تهران- ایرناپلاس- در رویدادی عجیب، واگذاری خانه وارطان، درست در روزهایی انجام شد که وزیر راه و شهرسازی استعفا داده بود و این وزارتخانه وزیر نداشت. اما تعجیل در اعلام نتایج مزایده واگذاری در حالی انجام شد که می‌توانست به پس از انتخاب وزیر موکول شود.
ساختمان موسوم به خانه وارطان واقع در خیابان طالقانی تهران، با قدمتی بیش از 70 سال، یکی از نخستین نشانه‌های پیدایش معماری مدرن در تهران محسوب می‌شود. وارطان هوانسیان نه صاحب خانه بلکه معمار این خانه است. وی، معمار ایرانی ارمنی‌تبار و یکی از پایه‌گذاران معماری مدرن در ایران است. این خانه حدود چهار سال پیش با هدف توجه و نگاه جدید به فضای شهری از شخصی به نام دکتر تفضلی توسط وزارت راه و شهرسازی خریداری شد. این مکان در حال حاضر به محلی برای گفتمان شهری، پاتوق شهروندان و همچنین برگزاری رویدادهای مختلف تبدیل شده است.
ماجرای خانه وارطان از زمانی که وزارت مسکن و شهرسازی (در زمان عباس آخوندی) تصمیم به مرمت این ملک گرفت آغاز شد. این مسئولیت به بخش خصوصی سپرده شده و بخشی از کار را شهر کتاب برعهده گرفت. شهر کتاب نیز به امید بهره‌برداری از این مجموعه هزینه چند میلیاردی برای مرمت این مکان انجام می‌دهد. اما در زمان مزایده واگذاری، با وجود این هزینه‌کرد و قول و قرارها، برنده مزایده، گروه دیگری می‌شود.
**وزارت راه، مالک خانه وارطان
مطابق اطلاعاتی که در گزارش روزنامه شرق ذکر شده، مالکیت خانه وارطان با وزارت راه و شهرسازی و در اختیار شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی (سازمان بازآفرینی شهری ایران) است و در توافقی، مؤسسه شهر کتاب بخشی از فرآیند مرمت را بر عهده می‌گیرد و آن را آماده خدمات‌رسانی عمومی می‌کند. این فرآیند در زمان وزارت عباس آخوندی در سال 1396 انجام می‌شود و وزیر در پایان این سال، با حضور خود این مکان فرهنگی را افتتاح می‌کند. مخارج مرمت و بازسازی حدود 2.7 میلیارد تومان بوده که شهر کتاب آن را پرداخت کرده و پس از اتمام فرآیند مرمت، راه‌اندازی طرح ارائه شده به وزارتخانه در این ملک انجام شده است. در حال حاضر این وزارتخانه نیز برخی از برنامه‌های مرتبط خود را در قالب خانه گفتمان شهر و مؤسسه ایرانشهر در این مکان برگزار می‌کند.
**صلاحیت شهر کتاب احراز نشد
فرآیند مزایده مطابق آگهی‌های درج شده در روزنامه رسمی برگزار شده و پاکت‌های مزایده در زمان بازگشایی بررسی شده‌اند تا صلاحیت شرکت‌کنندگان مشخص شود و بر این مبنا، صلاحیت شهر کتاب مطابق طرحی که خود ارائه داده، برای راه‌اندازی این خانه احراز نشده است. در این زمینه باید پرسید که چگونه شهر کتاب در مرحله هزینه بازسازی و مرمت خانه وارطان صلاحیت لازم را داشته و در زمان مزایده صلاحیت لازم را ندارد؟
در ایران، خانه‌های قدیمی متعددی وجود دارد که می‌توانند به پاتوق‌های فرهنگی و فضای حافظه شهری تبدیل شوند. خانه وارطان یکی از این خانه‌هاست که به همت یک گروه فرهنگی احیا شده است. یکی از راه‌های حفاظت از این مکان‌های حافظه شهری، گشودن در آنها به روی مردم است تا با زنده نگاه داشتن حیات فرهنگی- اجتماعی در این محیط‌ها، این فضاها باقی بمانند.
**از شهر کتاب دعوت نکردیم
محمدسعید ایزدی، دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در گفت‌وگو با ایرناپلاس درباره وضعیت خانه وارطان، در واکنش به گزارش روزنامه شرق گفت: اتفاقی که در مورد خانه وارطان رخ داده و رویدادی که در مقاله روزنامه شرق درج شده صحیح نیست و گزارش اعلام شده را غیرواقعی اعلام می‌کنم. هیچ درخواستی از شهر کتاب برای حضور در خانه وارطان به آقای فیروزان، مدیر شهر کتاب ندادیم و ایشان نامه مکتوبی از طرف ما ندارد که دعوت کرده باشیم یا مرمت را به آنها سپرده باشیم.
وی افزود: البته تردیدی نداریم که علاقه‌مند بودیم، مذاکره و گفت‌وگو کردیم که شهر کتاب بیاید مستقر شود و به آن مکان سرزندگی‌ای که پیش‌بینی می‌کردیم بدهد. ولی این ادعا که مرمت این خانه را به ایشان واگذار کردیم، کاملاً کذب است و چهار سال است که خودمان مرمت ساختمان را بر عهده گرفته‌ایم و هزینه کردیم.
**خانه وارطان مکانی برای برگزاری رویدادهای گفتمان شهری
