شهر زنان؛ ورود آقایان خشن ممنوع!

هفته نامه چلچراغ - مریم عربی: شهری زیبا در دل منطقه کوهستانی کوچابامبای بولیوی که در میان تپه‌های مه‌آلود و طبیعتی بکر آرام گرفته. در ظاهر شبیه به باقی شهرهای کوچک منطقه است. سخت می‌توان این اجتماع حاشیه‌نشین را از سایر شهرهای کارگرنشین منطقه تشخیص داد؛ سکونتگاهی با خانه‌های آجری کوچک و تک‌اتاقه و ساختمان‌هایی که طبقه کارگر بولیوی را در خود جای داده است.

 

اما این شهر دورافتاده برخلاف ظاهر عادی‌اش با سایر شهرها یک تفاوت آشکار دارد؛ این شهر فقط توسط زنان اداره می‌شود؛ زنانی دل‌مرده و خسته از جامعه‌ای بی‌رحم و زن‌ستیز که می‌خواهند زمام امور زندگی‌شان را خودشان به دست بگیرند و یک بار برای همیشه از زیر سایه سنگین سرنوشت محتومشان فرار کنند.
 

همیشه پای یک زن در میان است

از سال 1999 چند فعال اجتماعی بولیویایی تصمیم گرفتند زیر سایه توانمندی‌های مدیریتی زنان، منطقه امنی را به نام ماریا آکسیلیادورا برای زندگی خانواده‌ها ایجاد کنند که در آن برخلاف سایر شهرهای بولیوی، خبری از خشونت‌های خانگی نیست. خانواده‌هایی که دوست دارند در این شهر کوچک زندگی کنند، باید قوانین خاص آن را بپذیرند. این شهر دو قانون مهم دارد؛ اول این‌که خرید و فروش مشروبات الکلی در آن ممنوع است و دوم این‌که خشونت‌های خانگی و جنسیتی در این شهر جایی ندارد.

نازی آباد؛ خاستگاه چهره های سیاسی، ورزشی و هنری

مجله مهرگان نو: محله نازی آباد؛ محله شناخته شده ای است؛ هم خاستگاه چهره های سرشناس سیاسی همچون سعید حجاریان و عباس عبدی است و هم خاستگاه چهره های ورزشی و هنری مانند اکبر عبدی، حمید استیلی، و امیر قلعه نویی و هم چهره های هیاتی هم چون حاج منصور ارضی، سعید حدادیان و برادران طاهری.

جوانان این محله نقش ویژه ای هم در دوران انقلاب اسلامی و مبارزه با حکومت پهلوی داشتند وهم پس از پیروزی انقلاب در جایگاه های مختلف سیاسی، امنیتی، فرهنگی و اجتماعی برای استواری و پایداری پایه های نظام تلاش کردند.

این محله در جنوب تهران [ناحیه 2 منطقه 16 شهرداری] قرار دارد که از شمال با جوادیه، از غرب با خانی آباد، از شرق با خزانه و علی آباد شمالی و از جنوب با یاخچی آباد و شهر ری همسایه است و بزرگراه بعثت، بزرگراه تندگویان، خیابان شهید خالقی پور و خیابان شهید رجایی آن را در بر گرفته اند. علی اصغر صباغ پور، جامعه شناس و استاد دانشگاه که بزرگ شده نازی آباد است و پیشینه فعالیت سیاسی در دوران پیش از انقلاب دارد، می گوید: «نازی آباد شمالی ترین محله در جنوبی ترین منطقه شهر تهران است که سطح زندگی مردم آن، میان طبقه متوسط و طبقه فقیر جامعه بود.»

 

 

 

ساخت محله نازی آباد، در سال 1320 به دستور محمد مصدق، نخست وزیر وقت پایه گذاری شد. زمین های نازی آباد به بانک ساختمانی که تازه کار بود، سپرده شد تا با هدف جلوگیری از سوءاستفاده زمین بازان، به قیمت ارزان به مردم نیازمند واگذار شود. زمین ها به قطعات 200 تا 600 متری تقسیم شد و به قیمت متری 30 ریال (متری 10 ریال پیش قسط و مانده آن در اقساط دو تا سه ساله) به درخواست کنندگان واگذار شد.

شرق دین دار و غرب روشنفکرِ تهران !

مجله مهرگان نو: مهدی حجت [از بنیان گذاران سازمان میراث فرهنگی] دانش آموخته معماری از دانشگاه تهران است و دکترای نگهداری بناهای تاریخی را از دانشگاه یورک انگلستان دریافت کرده است. او پیشینه مبارزه سیاسی در دوران پهلوی را نیز در کارنامه اش دارد. با او درباره تاثیر بافت های شهری بر پیدایش گرایش های سیاسی در بازه زمانی پیش از انقلاب به گفت و گو نشستیم.

به باور حجت، بافت های شهری ظرف هایی با ویژگی های خاص اند که با مظروف های همخوان خودشان پر می شوند. همچنان که آب گودال را پیدا می کند؛ با این همه ظرف و مظروف با هم داد و ستد می کنند و بر هم اثر می گذارند.

نکته مهم در گفته های او تقسیم بندی تازه ای است که از ساختار فکری و اندیشه سیاسی تهران به دست می دهد؛ شرق شهر دین دار و غرب شهر روشنفکر که می توان آن را بر تقسیم بندی شمال شهر و جنوب شهر افزود. ناگفته نماند ساختار و بافت مادی شهر در این گفت و گو بیشتر مورد توجه قرار گرفته و هم چنان که او هم در گفته هایش تاکید می کند شهر و بافت های شهری یکی از عامل های اثرگذار بر پدیداری یک رویداد و گرایش های فکری است و باید عامل های دست اندرکار دیگر هم به بررسی گذاشته شود که آن داستان دیگری است.

 

تاکنون بیشتر درباره تاثیر سیاست بر شکل شهرها و کمتر درباره تاثیر شهرها و بافت های شهری بر پیدایش دیدگاه های سیاسی شهرنشینان یا شهروندان گفته شده است. حال پرسش این است که آیا شهر و بافت های شهری بر پیدایش دیدگاه های سیاسی مردم اثر می گذارند؟

بازگشت عقلانیت به جامعه ایرانی؛ مردم به دنبال فرشته نیستند

ماهنامه ایران فردا - محمدعلی همایون کاتوزیان*- محمد محمدی آملی**- لیلا ابراهیمیان***: به آینده توسعه در ایران امیدوار است؛ گسست هایی را در تاریخ معاصر شاهد می آورد تا نشان دهد استبداد تاریخی در ایران ترک برداشته است. محمدعلی همایون کاتوزیان اقتصاددان و تاریخ شناسی که جامعه شناسی تاریخی ایران را با چند مشخصه استبدادی و کوتاه مدت بودن و شکاف تاریخی دولت- ملت نشان می دهد؛ اما اعتقاد دارد در دوره معاصر نوعی عقلانیت به جامعه برگشته است. او نمونه این عقلانیت را انتخاب حسن روحانی برای ریاست جمهوری می داند: «مردم به دنبال یک فرشته نبودند و انتخاب می کردند.»

 

محمدعلی همایون کاتوزیان 

 

یکی از کارهای مهمی که شما در ایران شروع کردید ارائه تحلیل تاریخی از مسائل ایران، نقد شبه مدرنیستم و چپ غالب بود؛ شما با نقد الگوهایی که متفکران اروپایی برای تحول تاریخی در ایران بیان کردند به تفسیر و تعریف جدیدی رسیدید. اما خیلی ها معتقدند نتوانستید خودتان را از پروبلماتیک حاکم بر این گفتمان ها رها کنید و مسائل ماده ای که در این گفتمان ها برای تحول تاریخی مد نظر است، برای سنجش این تحولات، معیار کار شما قرار گرفت، نظر خودتان چیست؟

من یک کار تطبیقی انجام داده ام؛ الگوهایی که برمبنای تاریخ و جامعه شناسی اروپا طرح شده، بدون چون و چرا به جامعه و تاریخ ایران قابل اطلاق نیست. مثلا در اروپا «طبقات» به معنای خاص کلمه مستقل از دولت وجود داشته، اما در ایران این گونه نیست.

یارانه و مضرات آن به زبان مردم

فته نامه تجارت فردا - *محبوبه داوودی:

پرده اول  / محدودیت‌های اقتصاد

تولید در یک اقتصاد، ماحصل میزان سرمایه فیزیکی موجود، سرمایه انسانی و بهره‌وری در آن اقتصاد است و بهره‌وری ماحصل کارکرد مناسب بازارها، پیشرفته بودن و کارایی نهادهاست. به عبارت دیگر در اقتصاد، میزان مشخصی سرمایه فیزیکی و نیروی کار با مهارت‌های مختلف وجود دارد و همچنین سطح مشخصی از تکنولوژی برای تولید که نهایتاً ترکیب این موارد منجر به تولید میزان مشخصی محصول در اقتصاد می‌شوند. در این میان کیفیت نهادها و نحوه عملکرد و مدیریت دولت بر بهره‌وری اقتصاد در نتیجه میزان محصول موثر است. از این‌رو صرف‌نظر از اینکه عامل مبادله در اقتصاد چه چیزی است، اسکناس است، طلاست یا چه حجمی از اسکناس در اقتصاد وجود دارد، این عوامل نقش خود را در تولید ایفا کرده و میزان محصول نهایی مشخص می‌شود.

 

 

 

 

پول در اقتصاد از سوی بانک مرکزی چاپ می‌شود. پولی که منتشر می‌شود، برای معامله تولیدات در سطح اقتصاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. وضعیتی را تصور کنید که کل تولید اقتصاد معادل پنج سیب باشد و بانک مرکزی معادل پنج واحد پول چاپ کند. این بدان معناست که هر واحد پولی ارزشی معادل یک سیب دارد. اگر بانک مرکزی به جای پنج واحد پول، 10 واحد پول چاپ کند، پشتوانه هر واحد پولی معادل نصف یک سیب خواهد بود. این به معنای کاهش ارزش هر واحد پول است.

مساله‌ی دموکراسی در ایران از زاویه بیعت و ولایت

ماهنامه ایران فردا - ابوطالب آدینه وند:

 

به عنوان نخستین سوال و مقدمه بحث از استاد می خواهیم که تعریفی از بیعت ارائه دهند که ماهیت بیعت چیست؟ آیا از جنس عقود است یا قراردادی عرفی است؟ و نسبتش با متون شرعی چگونه است؟

 

 

در ابتدا مقدمه ای می گویم و اگر لازم شد بیشتر به آن می پردازیم. در هر نوع بحث سیاسی در ایران، نمی توان تفاوت جامعه ایرانی را نادیده گرفت؛ در جامعه ایرانی، متفاوت با جوامع اهل سنت، فکر سیاسی با مفهوم سنت گره نخورده است، بلکه در حوزه کلامی ابتدا با وصایت و نظریه امامات درآمیخته است که این مفهوم با بیعت در خلافت خیلی تفاوت دارد، همچنین در دوره جدید با مفهوم حق گره خورده است نه با مفهوم بیعت.

نظریه پردازان اهل سنت دو مفهوم کلیدی دارند که جامعه ما خیلی به آن ورود نکرده است؛ یکی از آنها مفهوم بیعت است و دیگری شوراست که نظریه های دموکراتیک شان نیز از درون این دو مفهوم بیرون آمده است. ما در جامعه ما، متفاوت با اهل سنت، نظریه های دموکراتیک از درون مفهوم غیبتِ وصی درآمده است و چیزی که بسیار مهم است، تولد مفهوم حق و حقوق عمومی و مباحثی از جنس قرارداد است. یکی از این قراردادها ممکن است بیعت باشد اما بیعت لزوما نقطه شروع نیست، به بیانی دیگر، مفهوم بیعت برای متفکران اهل سنت اساسی می شود، اما برای جامعه ما این گونه نیست، درواقع بیعت فقط بخشی از اندیشه سیاسی جامعه ما است نه نقطه کلیدی آن.

این تفاوت تفکر سیاسی معاصر شیعه با اهل سنت است، به همین دلیل هرکجا که از بیعت صحبت می کنند شاید فقط واژه آن را نگه می دارند و از مفاهیم دیگر آن دور می شوند.

برای مثال در ادبیات مرحوم نایینی و آخوند خراسانی، در جایگاه نخستین متفکران دولت مدرن، و نیز افراد دیگری همچون مرحوم مدرس و مرحوم شیخ اسماعیل محلاتی و بزرگانی دیگر، هر چقدر که تفحص کنیم می بینیم که جای مفهوم بیعت خالی است، زیرا مفهوم بیعت با اپیستمولوژی (شناخت شناسی) اهل سنت گره خورده است.

اسلام، سازها را نشکست...!

روزنامه ابتکار: بحث پیرامون حرمت موسیقی و تفکیک موسیقی غنا از غیر آن، یکی از مناقشات جدی و اساسی است که بسیاری از کارشناسان و پژوهشگران علوم دینی را به خود مشغول داشته و هر یک سعی می‌کنند به فراخور آموزه‌ها و انگاره‌های فراگرفته به بازتحلیل این مفهوم دینی بپردازند.

برخی از کارشناسان اصولی و فقهی داعیه‌دار مخالفت صددرصد دین مبین با موسیقی بوده و کار را به جایی رسانده‌اند که نظاره بر آلات موسیقی را در حکم زنای با محارم تلقی کرده و بعضی دیگر قرائت و برداشتی به مراتب ساده‌تر را مطمع نظر قرار داده‌اند. شاید یکی از راهبردهای برون‌رفت از این دعوای تاریخی مراجعه مجدد به متن مصحف مقدس باشد. مراجعه‌ای که با رویکردهای تازه و لحاظ کردن اقتضائات دنیای مدرن صورت گیرد.

بر این اساس با اذعان کرد که در آیات قرآن از لفظ «غنا» استفاده نشده، و امر و نهى خاصّى صریحا بدان تعلّق نگرفته‏است؛ بلکه تمسّک‏کنندگان به آیات، آنها را به‏واسطه‏ دلایل خارجى همچون احادیث وارده در این باب دلیل بر حرمت گرفته‏اند. در این آیات الفاظى نظیر «قول زور»، «باطل» و «لهوالحدیث» آمده‏است که برخى آنها را به «غنا» معنا کرده‏اند.

در باب غنا و موسیقى، آیات و احادیثى دال بر حرمت و حلیت وجود دارند که هیچ یک توانایى اثبات حکم مطلق غنا را نداشته و وافى به مقصود قائلان به حرمت مطلق یا حلیّت مطلق نیست. نتیجه‏ این بررسى کوتاه این است که غناى شهوانى و فسادانگیز حرام و غیر آن حلال و مباح است؛ لذا معناى غناى حرام در آواز لهوى و مفسده‏انگیز متعیّن مى‏شود.

 

 

ساکنان کدام کشورها تنبل‌تر از بقیه هستند؟

وب سایت یک پزشک: علیرضا مجیدی: فکر می‌کنید که مردمان کدام کشورها عادت به پیاده‌روی دارند و شهروندان کدامشان، برعکس، تمایل به نشستن و سکون دارند؟ پژوهش جدید دانشمندان که نتایج آن در مجله نیچر به چاپ رسیده است، تا حدودی پاسخگو است.

 

 

برای رسیدن به پاسخ، دانشمندان اطلاعات مربوط به گام‌شماری ۷۰۰ هزار نفر را از گوشی‌های موبایل‌شان برداشت کردند. اطلاعات با اتسافده از اپ پایش فعالیت Argus برداشت شد.

در این تحقیق هزار برابر تحقیق مشابه قبلی، افراد داوطلب ارسال اطلاعات شرکت کرده بودند. با وجودی که تحقیق‌هایی هم قبلا، با استفاده از پرسشنامه به دست آمده بود، اما خوبی تحقیق جدید این بود که آسان‌تر بود و شهروندان کشورهای بیشتری در آن شرکت کردند.

اما یافته‌ها:

به جای یارانه، به مردم «مهارت» بدهید !

هفته نامه تجارت فردا - فرهاد خان میرزایی، پژوهشگر اقتصادی: در جریان رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم، سیاست‌های توزیعی (یا بازتوزیعی) از جمله محوری‌ترین وعده‌های نامزدهای ریاست‌جمهوری بود. افزایش نابرابری و عدم بهبود ملموس در وضعیت دهک‌های پایین درآمدی طی حدود چهار سال گذشته، از جمله دلایلی است که تقاضا برای این‌گونه سیاست‌ها را افزایش داده است. در حالی که نسبت درآمد 20 درصد ثروتمند جامعه به 20 درصد فقیرترین جامعه با طی کردن روند مداوم نزولی از حدود 10 برابر در سال 1385 به 6 /6 برابر در سال 1392 کاهش یافته بود، با چرخش در روند نزولی از سال 1392 افزایش یافت و به 4 /7 برابر در سال 1394 رسید.

 

 

 

از طرف دیگر، به جز دو دهک بالای شهری، هزینه سرانه برای تمامی دهک‌های شهری و روستایی در سال 1394، پایین‌تر از سال 1392 قرار داشته است، به طوری‌که سطح هزینه سرانه برای دو دهک اول روستایی به ترتیب 18 و 14 درصد کمتر از میزان آن در سال 1392 بوده است. این شرایط که در واقع نقطه شروع اولیه برای دولت دوازدهم هستند، به دلیل الزامات سیاستگذاری طی چهار سال آتی ممکن است تشدید شوند. دولت دوازدهم برای آنکه بتواند وضعیت اقتصادی کشور را دگرگون کند نیازمند انجام اصلاحات گسترده در حداقل پنج زمینه است: مسائل زیست‌محیطی و آب، صندوق‌های بازنشستگی، نظام بانکی، بودجه دولت و حوزه اشتغال.

بزرگترین قتل عام های تاریخ !

مجله همشهری سرنخ - اشکان خسروپور: در طول تاریخ حکمرانان و قدرتمندان زیادی بوده اند که آدم های عادی را قربانی هوس یا تصمیم گیری های اشتباه شان کرده اند تا همچنان بر سر قدرت بمانند. البته بعضی از این آدم کشی ها دلیل خاصی هم نداشته و مرگ آن آدم ها صرفا یک گوشمالی ساده به نظر می رسیده است. این گزارش، داستان تلخ ترین و مرگبارترین آدم کشی های تاریخ است که قربانی اش انسان های عادی بوده اند.

1. تصمیمی که یک شهر را قربانی کرد

قتل عام «تسالونیکا» یکی از عجیب ترین و وحشتناک ترین قتل عام های تاریخ بود که در قرن چهارم میلادی دست کم هفت هزار نفر را به خاطر یک بهانه عجیب و غیرقابل باور به کام مرگ فرستاد. ماجرا از این قرار بود که «بوتریک»، فرماندار نظامی شهر «الیریکوم» و «تسالونیکا» در سال 390 میلادی دستور داد تا یک ارابه ران را به جرم تجاوز به یک مشروب فروش دستگیر کنند. مرد ارابه ران بلافاصله تحت بازجویی قرار گرفت اما در بازجویی ها مقاومت کرده و به جرمش اعتراف نمی کرد، در نهایت جلسه محاکمه ای با حضور شخص فرماندار برگزار شد.