نوا توکلیمهر*: «مانوئل کاستلز»، جامعهشناس شهری معاصر، معتقد است باید دریچهای بیابیم که با نگاه از آن به کشف و شهود درباره مکان بپردازیم. منظور دقیق او کشف ساختار اجتماعی فضا به مثابه یک کل منسجم است. اگر چنین کلیت منسجمی وجود داشته باشد که دارد، متمایزکردن وجوه آن برای ما مساوی خواهد بود با کشف پدیده دیگری که این پدیده همان «فرهنگ شهری» است.
«الکساندر کاتبرت»، متخصص طراحی شهری، در کتاب «ریخت شهر» با اشاره به عقاید کاستلز، این واقعیت را مطرح میکند فرهنگ، ندرتا توانسته جایگاهی کانونی در هسته اصلی دانش طراحی شهری به مثابه یک دال مرکزی اتخاذ کند. به نظر میرسد با گذشت حدود سه دهه از این نظر کاتبرت، با وجود رشد و گسترش تفکرات پستمدرن و مفهوم توسعه پایدار، همچنان ارزشهای اجتماعی و فرهنگی در توسعه شهرها، موضوع بحثها، مقالات و نشستهای متعددی در سراسر دنیاست.
اما تحققپذیری حاکمیت این ارزشها در طرحهای توسعه، فقط و فقط منوط به شناخت پدیدارشناسانه، واقعگرایانه و جامع درباره بستر این طرحها خواهد شد.
درحالحاضر نه از طریق این کشف و شهود و شناخت واقعگرایانه در جوامع ایرانی، بلکه از نتایج ترجمه متون خارجی و اقتباس از دستورالعملهای تدوینشده برای دیگر جوامع (بهویژه جوامع غربی)، دیگر بر ما مسلم شده است که یکی از ارکان مدیریت یکپارچه یا حکمروایی خوب، جلب مشارکت شهروندی است.
چنانچه رسالت خود را صرفا در جستوجوی اجزای ترجمهشده و چیدمان اجرائی آن برای ارائه گزارش عملکردهای موجه بدانیم، به شناخت و تحلیل لایههای اجتماعی و فرهنگی جامعه نیاز چندانی نخواهیم داشت. یعنی لایههای اجتماعی از موضوعات کانونی برای یک حکمروایی خوب نیستند که قرار است در همجواری با سایر مؤلفههای متضمن حیات شهرها، از عهده نقش تعیینکننده خود برآیند.
بلکه از ضمائم اسناد ترجمهشدهای هستند که قرار است دستمایه برنامههای اجرائی مدیران شهری واقع شوند. بیآنکه نسبت به میزان موفقیت این اسناد در عمل، ممیزی و پایش جدی وجود داشته باشد. الحاق بیحاصل «پیوستهای اجتماعی» به پروژههای طراحی شهری از مصادیق این نتیجهگیری از سوی نگارنده است. حتی مشاهده شده است که گاهی در وسط یا پایان فرایند طراحی و اجرای پروژهها، این پیوستهای اجتماعی به وسیله گروههای جامعهشناس انجام میشود، بیآنکه بتوانند در یک گفتمان میان گستره، در خدمت تعیین استراتژیهای مشاورین طراح و سیاستهای تصمیمگیری کارفرمایان قرار گیرند.
سپس آنچه در واقع امر اتفاق میافتد این است که سیاستهای مقطعی مدیریت شهری، دغدغه اصلی برنامهریزیهای کوتاه میشود و توجه به ساختارهای فرهنگی و نظریههای معطوف به فضا، شهر و مناسبات اجتماعی در حد ترسیم نمودارها و اسلایدهای جذاب، تکمیلکننده گزارشات توجیهی جلسات میشود. این در حالی است که همین برنامههای مقطعی نیز متأسفانه در حال تعقیب الگوهای آزمون پسدادهای هستند که از آبشخورهای تفکر و اندیشه مبتنی بر اقتصاد تکپایه زمین و نفت تغذیه میکنند. بهطور مثال ایدههای نهچندان نوآورانه و بازبینیشده در امر تجمیع و نوسازی در بافتهای آسیبپذیر در قالب طرحهای ارتقای کیفیت مسکن و ابنیه در عمل از همین روال پیروی میکنند.
بنابراین موضوع «مشارکت شهروندی» به عنوان یکی از منابع تولید ارزش مطرح نمیشود. بلکه شهروندان، در نهایت بازیگر نقش تصمیمگیر و مشارکتکننده در تئاتر حکمروایی جامعهای هستند که اساسا مناسبات سیاست، بازار و اقتصاد زمین شهری، کوچکترین آمادگی برای استفاده از این منابع جدید توسعه (کنشگری شهروندی) را ندارند. سؤال اینجاست که آیا آمادگی مورد انتظار در بستر اجتماع قابل دستیابی است؟ با اندکی تمرکز بر ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی شهروندان و شهرنشینان در اکولوژیهای اجتماعی متعدد، متوجه شکافهای عظیمی در ادراک افراد از موضوع شهروندی و مشارکت خواهیم شد؛ همچنین متوجه فاصلههای تاریخی بین مراودههای شهروند با جسم و جان شهر.
تیننیوز |
معاون وزیر راهوشهرسازی در نشست مشترک با مهندسان مشاور شهرساز، ضمن بررسی مشکلات آن صنف از پیگیری جدی مطالبات جامعه مشاوران شهرساز خبر داد و گفت: جریان مطالبهگری از دولت باید توسط صنوف مختلف از جمله صنف و جامعه شهرساز کشور وجود داشته باشد، زیرا تا وقتی مسائل مطرح نشوند، انتظار پاسخگویی از دولت نمیرود.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمدسعید ایزدی معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی در نشستی مشترک با مهندسان مشاور که به موضوع چارهاندیشی برای مشکلات مهندسان مشاور شهرساز اختصاص داشت و عصر ۲۶ مهرماه در محل انجمن صنفی مهندسان معمار و شهرساز برگزار شد، گفت: باید روی چند موضوع با یکدیگر تفاهم کنیم، برای حل وضعیت شهرسازی باید تک تک مهندسان مشاور از توان خود استفاده کنند، گفت و گوها بر مبنای اعتماد باشد، نباید همه مسائل را دولت محور بدانیم و باید جایگاه مناسبی را برای دولت قائل باشیم. زیرا با وجود اینکه دولت ابزارهای بسیاری دارد، اما نباید توقع داشته باشیم تا دولت تمام مسائل را حل کند.
وی ادامه داد: پنج حوزه مرتبط به هم داریم و به دلیل اینکه مسائل شهرسازی و صنفی جدا از یکدیگر نیستند، پنج محور برای آنها در نظر گرفتیم که بحث اول ساختار و تشکیلات است که مطالبات، رتبهبندی و تایید صلاحیتها از جمله آنهاست و باید به این موضوع توجه کنیم. موضوع دوم سیاستهای توسعه است که به نظر من شاید بخشی از مشکلات به خود سیاستهای توسعه مربوط است و اگر در دهههای گذشته آنها را نقد میکردیم شاید در مسیر اجرا و تدوین آن راهکارهای بهتری میتوانستیم ارائه دهیم.
وی افزود: موضوع سوم مربوط به اسناد توسعه است که ارزیابی باید از آنها صورت بگیرد و بحث کارآمدی اسناد توسعه شهری میتواند موضوع خیلی خوبی باشد.
ایزدی محور چهارم را نظام مدیریت و اجرای صحیح طرحهای توسعه دانست و افزود: محور پنجم پایش، نظارت و کنترل است که باید بررسی شود دولت دستگاه پایش است یا نهاد دیگری به عنوان دیدهبان میتواند به این مسائل رسیدگی کند؟
وی گفت: درباره این پنج محور باید مسائل را بررسی کرد که تک تک راهحلها میتواند با توافق طرفین به حل برنامهها کمک کند و میتوانیم منتظر حل گام به گام مسائل نباشیم و هر ۵ موضوع را با تشکیل کارگروه تخصصی به اقدامات قابل لمس تبدیل کنیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: در کنار این مسائل موضوعات حاشیهای نیز از جمله بانک اطلاعاتی جامع در مورد شهرها و توجه به حوزه آموزشی وجود دارد که باید موردتوجه جدی قرار بگیرد.
تهران- ایرنا- رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران،ری وتجریش خواستار ارائه مدارک و اسناد معماری و مجوز احداث دیوار مقابل مجلس به شورا و سایر مراجع شد.
به گزارش ایرنا ،محمدجواد حق شناس روز سه شنبه در چهاردهمین جلسه شورا با ارائه گزارش بازدید از میدان بهارستان و محوطه اطراف مجلس شورای اسلامی گفت: میدان بهارستان یکی از ارزشمندترین فضاهای شهری تهران است واز نظر تاریخی فضای این میدان باقیمانده اندکی از باغ تاریخی نگارستان است.
وی گفت: بدنبال تحولات سیاسی صدر مشروطه و با توجه به قرارگیری ساختمان مجلس شورای ملی دوران مشروطیت در جبهه شرقی این میدان، طی یک قرن گذشته بخش بسیار مهمی از وقایع سیاسی کشورمان در این میدان شکل گرفته است.
حق شناس افزود: همین وقایع، این میدان را از میراثی متعلق به شهروندان تهرانی، به فضایی شایسته حفظ و نگهداری برای تمامی ایرانیان تبدیل کرده است.
وی گفت: به پیشنهاد مجلس شورای اسلامی در مردادماه سال 95 همزمان با روز ملی مشروطه فضای این میدان شامل جداره ها و کف، توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به ثبت ملّی رسیده است.
این عضو شورای شهر تهران اظهار کرد: علاوه بر نقش تاریخی میدان، بخش مهمی از شبکه و بار ترافیکی قلب پایتخت از طریق این میدان توزیع میشود.
حق شناس گفت: طی چند سال گذشته مجلس محترم شورای اسلامی با هدف ارتقای شرایط امنیتی محدوده، اقدام به انجام اموری در فضای میدان بهارستان و معابر پیرامونی آن نموده که به نظر میرسد، ادامه آنها لطمات جبران ناپذیری به ماهیت تاریخی این محدوده وارد میکند.
ایران آنلاین /چراکه پیش از این، اغلب تخلفات و زد و بندهای مالی و مفسده برانگیز در همین کمیسیون به اصلاح توافقات اتفاق میافتاد. با این حال منابع درآمدی شهرداری در دورههای گذشته نشان میدهد که حدود 70 درصد درآمدها ناشی از عوارض ساخت و ساز بوده و نکته مهمتر اینکه وابستگی درآمدهای شهرداری به عوارض غیر قانونی یا همان جریمههای توافقی و مصلحت انگیز، بخش عمده این 70 درصد را تشکیل میداده است. سؤال اینجاست وقتی منابع «غیر قانونی درآمدی» که اتفاقاً بر «درآمدهای قانونی»، میچربد، محدود شده و در تنگنا قرار میگیرد، چگونه میتوان این «سود» در ظاهر «ضررده» را جبران کرد. «مرتضی الویری»، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر به این سؤال پاسخ میدهد، گفتوگوی ما با او را در ذیل میخوانید.
بهتر است سؤال اول من از ابلاغ دو بخشنامه اخیر شهردار تهران که به طور غیر مستقیم محدودیت منابع درآمدی غیر قانونی شهرداری را هدف قرار داده شروع شود. به هرحال این سؤال پرسیده میشود که وقتی بخش زیادی از درآمدهای شهرداری از این ناحیه تأمین میشده و هم اکنون نیز شهرداری در شرایط بد مالی قرار دارد، چگونه میخواهد این کسری درآمدی را جبران کند؟
«شفاف سازی» و «مقابله با فساد» دو مقوله جدی است که شورای شهر و شهرداری به دنبال تحقق آن هستند. برای مثال ممنوعیت فروش تراکم و یا واگذاری هولوگرام به متقاضیان، موجب میشود بسیاری از ساخت و سازها ضابطهمند شده و ضمناً شهرداری برای آینده تعهدی به گردن خود نگذارد، در حالی که شهرداری در گذشته با واگذاری هولوگرامها به اشخاص حقیقی و حقوقی، بخشی از درآمدهای خود را پیش خور میکرد. اما درباره بخشنامه دوم که شاه بیت آن کنترل شورای معماری مناطق است، باید بگویم که از این پس، جلوی توافقاتی که منظر و معماری شهری را قربانی کسب درآمد میکنند، گرفته شده و ضابطه و قانون جایگزین منافع زودگذر میشود.
اما اینکه این موضوع اثر منفی روی درآمدهای شهرداری میگذارد یا نه را نمیتوانم صددرصد تأیید کنم! چون بسیاری از درآمدهای غیر شفاف که به خزانه شهرداری ریخته نمیشد با اجرای این دو مصوبه و جلوگیری از پرداختهای پشت باجهای، به خزانه وارد میشود و از این محل افزایش درآمد را شاهد خواهیم بود. در مقابل، بهدلیل نظارت بر تصمیمات شوراهای معماری مناطق، با کاهش درآمد مواجه میشویم. پزشک وقتی برای خشک کردن چرک در بدن آنتی بیوتیک تجویز میکند سلولها در کوتاه مدت دچار ضعف میشود. از آنجا که سالمسازی اقتصاد شهری، جلوگیری از فساد و رانت و پیش خور کردن آینده تهران جزو بایدها و ضرورتهای شهرداری و شورای شهر است، اعضای شورا هم قویاً از این بخشنامه حمایت میکنند.
تهران - ایرنا- وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای حفاظت، مرمت و احیای بافت های تاریخی تفاهمنامه همکاری های مشترک امضا کردند.
به گزارش ایرنا، این تفاهمنامه روز سه شنبه به امضای عباس آخوندی وزیرراه وشهرسازی و علیاصغر مونسان معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رسید.
ایجاد همکاریهای مشترک در زمینه سیاستگذاری، برنامهریزی مدیریت یکپارچه و اجرای برنامههای حفاظت، مرمت و احیای بافتها و محدودههای تاریخی شهری، بازآفرینی محدودهها و محلههای هدف برنامههای احیا، بهسازی و نوسازی شهری از مهم ترین اهداف امضای این تفاهمنامه است.
بهرهمندی و بهرهگیری از ظرفیتها و توانمندیهای برای نظام مدیریت «حفاظت از بافتهای تاریخی شهرها» و تقویت فرصتهای شغلی از طریق ارتقای صنایع دستی و گردشگری، ایجاد هماهنگی و همکاری بین دستگاههای اجرایی به منظور برنامه ریزی، تصمیم گیری و نحوه اقدام در محدودههای مورد نظر از دیگر اهداف این تفاهم نامه است.
همچنین تفاهمنامه دیگری بین شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران به نمایندگی هوشنگ عشایری، معاونت معماری و شهرسازی و دبیرخانه شورایعالی معماری و شهرسازی ایران به نمایندگی محمد سعید ایزدی و معاونت امور استانهای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به نمایندگی علی دارابی در وزارت راه وشهرسازی به امضا رسید.
هدف از امضای این تفاهمنامه بهرهگیری از ظرفیت های موجود در امور شهرسازی و مسکن و احیای بافتهای فرسوده شهری و روستایی از طریق روشهای کارآمد و جلوگیری از گسترش حاشیه نشینی در شهرها و ساماندهی بافتهای حاشیهای نامناسب شهری است تا اهداف محرومیتزدایی و عدالت اجتماعی با رعایت حقوق شهری و شهروندی در محدودههای هدف بازآفرینی شهری محقق شود.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در دومین همایش جستار کیفیت در تجربه های بازآفرینی شهری گفت: مدت زیادی است در ایران، توسعه و مدرن شدن با اجرای یک سری از پروژه ها مساوی در نظر گرفته می شود.
او افزود: ناظرترین نحوه نگاه به زندگی، توسعه شهری است، بنابراین از ابتدای پذیرش کار در وزارت راه و شهرسازی، تاکید بر حقوق شهروندی و نیز شهروند محوری وجود داشته است.
آخوندی اظهار داشت: در غیاب شهروند و عنصر شهروند و نیز محور قرار گرفتن شهروند تمام برنامه ها جهت توسعه بی ارزش تلقی شده و و منجر به ایجاد مزاحمت می شود.
وزیر راه و شهرسازی گفت: کلمه شهروند مفهوم بسیار پیچیده ای دارد، شهروند اعم از مفهوم سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است، مفهوم حق داشتن آزادی و هم چنین در کنار این مفاهیم تکلیف نسبت به آینده خود و یک ملت را در بر می گیرد.
او خاطرنشان کرد: زمانی که از عنوان شهروند استفاده می شود، به دلیل تحلیل گرایی شهروند به عنوان فردی یارانه بگیر شناخته می شود.
به گفته آخوندی، تمام سازمان ها باید درصدد ایجاد برنامه برای ارتقای زندگی شهروندان باشند.
آخوندی افزود: بندری در خلیج فارس با عنوان بندر شهیدرجایی ایجاد شد که به عنوان بزرگترین بندر تجاری در شمال خلیج فارس تلقی می شود و با ظرفیت بسیار بالایی همراه است.
او بیان کرد: ٤٠ درصد از جمعیت بندرعباس، حاشیه نشین هستند، بنابراین باید هر اقدامی جهت افزایش شاخص ارتقای کیفیت در زندگی شهروندی مورد آزمون قرار گیرد.
آخوندی ادامه داد: بخش فرهنگی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و این بخش زندگی و ارتباط اجتماعی را سامان می دهد.
وزیر راه و شهرسازی گفت: عمران گرایی بدون توجه به حوزه فرهنگی سرانجام خوبی ندارد بنابراین باید گفت که افزایش کیفیت فرهنگی در این زمینه انسان را به فکر فرو می برد.
او خاطرنشان کرد: تجربه های به دست آمده در خاورمیانه نشان می دهد که بی توجهی به بخش فرهنگی در زندگی شهروندان عواقب سختی را با خود به همراه دارد.
آخوندی افزود: بحث انقلاب ایران به عنوان بحثی مورد بحث است که در اوج رشد عمرانی این انقلاب اتفاق افتاد.
وزیر راه و شهرسازی گفت: اخیرا پدیده داعش بسیار قابل تامل است، چرا که خواستگاه اصلی این مساله در کشورهایی است که از بهترین زندگی مادی برخوردارند.
به گزارش تیترشهر: علی صابری عضو پیشین شورای اسلامی شهر تهران در سیزدهمین جلسه رسمی شورای شهر که امروز(یکشنبه) برگزار شد، اظهار کرد: از شهردار جدید شهر تهران میخواهیم که انتخاب مشاور برای پیگیری نحوه اجرای ۳ مصوبه مناسب سازی شهر برای معلولان و نابینایان، شهر دوستدار کودک و همچنین مصوبه شهر دوستدار سالمند را همچون دوره قبل در دستور کار خود قرار دهد.
وی افزود: در دوره چهارم شورای اسلامی شهر تهران قالیباف شهردار سابق به پیشنهاد ما مبنی بر انتخاب فردی به عنوان مشاور خود برای رسیدگی به مصوبات فوق عمل کرد و هم اکنون نیز این در خواست را از شهردار فعلی و شورای شهر پنجم داریم.
عضو سابق شورای اسلامی شهر تهران خاطر نشان کرد: در تبصره ۲ مصوبه شهر دسترس پذیر برای نابینایان و معلولان، ضمن بیان مسئولیت و تخصیص بودجه، باید سیاست اجرایی آن در سیاست گذاری برنامه شهرداری مشخص شود.
صابری ادامه داد: از اعضای شورای پنجم نیز خواهان انتصاب فردی با اختیارات و مسئولیتهای مشخص هستیم تا در جایگاه مشاور، فعالیتهای میان بخشی را دنبال کند.
وی تاکید کرد: گویا مصوبات فوق در خصوص شهر، موضوع شهر دسترس پذیر معلولان را در بر نمیگیرد و در این رابطه نیازمند مصوباتی هستیم که ضمانت اجرایی داشته باشند