مرمت چهار سوق بزرگ بازار تهران با همکاری دانشگاه آخن آلمان

چهار سوق بزرگ بازار تهران با همکاری پژوهشکده ابنیه و بافت‌های فرهنگی‌تاریخی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و دانشگاه آخن آلمان مرمت می‌شود.

به گزارش هنرآنلاین، مهناز اشرفی رئیس پژوهشکده ابنیه و بافت‌های فرهنگی‌تاریخی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اعلام این خبر گفت: "این طرح در قالب تفاهم‌نامه پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با دانشکده معماری دانشگاه آخن آلمان مبنی بر همکاری‌های این دو مرکز در زمینه‌های معماری، تاریخ معماری و مطالعات، مراحل پایانی‌اش را می‌گذراند"

او افزود: "این طرح از یک سال گذشته با برگزاری نشست‌های متعدد در خصوص انتخاب طرح، نوع انجام کار و زمان‌بندی و انجام مستند‌سازی، فتوگرامتری و… و برگزاری جلسات سیاست‌گذاری، برداشت اطلاعات و… آغاز شده بود."

اشرفی تصریح کرد: "کار اجرایی طرح مرمت چهارسوق بزرگ بازار تهران با همکاری هیئت ایرانی و آلمانی به‌مدت یک ماه در حال انجام است. اعضای کارگاه مرمت را ۱۱ نفر شامل سه مرمتگر ایرانی از کاشان، تبریز و تهران و هشت مرمتگر آلمانی تشکیل می‌دهند."

رئیس پژوهشکده ابنیه و بافت‌های فرهنگی‌تاریخی  پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به موقعیت خاص استقراری چهارسوق بزرگ تهران که در محله پرازدحام و پررفت‌و‌آمدی واقع شده است افزود: "این طرح  با توجه به تعاملاتی که با دستگاه‌های مختلف نظیر میراث‌فرهنگی تهران، شهرداری، آب‌و‌برق و …داشته قابل اهمیت است."

او در ادامه با اشاره به اجرای طرح‌های باستان‌شناسی گسترده بین‌المللی در ایران برخلاف طرح‌های مرمتی بین‌المللی تصریح کرد: "در حوزه مرمت بافت و بناهای شهری کمتر تجربه‌های بین‌المللی داشته‌ایم."

اشرفی گفت: "یکی از سیاست‌های پژوهشکده ابنیه و بافت‌های فرهنگی‌تاریخی برای همکاری‌های بین‌المللی تعریف طرح‌های مشترک با هیئت‌های خارجی برای آشنایی با روش‌های مستند‌سازی و فرآیند مرمت است تا بتوان با تبادل نظر و اطلاعات از تجربیات آنها استفاده کرد."

او گفت: "طرح مرمت چهار سوق بزرگ بازار تهران با وجود اینکه از گستردگی زیادی برخوردار نیست ولی بنا به شرایط خاص قرار گیری آن در مرکز تهران از اهمیت زیادی برخوردار است."

اشرفی در پایان با اشاره به اینکه چهار سوق بزرگ تهران یک سال پیش از انقلاب اسلامی یعنی حدود ۴۰ سال پیش مرمت شده است تصریح کرد: "مرمت چهارسوق بزرگ تهران با همکاری شهرداری منطقه ۱۲ تهران، اداره میراث‌فرهنگی تهران و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انجام می‌شود."

چهار سوق بزرگ بازار تهران مربوط به دوره‌های زندیه و دوره قاجار است و در بازار چهل‌تن واقع شده که در سال ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۵۴۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

باغ موزه مینیاتور کجاست؟

باغ موزه مینیاتور اولین بوستان زیبای تهران است که ماکت 12 اثر تاریخی کشور را در خود جای داده است و همه روزه برای بازدید عموم باز است.

باغ موزه مینیاتور یک بوستان زیبا و جدید در تهران است که در سال 1392 بعد از دو سال کار ساخت آن به پایان رسید. در این بوستان خاص، مجموعه‌ای از آثار تاریخی کشورمان برای بازدیدکنندگانی که فرصت سفر کردن به شهرهای مختلف کشور را ندارند در ابعاد کوچک‌تر ساخته شده تا مردم بتوانند آثار تاریخی ایران را یکجا مشاهده کنند. گویی که یک گشت و گزار چند ساعته در کل کشور را می‌توانید در این باغ تجربه کنید.

 

ساخت باغ موزه مینیاتور

 

 

برای ساخت ماکت‌های این آثار تاریخی از پیشرفته‌ترین اسکن‌های سه‌بعدی جهانی استفاده شده و سپس این آثار توسط هنرمندان در مقیاس 1/25 به صورت مینیاتوری ساخته شده است، همچنین برای طراحی این بوستان از طرح باغ‌های قدیم ایرانی الهام گرفته شده است و در آن 12 اثر تاریخی مهم ایران که به ثبت یونسکو رسیده‌اند قرار دارد. این باغ در حدود 3 هکتار وسعت دارد و امکانات دیگری چون کتابخانه، محل فروش محصولات فرهنگی، مرکز مانیتورینگ و سرویس‌های رفاهی در آن قرار دارد.

اهمیت ساخت چنین فضایی علاوه بر زنده نگاه داشتن یاد آثار تاریخی کشور، جنبه آمورشی آن به کودکان و نوجوانان است که می‌توانند با حضور در این مجموعه اطلاعات بهتری درباره تاریخ و فرهنگ ایران به دست آورند.

 

آثار تاریخی در باغ

بررسی چند بنای شگفت‌انگیز از معماری ایرانی

برترین ها: در معماری ایرانی، با وجود خصایلی چون تناسب و زیبایی سر درها وگنبدها و ایوان‌ها خصلتی که بیشتر شایستهٔ بررسی است گوهر معماری ایرانی و منطق ریاضی و عرفانی آن است. درونگرایی و گرایش معماران ایرانی به سوی حیاط‌ها، پادیاوها، گودال باغچه‌ها، هشتی‌ها و کلاه فرنگی‌ها که شبستان‌ها را گرداگرد خود گرفته است، از دیرباز جزء منطق ایرانی بوده است.

 

پیش از این که تخت جمشید ساخته شود، صدها ایوان و شبستان با ستون‌های چوبی و سنگی در سراسر جهان متمدن آن روز ساخته شده بود، ولی نخستین بار در تخت جمشید می‌بینیم که ستون‌ها تا آخرین حد ممکن از هم فاصله گرفته‌اند با این که در بعضی از معابد کهن خارج از ایران (مثلاً مصر) فاصلهٔ دو ستون چیزی نظیر قطر آن‌ها بلکه اندکی کمتر است. از امتیازات معماری ایرانی این است که هرگز از مکان هندسی همگن برای پوشش استفاده نشده و از اصطلاحات و نام چفدها (قوس) و طاق‌ها و گنبدها در زبان فارسی پیداست که بیشتر به شکل بیضی و تخم مرغ و بات (بیز) توجه داشته‌اند.

 

معماری در ایران بیش از ۶۰۰۰ سال تاریخ پیوسته دارد. این معماری نه‌تنها فراتر از مرز جغرافیایی ایران امروزی نمودی بارز دارد بلکه از نظر تنوع، پهنه وسیعی را در بر می‌گیرد.

 

 

عناصر طراحی نیز در معماری ایرانی از قدمتی ۳ هزار ساله برخوردار است. این عناصر از تالار گوردخمه‌ها گرفته تا سقف چهارطاقی‌ها و چهارایوانی‌ها همواره در دوران‌های مختلف حضور داشته و تاثیرگذاری خود را در زندگی امروز نیز حفظ کرده‌اند. در واقع معماری ایرانی دارای استمراری بوده که هر چند بارها بر اثر کشمکش‌های داخلی و هجوم‌های خارجی دستخوش فترت یا انحراف موقتی شده، با این همه به سبکی دست یافت که با هیچ سبک دیگری اشتباه نمی‌شود. در ایران معماری آثار تاریخی در عین اینکه دارای مفهوم و هدف دینی و آیینی است، مانند سایر نقاط جهان وابسته به عواملی چون اقلیم، مصالح موجود، فرهنگ منطقه، فرهنگ همسایه، دین و آیین و باور و بانی بناست.

 

اصول معماری ایرانی

 

مهم‌ترین اصول معماری ایرانی را «درون‌گرایی»، «پرهیز از بیهودگی»، «مردم‌محوری»، «خود‌بسندگی» و «نیارش» دانسته‌اند.

شهر تاریخی مادها سر از خاک بر می دارد

سرپرست گروه کاوش‌های باستان‌شناسی میدان امام خمینی(ره) مطرح کرد: در صورت ادامه اکتشافات در میدان مرکزی همدان و کشف نهشته‌ها، منجر به ساختارهای معماری می شود و شهر باستانی همدان را که در دوران ماد بوده،را اثبات می‌کند.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان؛ محمد شعبانی سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی میدان امام خمینی(ره) گفت: سر پیکان‌های سپری شکل مربوط به دوره عصرآهن و سفال‌های زورقی شکل با دسته‌های افقی مربوط به دوران ماد در میدان امام  کشف شد که این موارد در علم باستان‌شناسی ثابت می‌کند که ما در میدان مرکزی همدان نهشته‌های دوران ماد را داریم و میدان جای زندگی بوده که داده‌های باستان‌شناسی باقیمانده است.

وی  با بیان اینکه اگر اکتشافات ادامه یابد، آثار شاخصی کشف خواهد شد، افزود: به دلیل گودبرداری دیواره‌های میدان امام(ره) نمی‌‎توانیم کار را ادامه دهیم که اگر ادامه یابد این نهشته‌ها ممکن است منجر به ساختارهای معماری شود که شهر باستانی همدان را که در دوران ماد بوده، اثبات می‌کند.

سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی در میدان امام خمینی(ره) ،اظهار کرد: طی کاوش‌هایی که در میدان امام(ره) انجام شد، دو تابوت سفالی کشف شد که طبق مطالعات انجام شده با نمونه‌های مشابه آن در موزه هگمتانه، مربوط به دوره اشکانیان است.

شعبانی ادامه داد: پس از ادامه کاوش در لایه‌های دوره ساسانی متوجه شدیم این اشیای کشف شده مربوط به اوایل دوره اشکانی و اواخر دوران سلوکی است و مشخص شد، در مرکز میدان امام (ره) چنین اشیایی با این قدمت وجود دارد.

سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی در میدان امام خمینی(ره) بیان کرد: سفال‌های شاخصی که از دوران سلوکی از محوطه‌های دیگر به دست آمده است مشابه آن را در مرکز همدان داریم و این موضوع، وجود آثار از دوران سلوکی در همدان را مسجل می‌کند.

وی با بیان اینکه با ادامه کاوش توانستیم نمونه‌های مشابه سفال‌های عصر آهن 3 یا مادها را به دست آوریم، افزود: به ما 10 روز از سوی میراث فرهنگی و شهرداری فرصت داده شده بود که اعلام کنیم اینجا قابلیت سایت موزه شدن را دارد یا خیر، که باید گفت اما آثار و ساختار معماری در این مدت کشف نشد.

شعبانی خاطرنشان کرد: با توجه به حجم عظیم تخریب‌هایی که در دوره‌های مختلف در شهر همدان اتفاق افتاده، خیلی از این آثار از بین رفته است، اما ما در کمتر از 50 متر مربع کار می‌کنیم و این بخش کوچکی از آن پازل مرکز است که توانستیم آثار دوره ماد را به دست آوریم.

تخریب‌خانه‌ای که می‌توانست جهانی‌شود

فرهنگ > میراث و تمدن - نخستین روز هفته با خبر تخریب یک بنای صفوی آن هم در شهر اصفهان که به ویترین معماری دوران صفوی شهرت یافته است بار دیگر در رسانه‌ها مطرح شد

با این تفاوت که این بار ساکنان کوچه مسجد مصری در محله طوقچی اصفهان درخواست تخریب این خانه تاریخی را به بهانه تعریض راه دسترسی به شهرداری اصفهان دادند و شهرداری اصفهان نیز پنجشنبه گذشته به تخریب این بنای تاریخی اقدام کرد. حالا سازمان میراث فرهنگی از تخریب‌کنندگان این خانه صفوی شکایت کرده و فریدون الهیاری مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان گفته است که سازمان میراث فرهنگی محکم پای شکایت از تخریب‌کنندگان خانه نایل ایستاده و یگان حفاظت از میراث فرهنگی استان اصفهان در حال پیگیری و شناسایی تخریب‌کنندگان است.

• درخواست اشد مجازات برای تخریب‌کنندگان

دیروز محمد حسن طالبیان آنطور که معاونت میراث فرهنگی برای رسانه‌ها مخابره کردند گفته است که باید اشد مجازات برای تخریب‌کنندگان بناهای تاریخی کشور به‌ویژه عاملان تخریب خانه تاریخی نایل در اصفهان اعمال شود و خانه تاریخی نایل عین‌به عین توسط تخریبگران بازسازی شود.

خانه تاریخی نایل یکی از بناهای ارزشمند دوره صفوی در استان اصفهان است که در سال 1354در فهرست آثار ملی به‌ثبت رسید و محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور در مورد تخریب آن گفته است: گروه‌های فنی‌‌مرمتی، بازرسی و حقوقی به اصفهان اعزام شده‌اند و هم‌اکنون کارگاه مرمت برای بازسازی عین‌به‌عین خانه صفوی نایل در حال تجهیز است و پیگیری‌های حقوقی و قضایی از عاملان تخریب این بنای ارزشمند تاریخی نیز آغاز شده است. به گفته او، قرار است در مرحله نخست بازسازی حصار و تحدید زمین و در مرحله دوم پیگیری پلان و آماده‌سازی عین‌به‌عین خانه براساس مستندات موجود صورت بگیرد. به گفته طالبیان، اقدام قضایی درخصوص عاملان تخریب خانه تاریخی نایل انجام شده و پس از بررسی گزارش‌های مستند با عاملان و متخلفان این اقدام برخورد قانونی می‌شود.

• خانه نوادگان حاتم طایی

فرهاد نظری مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی و فرهنگی، خانه نایل را جزو نخستین خانه‌های تاریخی ثبت‌شده در فهرست آثار ملی کشور اعلام کرد که ساخت آن به دوره ازن حسن، از ترکمانان مغول و فرمانروای دوره آق‌قویونلوها در ایران بازمی‌گردد. او گفته است که بنای خانه نایل براساس اسناد و مدارک موجود حتی به دوره قبل از صفوی می‌رسد.

ارائه گزارش علمی استاد معماری دانشگاه والنسیای اسپانیا در کاشان

رئیس مرکز پژوهشی معماری و شهرسازی دانشگاه کاشان از برگزاری نشست علمی با حضور سفیر اسپانیا و استاد مرمت دانشگاه پلی تکنیک والنسیای اسپانیا خبر داد.

به گزارش صاحب نیوز؛ احمد دانایی نیا، پیش از ظهر امروز در گفتگو با خبرنگاران اظهار کرد: «بالاگر دسکایار»، استاد مرمت و معماری دانشگاه پلی تکنیک والنسیای اسپانیا، روز دوشنبه سیزدهم آذرماه جاری، گزارش علمی از شیوه ها و سیاست گذاری ها در حوزه حفاظت ابنیه و بافت های تاریخی و تجارب خود را طی یک نشست تخصصی در دانشگاه کاشان برای اساتید، پژوهشگران و دانشجویان دانشگاه کاشان ارائه خواهد کرد.

وی، خاطر نشان کرد: این دعوت به پیشنهاد حوزه روابط بین المللی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و نیز اداره میراث فرهنگی کاشان و با حمایت حوزه ریاست، روابط بین الملل و گروه های باستان شناسی و معماری دانشگاه کاشان صورت گرفته است.

رئیس مرکز پژوهشی معماری و شهرسازی دانشگاه کاشان، بیان کرد: در این نشست علمی-تخصصی، استاد دسکایار، با ارایه مثال هایی اجرایی، فعالیت های رونق توریسم برای ابنیه و بافت های تاریخی اسپانیا را تشریح خواهد کرد.

دانایی نیا، ضمن دعوت از استادان، دانش پژوهان، متخصصان و عموم علاقمندان برای شرکت در این نشست علمی خاطرنشان کرد: حاضران این نشست، با دیدگاه ها و سیاست گذاری های مطرح در حوزه احیاء ابنیه و مجموعه های تاریخی-شهری در کشور اسپانیا آشنا می‌شوند.

کاخ «ثابت پاسال» بزرگترین عمارت میلیاردی تهران در جردن

کاخ ثابت پاسال با مساحت بیش از ۱۱ هزار و ۵۴۳ متر مربع به ارزش ۱۵ میلیون دلار گران و بزرگترین عمارت تهران در دوره ی پیش از انقلاب است که آن را به اسم های قصر سنگی و کاخ ورسای نیز می شناسند چرا که معماری آن از روی الگوی معماری قصر پتی تریانو در ورسای ساخته شده است.

مجله خبری ایمنا: متاسفانه روز به روز بیشتر با تغییر کاربری خانه های قدیمی و اصیل ایرانی به برج ها و مراکز خرید مواجه می شویم. یکی از قدیمی ترین و گرانترین خانه های ایران که امروزه در حال تغییر کاربری است کاخ ثابت پاسال واقع در بزرگراه آفریقا است. ساخت این بنا مربوط به سال ۱۳۴۰ شمسی است. مساحت آن بیش از ۱۱ هزار و ۵۴۳ متر مربع است و قبل از انقلاب بزرگترین و گران ترین خانه شهر تهران محسوب می شد. 

کلاهبرداری انجمن های بدون مجوز به بهانه حمایت از بناهای میراثی

کلاهبرداری از مالکان بناهای تاریخی و میراثی چند سالی است که نه تنها در تهران بلکه در سایر شهرهای کشور دیده می شود اما این بار این افراد متخلف باراه اندازی انجمن های مردمی صوری حمایت از میراث فرهنگی درصدد شناسایی خانه های تاریخی ای هستند که بتوانند با مذاکراتی که با مالکان انجام می دهند؛ اقدام به تخریب این بناها و تبدیل زمین این ساختمان های تاریخی به برج های مسکونی و تجاری کنند.

کلاهبرداری از مالکان بناهای تاریخی و میراثی چند سالی است که نه تنها در تهران بلکه در سایر شهرهای کشور دیده می شود اما این بار این افراد متخلف باراه اندازی انجمن های مردمی صوری حمایت از میراث فرهنگی درصدد شناسایی خانه های تاریخی ای هستند که بتوانند با مذاکراتی که با مالکان انجام می دهند؛ اقدام به تخریب این بناها و تبدیل زمین این ساختمان های تاریخی به برج های مسکونی و تجاری کنند.

 

به گزارش تیتر شهر: این روزها کلاهبرداری افراد متخلف در قالب انجمن ها، ارگان ها و سازمان هایی که برای شهروندان شکل قانونی داشته زیاد شده است. ورود کلاهبرداران در حوزه میراث فرهنگی و تاریخی نیز چند سالی است که رنگ دیگری به خود گرفته است. استفاده از نام انجمن های حامی میراث فرهنگی که هیچدام توسط وزارت کشور به ثبت نرسیده باعث شده تا مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران به مالکان خانه های تاریخی هشدار دهد.

 

به گفته رجبعلی خسرو آبادی؛ انجمن‌های مردمی در حوزه میراث فرهنگی که به دنبال فعالیت مدنی و شفاف در چارچوب قانون هستند باید مجوز فعالیت خود را از وزارت کشور و تایید سازمان میراث فرهنگی دریافت کنند.

 

مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران اعتقاد دارد: وزارت کشور متولی صدور پروانه فعالیت انجمن‌های مردم نهاد است و افرادی که در پوشش انجمن غیرقانونی در حال فعالیت هستند بعضاً به دنبال سودجویی از مالکان خانه‌های تاریخی هستند، چندین عنوان شکایت از انجمن‌های غیر قانونی در حوزه میراث فرهنگی اعلام شده که این افراد نسخه‌های فراقانونی را به مالکان بناهای تاریخی تجویز کرده اند.

اجرای طرح های معماری پژوهشگاه میراث فرهنگی و دانشگاه آخن آلمان

پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و دانشکده معماری دانشگاه آخن آلمان در زمینه های معماری ، تاریخ معماری و مطالعات مربوطه همکاری می کنند .

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، این همکاری ها بر اساس تفاهم نامه ای به امضای سید محمد بهشتی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری پروفسور دکتر اینگ. ارنست اشماختنبرگ رییس دانشگاه آخن صورت می گیرد که  به منظور تسهیل پیشبرد و تقویت همکاریهای علمی‌ میان طرفها تنظیم شده  است.  این فعالیتها شامل کارگاه‌های آموزشی سازماندهی شده در زمینه معماری، تاریخ معماری و مطالعات مربوطه،فعالیت‌ها و انتشارات پژوهشی مشترک، تبادل اطلاعات علمی و مواد در زمینه‌های مورد علاقه طرفها و سازماندهی دوره‌های کوتاه مدت در زمینه های تصمیم گیری شده ،می شود.

شرایط همکاری برای هر یک از فعالیت‌های مشخص شده  که قرار است به موجب این یادداشت تفاهم اجرا شودو موضوع برنامه‌های اجرایی جداگانه خواهد بود.
طرح ‌های پیشنهادی نیز توسط کار گروه نظارتی بررسی و نهایی خواهند شد.

کارگروه نظارتی که شامل اعضای طرف‌ها است ، بر اجرای این یادداشت تفاهم نظارت خواهد داشت و درباره طرح ‌های سال بعد تصمیم‌گیری خواهد کرد.

تمام اطلاعات و یا داده هایی که ممکن است به دست آمده ، به اشتراک گذاشته شده و یا مبادله شود کاملاً محرمانه  تلقی می‌شوند و تحت هیچ شرایطی نباید توسط گیرنده، بدون رضایت کتبی قبلی طرف مبدأ به طرف ثالث داده شود مگر آنکه قبلاً در معرض دید عموم قرار گرفته باشند.

طرفها در مورد مالکیت یافته‌های تحقیق و مالکیت معنوی از جمله حق نشر (کپی رایت) و ثبت اختراع آنها از طریق مذاکره تصمیم گیری خواهند کرد و هر گونه انتشارات در این خصوص تنها پس از تصویب قبلی طرفها امکان پذیر است

نگاهی به معماری مساجد و ابنیه در عصر پیامبر(ص)

گروه فرهنگی: عباسعلی تفضلی، استاد پیشکسوت تاریخ و تمدن اسلامی با اشاره به سیر تحول معماری مساجد در ایران به توضیح مؤلفه‌های هر دوره پرداخت و درباره روند شکل‌گیری منبر، مناره و ... توضیح داد.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، عباس‌علی تفضلی، استاد پیشکسوت تاریخ و تمدن اسلامی است که پایه‌های ابتدایی دانشیاری را در دانشگاه تهران گذرانده است؛ پس از بازنشستگی به مشهد می‌آید و با وجود عدم تمایل به تدریس، به درخواست دانشگاه آزاد مشهد در دانشکده الهیات و معارف اسلامی این دانشگاه مشغول به تدریس می‌شود.

تفضلی به مدت ۱۰ سال به‌ عنوان عضو هیئت‌ علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد مشغول خدمت به جامعه علمی می‌شود و در این مدت رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی و تاریخ تمدن را راه‌اندازی می‌کند.

تفضلی سپس مسئولیت ریاست دانشکده الهیات را می‌پذیرد، اما به دلیل علاقه وافر به پژوهش از این سمت استعفا می‌دهد. مجددا از وی درخواست می‌شود که مدیریت گروه تاریخ و تمدن اسلامی را بپذیرد. وی پس از مدتی موفق می‌شود مقطع کارشناسی ارشد و دکتری این رشته را نیز راه‌اندازی کند. حدود ۵۰۰ دانشجوی فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد و دکتری از ابتدای تدریس تاکنون افتخار شاگردی ایشان را داشته‌اند.

وی تا پایه ۲۶ دانشیاری را طی کرده و سابقه معاونت آیت‌الله شهید محمد مفتح در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران و تدریس در دانشگاه‌های مختلف را در کارنامه خود دارد.
این استاد پیشکسوت علاوه بر چندین مقاله در رابطه با موضوع معماری اسلامی، که در نشریات معتبر دانشگاهی به چاپ رسیده است، کتاب‌های «تاریخ هنر و معماری اسلامی تا دوره مغول»، «تاریخ هنر و معماری اسلامی از دوران مغول تا پایان قاجار» و ترجمه کتاب «فنون‌الشرق‌الاوسط» نوشته «نعمت اسماعیل علام» با عنوان «هنرهای خاورمیانه در دوران اسلامی» که به چاپ دوم نیز رسیده، از دیگر آثار این استاد است. تفضلی کتاب دیگری با عنوان «سرچشمه‌های معماری اسلامی ایران» نیز نوشته و هم‌اکنون قصد چاپ آن را دارد.

این پژوهشگر تاریخ معماری در نشستی که در دفتر تحریریه خبرگزاری ایکنا خراسان رضوی برگزار شد، به تشریح سیر تحول معماری مساجد در ایران پرداخت و ابتدا با تبیین معنای واژه مسجد، بیان کرد: درباره واژه مسجد دو نظر وجود دارد؛ برخی می‌گویند واژه مسجد از «مزگت» واژه‌ای ایرانی به معنای عبادتگاه گرفته شده و پس از ورود به زبان عربی به‌ صورت مزجت، سپس مزجد و مسجد درآمده است و عده‌ای نیز معتقدند که مسجد از «سَجَدَ» گرفته شده و به معنای محل سجده است.

 

سفر پیامبر(ص) به شام و دیدن کلیسا و صومعه، دلیل مستطیلی‌شکل‌بودن زمین مسجد

وی با بیان این مطلب که عبادتگاه مخصوص دین اسلام نبوده است، ادامه داد: پیامبر(ص) پس از مهاجرت به مدینه و ابلاغ قانون اساسی، محلی را برای زندگی خودشان انتخاب کردند و مسجد را در کنار آن بنا کردند؛ مسجد پس از کارکردهای عبادی و قرآنی، جنبه حکومتی نیز پیدا کرد و نقطه آغازی برای تلفیق دین و سیاست شد؛ از آنجاکه پیامبر(ص) در سفرهایشان به شام، کلیسا و صومعه‌ها را دیده بودند که بیشتر مستطیل شکل بودند، زمین مسجد را نیز به‌ صورت مستطیل شکل در نظر گرفتند که البته به لحاظ مهندسی ساختمان نیز، مستطیل بهترین نقشه است.

این پژوهشگر تاریخ معماری با بیان اینکه مسجد در ابتدا محلی برای اقامه مناسک عبادی و سپس قرائت قرآن و پاسخگویی به مسائل قرآنی بوده است، در رابطه با سایر کارکردهای مسجد، اظهار کرد: مسجد کارکردهای دیگری از جمله اجتماع مسلمانان، برگزاری شورای مسلمانان و شورای جنگ، اسکان مهاجران در محلی به نام «صفه» که ما به آن ایوان می‌گوییم، مداوای مجروحان جنگی و برگزاری مراسم شادی و ازدواج؛ بنابراین مسجد در صدر اسلام کاربردهای مختلفی در جامعه داشته است.