تهران مساله و معضل کم ندارد. از حوزه شهرسازی و معماری گرفته تا آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی. هر‌کدام از این مسائل نیازمند چاره‌جویی است و مدیران شهری هرازچندگاهی از لزوم برنامه‌ریزی با هدف حل مسائل می‌گویند. بخش مهمی از مسائل شهر تهران به چالش‌های زیست‌محیطی مربوط است. چالش‌هایی که به سایر مشکلات شهر تهران هم گره خورده‌اند. مهم‌ترینش که مردم به چشم می‌بینند آلودگی هواست.
به جز آن مسائلی مانند مدیریت پسماند، کمبود آب و نظام مدیریت فضا‌های سبز، از بین رفتن تنفسگاه‌های طبیعی شهر و... هم جزو همین چالش‌ها هستند. «آرش حسینی میلانی»، رییس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران درباره همین مسائل پاسخ گوید. میلانی در طول گفتگو کوشش کرد تا ضمن پذیرش مسائل موجود از «برنامه محور» بودن شورا در این باره بگوید.
میلانی در عین حال پذیرفت که باید هم سرعت اجرا و هم روند اطلاع‌رسانی درباره این اقدامات به گونه‌ای باشد که افکار عمومی در شهر تهران بهتر از این اقدامات مطلع شوند. عضو جوان شورای شهر تهران با یادآوری یکی از شعار‌های انتخاباتی لیست امید درباره تفکیک زباله از مبدا، وعده داد که شورای شهر در دوره پنجم با اراده‌ای قوی‌تر مساله مدیریت پسماند و تفکیک زباله را به سرانجام برساند. حاصل یک ساعت و نیم گفتگو با میلانی پیش‌روی شماست.
اگر موافق باشید، آغاز گفت‌وگوی‌مان را با یک سوال کلی شروع کنیم. اینکه در بین تمامی معضلات زیست‌محیطی که شورای شهر در طول یک سال نیم گذشته به آن پرداخته، مهم‌ترین معضلات زیست‌محیطی که شهر تهران با آن مواجه بوده را در چه محور‌هایی دیده است؟
به اعتقاد من معضلات شهر تهران را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد. یکی موضوعاتی که همین الان هم برای شهر به عنوان یک چالش مطرح هستند، مثل موضوع آلودگی هوا. یکسری از موضوعات دیگر هستند که شاید الان برای شهر چالش نباشد، ولی ممکن است در آینده برای شهرنشینان و شهر به چالشی بدل شود.
اگر موافق باشید، آغاز گفت‌وگوی‌مان را با یک سوال کلی شروع کنیم. اینکه در بین تمامی معضلات زیست‌محیطی که شورای شهر در طول یک سال نیم گذشته به آن پرداخته، مهم‌ترین معضلات زیست‌محیطی که شهر تهران با آن مواجه بوده را در چه محور‌هایی دیده است؟
به اعتقاد من معضلات شهر تهران را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد. یکی موضوعاتی که همین الان هم برای شهر به عنوان یک چالش مطرح هستند، مثل موضوع آلودگی هوا. یکسری از موضوعات دیگر هستند که شاید الان برای شهر چالش نباشد، ولی ممکن است در آینده برای شهرنشینان و شهر به چالشی بدل شود.
مثل مساله پسماند. دسته سوم هم موضوعاتی هستند که عملا مغفول مانده‌اند. مثل موضوع آب و فضای سبز که هنوز ابهامات زیادی در مورد نقش سازمان‌ها در آنها و چگونگی مدیریت مسائل آنها در شهر‌های بزرگ وجود دارد.
پس فعلا از نظر مدیریت شهری آلودگی هوا اصلی‌ترین بحران و چالش شهر تهران است؟
بله. البته آلودگی هوا در کنار آلودگی صوتی. منتهی هنوز موضوع آلودگی صوتی چندان مطرح نشده است. حالا چرا به آن پرداخته نشده؟ چون مثل یک قاتل خاموش است. حتی خسارت‌ها و عوارضی که دارد به صورت مستقیم منجر به مرگ نمی‌شود. شاخص آن می‌تواند فشار خون باشد، ولی در عمل خیلی‌ها فشار خون دارند و نمی‌شود تشخیص داد که چه بخشی از این آمار به آلودگی صوتی مرتبط است. بخشی از این مغفول ماندن هم به این علت است که شهرداری چندان به این مساله نپرداخته است درحالی که در حوزه ضوابط زیست‌محیطی ساخت‌وساز شهرداری مسوول است. یکی دیگر از مواردی که شاید بتوان از آن به عنوان موضوعی در آستانه چالش یاد کرد، مساله «آب» تهران است. این‌ها از مهم‌ترین چالش‌های شهر تهران هستند.
تا جایی که می‌دانیم شما نماینده شورای شهر در کارگروه استانی کاهش آلودگی هوای تهران هستید. خود ماهیت این کارگروه هم از موضوعات سوال‌برانگیز است. اگر ممکن است درباره ترکیب و عملکرد این کارگروه توضیح دهید؟
سال ٩٥ دولت یک برنامه عملیاتی برای کاهش آلودگی هوا ارایه کرد که در آن برنامه کاهش آلودگی هوا در سطح ملی مشخص شده بود. درهمین راستا کارگروه‌های استانی تشکیل شد. در تهران هم این کارگروه ١٥ عضو و نماینده از سازمان‌های مرتبط دارد که هر ٢ هفته یکبار به ریاست استاندار تهران تشکیل جلسه می‌دهند. نمایندگان سازمان‌ها در این جلسات گزارش‌هایی از اقداماتی که در این حوزه بر دوش آنها گذاشته شده ارایه می‌دهند.
پس فعلا از نظر مدیریت شهری آلودگی هوا اصلی‌ترین بحران و چالش شهر تهران است؟
بله. البته آلودگی هوا در کنار آلودگی صوتی. منتهی هنوز موضوع آلودگی صوتی چندان مطرح نشده است. حالا چرا به آن پرداخته نشده؟ چون مثل یک قاتل خاموش است. حتی خسارت‌ها و عوارضی که دارد به صورت مستقیم منجر به مرگ نمی‌شود. شاخص آن می‌تواند فشار خون باشد، ولی در عمل خیلی‌ها فشار خون دارند و نمی‌شود تشخیص داد که چه بخشی از این آمار به آلودگی صوتی مرتبط است. بخشی از این مغفول ماندن هم به این علت است که شهرداری چندان به این مساله نپرداخته است درحالی که در حوزه ضوابط زیست‌محیطی ساخت‌وساز شهرداری مسوول است. یکی دیگر از مواردی که شاید بتوان از آن به عنوان موضوعی در آستانه چالش یاد کرد، مساله «آب» تهران است. این‌ها از مهم‌ترین چالش‌های شهر تهران هستند.
تا جایی که می‌دانیم شما نماینده شورای شهر در کارگروه استانی کاهش آلودگی هوای تهران هستید. خود ماهیت این کارگروه هم از موضوعات سوال‌برانگیز است. اگر ممکن است درباره ترکیب و عملکرد این کارگروه توضیح دهید؟
سال ٩٥ دولت یک برنامه عملیاتی برای کاهش آلودگی هوا ارایه کرد که در آن برنامه کاهش آلودگی هوا در سطح ملی مشخص شده بود. درهمین راستا کارگروه‌های استانی تشکیل شد. در تهران هم این کارگروه ١٥ عضو و نماینده از سازمان‌های مرتبط دارد که هر ٢ هفته یکبار به ریاست استاندار تهران تشکیل جلسه می‌دهند. نمایندگان سازمان‌ها در این جلسات گزارش‌هایی از اقداماتی که در این حوزه بر دوش آنها گذاشته شده ارایه می‌دهند.
ضمن آنکه براساس موضوع جلسه مسوولان دیگری هم در آن شرکت می‌کنند. البته شورای شهر به لحاظ حقوقی عضویت رسمی در این جلسات ندارد و بنا به درخواست خود شورای شهر و برحسب وظیفه‌ای که در اداره شهر داریم در این کارگروه شرکت می‌کنیم.
تاکنون مهم‌ترین خروجی این کارگروه برای شهر تهران چه بوده است؟
مهم‌ترین دستاورد این کارگروه موضوع کامیون‌ها بوده است. قرار است که از ابتدای آبان‌ماه در مورد معاینه فنی کامیون‌ها سخت‌گیری بیشتری شود. براساس این طرح قرار است شرط ثبت بار یک کامیون در سامانه ثبت بار این خواهد بود که خودرو، معاینه فنی داشته باشد.
اتفاقا یکی از موضوعات چالش‌برانگیز برای مدیریت شهری همین مراکز معاینه فنی بود. بالاخره این مراکز «به‌روز» شدند و الان می‌توانند جوابگوی این همه خودرو در تهران باشند؟
بله. خوشبختانه این اتفاق الان افتاده است. به‌خصوص اینکه مجبور بودند «معاینه فنی برتر» صادر کنند باید امکانات خودشان را به‌روز می‌کردند که این اتفاق افتاده است. منتها الان مشکلی که داریم در مورد سامانه «سیمفا» است. باید ظرفیت این سامانه ارتقا پیدا کند، اما این سامانه دست وزارت کشور است نه ما؛ بنابراین هزینه آن را هم باید خود وزارت کشور بدهد.
تاکنون مهم‌ترین خروجی این کارگروه برای شهر تهران چه بوده است؟
مهم‌ترین دستاورد این کارگروه موضوع کامیون‌ها بوده است. قرار است که از ابتدای آبان‌ماه در مورد معاینه فنی کامیون‌ها سخت‌گیری بیشتری شود. براساس این طرح قرار است شرط ثبت بار یک کامیون در سامانه ثبت بار این خواهد بود که خودرو، معاینه فنی داشته باشد.
اتفاقا یکی از موضوعات چالش‌برانگیز برای مدیریت شهری همین مراکز معاینه فنی بود. بالاخره این مراکز «به‌روز» شدند و الان می‌توانند جوابگوی این همه خودرو در تهران باشند؟
بله. خوشبختانه این اتفاق الان افتاده است. به‌خصوص اینکه مجبور بودند «معاینه فنی برتر» صادر کنند باید امکانات خودشان را به‌روز می‌کردند که این اتفاق افتاده است. منتها الان مشکلی که داریم در مورد سامانه «سیمفا» است. باید ظرفیت این سامانه ارتقا پیدا کند، اما این سامانه دست وزارت کشور است نه ما؛ بنابراین هزینه آن را هم باید خود وزارت کشور بدهد.
