ضمیمه همشهری دوچرخه: تا به حال شده با کسی بحث کنید و بدانید که صحبت هایش اشتباه است اما نتواند ثابت کنید؟ یا مثلا شده کسی بتواند با صحبت های طولانی نظر شما را درباره مسئله ای مهم عوض کند؟ یا اصلا برای گرفتن یک تصمیم مهم در زندگی چه قدر جست و جو می کنید و چه قدر به جست و جوهایتان مطمئن هستید؟ تبلیغ های مختلف چه قدر روی شما تاثیر می گذارند؟
تفکر نقاد یکی از مهارت های ده گانه است که سازمان بهداشت جهانی، آموزش آن را به افراد توصیه کرده است و کسب این مهارت ها به ما می آموزد هر چیزی را به سادگی و دربست قبول یا رد نکنیم. ابتدا خوب است در مورد آن موضوع سوال و استدلال کنیم، سپس بپذیریم یا رد کنیم. کسانی که از تفکر نقادانه برخوردارند، فریب دیگران را نمی خورند و به راحتی جذب گروه ها و افراد و... نمی شوند، چرا که همیشه با سوال کردن به عاقبت کار فکر می کنند و اهل هم نوایی بدون فکر با جمع نیستند و درواقع قدرت تشخیص خوب از بد را پیدا می کنند.
با حسین عبیداوی، روان شناس، مشاور و مدیر یک دبیرستان درباره مهارت تفکر نقادانه به گفت و گو می نشینیم، حاصل این گفت و گو را بخوانید.
تفکر نقاد یعنی...
تفکر نقادانه واژه ای است که شاید نوجوانان با شنیدن آن فکر کنند که این مهارت بیش تر مناسب گروه های سنی بالاتر است اما درواقع بیش ترین کاربرد این مهارت در سن نوجوانی و آغاز جوانی است، چون تفکر نقادانه، نوعی تفکر منطقی است که وقتی قرار است تصمیمی مهم گرفته شود یا کاری بزرگ و مهم انجام گیرد.
تفکر نقادانه، یعنی هر صحبتی را بدون فکر قبول نکنیم، بلکه آن گفته را ارزیابی و بررسی کنیم که آیا درست است یا نه؟ نقاد بودن فقط در مورد دیگران نیست، بلکه شامل رفتارها و گفتارهای خودمان هم می شود.
تفکر نقاد یعنی به بررسی صحت، دقت و ارزش اطلاعات و دانسته های پیشنهادی یا درخواست هایی که از ما می شود، بپردازیم. این تفکر در جست و جوی شواهد، دلایل و مدارک برای قضاوت کردن و نتیجه گیری است.
