به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل، اردبیل با داشتن تاریخ هفت هزار ساله در زمینه تمدن، فرهنگ، هنر و بویژه معماری اصیل ایرانی – اسلامی از تنوع بسیاری برخوردار بوده و می توان نمونه هایی از این معماری اصیل را در خانه های تاریخی با نقش و نگار اصیل ایرانی مشاهده کرد.
بیشتر خانه های تاریخی اردبیل که در بافت قدیمی مرکز شهر واقع شده مربوط به دوره قاجار بوده و با توجه به نوع معماری و ساخت منحصر به فرد و قدمت خود بخشی از تاریخ این منطقه را تعریف می کند.
مهمترین ویژگی خانه های تاریخی اردبیل تناسب با شرایط جوی منطقه بوده و به دلیل موقعیت جغرافیایی و آب و هوای سرد و کوهستانی معماری خانه های اردبیل متناسب با این شرایط ساخته شده و این از جذابیت ممتازی برای گردشگران برخوردار است.
از جمله اصول به کار رفته در معماری این خانه ها می توان به استفاده از پلان متراکم و فشرده، استفاده از مصالحی با ظرفیت و عایق حرارتی مناسب، به حداقل رساندن میزان تعویض هوای داخلی و تهویه طبیعی و جلوگیری از ایجاد سوز در داخل و خروج حرارت داخلی به خارج از ساختمان و انتخاب بام های مسطح و نگهداری برف بر روی بام ها به عنوان عایق حرارتی اشاره کرد.
تمام این اصول در جهت حفظ گرمای داخل ساختمان به دلیل واقع شدن در منطقه ای که هشت ماه از سال آب و هوای سرد و بارش برف و باران را تجربه می کند؛ استفاده شده است. همچنین استفاده از سطوح خارجی تیره رنگ و پنجره هایی با ابعاد بزرگ در جذب نور خورشید و استفاده از حرارت آن یکی دیگر از اصول قابل توجه معماری خانه های قدیمی اردبیل است.
شاخصه های معماری در خانه های تاریخی اردبیل
اکثر خانه های قدیمی شامل سر در، هشتی یا ورودی ابتدایی از در خانه به حیاط، حیاط و میانسرا، راهرو یا ورودی از حیاط به اتاق ها و سالن های پذیرایی، اتاق های سه دری به عنوان اتاق خواب، اتاق پنج دری به عنوان سالن پذیرایی، مطبخ یا آشپزخانه و تالار است.
حیاط در حکم باغ کوچکی بوده که با کاشت درختان و تعبیه حوضچه هایی فضایی آرامش بخش را برای اهالی خانه فراهم می کرده است. همچنین میانسرا با تناسب طائی ایرانی و جهت گیری دستوری خود در تمام سال محیط بهداشتی مطبوعی فراهم و از گردش آفتاب و نور خورشید بهترین استفاده را می برد.