معماری باغ ایرانی چیست؟

 

فرهنگ > هنر - همشهری آنلاین - مهدی تهرانی:
باغ ایرانی سه ساختار و طراحی منحصر به فرد دارد: اول در مسیر عبور جوی آب قرار دارد. دوم: محصور است با دیوارهای بلند سوم در داخل باغ عمارت تابستانی و استخر آب قرار دارد.

در واقع این باغ سراهای ایرانی را جهانگردان اروپائی که مشاهده کردند آن را با مشخصه و نام «پرشن گاردن» وصف کردند. باغ ایرانی یا «باغ سرای» به ساختار و طراحی منحصر به فرد آن اشاره دارد. باغ ایرانی با تاریخ پیدایش قنات پیوند دارد اولین باغ‌های ایرانی در مسیر خروجی قنات‌ها شکل گرفته‌است. نمونه این‌گونه باغ‌ها را می‌توان در طبس، یزد، گناباد، و بیرجند و اکثر مناطق کویری دید. یکی از مشخصه‌های باغ ایرانی عبور جوی آب در داخل باغ هست که معمولاً در این باغ سراها در وسط باغ استخر و یک عمارت یا ساختمان تابستانی وجود داشته‌است. بعضی باغ‌ها به صورت چهار باغ بوده و آب را در ۴ مسیر عبور می‌داده‌اند.

باغ ایرانی پاسارگاد را ریشهٔ معماری این باغ‌ها دانسته‌اند. کوروش کبیر شخصاً دستور داده بود که باغ پاسارگاد چگونه ایجاد شود و درخت‌ها نیز به چه شکل کاشته شوند و در واقع هندسی‌سازی باغ و شکل و شمایل آن از دیدگاه کوروش به باغ ایرانی گرفته شده‌است. در دورهٔ ساسانیان نیز باغ‌ها در جلوی کاخ‌ها و معابد شکل گرفتند و این موضوع در دورهٔ اسلامی نیز ادامه یافت.

قدیمی‌ترین سند تصویری که نظم باغ ایرانی را به تصویر می‌کشد به دوره ساسانیان بازمی‌گردد. در نقش برجسته طاق بستان، صحنه شکار خسرو پرویز، طرح باغ-شکار او را در طاق بستان نشان می‌دهد. این نقش برجسته تا حدود زیادی هندسه باغ و عملکرد آن را هویدا می‌کند.

این باغ‌ها عنوان یک ساختار کامل، بیانگر رابطهٔ تنگاتنگ میان بستر فرهنگی و طبیعی است و نشانه‌ای از سازگار نمودن و همسو کردن نیازهای انسان و طبیعت است. در گذشته باغ ایرانی بروز توان نهفتهٔ محیط و ادراک پیچیدگی‌های آن بود. خالق باغ با اتکا به دانش تجربی خود فضایی را ایجاد می‌کرد که باعث بقاء و پویایی بستر طبیعی می‌شد.

• تاریخچه

آغاز ساماندهی باغ را باید در زمان هخامنشیان جستجو نمود. در باغ‌های سلطنتی پاسارگاد (سده ۶ پیش از میلاد) وجود هندسه سازمند و منظم در باغ شاهی (اختصاصی) و در مقیاس کلان در باغ‌های پیرامون کاخ‌ها، تبدیل به الگویی شده‌است که بعدها در دوره ساسانی و پس از اسلام شاهد تکامل آن هستیم.

در نوشته‌های گزنفون آمده‌است که شاه هخامنشی هر جا ساکن می‌شده و به هر جا که می‌رفته، همواره در نظر داشته‌است که در همه جا باغ‌هایی باشد پر از آفریده‌های زیبا، که زمین از می‌روید. این باغ‌ها را پردیس می‌نامند. اگر هوا مانع نباشد، شاه بیشتر اوقات خود را در چنین باغ‌هایی به سر می‌برد.

تحلیل باغ ایرانی و بازنمایی آن در سایر هنرها

در ادامه سلسله نشست‌های علمی تخصصی هنر، معماری و شهرسازی بازنمایی باغ ایرانی در سایر هنرها برگزار می‌شود.

صد و ششمین نشست تخصصی معماری که با همت اندیشکده هرم پی برگزار می‌شود، به موضوع بازنمایی باغ ایران در سایر هنرها اختصاص یافت.

در این نشست که با موضوع و محوریت باغ‌های ایرانی برگزار می‌شود، دکتر آناهید ملک مرزبان، دکتر محمد مهدی محمودی و دکتر مهناز رضایی سخنرانی خواهند داشت.

شایان ذکر است، باغ ایرانی به باغ‌هایی گفته می‌شود که بر پایه معماری و عناصر تشکیل دهنده آن از جمله ساختار هندسی، آب و درختان و کوشک میانی و غیره عمدتاً در فلات ایران و مناطق پیرامونی متأثر از فرهنگ آن رواج داشته‌است.

در ادبیات ایران به باغ ایرانی "باغ سرا"، پردیس یا فردوس، بوستان یا بستان گفته می‌شده است.

باغ ایرانی یا "باغ سرای" به ساختار و طراحی منحصر به فرد چنین مکان‌هایی اشاره دارد. باغ ایرانی با تاریخ پیدایش قنات پیوند دارد. اولین باغ‌های ایرانی در مسیر خروجی قنات‌ها شکل گرفته‌است. نمونه این‌گونه باغ‌ها را می‌توان در طبس، یزد، گناباد، و بیرجند و اکثر مناطق کویری دید. یکی از مشخصه‌های باغ ایرانی عبور جوی آب در داخل باغ هست که معمولاً در این باغ سراها در وسط باغ استخر و یک عمارت یا ساختمان تابستانی وجود داشته‌است. بعضی باغ‌ها به صورت چهار باغ بوده و آب را در ۴ مسیر عبور می‌داده‌اند.

قدیمی‌ترین سند تصویری که نظم باغ ایرانی را به تصویر می‌کشد به دوره ساسانیان مربوط است. در نقش برجسته طاق بستان، صحنه شکار خسرو پرویز، طرح باغ-شکار او را در طاق بستان نشان می‌دهد. این نقش برجسته تا حدود زیادی هندسه باغ و عملکرد آن را هویدا می‌کند.

این باغ‌ها عنوان یک ساختار کامل، بیانگر رابطه تنگاتنگ میان بستر فرهنگی و طبیعی است و نشانه‌ای از سازگار نمودن و همسو کردن نیازهای انسان و طبیعت است.

علاقه‌مندان به حضور در این نشست می‌توانند پنج شنبه 18 مرداد ماه از ساعت 15 الی 18 به سالن اجتماعات مهندسین مشاور هرم پی واقع در کارگر شمالی، کوچه چهارم، پلاک 14 واحد یک مراجعه کنند.

احیای باغات تهران؛ گام دوم بنیاد برای تعامل بیشتر با مدیریت شهری/ تشکیل کمیته مشترک بین بنیاد مستضعفان و شورای شهر؛ اصل مهمی که فراموش شد!

بعد از اعلام همکاری بنیاد مستضعفان و جانبازان با سازمان آتش نشانی با هدف ایمن سازی 28 ساختمان بلند مرتبه و قدیمی ای که تحت مالکیت خود دارد، امروز نیز انتشار خبر آمادگی این سازمان برای تعامل بیشتر با شهرداری تهران بر سر احیای باغات باقیمانده پایتخت نشان می دهد که روش مدیریت شهری اعم از شورا و شهرداری در بیان مشکلات فی مابین با استفاده از فرافکنی های رسانه ای به جای تشکیل کمیته های مشترک کارشناسی از ابتدا کار اشتباهی بوده است.

به گزارش تیترشهر: در طول یک دهه اخیر، تخریب باغات، فروش خانه های قدیمی و تاریخی و یا تخریب آن، از بین رفتن باغات قدیمی و بزرگ شهر تهران، عدم ایمن سازی ساختمان های بلند مرتبه قدیمی و ... از جمله اتهاماتی بود که از سوی مدیران شهری اعم از شورا و شهرداری تهران و یا سایر سازمان های متولی در تهران مانند میراث فرهنگی  برا اعلام عدم همکاری این نهاد برای رفع مشکلات پیش آمده مطرح می شد.

 مدیران شهری در افشاگری هایی که در خصوص املاک تحت پوشش بنیاد می شد، به جای اینکه به دنبال ایجاد راه حلی مشترک برای رفع آن باشد، تنها به حمله های رسانه ای با هدف به زانو در آوردن سازمانی دیگر اکتفا کرده و با موج رسانه ای ایجاد شده تا مدت کوتاهی در صدر خبرها قرار می گرفتند و بعد از ان نیز به جای حل مشکل موضوع و بحران اصلی فراموش می شد.

این در حالی بود که هیچ وقت از شاکیان اتفاقات پیش آمده سوال نمی شد که چرا در کنار موج سواری های رسانه ای شورای شهر به عنوان پارلمان شهری اقدام به تشکیل کمیته های مشترک جهت رفع مشکل و تخلفات پیش آمده نمی کند؟

انتشار دو خبر کوتاه در فاصله دو روز مبنی بر همراهی و همکاری بنیاد مستضعفان با تمام نقدهایی که به عملکرد این نهاد در حوزه شهر تهران وارد است، نشان داد که امکان همکاری مشترک با هدف حفظ هویت تهران وجود دارد اما راه حلی که مدیریت شهری در طول سال های اخیر برای رفع آن پیش گرفته بود، تا اندازه ای اشتباه بود.

در حال حاضر رئیس بنیاد مستضعفان طی ارسال نامه ای به محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران  اعلام کرده اند که حاضر به تعامل و همکاری با شهرداری تهران پیرامون حفظ باغات قدیمی و بزرگ تحت مالکیت خود است.

در بخشی از این نامه آمده است: حفظ و نگهداری منابع طبیعی از جمله باغات که از اصلی ترین سرمایه های ملی محسوب می شود از وظایف تمامی اقشار جامعه، دستگاه ها و سازمان ها از جمله نهادهای انقلابی بوده و این نهاد نیز تلاش و مساعدت خود را جهت حفظ درختان و احیاء فضای سبز در اختیار انجام داده که یک نمونه آن احیاء باغ سیب واقع در مهر شهر کرج است که امروز جزو باغ های نمونه کشور است.

معماری آب‌رسانی در باغ چهل‌ستون توسط محققین دانشگاهی بررسی شد

سیناپرس: باغ‌های ایرانی، همواره از جنبه‌های زیبایی‌شناختی خاص خود و همچنین جنبه‌های نوین مهندسی برخوردار بوده‌اند. محققین کشورمان در پژوهشی که در نشریه جهاد دانشگاهی منتشر کرده‌اند، به بررسی جنبه‌های زیبایی‌شناختی آب‌رسانی به باغ چهل‌ستون پرداخته‌اند.

طراحی باغ ایرانی، یکی از راه­کارهای ورود آب به فضا در معماری ایران بوده است. همان­‌طور که از تعریف باغ برمی­‌آید، آب یکی از چند عنصر اصلی تشکیل‌­دهنده کلیت باغ ایرانی است. بنابراین توجه به چرخش و فرم نمایش آب در فضا کاملاً موردتوجه معمار باغ­‌ساز بوده است.

باغ چهل‌ستون به‌­عنوان نمونه‌­ای شاخص، باغی است که در دوره صفوی در دارالسلطنه اصفهان احداث شد. توجه به چگونگی تأمین آب این باغ و مدیریت آن، به‌­عنوان بخشی از نظام پیچیده مدیریت آب دورة صفویان در پایتخت، حائز اهمیت است. چراکه به‌طورکلی، مدیریت زمانی و حجمی آب­‌ها و همچنین ساختار حکمرانی آب در اصفهان دوره صفوی قابل­‌توجه است.

پژوهشگران کشورمان، در پژوهشی به بررسی بخشی از این نظام، یعنی مدیریت آب در باغ‌­های صفوی و به­‌طور خاص باغ چهل‌ستون پرداخته‌اند. این پژوهش در پی یافتن پاسخی برای این پرسش بوده است که مدیریت و طراحی چرخش آب در باغ چهل‌ستون به چه صورت بوده است؟ درواقع با توجه به تخریب ساختار اصلی آب­‌رسانی به مجموعه سلطنتی، در این پژوهش، چگونگی تأمین آب برای آبیاری این مجموعه عظیم و همچنین حضور زیبایی­‌شناسانه آب در ساختار باغ مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

این پژوهش از نوع پژوهش‌­های تاریخی بوده و هدف آن نیز، توسعه‌­ای عنوان شده است. در این تحقیق، برای جمع‌آوری داده‌های موردنیاز، از بررسی میدانی به همراه مطالعات اسنادی (کتابخانه‌­ای و اینترنتی) استفاده شده است.

در این جهت، ابتدا در یک بررسی مروری به مفهوم باغ ایرانی و نقش آب در آن پرداخته شد. سپس با بررسی میدانی باغ چهل‌ستون، استفاده از اسناد و مدارک تاریخی، بهره‌گیری از گزارش کاوش­های باستان­‌شناسی و استفاده از جدیدترین پژوهش‌­های این حوزه مطالعاتی، معماری شکل­‌گرفته پیرامون آب و ساختار آب­رسانی به این باغ در دوره صفویه بررسی و بازسازی شد.

بر اساس نتایج این مطالعه، در باغ چهل‌ستون به‌­عنوان یکی از نمونه­‌های شاخص باغ‌­سازی ایرانی، از بازی آب­‌های ایستا و جاری با دو هدف کاربردی و زیبایی­‌شناختی بهره گرفته شده است. توجه به تنوع شکل­‌های نمایش آب، در کنار بحث اهمیت کاربردی آن، نشان از توجه بالای صفویان به مباحث زیبایی­‌شناسانه دارد.

دکتر محمد ابراهیم زارعی، دانشیار گروه باستان­‌شناسی دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینای همدان که با همکاری پژوهشگری دیگر به انجام این تحقیق پرداخته‌اند، می‌گویند: «آب­‌های ایستا که آینه‌­ای برای بازتاب رقص نور و سایه هستند در بخش­‌های گوناگون این بنا آرام گرفته‌­اند؛ ازجمله استخرهای بزرگ شرقی و غربی عمارت، دو حوض مرمرین ایوان جلوی عمارت و حوض­های کوچک جبهه­‌های شمالی و جنوبی که نقطه سکونی برای آب در حال حرکت در کانال­‌ها به شمار می­‌روند. همچنین دو حوض جبهه جنوبی که یکی صفوی و دیگری مربوط به دوره قاجار است، و در موقعیتی دورتر از عمارت و در مسیر شاخه آب ورودی به باغ از جبهه جنوبی قرار دارند».

"سیر اندیشه‌ها در تاریخ باغ سازی جهان" منتشر شد

کتاب "سیر اندیشه‌ها در تاریخ باغ سازی جهان" اثر دکتر مهدی حقیقت بین، شیناص برنجی، ساناز علیدوست ماسوله، ندا فارسی آستانه، مائده یزدانی رستم و میترا کریمی منتشر شد.

 هنرآنلاین، کتاب "سیر اندیشه‌ها در تاریخ باغ سازی جهان" توسط انتشارات مهرنوروز در ۱۲۰۰ نسخه منتشر شد.

در مقدمه این کتاب آمده است: اهمیت جایگاه مطالعه تاریخ در پیشرفت و نوآوری، گسترش رشته معماری منظر در دانشگاه‌های مختلف و علاقه دانشجویان این رشته به تاریخ باغ سازی مهم‌ترین دلایل تدوین این کتاب است. نگاه این کتاب به تاریخ باغ سازی، نگاه تاریخ گرایانه صرف نیست. بلکه تلاش شده است تا با نگاه موشکافانه، به بررسی جریان‌ها و تحولات فکری مؤثر در هر دوره تاریخی و تأثیر آن بر منظرسازی و باغ سازی آن دوره پرداخته شود. منظر و منظره پردازی نتیجه کار فردی یا گروهی، توان و خلاقیت معمار یا معماران منظر، در راستای انعکاس تحولات فکری، اندیشه و باورهای فرهنگی زمانه است. از این رو شناخت مبانی نظری مؤثر در شکل گیری سبک‌های مختلف منظرسازی در اعصار مختلف تاریخی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نگاه نگارندگان در این کتاب نقادانه نبوده و بیشتر در جهت معرفی و بسط چگونگی شکل‌گیری الگوها و سبک‌های مختلف منظرسازی در زمان‌های مختلف است.

از مطالعه منابع تاریخی چنین برمی‌آید که باغ‌ها تا قبل از قرن هجدهم خصوصی یا نیمه خصوصی بوده و متعلق به ثروتمندان، سران حکومتی و… بوده‌اند. از اواخر قرن هفدهم و هم‌زمان با انقلاب فرانسه، بسیاری از باغ‌های سلطنتی به روی عموم باز شدند. پس از انقلاب صنعتی و مطرح شدن نیاز مردم به ارتباط بیشتر با طبیعت و افزایش تحرک فیزیکی، شاهد ظهور و تقویت تفرجگاه‌های عمومی درخت‌دار با اولویت ارتباط با طبیعت در شهرهای اروپایی هستیم. از همین زمان است که مکانی عمومی بنام پارک – متفاوت از آنچه در گذشته وجود داشته – در شهر تجسم و معنا پیدا کرد.

به طورکلی انسان متأثر از محیط زیست خود بوده و گاهی بسته به دیدگاه و جهان‌بینی‌اش، ارتباط و تعامل با طبیعت را تجلی ایده‌آل‌ها و در جهت موافق و مناسب باورها و اعتقادات خود می دانسته است. نگاه ارزشی به طبیعت در بسیاری از فرهنگ‌های سنتی موجب گردیده که دنیای ایده‌آل متصور در آن جهان بینی در کالبد باغ مجسم شود.

ارتباط با باورهای مذهبی و دنیای ایده آل متصور شده باعث گردیده که باغ و باغ سازی در عهد سنت و نزد بسیاری از تمدن‌های سنتی، مکان‌های مقدسی به حساب آیند. البته تفرج و تفریح همواره بخشی از فلسفه وجودی باغ‌ها به حساب می‌آمده که بسته به ایدئولوژی سازندگان و نوع نگاه ایشان به طبیعت، در رتبه اول و یا دوم نسبت به جنبه ارزشی و مقدس بودن مکان باغ قرار داشته است. باغ شکارها در ایران و بین‌النهرین و باغ‌های خوش‌گذرانی در قرون وسطی از گونه باغ‌هایی است که صرف تفریح و تفرج احداث می‌شده‌اند.

با شروع عصر رنسانس و ظهور اومانیسم و اهمیت یافتن عقل انسان به عنوان مهم‌ترین ابزار شناختی که با جایگزین شدن عقل به جای ماوراءالطبیعه همراه بود، شاهد درخشش بیشتر هویت کالبدی باغ به عنوان تفرجگاه و نمایش دهنده قدرت و ثروت صاحب و سازنده آن هستیم. بررسی و مطالعه نمونه‌های موجود نشان دهنده تأثیر اندیشه اومانیسم در کالبد، ارتباطات و سلسله مراتب و معانی حاکم بر باغ سازی عصر رنسانس و باروک است. چنین به نظر می‌رسد که باغ سازی منتج از تفکر سنتی را می‌توان تجسم باورهای مذهبی سازندگان به همراه تجربه‌ها و مهارت‌های عملی به دست آمده توسط پیشینیان دانست. حال آنکه باغ سازی و هنر در عصر مدرنیته همواره در جهت کاهش و حتی حذف تکیه بر باورهای مذهبی و گذشته است. تأکید هنر باغ سازی در عصر مدرنیته بر عقل انسان و مهم‌ترین محصول آن یعنی تحولات فکری و فلسفی زمانه است که با مهارت‌های فنی و عملی گذشتگان ترکیب شده است. مدرنیته با ورود به مدرنیسم هرچه بیشتر بر عقل، عملکردگرایی و مصالح جدید و فاصله گرفتن از تزئینات و کهن الگوها تأکید نمود.

باغ‌های ایرانی ثبت شده در یونسکو

باغ ایرانی، باغ‌هایی هستند با معماری خاص، و عناصری از جمله ساختار هندسی، آب و درختان و ساختمان میانی که بیشتر در فلات ایران و مناطق پیرامونی آن ساخته شده اند.

سه ساختار و طراحی منحصر به فرد، باغ ایرانی را از سایر باغ ها متمایز می کند:۱-در مسیر عبور جوی آب قرار دارد. ۱- با دیوارهای بلند محصور است. ۳- عمارت تابستانی و استخر آبدر آن دیده می شود.

۹ باغ از باغ های ایرانی به فهرست میراث جهانی یونسکو راه یافته اند که عبارتند از:پاسارگاد در مرودشت فارس، ارم در شیراز، چهل‌ستون در اصفهان، فین در کاشان، عباس‌آباد، باغ شازده در ماهان کرمان، دولت‌آباد در یزد، پهلوان‌پور در مهریز یزد، اکبریه در بیرجند.

باغ پاسارگاد مرودشت، قدیمی ترین باغ ایرانی است که در استان فارس قرار دارد باغ ایرانی پاسارگاد، باغ شاهی پاسارگاد یا پردیس کوروش، عنوان یکی از بخش‌های مجموعه جهانی پاسارگاد است که از آن با عنوان ریشه معماری باغ‌های ایرانی و الگوی اولیه باغ­ سازی ایرانی یاد می کنند.

باغ ارم شیراز ، شاهکار بهشتی ایران آنچه که باعث شده تا نام این باغ را ارم بگذارند، عمارت و باغی بزرگ است که به فرمان شداد پسر عماد، فرمانروای عربستان جنوبی، به منظور رقابت با بهشت بنا شد. وی با شنیدن وصف بهشت تصمیم گرفت که باغ ها و کاخ هایی را برای شبیه سازی آن بنا کند.

"پل باغ ائل گلی" سوژه مسابقه بین‌المللی طراحی معماری شد

با حمایت شهرداری تبریز فراخوان مسابقه بین‌المللی طراحی معماری پل باغ ائل گلی تبریز منتشر شد.

شهرداری تبریز در راستای برنامه‌های ارتقای کیفیت فضاهای تفریحی، توسعه توریسم شهری و به منظور افزایش قابلیت‌های گردشگری تبریز، در نظر دارد نسبت به طراحی و اجرای پل عابر پیاده در محل اتصال پارک‌های ائل باغی و ائل گلی، همراه با ایجاد فضای جاذب جمعیت در قالب گالری، رستوران، کافی شاپ و… از طریق برگزاری مسابقه بین‌المللی اقدام نماید. بدین منظور از افراد حقیقی و حقوقی فعال در زمینه‌های طراحی معماری و شهرسازی دعوت می‌شود نسبت به ارائه و ارسال طرح‌های پیشنهادی در چارچوب فنی زیر اقدام نمایند. مسابقه در یک مرحله طراحی تفصیلی برگزار می‌گردد.

با توجه به ویژگی‌های خاص پروژه همچون؛ قرارگیری بر روی اتوبان شهید کسائی و به عنوان نقطه عطف مابین پارک تاریخی ائل گلی با پارک ائل باغی و نیز مجاورت با محور عبور بین‌المللی و نقاط تردد مسافران، ارائه طرحی فاخر و ماندگار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

 

شرایط مسابقه:

– شرکت در مسابقه برای همه علاقه‌مندان آزاد است.

– مسابقه حاضر به صورت آزاد و در یک مرحله برگزار می‌شود.

– در مورد افراد حقوقی و گروه‌های شرکت‌کننده در مسابقه، دبیرخانه مسابقه فردی را که با عنوان سرگروه ثبت‌نام می‌کند در روند مسابقه (به عنوان رابط) به رسمیت می‌شناسد.

– برگزارکننده مسابقه، مجاز است آثار رسیده را پس از اتمام مسابقه به نحو مقتضی و با ذکر مشخصات صاحب طرح منتشر نماید.

– برگزارکننده مسابقه کلیه حقوق آثار برگزیده در تمامی بخش‌ها را مطابق قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان برای خود محفوظ می‌داند.

– به آثاری که پس از مهلت مقرر به دبیرخانه مسابقه ارسال شود ترتیب اثر داده نخواهد شد.

– ارسال اثر توسط شرکت کنندگان به منزله پذیرش شرایط مسابقه است.

– هیچ یک از آثار رسیده به دبیرخانه مسابقه پس از اتمام داوری به صاحبان آثار عودت داده نمی‌شود.

– این مسابقه تحت نظارت دبیرخانه دائمی مسابقات معماری و شهرسازی و در چارچوب آیین‌نامه جامع برگزاری مسابقات معماری و شهرسازی، مصوب جلسه ۵۱۳ مورخه ۸۱/۲/۲۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی، برگزار می‌گردد.

– مسئولیت بررسی و تصدیق اصالت آثار رسیده به دبیرخانه بر عهده هیئت محترم داوری مسابقه بوده و شکایات رسیده به دبیرخانه در این زمینه توسط هیئت محترم داوری بررسی و اعلام پاسخ خواهد شد.

 

معیارهای کلی طراحی عبارت‌اند از:

هماهنگی با زمینه و بستر طراحی، ایده پردازی، نوآوری و ابداع، تحقق‌پذیری طرح به لحاظ اجرایی و بداعت و نوآوری با تأکید بر ایجاد فضای گردشگری جاذب جمعیت همراه با لحاظ دید شبانه

 

'شالیمار'، باغ ایرانی در لاهور پاکستان

لاهور - ایرنا - باغ شالیمار که در زمان حکومت پادشاهان گورکانی هند در شهر لاهور مرکز ایالت پنجاب پاکستان بنا شد، از مراکز مهم گردشگری این کشور و شاهکار معماری ایرانی در این دیار به شمار می آید.

به گزارش ایرنا، ساخت بنای تاریخی 'باغ شالیمار' لاهور پاکستان در سال 1637 میلادی با فرمان شاه جهان از پادشاهان گورکانی هند آغاز شده و سال 1641 به پایان رسید .
باغ شالیمار که به صورت متوازی الضلاع ساخته شده است در ابعادی به طول 658 و عرض 258 متر و مساحت 16 هکتار در داخل دیوار شهر لاهور احداث شد.
این باغ با دیوار آجری منبت کاری شده محصور شده است که البته طرز بنای آن نیز در نوع خود بی نظیر است.
باغ شالیمار که از سوی 'ملا علاءالملک تونی' از معماران صاحب نام در آن دوره طرح ریزی شده بود بر اساس معماری باغاهای ایرانی بنا شد .
زیبایی خیره کننده و معماری بی نظیر و استقامت آن طی سه قرن و نیم گذشته باعث شد تا سازمان یونیسکو در سال 1981 میلادی آن در فهرست اثار فرهنگی و تاریخی قرار دهد.
این باغ از زمان بنا تا پایان دوره سلسله گورکانیان هند در اختیار پادشاهان و شاهزادگان گورکانی و سپس سی کها و حاکمان انگلیس قرار گرفت، ولی از 150 سال گذشته تاکنون به صورت یک مرکز تفریحی عمومی درآمده است.
همانند باغ شالیمار ابتدا در ایران صغیر یعنی منطقه زیبای کشمیر از سوی جهانگیر شاه مغول پدر شاه جهان ساخته شد ولی زیبایی خیره کننده باغ شالیمار در کشمیر باعث شد تا شاه جهان به فکر احداث همانند آن در شهر لاهور بیفتد.
معماری این باغ باشکوه به گونه ای است که از جنوب به شمال در سه تراس ساخته شده است ارتفاع و فاصله هر یک از تراس ها از یکدیگر که برای هر یک از آنها به صورت جداگانه نامگذاری شده است 4 تا 5 متر می باشد .
اولین تراس که در قسمت فوقانی قرار دارد فرخبخش نام دارد، دومین تراس که در قسمت میانی قرار دارد فیض بخش نام گرفت و سوم تراس که در قسمت پایینی قرار دارد نیز حیات بخش نامیده شد .
همانند باغ های ایرانی در این باغ نیز 410 فواره کوچک و بزرگ با حوض های مفروش به سنگ مرمر در وسط آن بنا شده است که زیبایی این باغ را دو چندان می کند برای تامین اب مورد نیاز این فواره ها یک کانال اب نیز در محوطه بیرونی باغ احداث شد .
باغ شالیمار با گذشت قرن ها همچنان الگویی مناسب برای معماران عصر حاضر تصور می شود و سیستم تامین آب فواره ها به گونه ای پیچیده است که در زمان کنونی و عصر فنآوری مدرس باعث حیرت مهندسان و معماران می شود.
با آغاز صبح صادق در شهر لاهور باغ زیبای شالیمار با معماری حیرت انگیز خود هر روز پذیرای هزاران از بازدیدکنندگان پاکستانی و خارجی است.