شهر سوخته؛ یادمان باستانی سیستان و بلوچستان

کارشناسان و باستان شناسان، شهر سوخته در سیستان را یکی از پیشرفته ترین و شگفت انگیزترین شهرهای جهان باستان می دانند. محوطه ای باستانی که بیش از 5 هزار سال دیرینگی دارد و یافته های ارزشمند و بی همتایی در آن به دست آمده است.

روزنامه قانون - سیاوش آریا: کارشناسان و باستان شناسان، شهر سوخته در سیستان را یکی از پیشرفته ترین و شگفت انگیزترین شهرهای جهان باستان می دانند. محوطه ای باستانی که بیش از 5 هزار سال دیرینگی دارد و یافته های ارزشمند و بی همتایی در آن به دست آمده است.

شهرسوخته نام تپه های زنجیره ای به هم چسبیده گسترده ای است که در 56 کیلومتری راه زابل به زاهدان جای گرفته است. بلندای تپه های شمالی جنوبی آن، میان 12 تا 18 متر از سطح زمین های پیرامونی است. شهرسوخته 151 هکتار گُستره دارد. این شهر در یکم تیرماه 1393 خورشیدی برابر با 22 ژوئن 2014 میلادی به عنوان نخستین محوطه های باستانی ایران در سی و‌هشتمین نشست یونسکو به ثبت جهانی رسید.

شهرسوخته، هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست یونسکو به شمار می‌آید که با برخورداری از پیشینه بیش از 5 هزار ساله، هم اینک به عنوان یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان شناخته می‌شود.سیستان به عنوان خاوری‌ترین منطقه ایران زمین جایگاه برخورد تمدن های گوناگونی است که از دیرباز مورد نگرش جمعیت های گوناگون قرار گرفته است. افزون بر آن شرایط زیبنده محیطی نیز در گذشته های دور در این سرزمین، انگیزه پدیداری تمدن های بزرگ و استقرارهای بی شماری شده است که هر یک نشان از سرافرازی این پاره از خاک ارزشمند دارد.

شهرسوخته، گویا نام تازه ای است و پیشینه تاریخی چندانی ندارد. بر پایه نوشته های موجود، پیشینه این نام به اواخر سده نوزدهم میلادی برمی گردد. در آن زمان «کلنل ییت» انگلیسی از منطقه بازدید کرده و از راهنمایان بومی این نام را شنیده و به کار برده است.

هر چند آثار سوختگی در این شهر آشکار است. شهرسوخته دو بار به آتش کشیده شده است، یک بار در آغاز مرحله رشد و بار دیگر در پایان دوره ویرانی آن. سند یا نوشته ای که نام راستین و کهن این شهر را آشکار کند، هنوز به دست نیامده است و نام شهرسوخته شاید به انگیزه آتش سوزی در دوره زمانی میان سال های 3200 تا 2700 پیش از میلاد باشد.

شهرسوخته در پیرامون 3200 پیش از میلاد پایه‌گذاری و پیرامون 1800 پ.م متروک شده است. این شهر برای دوره‌ای نزدیک به 1400 سال زندگی در آن جریان داشته است. چهار دوره استقرار در شهر سوخته شناخته شده است که به یازده مرحله طبقه فرهنگی بخش شده است. این چهار دوره بُنیادین در برگیرنده : دوره یکم (3200 – 2800 پ.م) ، دوره دوم (2800 – 2500 پ.م)، دوره سوم (2500 – 2200 پ.م) و دوره چهارم (2200 – 1900 پ.م) است. این شهر در دوره یکم پایه گذاری شده و در دوره دوم به اوج شکوفایی خود رسیده و از دوره سوم دوران نابودی آن آغاز شده و در پایان دوره چهارم از میان رفته است.

شهرسوخته یکی از یادمان های تاریخی و باستانی در استان سیستان و بلوچستان است که در کرانه رودخانه هیرمند و دریاچه هامون در زمان خود و کنار جاده کنونی زاهدان به زابل بنا شده است.

«سِر اورل اِشتاین» با بازدید از این محوطه در سال 1937 میلادی، آگاهی های سودمندی را درباره این یادمان باستانی بیان کرده است. در سال 1967 میلادی عملیات کاوش در محوطه پیش از تاریخی شهرسوخته با همکاری مرکز باستان شناسی ایران و موسسه «ایزمئو» ایتالیا و به سرپرستی یک باستان شناس ایتالیایی به نام «موریتزیو توزی» آغازشد. نتیجه بررسی و پژوهش‌های باستان شناسانه این گروه که تا سال 1978 میلادی در شهرسوخته دنباله داشت، در بیش از ده ها مقاله و کتاب و به زبان های گوناگون و رایج جهان چاپ و پخش شده است.

سخن درخُور نگرش در برنامه کاوش شهر سوخته، باشَندگی (حضور) شمار قابل توجهی از کارشناسان و دانشمندان غیر باستان شناس بود.

ارزش آثار به دست آمده از شهرسوخته، در مرحله آغازین کار، سرپرستان (مسوولان) موسسه شرق شناسی ایتالیا را بر آن داشت تا با فراهم کردن داشته ها (امکانات)، پیش درآمدها (مقدمات) و توانمندی‌های لازم کوشش کنند، عملیات کاوش و تفسیر یافته های باستانی در این محوطه ارزشمند به روش‌های سراسر علمی انجام شود.

تاسیس کتابخانه در جنگل برای علاقه‌مند کردن مردم به مطالعه!

وبسایت باشگاه خبرنگاران جوان: چینی‌ها برای علاقه‌مند کردن مردم به مطالعه اقدام به تاسیس یک کتابخانه در دل جنگل‌های پکن کرده‌اند. این کتابخانه که در روستای کوهستانی جیاجیه بنا شده معماری خاصی دارد و نمای آن با استفاده از چوب ساخته شده است.

 

سامان‌دهی و احیای مجموعه عمارت مفخم بجنورد

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: «تحویل بخشی از بیمارستان امام رضا(ع) و باز آفرینی آن به شکل قدیم و اولیه از جمله آرزوهای دیرینه مردم  بود که این موضوع با پیگیری های انجام‌شده و مساعدت مسئولان استان در حال تحقق است.»

به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان شمالی، حبیب یزدان پناه سرپرست این اداره‌کل امروز چهارشنبه 4 مهر 97 اظهار کرد: «به منظور حفظ عمارت مفخم، این میراث تاریخی استان، طرح ساماندهی و احیای این مجموعه و تبدیل فضاهای موجود از جمله بیمارستان امام رضا(ع) تهیه و اخیرا در جلسات مشترکی که با معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری، سازمان برنامه و بودجه استان و دانشگاه علوم پزشکی برگزار شد، مورد تصویب قرار گرفت.»

او افزود: «بر این اساس، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی متعهد شده است ساختمان قدیم بیمارستان امام رضا(ع) را حداکثر تا پایان مهرماه جاری و بخش اداری آن را نیز حداکثر تا پایان آذرماه امسال، تخلیه و تحویل سازمان میراث فرهنگی دهد.»

او تصریح کرد: «میراث فرهنگی نیز ملکی را در اختیار دانشگاه علوم پزشکی قرار می دهد تا در صورت مناسب بودن مکان، طی توافقی پس از دی ماه امسال، بخش روانی این دانشگاه نیز انتقال یابد.»

یزدان‌پناه عنوان کرد: «بیمارستان امام رضا(ع) بخشی از عرصه مجموعه مفخم است و طی چشم اندازی که تعریف کردیم باید تخلیه شود و در اختیار میراث فرهنگی قرار بگیرد که این مهم با پیگیری های انجام شده به زودی محقق می شود و در اینده نزدیک نقطه گردشگری و میراث فرهنگی و بازار صنایع دستی استان خواهد شد.»

برگزاری کارگاه آموزشی سیستم اطلاعات جغرافیایی در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی

نه سنتی نه مدرن؛ ۹۹ درصد معماری شهری در تهران بی‌هویت است!

امیر منصوری می‌گوید که معماری و طرح‌های شهری تاثیر قابل‌ توجه‌ای در زندگی افراد دارد زیرا از مهم‌ترین مظاهر فرهنگی و فهم ما از محیط، معماری است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ امیر منصوری، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه معماری است. او دکتری «تاریخ معماری» از دانشگاه سوربن فرانسه را دارد و مولف کتاب‌های «طرح ویژه نوسازی بافت‌های فرسوده»، «زیباشناسی معماری قزوین» و سیر تحول سازمان فضایی شهر قزوین» است. منصوری دغدغه‌های زیادی را در حوزه معماری دنبال می‌کند و از بحران هویتی در شهر می‌گوید و نگران هویت شهری است تا هویت معماری. او معتقد است هویت شهری با هویت معماری متفاوت است در حال حاضر کشور ما نیاز مبرم به هویت شهری دارد تا هویت معماری. زیرا معماری دچار مخاطرات حاد نیست البته معماری باید فرزند زمان خویشتن باشد و به آینده هم نگاه بیاندازد.

«چطوری این کار را انجام دهد؟» مسلما معمار با تحقیق و مطالعه به این امر دست پیدا می‌کند اما قسمت مهم ماجرا این است که از معمار بخواهیم چطور این موارد را به کار ببرد. البته منصوری اشاراتی هم به معماری‌های یک شکل و هم‌قواره دارد و می‌گوید ۹۹ درصد معماری تهران یک معماری کارکردی است و هویتی مدرن یا غربی و شرقی هم ندارد. این معماری برای مردمی ساخته می‌شود که پول کمی دارند. در سطح شهر می‌بینیم که خانه‌های ساده می‌سازند که تقریبا از یکدیگر تقلید کردند و در یک شکل و قواره هستند یا از شیشه‌های آینه‌ای یا رفلکت برای نما بهره بردند یا سنگ و سیمان. از در خانه هم که وارد می‌شوید فضای تمام خانه‌ها یک‌شکل و یک‌جور هستند و هویت منحصربه‌فردی هم ندارند زیرا ضوابط‌ها تا حدی برایشان محدودیت ایجاد کردند که نمی‌توانند عرض‌اندام کنند.

آقای منصوری پیش‌فرضی که درباره معماری در کشورمان وجود دارد و ارتباط آن با حوزه فرهنگ، با کمی توجه درمی‌یابیم انگار معماری با بی‌هویتی روبه‌رو شده و این شیوه خاص معماری که در جامعه می‌بینیم به لحاظ هویتی چه بلایی سر شهروندان می‌آورد؟ و چه تأثیری در هویت، فرهنگ، تعاملات اجتماعی و شهری داشته است. به طور مشخص کیفیتی که امروز به نام معماری تهران می‌شناسیم و به دیگر شهرها هم سرایت پیدا کرده است چه هویتی دارد و با چه مولفه‌هایی باید آن را بشناسیم؟

ببینید اگر تعبیر روشن و واضحی از هویت نداشته باشیم نمی‌توانیم این سوال مشهور را که در معماری آدم‌های باهویت یا بی‌هویت هستیم یا مسائل و رفتارمان درست یا غلط است و خیلی چیزهای دیگر را جواب دهیم. زیرا ما در جامعه‌مان در مورد تعبیر «هویت» دچار آشفتگی هستیم درحالی‌که مسئله واضحی است. در حقیقت پرسش از «هویت»، یک پرسش فلسفی است نه تاریخی و تکنیکی. کسانی که وارد این حوزه می‌شوند به‌خصوص معماران یا سیاست‌گذاران، بی‌آنکه بدانند معنی «هویت» چیست! مطالبه هویت تحت عنوان مقابله سنت و مدرن دارند. این یک مجادله بر سر «هویت» است که باید مدرن باشد یا سنتی که با تمام تفکرات به آن، همه به فرمولی مبتذل بدون ارزش نسبت به آن می‌رسند که هم این باشد و هم آن.

این به ظاهر یک پاسخ است و فی‌الواقع هیچ پاسخی نیست مثل «اقتصاد اسلامی» که نه اقتصاد سرمایه‌داری است نه اقتصاد کمونیستی بلکه ملغمه‌ای میان این دو است. این دو کمیت نیستند که بگوییم نیمی از آن با نیمی از این دیگری بلکه کیفیت‌اند و کیفیتی میان این دو معنی ندارد. در هویت هم باید سنت‌گرا و نوگرا باشیم که باز می‌گویند نه سنت‌گرا باشیم و نه نوگرا باید از هر دوی این دو وجوه استفاده کرد. وقتی به این نتیجه می‌رسید که هم باید سنت‌گرا بود و هم نوگرا با نمونه‌هایی همانند طرح «شاه‌عباس» در برج میلاد مواجه می‌شویم که همگان به آن می‌خندند و می‌گویند که چه طرح مبتذلی است زیرا آمده‌اند با بهره‌گیری از عنصرهای تاریخی مناره تیموری را به گنبد سلجوقی و رواق صفوی مونتاژ کرده‌اند و این باعث شده کاریکاتور مسخره از معماری که اسم آن را هویت هم گذاشته‌اند، خلق کنند اما زمانی که آن ساختمان را می‌بینیم با سنت‌گرایی صرف سروکار داریم.  

 

یا در مسجدی که کنار تئاترشهرکشیده شده است و آقای حجت راهور آن بوده، مسجدی است که نه گنبد است، نه رواق و نه مناره و هیچ عنصر آشنایی در آن نمی‌بینیم «در حالی‌که آقای حجت می‌گوید این نوگرایی حرکت از فرش به عرش است» از این شاعرانگی‌هایی که هیچ ارزش فلسفی و عقلانی ندارد. نه آن مدرن جواب ما را داد و نه سنت‌گرایی و هر دو مورد طعن همه هست حتی اهل حرفه. یعنی مدرنیست‌های خیلی آوانگارد هم آن مسجد را نمی‌پسندند، سنت‌گراها که اصلاً. پس ما مشکلمان را چطور حل کنیم؟ پس این قاعده‌ی نه این و نه آن است هم این و هم آن است، وقتی دو کیفیت است معنی ندارد. به طور مصداقی اگر می‌گوییم شوری چیست؟ در جواب بگویند شوری نه تلخی و نه شیرینی است. آیا شوری وسطی تلخی و شیرینی است؟ یا اگر تلخی و شیرینی را قاطی کنیم شور می‌شود؟ خیر! این یک کیفیت سوم است و نمی‌توانیم با تعریف سلبی، یک امر ایجابی را معنا کنیم. هر زمان از «هویت در معماری» صحبت می‌شود، می‌گویند هویت تاریخ نیست، آینده‌گرایی و گذشته‌گرایی هم نیست اما از چیستی و بودن آن صحبتی نکرده‌اند

افزایش پویایی و نشاط در مدارس در پرتو راهکارهای معماری

تهران- ایرنا- توسعه زندگی شهرنشینی، امکان دسترسی آسان تر و کیفی تر به آموزش های رسمی را افزایش داده اما نشاط و تفریح در فضای آموزشی را محدود کرده است. موضوعی که به باور کارشناسان با طراحی های ساده و کم هزینه در کنار یاری گرفتن از سلیقه دانش آموزان می توان آن را برطرف کرد.

به گزارش خبرنگار گروه علمی ایرنا، با تردد در سطح شهر و مشاهده خانه هایی قدیمی و فرسوده که بر سر در آن تابلوی مرکز آموزشی نصب شده است، به سادگی می توان به این حقیقت پی برد که چالش های اقتصادی، علاوه بر کوچک تر کردن فضای زندگی، فضاهای آموزشی را هم دستخوش تغییر کرده تا آن جا که کمبود بودجه مورد نیاز بافت مدارس را کهنه کرده یا در مواردی برای کسب درآمد بیشتر، تمام فضای مدرسه به کلاس های درس تبدیل شده است.
می توان دید که اماکن آموزشی، دیگر جای کافی برای بازی و تفریح دانش آموزان ندارند و اغلب فضاها از کلاس های درس تا راهرو و حیاط مدرسه، رنگ و بوی آموزش به خود گرفته و انباشته از وسایل و تصاویر کمک آموزشی است.
به واقع به تدریج این اصل روانشناسی و جامعه شناختی بیش از پیش مورد غفلت قرار می گیرد که کودکان و نوجوانان برای تعلیم و تربیت صحیح نیازمند فضاهای آموزشی شاد و با نشاط و ساعات تفریح هستند به ویژه این که با گسترش شهرها و کوچک شدن خانه ها و توسعه زندگی آپارتمان نشینی، دیگر مجال چندانی برای حرکت و بازی بچه ها نیست.
موضوعی که «سیدمحمد بطحایی» وزیر آموزش و پرورش در مراسم آغاز سال تحصیلی به آن اشاره کرد و گفت: فضایی که بیش از 500 دانش آموز باید در زنگ تفریح بازی کنند، بسیار محدود و مشکل است که امید است با رفع موانع مدارسی، دانش آموزان احساس شادی و نشاط بیشتری بکنند.
در این میان، کارشناسان توجه به نیاز و سلیقه دانش آموزان را برای تزریق هر چه بیشتر روحیه نشاط به مدارس فارغ از مسائل اقتصادی ناممکن نمی دانند.
«شادی عزیزی» کارشناس معماری و شهرسازی معتقد است که در معماری مدارس، توجه به نیازهای کاربران این فضاها امری ضروری است و تحقق این امر از طریق طراحی جزییات با‌توجه به الگوهای رفتاری و حرکتی و سلیقه دانش‌آموزان،امکان‌پذیر می شود.

**طراحی فضاهای آموزشی بر پایه نیاز و سلیقه دانش‌آموزان؛ راهکار ایجاد نشاط
عزیزی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: اگر بگوییم در طراحی و نوسازی مدارس، همه راه ها به وضعیت اقتصادی ختم می شود، بیراه نگفته ایم چرا که اگر اقتصاد اجازه ندهد هیچوقت راهکارهای معماری و شهرسازی به راحتی مورد استفاده قرار نمی گیرند.
وی در عین حال تصریح کرد: اما راهکارهایی با هزینه های بسیار کم هم وجود دارد. مثلا مدارسی که با کانتینر و وسایل پیش ساخته احداث می شوند اما رنگ آمیزی و فضاهای مناسب طراحی شده در آن، محیطی شاد و با نشاط را خلق می کنند.

به گفته این کارشناس، از سوی دیگر در معماری و شهرسازی بحثی وجود دارد با این عنوان که چگونه فضا از طریق مشارکت استفاده کنندگان و بهره برداران، شکل بگیرد. به این معنا که وقتی استفاده کنندگان در شکل دادن فضا مشارکت داده شوند، آن را لذتبخش می دانند، متعلق به خود می دانند و در نگهداری آن هم کوشا می شوند. در مورد دانش آموزان هم تجربه ثابت کرده که با حضور و بازی در فضایی که خود در چیدمان آن موثر بوده اند و نسبت به آن احساس تعلق دارند، شناخت کاملتری به مسایل پیرامونی و آموزشی پیدا می کنند.

**امکان استفاده چند منظوره از فضای آموزشی، ایجاد کننده محیطی متنوع و شاد
در اغلب مدارس، فضای دانش آموزی حاکم است و دیوارنگارها تا کلاس های درس به نوعی به کتاب های آموزشی تبدیل شده اند و اثری از مهارت آموزی همراه با رنگ بندی های دلنواز وجود ندارد.
این در حالی است که براساس یافته های پژوهشی، کیفیت معماری در محیط آموزشی از عوامل بسیار مهم بر یادگیری دانش آموزان است.

حمام علی قلی آقا در اصفهان

4 مهر 1397, 15:27 / کد خبر:57442

حمام علیقلی خان اصفهان یا همان موزه حمام علیقلی خان که حمامی در اصفهان بوده در دوره حاضر تغییر کاربری داده و تبدیل به موزه مردم شناسی شده است این بنا در منطقه یک، خیابان بیدآبادی، محله علیقلی آقا واقع شده است. مجموعه تاریخی علی قلی آقا از اثرات هنری معماری و شهر سازی دوران پر عظمت صفویه است که در محله بید آباد اصفهان واقع گردیده و شامل بازار و چهار سوق، مسجد، مکتب خانه، حمام، زور خانه و کاروانسرا و دکاکین کسبه مختلف بوده که متاسفانه به مرور زمان قسمت هایی از این مجموعه تخریب و بجای آن بناهای جدید احداث گردیده است.

حمام علیقلی خان اصفهان یا همان موزه حمام علیقلی خان که حمامی در اصفهان بوده در دوره حاضر تغییر کاربری داده و تبدیل به موزه مردم شناسی شده است این بنا در منطقه یک، خیابان بیدآبادی، محله علیقلی آقا واقع شده است. مجموعه تاریخی علی قلی آقا از اثرات هنری معماری و شهر سازی دوران پر عظمت صفویه است که در محله بید آباد اصفهان واقع گردیده و شامل بازار و چهار سوق، مسجد، مکتب خانه، حمام، زور خانه و کاروانسرا و دکاکین کسبه مختلف بوده که متاسفانه به مرور زمان قسمت هایی از این مجموعه تخریب و بجای آن بناهای جدید احداث گردیده است.
حمام علیقلی آقا اصفهان به وسیله علیقلی آقا از درباریان دو پادشاه صفوی، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی در مجموعه ‌ای که خود، بانی آن بوده، به سال ۱۱۲۵ هجری قمری ساخته شده است. این حمام از نوع معماری سبک اصفهان در اواخر عصر صفوی است. بنای حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک و فضای چال حوض است. هر یک از این دو حمام از دو بخش اصلی سربینه و گرم خانه تشکیل یافته است، به طوری که در آن دوره مردان و زنان به صورت جداگانه می ‌توانستند از آن استفاده نمایند.

 استفاده از حمام برای همه مردم آزاد بوده و از سحرگاه تا نیم روز مردها و از ظهر تا غروب زنان استحمام می کردند. البته در بعضی دوره ها مانند دوره قاجار، ثروتمندان و افراد با نفوذ ساعاتی گرمابه را قرق یا اجاره می کردند و اجازه ورود را تا زمانیکه خود مشغول استحمام بودند به مردم عادی نمی دادند.
مخزن حمام از سوختن چوب و زغال گرم می شد و حتی دود حاصل از آن را به داخل لوله هایی که در کف وجود دارد هدایت می کردند تا برای ضدعفونی و گرم کردن سایر قسمت ها نیز مورد استفاده قرار بگیرد، بدین ترتیب از کمترین انرژی موجود، به بهترین وجه استفاده می کردند.

در چند جای حمام در کنار حوضچه ها، سنگ های یک تکه و سفید رنگی به اندازه یک متر دیده می شود که سطح آنها آجدار و دارای برجستگی های ملایمی است. تعجب نکنید اگر بگوئیم که از این سنگها برای ماساژ دادن استفاده می کردند. این سنگها مانند تکیه گاه صندلی و عمود بر حوضچه ها طراحی شده اند و از حفره بالای آنها آب گرم  بر سطح آجدار جاری می شد ونقش یک ماساژور را بازی می کردند.
آب به خاطر اختلاف سطح میان مخازن و حوضچه ها و فواره ها، به گردش در می آمده و برای به جریان انداختن آب، لوله ها را شیب دار طراحی کرده اند. یکی از مواردی که هنگام بازدید حمام توجه شما را به خود جلب خواهد کرد وجود تعداد زیادی  فواره ها و جوی های آب است که تقریبا همه جا دیده می شوند. این فواره ها باعث م یشوند تا صدای دلنشین آب در فضای بسته حمام بپیچد و در همه جا به گوش برسد تا کسانی که برای شستشو به گرمابه آمده اند، ساعتی به آرامش برسند و خاطر از دغدغه های روزمره بشویند.

 یکی از نکات جالب این گرمابه، سیستم نوردهی آن است. روشنایی از روزنه هایی تأمین می شود که بر روی سقف گنبدی شکل حمام تعبیه گردیده، دراین روزنه ها شیشه های محدبی و عدسی شکل وجود دارد. خاصیت محدبی این شیشه ها علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی، باعث شکست نور شده و روشنایی را پخش می کند. در واقع مهندسان  و معماران بنا از خاصیت ذره بین، برعکس استفاده نموده و براحتی فضای داخل حمام را روشن کرده اند. ویژگی جالب دیگر اینکه شیشه ها از یک طرف نور را عبور می دهند و کسی که در پشت بام باشد نمیتواند داخل حمام را ببیند. 

حمام علی قلی آقای اصفهان، یکی از آثار دوره صفوی این شهر است

  مشخصات موزه حمام علیقلی آقا اصفهان :
ورودی حمام بزرگ یک فضای هشت ضلعی بوده که به هشتی مشهور است و پس از عبور از دو راهروی عمود بر هم به بینه (رخت کن) متصل می گردد بینه یک هشت ضلعی کامل بزرگ است. پوشش طاق و گنبد آن بر روی هشت ستون سنگی قرار گرفته است. برای تأمین روشنائی بینه نورگیرهای شیشه داری بنام جام گاه در سقف تعبیه گردیده است. ازاره های بینه به فاصله ۱۴۰ سانتیمتردارای کاشیکاری هفت رنگ با نقوش گل و بوته و برگ و اسلیمی بوده و قسمت بالایی تزئینات آهک بری سفیدرنگ به زمینه مشکی مربوط به دوران صفویه ونقاشی با موضوعات متنوع مربوط به دوران قاجار است.

تاثیر جغرافیا بر خانه‌های مردم در مازندران

هم زیستی با محیط و اقلیم در اصول معماری بومی مازندران باعث حفظ انرژی‌های طبیعی می‌شود.

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، معماری مازندران یکی از نمونه های موفق معماری بومی است که چنان با ظرافت با طبیعت و محیط جغرافیایی خود درآمیخته است که گویی جزئی از بستر و محیط طبیعی است.

این معماری نهایت تاثیرپذیری را از طبیعت، محیط و اقلیم پذیرفته است چنانچه می توان نام معماری طبیعت گرا بر آن نهاد.

سالها پیش ساکنان این مرز و بوم با مهارتهای ویژه و با اجرای فنون و قواعد خاص در زمینه استفاده بهینه از انرژی ها و منابع طبیعی مانند خورشید، باد و هماهنگی با اقلیم توانستند به نیاز های فیزیکی و روحی انسان برای ساختمان سازی به بهترین روش پاسخ دهند.

اعجاز معماری سنتیدر به کارگیری مصالح منطقه ای و خلق تکنیک های ویژهنشان داد ساخت و ساز در این مناطق نه تنها به محیط آسیبی نمی رساند بلکه موجب تعالی وکمال بخشیدن به ماده نیز می باشد و هر ساختمان می تواند با محیط طبیعی که در آن واقع شده رابطه برقرار کند.

معماری سنتی تداعی کننده احساس انسان ها نسبت به طبیعت

سرابی کارشناس معماری سنتی با اشاره به اینکه هر ساختمان باید با بستر و محیط پیرامون خود تعامل داشته باشد،گفت: بنا باید با ملایمت در زمین خود قرار گیرد و با محیط اطراف سنخیت داشته باشد.

مصالح و طراحی خانه ها باید به گونه ای باشد که با اقلیم و منابع انرژی موجود در محل احداث هماهنگی داشته و آسیبی نزند.

آنچه تقریبا در ۹۰ درصد ابنیه مازندران مشترک است استفاده از عنصر اصلی چوب به عنوان اسکلت و ساختار ، عنصر تزیینی و حتی دیوارهای جداکننده و باربر می باشد.تنوع این عنصر و فراوانی آن همواره موجب استفاده گسترده از آن در سازه های معماری شده است.

مازندران وسعتی بالغ بر ۴۴۵۵۲ کیلومترمربع دارد و سواحل دریای خزر با آب و هوای معتدل و بارندگی فراوان، از جمله مناطق معتدل محسوب می شود.

ساختمان ها در این مناطق مجزا از هم ساخته می شوند، قرارگیری خانه در وسط حیاط به لحاظ کمک به تنفس بیشتر بنا از چهار طرف است .

حصار دور خانه ها اغلب کوتاه تر از قد انسان است و دلیل این امر همان استفاده از جریان هوا است، تا از میان ساختمان ها عبور کرده و هوای مرطوب و راکد را با خود به بیرون محوطه و فضاهای زیستی ببرد. بهره بردن از طبیعت زیبا و سرسبز منطقه نیز از دلایل دیگر جهت تلفیق محیط مسکونی با طبیعت است.

ساختار ساختمان ها در معماری مازندران با توجه به شرایط

مازندران به لحاظ ویژگی های طبیعی به سه حوزه کلی کوهستانی با آب و هوای سرد، حوزه ارتفاعات جنگلی (کوهپایه ای) و حوزه جلگه ای قابل تقسیم بندیشده است.

در حوزه کوهستانی سنگ و چوب، حوزه جنگلی چوب و در حوزه ساحلی و جلگه ای چوب و گل به عنوان عمده ترین مصالح ساخت و ساز هستند.

در ساخت و ساز ها نیز به دلیل رطوبت هوا و عمق کم آب های زیر زمینی،سعی میشودطبقه همکف ساختمان را حتی المقدور بالاتر از سطح طبیعی زمین اجرا کنند تا کف بنا از نم و رطوبت زمین فاصله داشته باشد و بتوان از جریان باد که در ارتفاع بالاتر، از سرعت بیشتری برخوردار است بهره مند شوند.

تغییر ذائقه ایرانی درباره مفهوم و کالبد معماری/ جزئیات پیشنهادات تیم معماری خوب به شورای اعتلای معماری

  نماینده گروه معماری خوب با اعلام جزئیات پیشنهادات تیم فوق از تلاش برای تغییر ذائقه ایرانی درباره مفهوم و کالبد معماری خبر داد و در چهارمین نشست شورای اعتلای معماری گزارشی از فعالیت این تیم را تشریح کرد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، نوید گنجی یکی از اعضای تیم معماری خوب که به دعوت شورای اعتلای معماری در جلسه چهارم شورا حضور یافت به ارایه بخشی از اقدامات این گروه در سطح کشور پرداخت.

گنجی گفت: طرح معماری خوب که توسط تیم معماری خوب ارایه شده است یک پلت فرم (اجرا) ارتقا و آگاهی عمومی است که حدود ۲ سال پیش با تمرکز بر چالش‌های معماری تشکیل شد.

به گفته این معمار جوان، این چالش‌ها شاملِ آگاهی‌عمومی در زمینه معماری، کمبود دیدگاه‌هایی که منجر به شکل‌گیری معماری اجتماعی و همچنین نبود توان‌بخشی جامعه معماری برای ایجاد ارتباط متقابل بین معماران و مردم است، می‌شود.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه استفاده از فرصت چند ۱۰ هزار دانشجوی معماری به جای تهدید، فرصتی در اختیار مسئولان ارشد قرار می‌دهد، گفت: در تیم معماری خوب معتقدیم که استفاده از توان دانشجویان معماری برای بهر‌مندی از مسئولیت  اجتماعی آنها فرصت مغتنمی است که در اختیار مسئولان ارشد قرار دارد.

به گفته نماینده تیم معماری خوب، معماری خوب روی سه رکن تدوین شده است که شاملِ معماری و مردم، معماری و خصوصیات فرهنگی و در نهایت معماری، نگرش جهانی و آینده‌محوری است.

این معمار ادامه داد: تلاش داریم تا از طریق معماری خوب با ۶ برنامه اصلی که تدوین کرده‌ایم در مراحل مختلف به نتایج و اهداف مناسبی دست یابیم. در مرحله اول به پژوهش می‌پردازیم. مرحله بعدی وارد فازهای شهری و فازهای عملیاتی می‌شویم.

وی یادآور شد: در فازهای شهری و عملیاتی، تجارب جهانی نشان می‌دهند که کمتر به معماری پرداخته شده است. سعی کردیم با استفاده از تجارب اندکی که وجود دارد تجارب را در ایران، بومی کنیم. بدین منظور، بحث‌های مختلفی را تدوین و تلاش کردیم تا با استفاده از نظرات اندیشمندان، کار را جلو ببریم که در ۱۰ شهر ایران این اندیشه و این روش را به کار گرفتیم.

نماینده تیم معماری خوب تصریح کرد: در تلاش هستیم تا شبکه انسانی ایجاد کنیم که مبتنی بر مسئولیت‌اجتماعی باشد.

وی با بیان اینکه برنامه‌ای که تدوین شده است از شبکه‌های آنلاین غافل نشده است، گفت: در بخش اول، پلت فرم آنلاین ایجاد و تلاش کردیم تا از طریق این ابزارها، جامعه معمار را ارتقا بدهیم. از طریق این ابزارها، مردم می‌توانند وارد ارتباط شوند. در این شبکه اجتماعی، به تولید محتوا نیز می پردازیم و در نهایت در صدد هستیم تا بتوانیم طرح های خود را انجام دهیم.

گنجی اجرای این روش را در قالب ۶ پلان اصلی برشمرد و گفت: پژوهش و ایجاد گفتمان بین مردم و معماران، برنامه مشارکت شهروندی با انجام ورک‌شاپ‌هایی که موجب افزایش آگاهی شهروندان در زمینه معماری بشود، برنامه جوانان معمار که مختص آگاهی بخشی به جوانان ۱۶ تا ۲۳ ساله است، مشاوره و تسهیل گری، برنامه توانبخشی معماران و کارآفرینی اجتماعی به عنوان مکمل های این زنجیره که به توان افزایی جامعه معمار برای ارتقای کسب و کارشان کمک می‌کند و هم محرکی برای مردم است تا آنها را نسبت به مساله معماری کنجکاو کند، پلان‌های اصلی است که در حال انجام آنها هستیم.

این معمار جوان با تاکید بر اینکه معماری خوب امری نسبی است و منظور از معماری خوب از دیدگاه تیم معماری خوب، ایجاد دیدگاهی مشترک در این زمینه بین معماران و مردم است، به بیان بخشی از فعالیت‌هایی که توسط تیم معماری خوب انجام شده است، پرداخت.

گنجی گفت: تدوین نشست معماری خوب که مخاطبان آن معماران هستند و تدوین ۹ نشست دراین باره از مرحله طرح یک معماری تا انتهای آن؛ بهره برداری، ایجاد گپ و گفت‌های معماری که به صورت پایلوت در کافه‌ها در حال انجام است، گفتگو با معماران با هدف تدقیق مساله معماری خوب، روش شکل‌گیری و ایجاد رابطه متقابل بین معماران و مردم بخشی از کارها است.

وی در بیان دیگر اقداماتی که توسط تیم معماری خوب انجام شده است، اعلام کرد: مشاوران املاک، امروزه نقش اساسی در جامعه معماری و شکل‌گیری ذائقه عمومی ایفا می‌کنند. ما در گروه معماری خوب، تلاش داریم تا مساله را مورد بررسی قرار دهیم و بتوانیم اتفاقی مثبت را در این زمینه ایجاد کنیم. بدین منظور، ایجاد و ارایه نشان معماری خوب؛ نشانی که بر اساس دیدگاه و امتیازات مخاطب و امتیاز آرشتیکتها در تایید نشان معماری خوب می توانیم اتفاقات مثبتی را رقم بزنیم که این طرح از اواسط مهرماه اجرایی می‌شود و پایلوت ما برای اجرا، کافه‌ها هستند.

مشارکت حداکثری راهکار اصلی مطالبه گری است

مدیرمسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی استان تهران اهمیت مشارکت حداکثری مهندسان در هشتمین دوره انتخابات نظام مهندسی استان تهران را حیاتی و ضروری برشمرد.

به گزارش صما به نقل از روابط عمومی اداره کل راه و شهرسازی استان تهران؛ مهندس پرویز فیروز در این باره گفت: این انتخابات بزرگترین انتخابات صنفی کشور است که می بایست به دور از هر گونه سیاسیکاری و با مشارکت حداکثری مهندسان برگزار گردد و بی شک در سرنوشت سازمان نظام مهندسی ساختمان به عنوان رکنی از ارکان ساخت و ساز شهری بسیار مؤثر خواهد بود .

وی گفت: اگر سیما و منظر شهری تهران در حال حاضر برای مسئولان، مردم و مهندسان مطلوب نیست و رضایت از ساخت و ساز وجود ندارد آیا وظیفه مهندسان نیست که نسبت به انتخابات با حساسیت بیشتری تصمیم گیری کرده و شرکت کنند؟

مهندس فیروز گفت: رشد و توسعه در کشورهای پیشرفته وابسته به انتخابات صنفی است و اصناف از مهم ترین ارکان جامعه مدنی محسوب می شوند، در نتیجه برای اصلاح تخلفات و تعالی سازمانی باید به سمت مشارکت بیشتر برویم تا پی گیری هر گونه مطالبه و مسأله ای در جامعه مهندسی تنها از طریق اعضاء صورت بگیرد.

مدیر مسکن و ساختمان استان تهران گفت: توسعه یافتگی آرزو و آمال نیست، توسعه یافتگی در سایه تلاش، کار، هوشیاری و مسئولیت پذیری محقق می شود، زمانی که مهندسان به مسائل فردی و جمعی بی تفاوت نباشند، شایسته سالاری محقق شده و تغییرات بزرگ با هدف تأمین منافع شهروندان به نتیجه می رسد.

وی تصریح کرد: به دور از نکات مثبت و منفی , هواداری بد نیست، امّا عدم هوشیاری و بی تفاوتی منجربه اتفاقات خوبی در شاکله مهندسی تهران نخواهد شد.

این عضو دستگاه نظارت بر انتخابات هشتم در پایان یاد آور شد : مطالبه گری و ارتباط با هیأت مدیره های سازمان نظام مهندسی می بایست از مهم ترین برنامه های مهندسان باشد، اگر به جای رأی دادن به لیست هواداری به برنامه محوری کاندیداها رأی داده شود و سطح ارتباط با منتخبین، مطالبه گری مهندسان باشد بالتبع منتخبان اقلیت وارد سازمان نظام مهندسی به عنوان ماوا و خانه مهندسان نخواهند شد.