مقاوم‌سازی صدها تقاطع شبکه اصلی انتقال سوخت در پهنه‌های گسلی تهران/ قطع شریان‌های اصلی گاز در زلزله احتمالی پایتخت در دستور کار شرکت ملی گاز قرار دارد/ الزام تمامی ساختمان‌ها به رعایت آیین‌نامه ۲۸۰۰

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اعلام این مطلب که تمامی مناطق پایتخت در صورت بروز زلزله احتمالی در معرض آسیب قرار دارند بر الزام تمامی ساختمان‌ها به رعایت آیین‌نامه ۲۸۰۰ تاکید کرد و گفت: قطع شریان‌های اصلی گاز در زلزله احتمالی پایتخت در دستورکار شرکت ملی گاز قرار دارد، در این رابطه شرکت ملی گاز نصب دستگاه قطع گاز در مواقع بروز زلزله را در حال تهیه دارد که در اولویت اش قرار دادن آنها در پهنه گسل‌های اصلی است.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، بر اساس اعلام مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی مناطق ۸، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲ و ۱۴ مناطقی از شهر تهران هستند که فاقد پهنه‌های گسلی اعلام شده‌اند. با این اعلام و طرح این پرسش که آیا این مناطق در صورت بروز زلزله احتمالی در پایتخت می‌توانند به عنوان حاشیه امن معرفی شوند، به سراغ محمد شکرچی زاده رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی رفته و نظر کارشناسی وی را جویا شدیم.

محمد شکرچی‌زاده درباره مناطقی از شهر تهران که پهنه‌های گسلی ندارند و اینکه آیا می‌توان از آنها به عنوان حاشیه امن در مواقع بروز بحران‌هایی همچون زلزله استفاده کرد، به خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، گفت: ما در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بطورکلی برای هر شهری برای سابقه زلزله‌خیزی، شتاب مبنا طراحی کردیم که بر اساس آن طراحی شهرها انجام می‌شود.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: شهر تهران با توجه به اینکه خطر زلزله‌خیزی بالایی دارد، شتاب مبنای طرح آن ۳۵ صدم شتاب ثقل است و برای همه نقاط شهر تهران و همه مناطق شهری پایتخت این شتاب مبنای طرح باید در نظر گرفته و تمامی مواردی که در آیین‌نامه ۲۸۰۰ قید شده است باید در مورد آن رعایت شود.

این مقام مسئول افزود: به طور خاص برای شهر تهران و یا دیگر شهرها، محدوده‌هایی شناسایی شده‌اند که تحت‌عنوان حریم گسل‌های اصلی شناخته و معرفی شده‌اند که گسل‌های اصلی برای آن پهنه‌ها تعریف شده و بر اساس آیین‌نامه ۲۸۰۰ در آن پهنه‌ها باید موارد خاص رعایت شود. بدین‌معنا که باید در آن پهنه‌ها ساختمان‌های عمومی پر اهمیت و خطرزا نباید ساخته شود و باید در درازمدت این ساختمان ها از مناطق پرخطر به مناطق کم خطر منتقل شوند.

وی در عین حال خاطرنشان کرد: سایر نقاطی که پهنه گسل‌های اصلی هم نیستند باید ضوابط آیین‌نامه ۲۸۰۰ را رعایت کنند و به صورت مقایسه، مناطقی که پهنه گسل‌های اصلی نیستند هنگام وقوع زلزله، قطعا آسیب کمتری خواهند دید تا مناطقی که روی پهنه‌های گسل اصلی واقع شده‌اند.

به گفته شکرچی‌زاده، اگر بخواهیم مناطق امن، پناهگاه‌ها و یا مناطقی را پیش‌بینی کنیم که در صورت وقوع زلزله مردم به آن مناطق و محل‌ها بروند قطعا باید خارج از پهنه گسل‌های اصلی باشد. اما این بدان معنا نیست که در مناطقی که پهنه گسل‌های میانی و ضعیف هستند و یا مناطقی که فاقد گسل‌های زلزله هستند در صورت وقوع زلزله، آسیبی نخواهند داشت.

فناوری‌هایی برای مقاوم سازی ساختمان‌ها در برابر زلزله!

ماهنامه دانشمند: زلزله همواره یکی از ویرانگرترین بلایای طبیعی و دغدغه انسان بوده و انسان همیشه در پی اندیشیدن به تمهیداتی برای هر چه کمتر صدمه دیدن است. امروزه وقتی که در معرض نیروهای ناگهانی ناشی از امواج لرزه ای قرار می گیریم، ممکن است حتی ساختمان ها و پل های مدرن نیز به طور کامل سقوط کنند و از بین بروند و مردم حاضر در داخل یا اطراف خود را از بین ببرند. امروزه رشد جمعیت شهری موجب رشد ساختمان سازی و در نهایت تمرکز جمعیت در یک نقطه و بالاتر رفتن آمار سوانح جانی می شود که تمامی این مسائل وجود فناوری های کاربردی برای تسریع مقاوم سازی و تقویت سازه ها را ضروری و حتی اضطراری می کند.

 

 

به تازگی پژوهشگران دانشگاه بریتیش کلمبیای کانادا نوعی سیمان تقویت شده با فیبر و مقاوم در برابر زلزله ساخته اند که در برابر زلزله ترک نمی خورد و از ریزش ساختمان جلوگیری می کند. نحوه استفاده از این ماده بدین شکل است که می توان آن را روی دیوار اسپری کرد. لایه ای از این ماده به ضخامت 10 میلی متر به عنوان پوششی ضد ترک سبب می شود دیوار، لرزه ها را تحمل کرده و در برابر زلزله مقاوم شود و از ریزش آوار جلوگیری کند.

ماده یاد شده در برابر لرزش ها ترک نمی خورد بلکه خم می شود و قابلیت تحمل فشار ناشی از لرزش های زلزله را دارد. محققان در آزمایش های شبیه سازی زلزله از این ماده استفاده کردند و متوجه شدند قابلیت تحمل لرزه هایی تا اندازه 9 تا 9.1 ریشتر را دارد. زلزله ای با چنین قدرتی در سال 2011 در ژاپن اتفاق افتاد و خرابی های زیادی را به بار آورد.

همچنین با توجه به این که صنعت سیمان، نزدیک به 7 درصد از گازهای گلخانه ای جهان را تولید می کند، با جایگزینی این ماده، میزان قابل توجهی از سیمان عادی استفاده شده در ساخت ساختمان کاهش می یابد و در نتیجه ماده جدید، کامپوزیت سیمانی انعطاف پذیر سازگار با محیط زیست نام گرفته است.

 
این ماده حاوی الیاف پلیمری است و برخلاف بتن های سنتی، در اثر فشارهای زیاد زلزله فرو نمی ریزد و خراب نمی شود. این نوع سیمان جدید برخلاف نمونه های معمول به جای فرو ریختن در زمان اعمال فشار، با انعطاف زیاد خود، تمام نیرو و فشار را می گیرد. این سیمان برای نخستین بار در بخشی از دیوار یک مدرسه ابتدایی در ونکوور به کار رفت و قرار است ساختمان های مناطق شمالی هند هم به این روش مقاوم سازی شوند؛ مناطقی که بازسازی و نوسازی در آنها امکان پذیر نیست.

 

 

پروفسور نمی بانتیا، مدیر نظارتی این پروژه از استقبال بازار هند از این فناوری خبر داد و گفت به زودی از شرکت های بزرگ کانادایی برای توسعه و تجاری سازی آن بهره خواهند برد. وی همچنین افزوده است که این پروژه نه تنها نوآورانه که اقتصادی هم هست و سعی در تسریع در ورود به بازارهای جهانی را دارند.

اکنون می توان گفت علاوه بر تمام راه های تولید ساختمان های ضد زلزله، فناوری های تازه ای برای مقاوم سازی ساختمان های قبلی نیز فراهم شده است. با توجه به انبوه سازی های شهری، این روش چندین مزیت دارد از جمله، به صرفه بودن از نظر مالی و البته از لحاظ زمانی چرا که در سریع ترین زمان ممکن می توان ساختمان های قدیمی را ایمن سازی کرد.

علاوه بر سیمان تقویت شده با فیبر که شاید اتفاق مهمی در مقاوم سازی سازه ها باشد، معماران و مهندسان همواره به فکر طراحی و ارائه فناوری های هوشمندانه ای برای برطرف کردن نگرانی آوار شدن و فروریختن خانه ها، آپارتمان ها و آسمانخراش ها در برابر زلزله بوده اند. در ادامه با 7 فناوری تازه برای مقاوم سازی سازه ها پرداخته ایم که از پس امتحان در برابر زلزله سربلند بیرون آمده اند. توجه و استفاده از این فناوری ها می تواند تا حد بسیاری تاثیر زلزله را کاهش دهد.

فونداسیون شناور: خانه روی هوا

مهندسان و لرزه شناسان سال های زیادی در جستجوی یک سیستم برای مقاومت در برابر زلزله بودند که در نهایت به یک سیستم تحت عنوان فونداسیون شناور رسیده اند. این سیستم از نوع فونداسیون های عمقی است و معمولا در مناطقی که خاک های سست و ضعیفی دارد، اجرا می شود ولی حالا با توجه به چنین ایده ای این طرح را ارائه کردند.

شناسایی ۲۱ هزار و ۶۹۶ ساختمان ناایمن در پایتخت !

مدیرکل معماری و ساختمان شهرداری تهران از شناسایی ۲۱ هزار و ۶۹۶ ساختمان ناایمن در پایتخت خبر داد.

به گزارش خبرگزاری مهر ،سید حمید موسوی ضمن اعلام این مطلب با اشاره به همکاری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران با سازمان آتش‌نشانی برای یکپارچه‌سازی آمار ساختمان‌های ناایمن در پایتخت گفت: براساس آخرین آمار سازمان آتش‌نشانی از مجموع ۲۱ هزار و ۶۹۶ ساختمان پرخطر، میان خطر و کم‌خطر در پایتخت، ۶ هزار و ۸۵۰ ساختمان پرخطر محسوب می‌شوند.

 ساختمان های ناایمن که در دهه های اخیر بلای جان تهران شده اند و به دلایل مختلف همچون آتش سوزی، گودبرداری غیراصولی و حتی باد و طوفان بر سر مردم آوار می شوند، از جمله دغدغه هایی است که تاکنون چاره مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده است. سرعت بالای ساخت و ساز در این شهر و چگونگی کنترل و نظارت بر آن ها در کنار بی توجهی به ساختمان های قدیمی که قدمت برخی از آن ها بیشتر از قوانین شهرسازی است به این نگرانی ها دامن زده است، تا آن جا که معاون پیشگیری سازمان آتش نشانی از وجود ۵ هزار ساختمان ناایمن دولتی در پایتخت خبر می دهد و آمار بیمارستان های ناایمن را ۸۰ درصد از کل بیمارستان های تهران اعلام می کند.

به این موارد باید گفته های علی اعطا، سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران مبنی بر فقدان اطلاعات کافی در خصوص ۲۳۰ برج پایتخت را اضافه کرد.  ناامنی ساختمان های تهران موجب شد مدیریت شهری سال گذشته به مالکان شش هزار و ۷۸۰ ساختمان در مناطق ۲۲ گانه به طور رسمی تذکر دهد تا نسبت به رفع موارد خطرآفرین ساختمان های خود اقدام کنند. براساس آمارهای موجود، بیشترین تذکرها به ترتیب مربوط به مناطق  ۱۵،۱۲،  ۱۴  و ۲۰ است و منطقه ۴ نیز تاکنون کم ترین میزان تذکر را از سوی مدیران شهری دریافت کرده است.   

در همین رابطه، مدیر کل معماری و ساختمان شهرداری تهران با اشاره به آخرین وضعیت ساختمان های پرخطر در مناطق بر اساس گزارش سازمان آتش نشانی گفت: بنابر آخرین آمارها، منطقه ۱۲ با دو هزار و ۸۶۰ مورد بیشترین آمار ساختمان پرخطر را به خود اختصاص داده است. پس از آن، منطقه ۴ با ۷۷۰ مورد، منطقه ۱۸ با ۶۶۴ مورد و منطقه ۲۰ با ۵۰۲ مورد به ترتیب شاهد حضور بیشترین ساختمان پرخطر در تهران هستند.

موسوی تعداد ساختمان‌های میان خطر را نیز هفت هزار و ۵۳۷ مورد اعلام و عنوان کرد: به این تعداد باید آمار هفت هزار و ۳۰۹ ساختمان کم‌خطر را اضافه کرد.

وی در پاسخ به این سوال که معیار تمیز میان ساختمان های پرخطر، میان خطر و کم خطر چیست، گفت: معیارهای آتش‌نشانی تعیین‌کننده سطح ناامنی ساختمان‌ها محسوب می‌شود و بر اساس معیارهای حریق، اگر ساختمانی ملزم به داشتن پله فرار یا سیستم اعلام حریق باشد، اما این امکانات در آن دیده نشده باشد، در زمره ساختمان‌های پرخطر قرار می‌گیرند.  فقدان سایر اصول ایمنی نیز ساختمان ها را در لیست ساختمان های میان خطر و کم خطر قرار می دهد.

بنیاد مستضعفان طبق قوانین شهری پلاسکو را می سازد/ کسبه پلاسکو سرگردان بین شورا، بنیاد و میراث فرهنگی !

ساختمان پلاسکو از زمانی که به روی زمین فروریخت؛ دستخوش التهابات و کشمکش های زیادی بین سازمان های متولی بود. از عملیات اطفای حریق این ساختمان در همان ساعات اولیه آتش سوزی تا عملیات آوار برداری، رسیدگی به مشکلات کسبه پلاسکو و در نهایت ساخت دوباره این ساختمان قدیمی در طول یک سال اخیر خبرهای زیادی در صدر اخبار حوزه شهری رسانه ها و مطبوعات قرار گرفت.

به گزارش تیتر شهر: اواخر سال گذشته بود که بنیاد مستضعفان تصمیم گرفت تا دوباره پلاسکوی دیگری را در زمین خالی این ساختمان قدیمی بنا کند. طرح اولیه بنیاد این بود که برای حضور دوباره تمامی کسبه 4000 متر زمین به نام پارکینگ اکبری که در کنار مجموعه تاریخی ژاندارک در پشت ساختمان پلاسکو را برای تامین 1200 واحد تجاری خریداری و در طراحی اولیه ساختمان برای ساخت یک مجموعه تجاری متصل به ساختمان اصلی در نظر بگیرد.

اما این اقدام بنیاد مستضعفان با مخالفت هایی از سوی حافظات میراث فرهمی، اعضای شورای شهر و سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت.

به همین دلیل طبق پیش مجوزی که معاون وقت شهرسازی و معماری شهرداری تهران به مالک این زمین داده بود، مقرر شد تا ساختمان جدید پلاسکو به مانند ساختمان قبلی در ارتفاع ساخته شود.
طبق طرحی که بنیاد به معاونت شهرسازی و معماری و کمیسیون ماده 5 ارائه داده بود، قرار بود تا 5 طبقه از پاساژ پلاسکو که از حادثه آتش سوزی جان سالم به در برده بود تخریب شود و یک بار دیگر این ساختمان از ابتدا ساخته شود.

اما اعتراض کسبه این بخش و همراهی اعضای شورای شهر مبنی بر اینکه باید این بخش از ساختمان پلاسکو حفظ و تخریبی انجام نشود؛ پیشنهاد شورای شهر این بود که این بخش از ساختمان نیز حفظ شود. به همین دلیل بود که مراسم کلنگ زنی پلاسکو که قرار بود همزمان با سالروز حادثه اتش سوزی انجام شود، به وقت دیگری موکول شد.

هر چند رئیس سازمان بنیاد مستضعفان در مصاحبه های خبری خود اعلام کرده بود که طرح نهایی این ساختمان در جریان یک مسابقه بین طراحان و معماران مطرح استخراج شده است و طرحی نیست که تنها منافع مالی و تجاری در آن به نفع مالک در نظر گرفته شود؛ اما برخی حتی به برگزاری این مسابقه نیز ایراداتی را گرفته بودند.

با پادرمیانی استاندار تهران بود که یک بار دیگر ساخت پلاسکو به سر زبان ها افتاد. اواسط خردادماه بود که محمد حسین مقیمی در یک گفت و گو ی خبری اعلام کرد که باید مراسم کلنگ زنی و ساخت این ساختمان برای بیرون امدن کسبه ان از بلتکلیفی هر چه زودتر برگزار شود.

ورود استانداری تهران به حل معضل ساخت پلاسکو

اما این خبر استاندار تهران یک بار دیگرز با واکنش اعضای شورای شهر تهران روبه رو شد. به گونه ای که سخنگوی شورای شهر تهران در اعتراض به انجام این اقدام در تذکر خود در صحن علنی شورای شهر تهران یادآور شده بود: در روز عید فطر کلنگ آغاز عملیات اجرایی پلاسکو زده شد اما این اتفاق تعجب آور بود چرا که نه جواز آن صادر شده و نه نقشه مصوب دارد و حتی درخواستی از سوی مالک برای تشکیل پرونده در کمیسیون ماده پنج نیز داده نشده است. وجود ساختمان شمالی، سرانجام پارکینگ اکبر و ... از جمله ابهاماتی است که باید برطرف شود و احتمالا به نظر می‌رسد با اطلاع شهرداری یک چنین اتفاقی صورت گرفته است.

به اعتقاد علی اعطا؛ برگزاری مراسم کلنگ زنی بر خلاف ماده 100 قانون شهرداری‌هاست چرا که انجام هر گونه عملیات اجرایی بعد از گرفتن پروانه باید انجام شود. به همین دلیل  هر چه سریعتر شهرداری باید سیر قانونی ساخت و ساز این ساختمان را آغاز کند و متاسفانه شهرداری در دوره جدید صرفا یک جلسه کمیسیون ماده 5 را تشکیل داده است.

اما در مقابل نمایندگان مجلس نیز در جهت حمایت از کسبه بلاتکلیف ساختمان پلاسکو با انتقاد از شهرداری تهران و بنیاد مستضعفان خواستار این موضوع شده بودند که بخش خصوصی کار ساخت این ساختمان را به دست بگیرد.

به گفته کیان پور، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس، استفاده از توان بخش خصوصی سرعت بیشتری به ساخت پلاسکو می دهد.

بنیاد مجوز تجهیز کارگاه را دارد

اما با پیگیری های خبرنگار تیتر شهر با مسئولان بنیاد مستضعفان مشخص شد که برگزاری مراسم کلنگ زنی در روز عید سعید فطر  با حضور سعیدی کیا رئیس این سازمان طبق پیش مجوز پروانه ساختی که در زمان معاونت مهدی حجت به این سازمان انجام شده است.

به گفته یکی از مدیران این سازمان درست است که به صورت نمادین کلنگ ساخت دوباره این ساختمان خاطره انگیز به زمین زده شد اما طبق مجوز شهرداری تهران بنیاد مستضعفان امکان تجهیز کارگاه قبل از انجام هر گونه عملیات عمرانی را دارد.

نکته قابل تامل این است که کسبه پلاسکو از حرکت بنیاد برای ساخت این ساختمان بعد از یک سال و اندی توقف خوشحال هستند و در مرامس کلنگ زنی و تجهیز کارگاه پلاسکو نیز حضور داشتند.

4 پیشنهاد مرکز تحقیقات وزارت شهرسازی به شهردار تهران/ منتظر حادثه نباشید، پیشگیری کنید !

رئیس بخش رانش زمین مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی خطاب به شهردار تهران گفت: جدی نگرفتن اقدامات پیشگیرانه تا مرحله رخداد حادثه از طرف مسئولان صاحب اختیار و عدم تخصیص بودجه یکی از عوامل وقوع سوانح و حوادث غیر قابل جبران است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، علی بیت اللهی رئیس بخش زلزله و رانش زمین و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در نامه‌ای به شهردار تهران برای ارتقای تاب آوری شهر تهران 4 پیشنهاد ارایه کرد.

متن نامه بیت اللهی به شهردار تهران به شرح زیر است:

برنامه‌های مهندس سید محمد علی افشانی برای شهرداری تهران بزرگ اعلام شد. نگاه کلان به برنامه‌های وی نشان از تنوع ماموریت ها و نیز تنوع مشکلات پیش روی است. اینکه در راس برنامه‌های ایشان چه موضوعات مهم دیگر باید می‌بود، خود نکات دیگری دارد که جای آن بحث، اینجا نیست. در حیطه مخاطرات و ایمن ساختن شهر تهران برای شهروندان، می‌توان در یک عبارت کوتاه؛ تاب آور شدن شهر تهران را به عنوان یک تکلیف جدی برای شهرداری تهران متصور شد.

 تاب آورشدن شهر تهران و توجه ویژه به مخاطرات طبیعی و مهمتر از همه، زلزله، فروریزش و فرونشست زمین، موضوعات مربوط به ایمنی ساختمان ها و به ویژه ساختمان های مهم، زیرساخت‌ها و شریان های حیاتی و موارد مهم دیگر، مورد توجه قرار گرفته، به عنوان یک فرد مرتبط و درد آشنا با این مقوله ها، بسیار قدردان و متشکر هستیم.

با هدف به اشتراک گذاری تجربیاتی حاصل از سال های کار پژوهشی بر روی موضوع عمده کاهش ریسک و ارتقاء تاب آوری شهری، و با رویکرد اجرائی، عناوین اولویت داری که از نظر اینجانب، به عنوان اصلی ترین چالش های تاب آور شدن کلانشهر تهران هستند ارایه می شود  که امید است مورد توجه شهردار خوشفکر جدید تهران قرار گیرد.

-  چالش مدیریتی

برای ارتقاء تاب آوری تهران در برابر مخاطرات اعم از طبیعی و انسان ساخت، مدیران شهری مسئول و تصمیم گیر و دارای اختیار، باید عمیقا ابعاد و دامنه خطر و تهدیدی که متوجه کلانشهر تهران و ساکنین آن است را لمس کرده باشند. تجربه ما نشان داده که در این زمینه رفتار مدیریتی ما نوسانی و وابسته به رخداد حوادث است، حوادثی مانند فروریزش شهران، آتش سوزی پلاسکو، زلزله های رخ داده در حاشیه شهر تهران، به طور موقت و پریودیک و نیز اغراق آمیز تمام  نگاه ها را بسوی مقوله کاهش ریسک و ارتقاء تاب آوری شهر تهران، جلب کرده و پس از چندی، به طور کل موضوع فراموش می شود، گویی که حادثه ای رخ نداده است.

 پیشنهاد می شود ضمن تکمیل و تدوین و بازنگری برنامه های کارشناسانه و فنی و مهندسی ارتقاء تاب آوری، شهردار محترم تهران، مدیران جدی با نگاه استراتژیک و آینده نگر را در این راستا به کار گیرد. تجربه ما و دریافت های ما از رفتار مدیران، نشان داده که کشور ما از این نظر به شدت لطمه خورده و اینکه کار مستمر و جامع با رویکرد مدیریتی و حمایتی مسئولین را در این زمینه شاهد نبوده ایم دقیقا منبعث از این چالش عمده مدیریتی و رفتار نوسانی مدیریتی در موضوع تاب آور شدن شهر تهران در برابر مخاطرات است.

-  تخصیص اعتبار

چالش مهم و کاملا ملموس دیگری که تجربه بزرگ و ناراحت کننده تمامی آنهایی که در زمینه کاهش ریسک و افزایش تاب آوری در سطح ملی و یا در حوزه استانی و کلانشهرها کار می کنند، است، جدی نگرفتن اقدامات پیشگیرانه تا مرحله رخداد حادثه از طرف مسئولان صاحب اختیار و عدم تخصیص بودجه برای این قبیل از اقدامات است.

10 عامل "تاب‌آوری شهری" چیست؟ تهران به عنوان "شهری تاب‌آور" طراحی نشده است !

مدیرگروه سوانح و بازسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی با تشریح عواملی که برای ایجاد شهر تاب‌آور باید مد نظر قرار گیرد، درباره وضعیت تاب‌آوری تهران گفت: در تهران کارهایی از سوی شهرداری انجام می‌شود که هم امیدوار کننده است و هم ناامید کننده.

علیرضا فلاحی در گفت‌وگو با ایسنا، در توضیح مفهوم تاب آوری و استفاده از آن در حوزه شهری اظهار کرد: واژه تاب آوری واژه جدیدی نیست و پیش از این بیشتر بر مسائل محیط زیستی نظارت دارد. چند وقتی است که از واژه تاب آوری در حوزه شهری هم استفاده می‌شود. واژه‌ای که در خود ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و زیست محیطی و تا حدودی کالبدی را جای داده است. در حوزه شهری پیش از این با بحث آسیب‌پذیری برابر مخاطرات مواجه بودیم؛ اما این واژه بیشتر شامل بحث‌های فیزیکی و کالبدی می‌شود؛ در حالی که تاب‌آوری مفاهیم ماهوی را نیز در خود جای داده است.

مدیر گروه سوانح و بازسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی در ادامه عنوان کرد: باید به این نکته توجه داشته باشیم که شهر، فقط از بناها و زیر ساخت‌ها تشکیل نشده است. در واقع باید بدانیم اگر مخاطره‌ای در یک شهر اتفاق می‌افتد این مخاطره به بخش‌های مختلفی آسیب می‌زند که یکی از این بخشها کالبدی است. در واقع اگر این بخشها را بخواهیم دسته بندی کنیم ابتدا بناها و پس از آن زیر ساختها قرار می‌گیرند.

وی ادامه داد: در کنار آن بحث‌های اقتصادی، امور اداری – سیاسی، روان شناختی، فرهنگی، اجتماعی و محیط زیست از بخشهای دیگر هستند که در یک مخاطره آسیب می‌بینند و به نوعی میتوان گفت که حتی این آسیبپذیری در دو وجه ایجاد می‌شود؛ یکی در وجه مادی که قابل مشاهده است وجه دیگر آن خسارات معنوی است. به عنوان مثال اگر در یک جنگل آتش سوزی رخ دهد، تبعات دیگری هم ممکن است داشته باشد مانند آلودگی منطقه‌، از بین رفتن منابع طبیعی و حتی به دنبال آن می‌توان شاهد مهاجرت مردمی بود که معیشت آنها در جنگل استوار بوده است و اتفاقات دیگری که ممکن است رخ بدهد. 

فلاحی با اشاره به لزوم توجه به تاب‌آوری در شهرسازی گفت: در زمینه شهرسازی باید به سویی پیش برویم که مجتمع های زیستی ما در برابر حوادث طبیعی و انسان ساخت آسیب کمتری ببیند. هر چه به این سمت پیش برویم، می‌گوییم که آن جامعه تاب‌آور است.

شناسایی مجاری و منافذی که می‌تواند شهر را آسیب پذیر کند  و از تاب‌آوری بیندازد

وی در مورد این که چطور در کلان شهرها می شود به سمت تاب آور شدن حرکت کرد؟ اظهار کرد: ما باید به سمتی پیش برویم که مجاری و منافذی که می‌تواند شهر را آسیب پذیر کند  و از تاب‌آوری بیندازد را شناسایی کنیم تا در برابر حوادث کمترین وقفه در روند فعالیت‌هایمان پیش بیاید. طبیعتا این فعالیت‌ها می تواند جنبه مادی و معنوی داشته باشد. 

فلاحی افزود: اگر بخواهیم شهر را ساده تعریف کنیم شامل سه بخش انسان، فعالیت و بنا است و در واقع انسان‌ها در بناها فعالیت هایی را انجام می دهند که در بعد اجتماعی و فردی است و باید برای این ترکیب تدابیری اتخاذ شود تا در اثر مخاطرات حداقل آسیب را ببیند و اگر هم آسیبی به وجود آمد به بهترین شکل، خود را ترمیم کند.

مخاطرات مختلف تاب‌آوری‌های متفاوتی را می‌طلبد

مدیر گروه سوانح و بازسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه مخاطرات مختلف تاب‌آوری‌های متفاوتی را می‌طلبد، گفت: هر کدام از مخاطرات خصوصیات مختص به خود را دارد به عنوان مثال زمین لرزه باعث لرزش زیر و روی زمین می شود که خسارات مختص به خود را دارد. سیل و آب گرفتگی و طوفان هم همین طور هستند. بنابراین ابتدا باید به شناخت این سوانح بپردازیم.

 بازسازی پس از سانحه و نقش آن در کاهش آسیب پذیری شهرها چه رشته‌ای است؟

وی با اشاره به رشته بازسازی پس از سانحه و نقش آن در کاهش آسیب پذیری شهرها، گفت: بر خلاف ظاهر نام رشته ، در این بخش سعی بر این است که پیش از بروز سانحه، کارهایی انجام شود که هنگام بازسازی هزینه کمتری ایجاد شود و آن تاب‌آور کردن مجتمع زیستی است. بنابراین ما در آغاز باید اقدام به شناسایی مخاطرات کنیم و بر اساس آن فرم شهر و فعالیت‌های انسان را بر اساس هر کدام انعطاف‌پذیر کنیم. گاهی راه حل های هر کدام از مخاطرات می‌تواند با سایر مخاطرات متضاد باشد و این یکی از مسائلی است که کار را به خصوص در کلان‌شهرها پیچیده می‌کند.

امن‌ترین مکان تهران، هنگام بروز حوادث!

رئیس شورای شهر از لزوم افزایش تاب آوری شهر تهران در برابر بروز حوادث و سوانح خبر داد.

خبرگزاری ایسنا: رئیس شورای شهر از لزوم افزایش تاب آوری شهر تهران در برابر بروز حوادث و سوانح خبر داد.

محسن هاشمی درباره میزان تاب آوری کلانشهر تهران و آمادگی مقابله با حوادث در این شهر با بیان اینکه بطور کلی می توان گفت شهر تهران در مقایسه با کلان شهرهای مدرن جهان در برابر حوادث طبیعی و سوانح تاب آوری کافی ندارد، گفت: بافت فرسوده‌ای که در مناطق مرکزی و جنوبی شهر وسعت بیشتری دارد، شاخص تاب آوری شهر را کاهش داده است.

وی با بیان اینکه شبکه‌های آب، گاز ، برق و فاضلاب نیز در بخشی از شهر مقاومت لازم را در برابر سوانح وحوادث ندارند، افزود: به نظر می‌رسد در این شرایط با توجه به وقوع زمین لرزه‌های نسبتا خفیف در سال گذشته و افزایش خطر بروز زلزله، بایست در رابطه با بهبود شاخص تاب آوری تهران اقدامات جدی صورت پذیرد.

اولویت‌های تهران در تاب آوری

لزوم پیش بینی رفتار گسل‌ها

هاشمی در مورد اولویت های تهران برای تاب آوری گفت: بهسازی شبکه های نیرو رسانی اعم از پل‌ها و راه‌ها، تامین زیرساخت‌های امدادی ومدیریت بحران در کنار تسریع در نوسازی بافتهای فرسوده از اقداماتی است که باید همزمان با بهبود سیستم هشدار وشناسایی گسل‌ها و پیش بینی رفتار آنها پیگیری شود.

وی افزود: براساس مطالعات صورت گرفته، پل ها ومعابری که تاب آوری کافی نداشته اند ، شناسایی و مقاوم سازی آنها در دست اجرا می باشد، بطور کلی ما نمی توانیم پروژه ها و اماکن را به تاب آور و غیرتاب آور تقسیم کنیم و بی توجه باشیم، بلکه باید تاب آوری آنها را بهبود ببخشیم.

مدیریت واحد بحران در انتظار نظر رئیس جمهور و رئیس مجلس

وی با انتقاد از تعدد مدیریت در شهر تهران به خصوص زمان بحران گفت: طبیعتا مساله فقدان مدیریت یکپارچه شهری، در حوزه، مدیریت بحران نیز بروز پیدا می کند چراکه تعدد دستگاه‌های تصمیم گیرنده سرعت و کارآیی عملکرد که مهمترین عامل در هنگام وقوع بحران است را کاهش می‌دهد، به همین دلیل با اتکا به روابط خوب مدیریت شهری، دولت و مجلس، ما این موضوع را به اطلاع رئیس جمهور و رییس مجلس شورای اسلامی رسانده و پیگیری خواهیم کرد و منتظر تصمیمات سران قوا و مدیران ارشد کشور در این رابطه هستیم.

وی در پاسخ به این سوال که به چه میزان زیرساختهای شهری تهران، تاب تحمل حوادث مختلف را دارد؟ افزود: دقت داشته باشید که بخشی از زیرساخت‌های شهر که در دهه اخیر ایجاد شده‌اند طبیعتا از فن آوری بالاتری برخوردارند؛ اما در بخش‌های زیرساخت‌ها به خصوص در حوزه نیرو رسانی فرسوده هستند و در سوانح آسیب پذیری بالایی دارند.

هاشمی در مورد اینکه خطوط مترو، از نظر ایمنی به چه میزان تاب آور است با بیان اینکه اصولا فرض بر این است که زلزله روی سطح زمین عمل می کند و سازه های زیرزمینی مترو هنگام زلزله امن تلقی می شوند، گفت: در برابر تهدیدات نظامی نیز مترو امنیت بهتری نسبت به سایر ابنیه شهری دارد، اما در هنگام سیل و حریق‌ها ممکن است در مترو بدلیل عدم تکمیل تجهیزات خطوط مشکلاتی بوجود آید.

مترو،امن ترین مکان در هنگام سوانح طبیعی وغیرطبیعی

رئیس شورای شهر تهران در مورد میزان ایمنی خطوط جدید که با عجله ساخته شده‌اند اظهار کرد: دقت داشته باشید که خطوط جدید با عجله ساخته نشده اند، بخشهایی از آن در دوره مسئولیت بنده در مترو، یعنی قبل از سال 1390 آغاز شد و براساس پروتکل های خاص و جهانی ساخته شده اما آنچه که مورد انتقاد قرار گرفت، افتتاح زود هنگام وقبل از تکمیل خطوط شش و هفت مترو بود که کارشناسان اعتقاد داشتند که بخشی هایی از خط مانند هواکش ها، مراکز نیرو و تجهیزات تکمیل نشده است و بر همین اساس بهره برداری از این خطوط متوقف شد و در حال تکمیل است، اگر خطوط مترو براساس استاندارد و برنامه اولیه تکمیل و تجهیز شود یکی از امن ترین اماکن هنگام سوانح طبیعی وغیرطبیعی خواهد بود.

هاشمی در پاسخ به این سوال که چرا تاکنون خطوط مترو برای بحران آماده نشده است گفت: قطعا باید با شتاب بیشتری این کار را انجام بدهیم اما دقت داشته باشید که پروژه مترو تکمیل نشده و باوجود آنکه در پایان سال گذشته بخشی از اعتبارات مترو تخصیص داده شد، اما هم مبلغ تخصیص داده شده کافی و پاسخگوی بدهی ها ونیازها نبود و هم مدیریت خوبی در پرداخت آن صورت نگرفت تا این تزریق مالی به شتاب گرفتن روند تکمیل پروژه‌ها منجر شود و باید روند تامین منابع و تجهیزات مترو با سرعت بیشتری دنبال شود.

تهران و مشهد دارای بیشترین ساختمان های مسکونی بدون اسکلت در کشور!

شهر مشهد با دارا بودن حدود 390 هزار واحد مسکونی بدون اسکلت ،دارای بیشترین ساختمان های مسکونی بدون اسکلت در کشور است.شهرهای تهران،شیراز،اصفهان و قم نیز در رده های بعدی قرار دارند.

به گزارش تیتر شهر ،علی بیت اللهی رییس بخش زلزله شناسی وزرات راه و شهرسازی گفت: شهر مشهد با دارا بودن حدود 390 هزار واحد مسکونی بدون اسکلت ،دارای بیشترین ساختمان های مسکونی بدون اسکلت در کشور است.شهرهای تهران،شیراز،اصفهان و قم نیز در رده های بعدی قرار دارند.

به گفته وی شهرهای اهواز، کرمانشاه، یزد، ارومیه ، تبریز وکرمان نیز دارای تعداد قابل توجهی واحدهای مسکونی بدون اسکلت هستند.پرواضح است که در صورت رخداد زلزله ،واحدهای مسکونی بدون اسکلت اسیب بیشتری می بینند.نکته قابل توجه این است که وجود واحدهای مسکونی بدون اسکلت در مناطق با خطر لزره ای بالا،احتمال آسیب دیدگی را نیز افزایش می دهد.در واقع دراین ساختمان ها تخریب معمولا با فروریزش همراه می شود که تلفات جانی بیشتری نیز به دنبال خواهد داشت.

بر این اساس تعداد کل ساختمان‌های تهران (منظور واحد‌های مسکونی که مرکز آمار ایران در سرشماری مسکن به آنها استناد می‌کند، نیست) حدود یک میلیون و 200هزار دستگاه است که حدود نصف این تعداد ساختمان‌های اسکلت‌دار (فولادی یا بتنی) و نصف دیگر ساختمان‌های بنایی، نیمه اسکلتی و مواردی از این قبیل است که در برابر زلزله مقاومت لازم را نخواهند داشت.

همچنین مناطق 4(نارمک، تهرانپارس و... در شرق و شمال شرق تهران) و18(یافت آباد، آذری و... در جنوب غرب) و 20(ری و... در جنوب تهران) از نظر تعداد ساختمان دارای بیشترین تعداد هستند. از نظر تعداد ساختمان‌های بدون اسکلت مناطق 4و 16(حوالی ایستگاه راه‌آهن، جنوب تهران) و 20تعداد بیشتری از ساختمان‌های بدون اسکلت را دارا هستند.

براساس تراکم ساختمان‌ها نیز باید گفت که مناطق 10و 17و 18دارای بالاترین تراکم ساختمانی در سطح شهر تهران بوده و مناطق 10، 17، 12، 16، 11، 14، 8، 20و 18نسبت به سایر مناطق دارای تراکم بیشتر ساختمان‌های آسیب‌پذیر هستند که در این میان مناطق 10و 17دارای وضعیت نامطلوب‌تری هستند. علاوه بر ساختمان‌ها، جمعیت کل در مناطق شهری تهران نیز به‌عنوان یکی از عناصر مهم در معرض خطر بسیار مهم است.

وضعیت بحرانی ایمنی بازار تهران نگران کننده است !

لبته بعد از حادثه پلاسکو توجه مسوولان به ایمنی ساختمان های شهر و نیز بازار تهران افزایش یافته است و در این راستا اقدام های خوبی انجام شده که یکی از آن ها شناسایی ساختمان های ناایمن و ارسال اخطار به آن هاست.اما باید درنظر داشت در محدوده ای که تعداد بسیار زیادی واحد تجاری تقریبا در تمام صنوف مشغول فعالیت اند و روزانه هزاران نفر به این مرکز تردد می کنند، انجام کارهای مربوط به نوسازی و ایمنی روند کندتری دارد.

به گزارش تیتر شهر، استاندار تهران بر لزوم ایمن‌سازی ٢٥ هزار انشعاب برق نا ایمن در بازار بزرگ تهران تاکید کرد. این منطقه به دلیل بافت خاص و دارا بودن شرایط ویژه از اهمیت خاصی برخوردار است. بازار نه تنها قلب پایتخت بلکه قطب اقتصادی کشور نیز محسوب می شود واین موضوع اهمیت آن را دو چندان می کند. علاوه بر این بازار تهران یادگاری از دوره های صفویه، زندیه و قاجار است و جزو آثار باستانی تاریخی و فرهنگی به شمار می رود و به همین دلیل ایمنی آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

به دلیل وجود معابر و تنگ و باریک ، تعدد فراوان مغازه ها و بافت فرسوده می توان گفت بازار تهران اکنون در شرایط بحرانی به سر می برد و به شدت نیازمند رسیدگی و نوسازی است. در صورت بروز حادثه ای مانند زلزله شاهد فاجعه ای ناگوار در قلب تهران خواهیم بود.

روند کند نوسازی در بازار تهران

البته بعد از حادثه پلاسکو توجه مسوولان به ایمنی ساختمان های شهر و نیز بازار تهران افزایش یافته است و در این راستا اقدام های خوبی انجام شده که یکی از آن ها شناسایی ساختمان های ناایمن و ارسال اخطار به آن هاست.اما باید درنظر داشت در محدوده ای که تعداد بسیار زیادی واحد تجاری تقریبا در تمام صنوف مشغول فعالیت اند و روزانه هزاران نفر به این مرکز تردد می کنند، انجام کارهای مربوط به نوسازی و ایمنی روند کندتری دارد.

ایمن سازی انشعاب های فرسوده برق

یکی از موارد نا ایمنی بازار تهران به انشعاب های قدیمی برق بر می گردد. بازار تهران ۵۱ هزار انشعاب برق دارد، که از این میزان ۲۵ هزار انشعاب ایمنی کافی را نداشته و فرسوده است و حدود ۷۰۰۰ انشعاب در شرایط اضطرار فرسودگی قرار داشته و باید هرچه سریع تر برای ایمن سازی آن اقدام کرد.

به همین منظور سال گذشته فرصتی سه ماهه به شرکت توزیع برق تهران داده شد تا از طریق اخطار به مشترکان، مشکلات شبکه برق ٢٥ هزار واحد مرتفع شود.ظاهرا این فرصت سه ماهه کارساز نبود که روز گذشته استاندار تهران بر لزوم ایمن سازی 25 هزار انشعاب برق ناایمن در این منطقه تاکید کرد و گفت: بازار تهران پر از اجناس اشتعال‌زا است و باید ایمنی کامل در انشعاب برق بازار برقرار شود یکی از اقدامات مهم در بازار تهران ایمن‌سازی شبکه برق آن است.

به گفته نماینده شرکت توزیع برق تهران هزینه اصلاح شبکه برق هر مشترک در بازار تهران با تجمیع کنتورهای، برق مبلغ ١.٥ تا دو میلیون تومان است و نیاز به همراهی کسبه بازار برای تأمین ایمنی انشعابات است.

شناسایی نقاط نا ایمن بازار تهران

همچنین به گفته شهردار منطقه 12 تهران ، 993 نقطه نا ایمن در بازار تهران شناسایی شده است. وی همچنین از تشکیل کمیته تخصصی ایمنی برای بازار تهران خبر داد و گفت در این کمیته تخصصی معاون دادستان تهران، شهردار و قائم مقام منطقه ۱۲، نمایندگان سازمان‌های آتش نشانی و مدیریت بحران، اوقاف، میراث فرهنگی، اتاق اصناف و مدیران شرکتهای خدمت رسان شامل آب و برق و... حضور دارند.

ساختمان های مهم پایتخت به سیستم مرکزی آتش نشانی متصل می شوند

تهران-ایرنا- مدیرکل معماری و ساختمان شهرداری تهران از اجرای طرح مشترک با سازمان آتش نشانی برای مانیتورینگ برخی از ساختمان ها خبر داد و گفت: براساس این طرح قرار است برخی از ساختمان های بلندمرتبه و ساختمان های مهم دولتی به سیستم مرکزی آتش‌نشانی وصل و به ‌صورت 24 ساعته مانیتور شوند.

به گزارش روز چهارشنبه مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران، سیدحمید موسوی با بیان اینکه اجرای این طرح موجب می شود در صورت بروز هر گونه حادثه نیروهای آتش نشانی بی درنگ وارد عمل شوند، اظهار داشت: طرح مانیتورینگ با انجام مطالعات لازم هم اکنون در مرحله برآورد قیمت سیستم ها و برگزاری مناقصه است.
به گفته وی، اتصال ساختمان های مهم به سیستم مرکزی آتش نشانی و مانیتورینگ شبانه روزی آنها به صورت داوطلبانه انجام می شود و هدف از اجرای طرح آن است که در کنار تهیه ابزار و تجهیزات مورد نیاز سازمان آتش نشانی، از تکنولوژی‌های روز در راستای مدیریت بحران استفاده شود.
موسوی با اشاره به توافق معاونت های شهرسازی و خدمات شهری برای تشکیل کمیته مناطق گفت: دستورالعمل راه اندازی کمیته به مناطق ابلاغ شده و قرار است موضوع ایمنی ساختمان ها در 22 منطقه تهران با حضور نماینده دادستان و کلانتری در کنار نماینده‌های شهرداری بررسی شود.
مدیرکل معماری و ساختمان شهرداری تهران افزود: وظیفه این کمیته در مرحله اول رصد و صدور اخطاریه به متخلفان و در مرحله بعد ورود قضائی به موضوع براساس بند 14 ماده 55 قانون شهرداری‌ها است.
وی همچنین از اعطای اختیارات لازم به مناطق برای افزایش ضریب ایمنی ساختمان‌ها خبر داد و گفت: براساس توافق اداره کل معماری و ساختمان شهرداری تهران با سازمان آتش‌نشانی، قرار است موضوع توسعه شیرهای هیدرانت در محلاتی که خودروها و موتورهای آتش‌نشانی نمی‌توانند به آنها نفوذ کنند به‌ طور جدی پیگیری شود و تجهیزات آتش‌نشانی، متناسب با وضعیت معابر اصلاح شود.
موسوی افزود: نصب «جعبه نقشه عملیاتی حریق» در ساختمان های بلندمرتبه از دیگر تفاهمات معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران با سازمان آتش نشانی است که دستورالعمل اجرایی آن از ابتدای اسفندماه به مناطق ابلاغ و نصب آن به عنوان یکی از شروط صدور پایان کار الزامی شد.
مدیرکل معماری و ساختمان شهرداری تهران زمان اجرای این طرح در ساختمان‌های مهم تجاری، اداری و عمومی را ابتدای سال 97 عنوان کرد و گفت: ساختمان‌های گروه «جیم» و «دال» را موظف کرده‌ایم آخرین نقشه‌های ساخت و وضع موجود ملک اعم از نقشه‌های محاسباتی، معماری، تاسیسات مکانیکی و برقی را در جعبه تعبیه کنند تا در صورت بروز آتش‌سوزی، ماموران آتش‌نشانی اطلاعات اولیه از ساختمان را در اختیار داشته باشند.
براساس این گزارش، ریزش ساختمان پلاسکو در سال 95 در چند ثانیه نشان داد که درد شهرسازی در پایتخت عمیق است، حادثه چهارراه استانبول با تمام خسارت های جانی و مالی که به بار آورد حساسیتی را بین مسئولان برای ایمن سازی بناهای پایتخت به ویژه بناهای بلندمرتبه ایجاد کرد.
در 6 ماه گذشته، بخشی از ساختمان های ناایمن در تهران شناسایی شده و 200 ساختمان های بلندمرتبه اخطاریه دریافت کردند در کنار این موارد، آتش سوزی در ساختمان برق حرارتی وزارت نیرو و ارائه آماری از سوی سازمان آتش نشانی مبنی بر وجود 5 هزار ساختمان دولتی ناایمن مزید بر علت شد تا این بار لزوم ایمن سازی ساختمان مهم دولتی و ادارات در مرکز توجه قرار بگیرد.