روزنامه سازندگی - مژگان جمشیدی: آیا می دانید هر سال بیش از سیزده میلیون تن پلاستیک در اقیانوس های جهان رها می شود؟ از بطری های پلاستیکی گرفته تا کیسه های نایلونی و ظروف یکبارمصرف. همین هایی که این روزها مصرفش در بین مردم ایران به طور خاص شدت گرفته، از سفره و کاسه و بشقاب و قاشق و چنگال گرفته تا کیسه هایی که موقع خرید خرواری بر می داریم و یک ساعت بعد روانه سطل زباله می کنیم، حالا به یکی از اصلی ترین چالش های محیط زیستی جهان تبدیل شده است.
میزبان امسال روز جهانی محیط زیست نیز کشور هند بود که روز 5 ژوئن را با پیوستن به این چالش جشن گرفت. اما انتخاب شعار «غلبه بر آلودگی پلاستیک» که به نوعی با هدف حذف آلودگی های پلاستیکی توسط برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) در کنیا طراحی و دنبال شده، فراخوانی برای اقدام همه ما در مبارزه با یکی از بزرگترین چالش های محیط زیستی عصر حاضر است.
پیام اصلی شعار انتخابی امسال این است که هرکدام از ما در زندگی روزمره خود، به روش های ممکن تغییراتی ایجاد کنیم که از بار سنگین آلودگی های پلاستیکی کاسته و زیستگاه های طبیعی و محیط زیست خودمان را از خطرات ناشی از انباشت ظروف یکبار مصرف و کیسه های پلاستیکی نجات دهیم تا از این طریق، شاخص های سلامت جوامع انسانی، گیاهی و جانوری را بهبود بخشیم.
بر اساس آمارهای منتشر شده، در سراسر دنیا، در هر دقیقه حداقل یک میلیون و در هر ساعت حدود 60 میلیون بطری آب آشامیدنی تولید می شود. به عبارت دیگر در هر روز بیش از یک میلیارد بطری آب معدنی تولید و مصرف می شود. همچنین نزدیک به یک سوم از بسته بندی های پلاستیکی که استفاده می کنیم، از طریق سیستم های جمع آوری زباله جمع نمی شوند و این به معنی انباشته شدن آنها در خیابان ها و کنار جاده ها و در محیط اطراف ماست. پلاستیک هایی که به اقیانوس ها می رسند می توانند دو سرنوشت داشته باشند:
یکی اینکه تا چهار بار در سال مورد استفاده قرار بگیرند و در یک نظام متعهد و پاسخگو و مدیریت درست دوباره بازیافت شوند، یا اینکه بین 100 تا 1000 سال در دریاها و اقیانوس ها رها باشند تا روزی که تجزیه شوند. پلاستیک ها راه خود را به منابع آبی ما هم باز کرده اند و از این طریق، به بدن های ما نیز راه پیدا کرده اند و حالا پرسش این است که پلاستیک ها چه صدماتی می توانند به ما بزنند؟ دانشمندان هنوز در این خصوص اطمینان ندارند، ولی آنچه مشخص است اینکه پلاستیک ها می توانند در بردارنده مواد شیمیایی متعددی باشند که سمی یا مخل عملکرد هورمون ها هستند. پلاستیک ها می توانند به عنوان جاذب انواع آلاینده ها مانند دی اکسین ها، فلزات و آفت کش ها نیز عمل کنند.
جنبش بی پلاستیک در روز جهانی محیط زیست
تنها راه غلبه بر آلودگی پلاستیکی این است که هریک از ما به تنهایی روی این موضوع متمرکز شده و دیگران را هم تشویق کنیم. در همین حال حضور چهره های مشهور هنری از هنرمندان گرفته تا سیاستمداران می تواند در فراگیر شدن این کمپین موثر باشد. برنامه محیط زیست سازمان ملل پیشنهاد میکند اگر می خواهید به این جنبش بپیوندید ابتدا نوعی از پلاستیک یکبار مصرف را انتخاب کرده سپس جایگزینی برای آن پیشنهاد داده و با آن عکس سلفی گرفته و در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید.
یعنی اگر لیوان یا بطری آب یکبار مصرف را انتخاب می کنید به جای آن لیوان فلزی یا قمقمه را جایگزین کرده و عکس سلفی خود را در حالی که دارید با آن آب می نوشید به اشتراک بگذارید و از هشتگ های (#BeatPlasticPolution) و (#WorldEnvironmentDay) استفاده کرده و دوستانتان را به این چالش دعوت کنید تا جنبش غلبه بر آلودگی پلاستیک هر چه بیشتر در جامعه شناخته شود.