معمار شهر - عباس سعیدی کیا با اشاره به آخرین وضعیت بررسی طرح تفصیلی آتی کرج اظهار کرد: در طرح‌های توسعه شهری، توجه به شبکه معابر، آزادسازی، تعریض معابرو... اهمیت به سزایی دارد.
وی با اشاره به برخی نواقص طرح تفصیلی فعلی کرج توضیح داد: با توجه به توسعه روزافزون شهر و افزایش جمعیت، بازنگری این طرح برای دستیابی به توسعه متوازن شهری ضروری به نظر می‌رسید.
وی توضیح داد: در بررسی طرح تفصیلی آتی کرج به موضوعات مختلفی همچون تعیین حریم شهر، مسیرها، شبکه‌های تأسیسات از جمله شبکه برق‌رسانی، کاربری‌های پیشنهادی، شبکه معابر احداثی و تعریض گذرها، طرح هندسی میادین و اتصالات شهری و ضوابط تراکم شهری، جلوگیری از ایجاد سکونتگاه‌های ناکارآمد و ... توجه شده است.
این مسئول با بیان اینکه طرح تفصیلی سند چشم‌انداز توسعه شهری است، ابراز کرد: قطعا طرح تفصیلی آتی به عنوان راهبرد اجرایی برای فعالیت‌های شهرداری کرج ملاک عمل قرار می‌گیرد.
سعیدی کیا تاکید کرد: در طرح تفصیلی آتی، چشم‌انداز و آینده کرج به عنوان یکی از کلانشهرهای شاخص کشور باید به خوبی دیده و تدابیر لازم برای ایجاد زیرساخت‌های لازم خدماتی، فرهنگی، درمانی و... در مناطق ۱۰گانه اتخاذ خواهد شد.
معاون شهرسازی و معماری کرج با اشاره به اینکه در این طرح تامین منافع شهرو شهروندان در اولویت قرار دارد، افزود: با تصویب طرح تفصیلی موضوعات و معضلاتی که امروز مدیریت شهری، شهروندان و… با آن دست به گریبان هستند کاهش می‌یابد و مسیر برای توسعه همه جانبه ایران کوچک هموار می‌شود.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری کرج با اشاره به اینکه بررسی طرح تفصیلی آتی کرج در مراحل نهایی قرار دارد، توضیح داد: نسخه اولیه این طرح آماده شده و باید مراحل اعمال تغییرات و تصویب نهایی آن انجام شود تا خروجی طرح، موثر و کارآمد باشد.
معمار شهر - معاون شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی آذربایجان غربی، گفت: مطالعات بافت تاریخی شهر ارومیه در ۶ گام تهیه و بررسی می شود که مطالعات گام ششم در حال بررسی و در مراحل پایانی است.
به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی ( آذربایجان‌غربی)، رسول عطائی در دوازدهمین جلسه کمیته راهبری مطالعات طرح تفصیلی بافت تاریخی شهر ارومیه، اظهار داشت: مطالعات گام ششم شامل تهیه کاربردهای پیشنهادی و شبکه معابر و ضوابط و مقررات ساخت و ساز و مشوقهای مورد نیازطرح خواهد بود.
معاون شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی آذربایجان غربی، گفت: با اتمام مطالعات طرح تفصیلی ویژه بافت تاریخی شهر ارومیه ضوابط ساخت و ساز در جهت نوسازی مساکن موجود از نو طراحی خواهد شد و سعی بر آن است که حقوق مالکانه در آن حفظ شود.
عطائی بیان کرد: مطالعات بافت تاریخی شهر ارومیه از یک سال گذشته آغاز شده و این روند با جدیت دنبال می شود.
وی تاکید کرد: مطالعات طرح تفصیلی ویژه بافت تاریخی شهر ارومیه با هدف ساماندهی بافت تاریخی شهر ارومیه با رویکردهای تامین پایداری مساکن موجود و نوسازی آنها و تامین خدمات مورد نیاز شهری و رونق گردشگری و اقتصادی و ارتقاء کبفیت محیطی و ایجاد هویت شهری و فرهنگی انجام می شود.
شهر نیوز - قائم‌مقام معاونت برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرداری تهران با بیان این مطلب که بازنگری طرح تفصیلی تهران در دستور کار است، گفت: مهم‌ترین مأموریت حوزه شهرسازی و معماری در پنج سال آینده، توسعه و بهبود سطح کیفیت زندگی با ارتقاء هویت و کیفیت طراحی معماری، ایجاد تعادل جمعیتی با رعایت سقف جمعیت‌پذیری طرح جامع و تفصیلی، ایمن‌سازی در برابر سوانح طبیعی (زلزله، سیل و...)، ارتقاء کیفیت ساخت‌وساز شهری، ساماندهی و صیانت از حریم پایتخت و حفاظت و صیانت از باغات است.
امیر آریازند در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن تشریح برنامه‌های حوزه راهبردی، کالبدی-فضایی، معماری و شهرسازی در برنامه سوم شهر تهران اظهار کرد: شهر تهران به عنوان محل فعالیت تقریباً 11 میلیون نفر در روز و محل سکونت کمتر از 9 میلیون نفر جمعیت در شب با چالش‌های فراوانی روبروست که می‌توان به وجود بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری، نازل بودن کیفیت ساخت‌وساز، نادیده گرفتن حقوق شهروندان در ساخت‌وسازها و عدم نظارت و کنترل صحیح بر آن، وجود تعارضات در حریم و نبود مدیریت یکپارچه در آن و تخریب باغات اشاره کرد.
وی اضافه کرد: با توجه به چالش‌های موجود، مهم‌ترین موضوعات حوزه شهرسازی و معماری، حفاظت و صیانت از بافت تاریخی شهر، ساماندهی و ارتقاء کیفیت معماری و منظر شهری، انتظام بخشی به کالبد و فضای شهری محدوده و حریم، نوسازی بافت فرسوده و صیانت و حفاظت از باغات و توسعه فضای سبز خواهد بود که باید به‌عنوان موضوعات استراتژیک شهر تهران مورد بررسی عمیق قرار گیرند.
قائم‌مقام معاونت برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرداری تهران، ارتقاء و اصلاح ساختار کالبدی و فضایی شهر را هدف راهبردی در برنامه سوم توسعه شهر دانست و با تأکید بر ارتقاء زیست پذیری شهر و رویکرد شهرسازی و معماری نوآورانه افزود: حفظ و ارتقاء مساحت باغات شهر تهران، نسبت بافت ناپایدار شهری، سرانه فضای سکونتی، میزان انحراف معیار از سرانه‌های خدماتی طرح جامع و نسبت تعداد تخلفات ساختمانی به ازای هر هزار پروانه صادره از شاخص‌هایی است که می‌توان به کمک آنها اجرای برنامه سوم و تحقق اهداف آن را پیگیری کرد.
آریازند با اشاره به اینکه طرح تفصیلی تهران تا پایان سال سوم برنامه شهر تهران بازبینی می‌شود، اظهار کرد: تهیه و بهنگام رسانی نقشه‌های پایه طرح تفصیلی با مقیاس مناسب، تدقیق و به‌روزرسانی لایه‌های اطلاعات مکانی، بازبینی پهنه‌بندی نحوه استفاده از اراضی با لحاظ سند توسعه شهری مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی (TOD) در هماهنگی با مطالعات طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر تهران، تهیه برنامه تأمین خدمات طرح تفصیلی، تثبیت آثار و بناهای تاریخی میراثی ثبت‌شده شهر تهران و تعیین حریم آنها با همکاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و انعکاس آن بر روی نقشه‌های طرح تفصیلی ازجمله مواردی است که در این بازنگری لحاظ می‌شود.
وی رضایتمندی شهروندان را مهم‌ترین هدف کلی در اجرای پروژه‌های شهری دانست و بیان کرد: توسعه انسان‌محور باید اصل و اساس همه فعالیت‌های توسعه‌ای در شهر باشد. در این صورت ساخت‌وسازهای شهر، حفاظت از باغات، صیانت از حریم پایتخت با ساماندهی محیطی و مدیریت یکپارچه، ارتقای ایمنی ساخت‌وساز با بازنگری در روش‌ها و سازوکارهای نظارت بر کیفیت آن، ساماندهی نماها و سیما و منظر شهری با اعمال اصول زیبایی محله‌ها و تقویت کریدورهای اصلی جهت پیوند معنایی شهر، موضوعاتی است که شهر را برای شهروندان زیست پذیر و رضایت آنها در زندگی شهری را بهبود می‌بخشد.
معاون شهرسازی و معماری گفت: استفاده درست از فرصت‌ها و طرح‌های شهری نگرانی از تأثیرات بودجه بر شهرداری تهران را به حداقل می رساند.
به گزارش فانوس، دکتر پیروز حناچی در جلسه ارزیابی طرح تفصیلی جدید شهر تهران که به منظور بررسی کاستی‌ها و برجستگی‌ها، نقاط ضعف و قوت این طرح و با حضور متخصصان و مهندسان مشاور تهیه کننده طرح تفصیلی و الگوی توسعه مناطق 22 گانه شهر تهران برگزار شد، گفت: با توجه به زیرساخت‌های موجود در شهر تهران، در آغاز رقم زدن دوره‌ای جدید برای شهر تهران، نمی‌توان به نقطه صفر بازگشت اما برای درست برداشتن گامهای نخست، نیاز به همفکری و راهنمایی‌های مؤثر صاحب نظران، متخصصان و مهندسان مشاور طرح تفصیلی شهر تهران ضروری است.
وی افزود: معضلاتی که در حال حاضر در شهر تهران با آن روبرو هستیم ناشی از آرزوهای بزرگی بوده است که لزوماً برنامه ریزی نشده و بر طبق سلیقه شخصی اجرا شده اند و تأثیر خود را بر بودجه شهرداری گذاشته و اصرار بر تأمین اعتبار آن بودجه، شهرداری تهران را از انضباط خارج کرده است.
معاون شهردار تهران با اشاره به این که پیش از این همواره، برای کالبد شهر برنامه ریزی شده است، تصریح کرد: شواهد نشان می دهد بخش های اقتصادی خصوصاً اقتصاد غیر شفاف بسیار جلوتر حرکت نموده است تا جایی که اثرات عمیق خود را بر کالبد شهر گذاشته است و در حال حاضر باید به دنبال بررسی این موضوع باشیم که طرح‌های توسعه شهری تا چه میزان در به وجود آوردن وضعیتی که امروز در شهر تهران با آن روبرو هستیم نقش داشته است.
وی با اشاره به این که پایبندی به طرح های شهری یکی از اصول بسیار مهمی است که همواره باید به آن توجه داشت، افزود: در مقایسه با سال 1382 که آغاز دوره برنامه ریزی برای شهر تهران بود و پس از آن سال 1386 که این برنامه ها به تصویب رسید، امروز با توجه به زیرساخت ها و تجربیات و اطلاعات موجود محکمتر از پیش گام خواهیم برداشت.
معاون شهردار تهران با اشاره به چگونگی آغاز دوره بازبینی طرح تفصیلی شهر تهران، تصریح کرد: آنچه در این خصوص مهم است آن است که چه مسیری طی شده است، وضعیت موجود و مشکلات به چه صورت است و از طرفی توجه به چشم انداز تعریف شده در پیش روی شهر تهران ضروری است.
وی با بیان این که تجارب گذشته نمایانگر این است که در دوره‌هایی که توانسته‌ایم جامعه را نسبت به موضوعاتی حساس و با خود همراه کنیم بهتر توانسته‌ایم تأثیرگذار باشیم و مسیر را اصلاح کنیم، افزود: گوشه‌هایی از بحران‌های جدی شهر تهران بحران آب، بحران های زیست محیطی و یا دور شدن برخی از مناطق شهر تهران از افق جمعیتی تعریف شده می باشد که در حال ظهور است لذا باید تلاش کنیم تا دوره جدید را با همان مشکلات پیشین آغاز نکنیم؛ چرا که در این صورت به همان نتایج اشتباه سابق خواهیم رسید.
حناچی با اشاره به این که در آستانه بررسی برنامه سوم شهرداری هستیم که به زودی در شورای اسلامی شهر مطرح می شود، خاطرنشان کرد: فرصتی استثنائی پیش آمده که بتوانیم برنامه‌ها را با هم، هم سو کرده و دوره جدیدی را برای برنامه‌ریزی شهر تهران آغاز نماییم، لذا باید توجه نماییم که در گذشته با چه مشکلات و چالشهایی روبرو بودیم و کدام مسائل باعث شده است تا با مشکلات موجود مواجه باشیم.
بنا براعلام روابط عمومی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران، وی با اشاره به این که لایحه منابع پایدار از سوی دولت به مجلس ارائه شده است، گفت: این موضوع فرصتی برای پاسخگویی به این سوال است که شهرهایمان با چه منابعی و چگونه باید اداره بشوند که درصورت استفاده درست از فرصت های استثنائی، ضمانت اجرای طرح ها تا حدود زیادی بالا خواهد رفت و نگرانی های ناشی از تأثیرات بودجه بر شهرداری تهران به حداقل خواهد رسید.
یک کارشناس شهرسازی گفت: طرح های جامع ماهیت مناسب و انعطاف پذیری برای رویارویی با مسائل شهری ندارد، اما سالها است درکشور ما هنوز هم به عنوان یک طرح مرجع مورد توجه مدیریت‌های شهری قرار دارد.
نگین صادقی درگفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهارکرد: با وجود مشکلات ماهیتی طرح جامع و نامناسب بودن آن در برخورد با مسائل شهری، توجه به این طرح در قالب چشم‌انداز فرادست می‌تواند به عنوان راهکاری جهت انتظام، تعادل‌بخشی، اجرا و جلوگیری از اخذ تصمیمات قائم به تشخیص موردی و کوتاه مدت مؤثر واقع شود.
وی افزود: شهر پویا و پایدار با تدوین سند چشم‌انداز مطلوب و از پیش اندیشیده شده در قالب کالبد شهر، فعالیت‌های شهری، سیما و منظر شهر و آینده پیش روی آن دست یافتنی است.
این کارشناس شهرسازی درباره ضرورت تدوین چشم انداز برای طرح جامع شهر اصفهان در حوزه شهرسازی گفت: در نظرگرفتن شهر به عنوان یک سیستم زنده و پویا و همواره در حال تغییر و تحول، شهرسازان را بر آن می‌دارد تا در قالب مدیریت و برنامه‌ریزی استراتژیک با شهر روبرو شوند.
صادقی افزود: دستیابی به اهداف بلندمدت و کوتاه مدت همچنین تحقق برنامه‌ها و استراتژی‌های تدوین شده برای شهر تنها در صورتی امکان‌پذیر است که در مقیاس فرادست آن چشم انداز (Vision) مناسب و هدفمند تدوین شده باشد، این چشم انداز به عنوان یک سند بالا دست، همواره باعث هم راستا شدن نیروهای موجود و پتانسیل‌ها در جهت تحقق اهداف در مقیاس‌های متفاوت می‌شود.
این کارشناس شهرسازی تصریح کرد: هر شهر، محله و واحد همسایگی دارای هویت مجزا و منحصر به فرد است و شرایط و وضعیت آن به عنوان یک موجود زنده و در حال رشد همواره در دست تغییر است، بنابراین مدیریت و برنامه‌ریزی برای آن نیز باید در چارچوب مناسب انجام گیرد.
صادقی تاکید کرد: یکی از بدیهی‌ترین اصول لازم الاجرا در این خصوص، تدوین چشم انداز فرادست کلی و پیش بینی چارچوب برنامه‌ریزی، طراحی شهری قابل انعطاف و قابل بازنگری در قالب زمان و مکان است.
دبیرگروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور ایران گفت: شهرسازان جامعه مهندسان مشاور، ۱۶ آسیب شهرسازی را رصد کرده و به اطلاع مسئولان رسانده‌اند که با رفع آسیب‌های شناسایی شده می‌توان بخشی از مشکلات طرح‌های تفصیلی را کاهش داد.
سهراب مشهودی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهارکرد: اجرایی نشدن طرح های جامع و تفصیلی به دلیل جزیره ای بودن اقدامات دستگاههای اجرایی ومشکلات ناشی از دستورالعمل های شرح خدمات، نخستین چالش طرح تفصیلی شهرها به شمار می رود.
این کارشناس ارشد شهرسازی و معماری افزود: در این راستا الزام دستگاه‌ها برای اجرای طرح‌ها و برنامه‌های طرح های جامع و تفصیلی، تدوین دستورالعمل مناسب برای شرح خدمات طرح های تفصیلی، هماهنگی با سازمان برنامه به منظور توجه جدی به طرح ها و برنامه‌های طرح‌های جامع و تفصیلی در برنامه یکساله و پنج‌ساله، تهیه برنامه پنج ساله شهرداری‌ها، پایش و نظارت طرح‌های توسعه از جمله پیشنهاد اصلاحات، اقدامات و مواد قانونی برای تغییر ضرورت دارد.
وی دیگر مشکلات طرح جامع شهرها را از جامعیت خارج شدن طرح‌های جامع و سواره (خصوصی) و محور بودن این طرح ها دانست و گفت: طرح های جامع اوایل انقلاب به علت مسائل شهرها و برخی دستورالعمل ها فاقد جامعیت شده و عملاً نوعی طرح تفصیلی به شمار می‌رود، برای رفع این چالش تدوین دستورالعملی جدید برای شرح خدمات طرح جامع در جهت جامعیت بخشیدن به آن و راهبردی شدن این طرح ها، لغو مصوبه های (شورایعالی و دیگر سازمان های) مخالف این امر، ضرورت تعیین مناطقی در طرح جامع اعم از بازآفرینی بافت فرسوده، ناکارآمد، حاشیه ای و ...، تهیه طرح‌های جامع جدید برای تمام شهرهای کشور با جامعیت بخشیدن به طرح‌ها مطرح شده است.
دبیرگروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور ایران با اشاره به عدم تدوین شرح خدمات طرح‌های تجدیدنظر جامع گفت: در طرح های تجدیدنظر جامع برای شهرها نیاز به طی کردن تمام مراحل طرح‌های جامع اول هر شهر نیست، در حالی که تحلیل میزان تحقق طرح قبلی ضرورت دارد.
مشهودی تدوین شرح خدمات تجدیدنظر طرح‌های جامع را راهکار مهم رفع این چالش خواند و اظهارکرد: پیش نویس شرح خدمات تجدیدنظر به وسیله شورای گروه شهرسازی تدوین شده است.
وی با بیان اینکه طولانی شدن دوره تصویب طرح های جامع دیگر مشکل موجود شهرستیزی معاصر به شمار می‌رود، افزود: از جمله نارسایی‌ها، ضعفها و تهدیدها و مشکلات در خصوص این چالش، به دلیل آن است که اغلب به اشتباه گمان می کنند مراحل متعدد بررسی طرح باید تصویب شود، همچنین عدم ارسال گزارش های رده های مختلف بررسی کننده به رده های بالاتر و ضوابط رأی‌گیری از اعضاء اصلی و غیر اصلی شورا در شرایط حاضر چالش های بعدی است.
این کارشناس ارشد شهرسازی و معماری ادامه داد: تغییر مصوبه فعلی در مورد نحوه تصویب طرح‌های شهری از جمله پیشنهادات اصلاحی رفع این مشکل است که در این باره تاکید شده به جز اعضای اصلی شورایعالی یعنی وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور، سازمان مدیریت و برنامه ریزی، سازمان محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی سایر اعضاء فقط در مورد بخش خود نظر دهند و طرح نیز با رای اعضاء اصلی به تصویب برسد، همچنین تمام ارگانهایی که شورای عالی برای بررسی طرح به آنها تنفید اختیار کرده است، فقط سه ماه برای اعلام نظر خود به نماینده مربوطه در کمیته فنی شورای عالی زمان دارند و مهندس مشاور مجاز است که نظرات را پذیرفته و در طرح اعمال کند و یا در کمیته فنی و شورای عالی به آن پاسخ گوید.
وی با اشاره به نظارت بر انجام طرح های جامع و تفصیلی، افزود: ابلاغ ضرورت بهره‌وری از خدمات نظارت بر اجرای طرح‌های شهری و تعیین سازمان‌های مسئول عقد قرارداد، نظارت بر انجام و تأمین بودجه به گونه‌ای که بلافاصله پس از تصویب طرح تفصیلی، نظارت بر آن جاری شود، پیشنهاد اصلاحات و اقدامات در این باره است.
مشهودی با تاکید بر ضرورت تهیه نقشه های جزییات شهرسازی با مقیاس۱:۵۰۰، گفت: عدم پاسخگویی مقیاس طرح تفصیلی برای اجرای فضاهای عمومی تقاطع‌های میادین بافت‌های تاریخی از جمله نارسایی‌ها، ضعفها و تهدیدها در این باره است.
وی با اشاره به سواره ( خصوصی) محور بودن طرح‌های تفصیلی گذشته گفت: سواره (خصوصی) محور بودن شرح وظایف شهرسازی دیگر مشکل مهم به شمار می‌رود که در این راستا بازنگری تمام طرح های تفصیلی شهرهای کشور با روش آمد و شد همگانی محور ضرورت دارد.
یک کارشناس شهرسازی و معماری گفت: طرح تفصیلی شهرها باید به صورت مشارکتی با همیاری مردم تهیه شود، زیرا اگر مردم در تمام فرایند تهیه طرح مشارکت کنند در زمان اجرا، مدافع و مجری طرحی می شوند که در تهیه آن دخیل بوده‌اند.
حمیدرضا نیلی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهارکرد: طرح تفصیلی قرار است به صورت مفصل ویژگی‌های شهر از جمله شبکه حمل و نقل، کاربری اراضی، نظام فعالیت‌ها و ساماندهی کالبد و سیما و منظر شهرها را به نوعی پیش‌بینی و طرح‌اندازی کند.
وی با بیان اینکه طرح تفصیلی امتداد طرح بالادستی به نام «طرح جامع شهر» مربوط به توسعه و عمران شهر است، افزود: طرح جامع شهر برای آینده شهر برنامه‌ریزی می‌کند و طرح‌ریزی برای ساماندهی سیما و منظر شهر را به طرح تفصیلی می‌سپارد.
این کارشناس شهرسازی و معماری تاکید کرد: اگر طرح‌های تفصیلی شهرها به صورت کامل و جامع اجرا شوند وضعیت شهرها بهتر از اوضاع کنونی خواهد شد.
وی توجه کمتر به کیفیت فضاهای عمومی و شهری را یکی از مشکلات ویژه طرح‌های تفصیلی عنوان کرد و گفت: مدیران برای تهیه طرح‌های تفصیلی به جای اینکه سه بُعدی کار کنند، اکثر طرح ها را دو بعدی طراحی می‌کنند، همچنین به جای اینکه با نیروهای ذی‌نفع در محل، هماهنگی انجام دهند با دید بالادستی طرح تفصیلی را برای مردم تعریف می‌کنند.
نیلی ادامه داد: شاید یکی از بهترین راه‌ها این است که طرح‌ها به صورت مشارکتی با همیاری و مشارکت مردم تهیه شود تا از ابتدای طراحی مردم بدانند آینده بافت و محله آنها چه خواهد شد، مردم باید اظهار نظر کنند تا طراحان نظرات آنها را به زبان شهرسازان ترجمه کنند.
وی اظهارکرد: متأسفانه می‌بینیم در طول ۵۰ سال اخیر که برای شهرها طرح‌های جامع و تفصیلی طراحی شده است، دوره بسیاری از آنها گذشته، اما شهروند راضی از کیفیت فضای شهر خود نیست و روز به روز احساس تعلق شهروندان نسبت به شهر خود کمتر از قبل می شود که شاید یکی از دلایل اصلی آن مشارکت کمتر مردم در حین تهیه، اجرا و نظارت بر اجرای طرح باشد.
این کارشناس شهرسازی و معماری افزود: اگر مردم در تمام فرایند تهیه طرح تفصیلی شهر مشارکت کنند، محکمتر مدافع و مجری طرحی می‌شوند که در تهیه آن دخیل بوده‌اند.
وی با تاکید بر اینکه مدیریت شهری باید از تمام پتانسیل شهروندانی که آماده مشارکت برای توسعه شهر هستند، استفاده کند، افزود: باید تغییر و تحولات ویژه‌ای در بدنه مدیریت شهرداری ایجاد شود تا با مشارکت مردم، شهر را ساماندهی کرد.
به طور معمول شهر فضایی ایجاد می‌کند که در آن مردم زندگی خود را به شکل نسبتا دائمی براساس فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی فرهنگی و مذهبی منطقه تأمین می سازند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، فضای شهر می‌تواند مرکز اقتصادی، تجاری، دولتی، آموزشی و یا ترکیبی از آنها باشد، اما نکته جالب توجه این است که در جهان دیدگاهی وجود دارد مبنی براینکه روش های شهرسازی موجود در چند دهه گذشته نتوانسته محیط کالبدی قابل قبول برای شهروندان ایجاد کند. مشکل این گونه مطرح می شود که با وجود سرمایه گذاری های هنگفتی که در این زمینه صورت می گیرد و بناهای فراوان و زیرساخت های پرزرق و برقی که ساخته می شود، چرا بشر نتوانسته محیطی انسانی و هماهنگ با زندگی اجتماعی در شهرهای امروز برای خود بسازد؟
با توجه به گسترش سریع شهری و تبدیل انسان به یک رکن اساسی در شکل گیری شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن که منجر به ایجاد فشارهای روحی و عصبی می شود، توجه به برنامه ریزی کالبدی در جهت بهره برداری بهینه از فضاهای شهری و به تبع آن بحث تأمین نیاز شهروندان امری ضروری است ،از این رو طرح های جامع و تفصیلی برای اکثر شهرها تعریف شد که البته با توجه به زمان طولانی تا تحقق آن با مشکلات زیادی مواجه شد.
سهراب مشهودی، دبیرگروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور ایران در خصوص چالش ها و مشکلات طرح های تفصیلی به خبرنگار ایمنا گفت: به طور معمول طرح‌های تفصیلی طرح‌های اجرایی نیست، بلکه بیشتر راهنمای اجرا بوده و بخش اعظم طرح‌های تفصیلی هنگام اقدام مردم برای توسعه به تدریج انجام می‌شود.
وی اظهار کرد: مراحل طولانی بررسی طرح جامع شهرها باعث می‌شود که بخش زیادی از اطلاعات و مباحث دچار به هم‌ریختگی شده و طرح تفصیلی زمان مفید خود را از دست بدهد.
این کارشناس ارشد شهرسازی و معماری با بیان اینکه در طرح های تفصیلی برای بعضی از کاربری‌ها همچون مدارس دولتی و درمانگاه‌ها، دولت موظف به انجام اقدام است، افزود: برای انجام این دستورالعمل‌ها به مهندسان مشاور برای تعیین مکان ثابت دستوراتی ابلاغ می‌شود، اما تحقق آن منوط به این است که دولت زمین‌هایی در اختیار داشته باشد(که البته ندارد)، از این رو با مالکیت زمین هدف مورد نظر صورت می‌گیرد.
وی ادامه داد: این موضوع با حقوق مالکیت که در قانون اساسی وجود دارد، مغایر بوده و مشکلاتی را به وجود می‌آورد، چرا که برای ارایه خدمات دولتی زمین مورد نیاز از املاک مردم تملک می‌شود.
وی تصریح کرد: در چند سال اخیر مجلس شورای اسلامی قانونی تصویب کرد که بر اساس آن تنها ۱۸ ماه به هر سازمانی مهلت داده شد با مشخص‌شدن زمین، تملک آن را انجام دهد و اگر در این مسیر به نتیجه نرسید، صاحب زمین حق دارد نسبت به تغییر کاربری اقدام کند در حالی که طرح‌های جامع ۱۰ ساله بوده و با تصویب این قانون به ۱۸ ماه کاهش پیدا می‌کند. مجموع این موارد تحقق‌پذیری طرح‌های شهری را دچار مشکل می‌کند.
دبیر گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور ایران تنها راه رفع مشکلات طرح تفصیلی شهرها را ایجاد مجموعه‌ای از تغییرات دانست و گفت: روند بررسی طرح‌های جامع باید متحول شود و در مدت زمان کوتاه صورت گیرد.
وی افزود: مشکل قانونی بین لزوم تعیین مکان ثابت برای خدمات دولتی در زمین‌هایی که در مالکیت مردم است، باید برطرف و در این باره چاره‌اندیشی شود.
یک کارشناس شهرسازی با بیان اینکه طرح تفصیلی باید به روز، جامع و دقیق باشد، گفت: شهر یک موجود زنده است و در طول زمان شرایط متفاوتی را تجربه می کند، بنابراین زمان بر بودن تهیه طرح های تفصیلی و توجه نکردن به اطلاعات به طور جامع، موفقیت طرح های تفصیلی را تهدید می کند.
حامد شفیعی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا با اشاره به لزوم جامعیت طرح تفصیلی اظهار کرد: مشاوران تهیه طرح تفصیلی باید علاوه بر در نظر گرفتن بافت کالبدی شهر به بافت تاریخی، ساختارهای اجتماعی، فرهنگی و طبیعی شهر و محلات آن نیز توجه کنند.
وی افزود: تعیین حریم بافت تاریخی برای ایجاد یک گذر و ارتفاع مجاز ساختمان های اطراف این بافت اهمیت بسیاری دارد که باید در تهیه طرح تفصیلی مورد توجه قرار گیرد.
این کارشناس شهرسازی تاکید کرد: متولی اصلی تهیه طرح تفصیلی، شهرسازان هستند، اما کارشناسان جامعه شناس، اقتصاددانان، حقوقدانان، متخصصان برق و مکانیک، نقشه برداران و طراحان شهری نیز باید در قالب یک گروه کارشناسی با مدیریت یک شهرساز، تهیه طرح های تفصیلی را بر عهده بگیرند.
شفیعی بزرگ ترین مانع بر سر راه اجرای طرح تفصیلی را نبود مشارکت مردمی در روند تهیه این طرح ها دانست و ادامه داد: اگر در زمان تهیه این طرح از فکر و مشارکت شهروندان استفاده نشود، طرح های شهری در زمان اجرا نیز با موفقیت همراه نخواهد بود. اکنون نیز درصد کمی از طرح های مصوب قابلیت اجرایی دارد و بیشتر ضوابط تصویب شده پس از ارجاع به کمیسیون ماده پنج تغییر پیدا می کند.
وی اضافه کرد: در حال حاضر فضاهای عمومی شهر، پاسخگوی نیاز شهروندان نیست و این به دلیل نبود مشارکت شهروندان در روند تهیه این طرح ها است.
این کارشناس شهرسازی خاطر نشان کرد: توسعه شهرها باید از مردم آغاز شود، اما در کشور ما توسعه از بالا به پایین است در حالی که تک تک شهروندان بنا بر توانایی و ظرفیت هایی که دارند باید در توسعه شهر و روند تهیه طرح های شهری مشارکت داشته باشند.
شفیعی اظهار کرد: در کشور ما تنها به مشارکت مالی اهمیت داده می شود، در حالی که مشارکت های فکری بسیار تاثیرگذار است و باید در کنار مشارکت های سرمایه ای از آن استفاده کرد.
وی تاکید کرد: نیازهای مردم به روز است و رسالت مشاور ایجاب می کند که این نیازها را به طور کلی و در قالب ضوابطی در نظر بگیرد تا موفقیت طرح تفصیلی تضمین شود.
این کارشناس شهرسازی با اشاره به فاصله زمانی تهیه و اجرای طرح تفصیلی گفت: تهیه طرح تفصیلی در حدود هفت سال زمان می برد و در این مدت بسیاری از تغییرات سیاسی و اقتصادی، مولفه های شهری را تحت تاثیر قرار می دهد.
شفیعی با بیان اینکه برخی از مولفه های شهری در زمان تهیه طرح مد نظر قرار نمی گیرد، گفت: شهر یک موجود زنده است و در طول زمان شرایط متفاوتی را تجربه می کند، بنابراین زمان بر بودن تهیه طرح های تفصیلی و توجه نکردن به همه اطلاعات به طور جامع، موفقیت طرح های تفصیلی را تهدید می کند و لزوم بازنگری در طرح تفصیلی را بیش از پیش آشکار می سازد.
