد این خانه را به دلیل اینکه نزدیک به مسجد بود، به عنوان دیوان خانه قضایی قرار داد. این خانه به وسیله برخی از رجال خاندان معروف «پیرنیا» از اولاد قاضی نور خریداری شد و تا سال ۱۳۴۹ شمسی در اختیار این خاندان بود تا آنکه به خاطر ارزش‌های تاریخی آن، از «میرزا احمد خان نایینی» - آخرین مالک این خانه، خریداری شد و در اختیار سازمان میراث فرهنگی کشور قرار گرفت و پس از آن به عنوان موزه مردم شناسی مورد کاربری قرار گرفت.

شاعرانه های تهران از نگاه عکاسان پایتخت/عکاسی شهری در نگاه متولیان مغفول مانده است !

234 سال از زمانی که آغا محمد خان قاجار تصمیم گرفت تا تهران را به عنوان پایتخت خود انتخاب می کند می گذرد، سال هایی که در گذر تاریخ این روستای بزرگ شده حکایت های زیادی از تلخ و شیرین های این شهر دارد. در آن زمان مورخان زیادی آمدند تا روایتگر تهران باشند. روایت هایی که گاه توسط متشاران خارجی چهره این شهر را به مانند یک وصله ناجور در میان شهرهای بزرگ و کوچک ایران معرفی کردند. از زمانی که ناصرالدین شاه قصد سفر به فرنگ را کرد و نخستین دوربین عکاسی را وارد ایران کرد، آن زمان بود که تصاویری از تهران قدیم خلق شد و تا به امروز نیز ادامه دارد. اما آنچه که در طول حداقل یکصد سال اخیر حائز اهمیت است، این است که عکاسان هنوز نتوانستند جامعه شناسی و شهرسازی تصویری این کلانشهر را به طور دقیق و کامل به تصویر بکشند. عکاسان بر این باورند که عدم حمایت متولیان حوزه هنر و فرهنگ از حوزه عکاسی برای نشان دادن زیبایی های تهران باعث شد تا حتی در گردشگری مجازی از کشورهای همسایه هم عقب بمانیم.

به گزارش تیتر شهر: امروز، روز تهران است. تهرانی که در زمانی که پایتخت ایران به صورت رسمی معرفی شد، حد و حدود شهری آن به دروازه هایش ختم می شد و به دو دوره حصار ناصری و صفوی تقسیم می شد. هنوز هم می توان بناهای تاریخی و میراث فرهنگی به جای مانده از قرن ها زندگی در این شهر بزرگ را از هزار توهای تاریخ آن بیرون کشید.

در دو دهه اخیر تب توسعه پایتخت در میان مدیران شهری بالا گرفت و به همراه این سرعت که گاهی از چارچوب و قاعده برنامه های بالادستی خارج شد؛ تهران به یک ابر شهر تبدیل شد. شهری که جاذبه های تاریخی و طبیعی خود را برای ایجاد فضایی برای سکونت مردمان بیشتر بلعید و آنچه باقی مانده از تاریخ قدیمی این شهر در حد یک معجزه باور نکردنی است که از قتل عام هویت شهر جان به در برده است.

 

اما هنوز تهران جاذبه های دیدنی زیادی دارد. درست در پس روزمرگی های آلوده به دود و صدای ممتد بوق خودروها. دیدن این زیبایی ها هر چند نیاز به چشم مسلح ندارد، اما مردمانی که در گرفتاری های شهری گیر کرده اند، شاید نتوانند که به خوبی این زیبایی را جایگزین زشتی های این کلانشهر کنند.

اما در این میان حداقل در طول 15 سال اخیر راویان جاذبه های تهران عکاسانی بودند که از زاویه لنز دوربین های خود سعی کردند تا از این شهر پر هیاهو چهره دیگری را به پایتخت نشینان و مردم کشور نشان دهند و حتی پا فراتر گذاشتند و با انتشار تصاویری از لطافت های تهران؛ طن نازی های این شهر را به دنیا نشان دادند.

اما به نظر می رسد که هنوز این نگاه کافی نیست و نیاز دارد تا متولیان امر با دید بازتری نسبت به روایت تاریخ مصور شهر تهران ورود کنند. موضوعی که یکی از عکاسان برجسته تهران نیز به آن اشاره می کند.

امیر گلی پور درباره انتخاب حوزه عکاسی از تهران به عنوان یک ژانر تخصصی می گوید: زمانی به کار عکاسی علاقمند شدم که یک کتاب مصور از جاذبه های شهرهای مختلف کشور از استاد بزرگ افشین بختیار به دستم رسید. تمام دوران نوجوانی و جوانی به این فکر بودم که چگونه می توان زیبایی های کشور و البته تهران به عنوان شهری که در آن متولد شده ام را نشان دهم. همیشه این سوال را در ذهنم داشتم که چرا به غیر از آقای بختیار عکاسان دیگر توجهی به این بخش از ژانر عکاسی نداشتند. تا اینکه تصمیم گرفتم در دانشگاه رشته عکاسی را انتخاب کنم تا جواب تمامی این سوالاتم را بعد از یادگرفتن این علم و هنر بیابم و خودم وارد این وادی شوم.

 

حرکت‌های قوم‌گرایانه و استقلال‌طلبانه در ایران !

خبرگزاری ایسنا: گرچه از دوران قاجار «قومیت» به عنوان عاملی وحدت‌بخش و هویت‌ساز میان مردم خطه‌های مختلف ایران، گاه موجب شکل گرفتن حکومتی خودمختار در گوشه‌ای از ایران می‌شده، اما به نگاهی گذرا به تاریخ یکصدسال اخیر، همواره ردپای نیروهای خارجی، از روس و انگلیس تا آمریکا و سعودی در حمایت حرکت‌های قوم‌گرایانه به چشم می‌خورد.

برنارد لوئیس، مورخ انگلیسی-آمریکایی که به عنوان پدرتجزیه‌طلبی نیز معروف است، ایده پرداز «خاورمیانه‌ی بزرگ» است. او می‌گوید ایران، عراق، سوریه، عربستان، همگی باید تجزیه و به کشورهای کوچکتری تبدیل شوند تا دیگر قدرت رویارویی با جهان غرب را نداشته باشند.

دکترین لوئیس توصیه می‌کند برای تسلط بر ایران، باید براساس قومیت آن را به چند کشور نوپا خُرد کرد؛ کشورهایی به نام «آذربایجان جنوبی»، «کردستان»، «بلوچستان»، «عربستان» و...؛ پروژه‌ای برای به آشوب کشیدن تمدنی چندهزارساله که به‌آرامی از طریق رسانه‌های معاند درحال پیگیری است و البته گاهی صدای آن در اقدامات تروریستی و آشوب‌طلبانه به گوش می‌رسد.

گروه‌های تجزیه‌طلب برای «کشور» موهوم خود پرچم‌هایی طراحی کرده و در تبلیغات سیاسی خود از آنها استفاده می‌کنند

کردستان: از زمان روی کار آمدن رضاخان تا کنون حرکت‌های تجزیه‌طلبانه‌ای در راستای جدایی کردستان و تشکیل یک «کشور» جدید انجام شده است. عاملان این تحرکات بر این عقیده‌اند سرزمین‌هایی که در آنها اکثریت جمعیتی با قوم کرد است، با جدایی از سرزمین اصلی، کشور واحدی تشکیل دهند. گرچه در کردستان ایران، ترکیه، عراق و سوریه اکثریت تمایلی برای جدایی از کشور خود ندارند اما عناصری همواره تلاش کرده‌اند با تقویت قوم‌گرایی و آنچه «پان‌کردیسم» خوانده می‌شود، جریانی تجزیه‌طلبانه ایجاد و برای آن یارگیری کنند.

حرکت‌های تجزیه‌طلبانه در کردستان ایران از سال ۱۳۲۲ شکل جدی‌تری به خود گرفت و نیروهای تجزیه‌طلب تحت لوای حزب کمونیست شوروی سازماندهی پیدا کردند و «حزب دموکرات کردستان» در سال ۱۳۲۴ توسط فردی به نام «قاضی محمد» تشکیل شد. هدف و شعار اصلی این گروه از ابتدا «خومختاری برای کردستان» بود. به فاصله‌ی سه ماه بعد از تشکیل این حزب و در پی اشغال ایران در جنگ جهانی دوم، قاضی محمد از فرصت استفاده کرد و برای خود حکومتی تشکیل داد که برخی از آن به عنوان «جمهوری مهاباد» یاد می‌کنند. اما این حرکت او سرکوب و قاضی محمد اعدام شد.

بعد از کودتای ۲۸ مرداد و تحدید آزادی‌های سیاسی، این حزب نیز ناچار فعالیت‌های خود را بصورت مخفیانه ادامه داد تا انقلاب اسلامی در سال ۵۷. بعد از انقلاب، آنها فعالیت خود را بطور علنی از سر گرفتند و درگیریهای متعددی با پاسداران ایجاد کردند. تنها پنجاه روز بعد از انقلاب اسلامی، حزب دموکرات کردستان به بهانه‌ی افتتاح دفتر حزب در نقده، دست به تظارهات مسلحانه زد که بسرعت این تظاهرات به درگیری قومی و نبرد مسلحانه منجر شد. اقدامی که صدها کشته و مجروح برجای گذاشت.

همچنین از سال ۱۹۴۸ حزب دیگری با نام کومله در کردستان پا به عرصه گذاشت. پیش از انقلاب اسلامی اعضای این حزب به ۲۰۰ نفر هم نمی‌رسید. آنها بعد از انقلاب وارد مبارزه‌ی مسلحانه با جمهوری اسلامی ایران شدند.

در کنار اینها گروهک دیگری با نام «پژاک» از سال ۲۰۰۴ در کردستان دست به اقدامات مسلحانه علیه جمهوری اسلامی ایران می‌زند. از نظر ایران و ترکیه و حتی وزارت خزانه‌داری آمریکا، این گروه زیرمجموعه‌ی پ. ک.ک و گروهکی تروریستی قلمداد می‌شود. این گروهک بارها به پاسگاه‌های مرزی ایران حمله کرده که یکی از آخرین حمله‌ها در اواخر تیر ۹۷، منجر به شهادت ۱۱ تن از مرزبانان شد.

مرام سیاسی پژاک نیز مانند سایر گروهک‌ها و فرقه‌های معاند فعال در کردستان، مرام «ملی‌گرایی کردی» است. این گروه علاوه بر اقدامات تروریستی مشغول تبهکاری سازمان‌یافته نیز هستند. در سال ۲۰۰۹ میلادی، پژوهشگرانی از مؤسسه «واشینگتن برای سیاست خاور نزدیک» اعلام کردند که پژاک و پ. ک.ک با انجام قاچاق سازمان‌یافته‌ی موادمخدر، امنیت بین‌المللی را به خطر انداخته‌اند.

خوزستان: گروه‌های قوم‌گرای فعال در این منطقه معتقدند از زمان سرنگونی شیخ‌ خزعل توسط رضاخان، استقلال خود را از دست داده‌اند و حالا به دنبال تشکیل یک ایالت خودمختارند، نه جدایی از خاک ایران.

جشن مهرگان؛ جشن آفرینش در میان رنگ‌ها !

روزنامه قانون: پیشینه جشن مهرگان به هزاره دوم پیش از میلاد بر می‌گردد و بیش از چهارهزارسال قدمت دارد. دیرینگی جشن مهرگان دستِ‌کم تا دوران شاهان باستانی و بزرگی چون فریدون بازمی‌گردد.

فردوسی در شاهنامه به روشنی به این جشن کهن و پیدایش آن در دوران پادشاهی فریدون اشاره کرده‌است. فلسفه جشن مهرگان سپاسگزاری از خداوند به خاطر نعمت‌هایی است که به انسان ارزانی داشته و حتکیم دوستی و محبت میان انسان‌هاست

مهر یا میترا در زبان فارسی به معنای فروغ، روشنایی، دوستی، پیوستگی، پیوند و محبت است.

مهرگان پس از جشن نوروز، بزرگ‌ترین جشن ایرانیان است که از هزاره دوم پیش از میلاد در دهم مهر یا نزدیک‌ترین زمان به دهم مهر برگزار می‌شده است و بعضی معتقدند حدود چهارهزار سال قدمت دارد. نخستین روز جشن را مهرگان عامه و آخرین روز آن را جشن مهرگان خاصه می‌نامند. مهر یا میترا در زبان فارسی به معنای فروغ، روشنایی، دوستی، پیوستگی، پیوند و محبت است.

این جشن سه جنبه طبیعی، اسطوره ای و دینی دارد؛ در جنبه طبیعی مهرگان از این جهت جشن گرفته می‌شود که اندازه شب و روز در مهر برابر می‌شود. همچنین مهر برابر است با پایان فصل برداشت کشاورزی. از این‌رو زمان مناسبی برای جشن و شادی و استراحت کشاورزان که عمده ایرانیان باستان بودند، است. در جنبه اسطوره‌ای مهرگان باید گفت که از دیرباز ایرانیان بر این باور بودند که در این روز کاوه آهنگر درفش کاویانی را برداشت و علیه ضحاک ماردوش قیامی مردمی بر پا کرد و فرمانروایی را به فریدون داد . او بر ضحاک غلبه کرد، او را گرفته و به کوه دماوند فرستاد تا در بند شود. از این‌رو مردم این پیروزی را جشن گرفتند و بعد از آن حکام با مهر و محبت با رعایا رفتار می کردند و به این دلیل این جشن مهرگان نامیده شد.

در جنبه دینی از سلمان فارسی نقل شده است که ما در عهد زرتشتی بودن می‌گفتیم: خداوند برای زینت بندگان خود، یاقوت را در نوروز و زبرجد را در مهرگان بیرون آورد و فضل این دو روز بر روزهای دیگر مانند فضل یاقوت و زبرجد است بر جواهرهای دیگر. همچنین در دوره‌ اردشیر دوم هخامنشی، میترا در کنار آناهیتا به عنوان ایزدی بزرگ ستایش می‌شد که در این میان، مهریشت که در ستایش میتراست، کهن‌ترین، استوارترین و مهم‌‎ترین یشت اوستاست.

صرف نظر از اینکه مهرگان را در کدام یک از سه جنبه فوق گرامی داریم، فلسفه جشن مهرگان سپاسگزاری از خداوند به خاطر نعمت‌هایی است که به انسان ارزانی داشته و تحکیم دوستی و محبت میان انسان‌هاست. مهرگان نیز مانند نوروز با مراسم خاص و آداب و رسوم ویژه برگزار می‌شده است. چنان‌که از نوشتارها برمی‌آید مردم در این روزها با جامه‌های ارغوانی گرد هم می‌آمدند و در سفره مهرگانی گل همیشه شکفته گذاشته و پیرامون آن را با گل‌های دیگر آذین می‌کردند. میوه‌های مختلف پاییزی که ترجیحا به رنگ سرخ و زرد و ارغوانی بوده مثل سنجد، انار، سیب، خرمالو و... به این سفره اضافه می‌شده است. از دیگر لازمه‌های سفره مهرگان جام آتش یا شمع، شکر، شیرینی و گلاب بوده است.

پیشنه جشن مهرگان

بنیاد و ریشه واژه مهر به واژه مشترک هند و ایرانی miθra برمی‌گردد. این واژه در اوستا به صورت miθra «ایزد میترا» به کار رفته ‌است. بسیاری واژه مهر را «عشق، دوستی» معنا می‌کنند، نه «پیمان و قرارداد» زیرا آنچه میان روابط خانوادگی معنا دارد، «عشق، دوستی» است و نه «پیمان و قرارداد». مهر به معنای فروغ و روشنایی نیز به کار رفته‌است، در نخستین سده میلادی میترائیسم در سراسر روم گسترش یافت و نقش نگاره‌های برجامانده تاکیدی از گسترش این آیین دارد.

برخی از این نگار‌ه‌های به جا مانده نوشته‌ای دارند با عنوان «sol invictus» به معنای «خورشید همواره پیروز». این نوشته به معنی دیگری از مهر یا میترا، «خورشید» تاکید می‌کند. پیشتر مهرگان با نام بغ یادی، بگ یادی (bāgayādi) به کار می‌رفته‌ است، بر این اساس برخی بخش نخست این نام را baga «بغ، خدا» و بخش دوم را yāda «ستایش» و در کل به معنی «خدایان ستایش» می‌دانند. میترا در میان ایرانیان با لقب «بغ» بیان شده، به همین جهت احتمال اینکه منظور از «بغ» در بخش نخست واژه همان «میترا» و احتمال اینکه بخش دوم صورت صرف شده از yad به معنی «جشن» باشد.