(معماری و شهرسازی اسلامی 8-)
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، مسکن مطلوب از نظر اسلام دارای ویژگی‌ها و الگوهایی است که باید براساس آموزه‌های تعالی بخش اسلام تنظیم شود. این ویژگی‌ها از نقطه نظرهای متعددی قابل بحث و بررسی است؛ مثلا امنیت آن باید به گونه‌ای باشد که درجات مختلف امنیت و آرامش را برای ساکنان و همسایگان فراهم آورد. از این جهت، رابطه اجزای درونی مسکن و همین طور ارتباط آن با فضاهای خارجی الزاماً باید واجد قلمروهای مشخص و تعریف شده باشد و همچنین حریم و فضاهای ارتباط دهنده این قلمروها معلوم باشند. برای نمونه، تعریف قلمروهایی چون قلمرو زندگی والدین، قلمرو فعالیت فرزندان، قلمروهای عمومی، قلمروپذیرایی از مهمانان، قلمروهای زندگی پسران و دختران خانواده و قلمروهایی از این قبیل، زمینه‌ی اساسی برای زندگی مطلوب است که در صورت اختلاط آن‌ها با یک‌دیگر و یا با فضاهای عمومی به گونه‌ای که امروزه در روند آپارتمان سازی قابل مشاهده است، از میزان مطلوبیت مسکن کاسته خواهند شد.
تمایز قلمروها، یکی از راه‌کارهای معمارانه مصون داشتن خانه از مشکلاتی چون اشراف بصری، نفوذ سر و صدا، نفوذ آلودگی‌های بویایی، نفوذ آلودگی‌های آب و هوایی و امکان تجاوز بیگانگان به جهت تقلیل امنیت می‌باشد: این موارد از مباحث قابل توجه در طراحی و تعریف حریم‌های متنوع برای مسکن مطلوب هستند و باید مطلوبیت‌های معمارانه و مهندسی آن‌ها به طور کامل و دقیق مورد بررسی و توجه قرار گیرد تا نقطه مطلوب معماری اسلامی در زمینه عملکردهای شهری از جمله منزل روشن شود و در طراحی‌های شهری و پلان خانه خارج از آن‌ها عمل نشود.
براین اساس، بخش مهمی از عناصر دخیل در راه‌کارهای اسلامی برای خانه‌سازی در این مجموعه به ترتیب زیر تنظیم شده است.
۱. ساختن منازل در وسعت بالا
در روایتی از پیامبر اکرم (ص) آمده است که از خوشبختی‌های انسان خانه وسیع است.[1] ظاهر برخی از روایات نیز بر مطلوب بودن خانه وسیع دلالت می‌کنند به عنوان مثال کسی در حضور پیامبر(ص) شکایت کرد که خانه‌های همسایگان از هر طرف خانه او را در تنگنا قرار داده و نمی‌تواند منزلش را توسعه ببخشد و پیامبر (ص) به او فرمود( در اینجا دوگونه روایت است یکی این که) با صدای بلند از خداوند درخواست کن تا برایت وسعت عطا نماید؛[2] (روایت دوم این که) هر قدر که می‌توانی خانه‌ات را بلند نما و بالا ببر.[3] دلالت روایت این است که فراخ و بزرگ ساختن خانه در نظر شارع مقدس مطلوب است و باید در دعا و عمل مورد توجه قرار گیرد.
