نمایشگاه تاریخ و تمدن ایران پرطرفدارترین نمایشگاه سال ۲۰۱۷ تالار هنر بن بوده است.
هنرآنلاین: تالار هنر شهر بن یکی از موفقترین دورههای خود را در سال ۲۰۱۷ تجربه کرد. نمایشگاهی که به تاریخ و تمدن ایران اختصاص داشت، پرطرفدارترین نمایشگاه سال ۲۰۱۷ بوده است.
تالار هنر شهر بن (Bundeskunsthalle) در سال ۲۰۱۷ یکی از موفقترین دورههای تاریخ خود را به ثبت رسانده است. نمایشگاهی درباره تمدن و فرهنگ ایران در بالاترین مرتبه از نظر میزان بازدید قرار گرفته است.
این نمایشگاه با عنوان "ایران، تمدن باستانی میان آب و بیابان" با اقبالی بیش از حد انتظار روبرو شد و بیش از ۲۳۰ هزار نفر از آن دیدن کردند. گردآورندگان این نمایشگاه بیش از ۴۰۰ اثر و یافته باستانی را با دقت کارشناسانه و ذوق و سلیقه عالی انتخاب و عرضه کرده بودند.
تأکید نمایشگاه بر تمدنهای کهن و سرآغاز یکجانشینی در فلات ایران بود، اما در عین حال نشان میداد که این فلات پهناور جولانگاه تمدنهایی کهنتر بوده که پیشینه شهرنشینی در این دیار را به بالای ۱۱ هزار سال میرساند.
نمایشگاه با نمایش پیوسته دهها فیلم، عکس، سند و دیوارنوشته همراه با آثار چند رسانهای اطلاعات وسیعی درباره تمدنهای باستانی مستقر در فلات ایران عرضه مینمود که هم برای کارشناسان و هم برای بازدیدکنندگان معمولی بینهایت جالب بود.
در جوار نمایشگاه و در فضای آزاد یک نمونهی واقعی از "باغ ایرانی" نیز عرضه شده بود
به گزارش خبرنگار مهر، موضوع جابه جایی روستای «سرتپه» بخش مرکزی بروجرد به دلیل احداث آزادراه خرم آباد- اراک و عبور این آزاد راه از روستا یکی از موارد مطرح شده در جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه لرستان بود.
روستای «سرتپه» بخش مرکزی بروجرد در مسیر آزادراه قرار داشته و ۱۸ خانوار دارد که تملک آن از طریق وزارت راه و شهرسازی انجام شده و نیاز بود که ضرورت جابه جایی آن در شورای برنامه ریزی استان تصویب شود و تامین اعتبارات و احداث زیرساخت های مکان جدید روستا نیز بررسی شود.
ماجرای جابه جایی روستای «سرتپه» بروجرد
علی علیخانی مدیرکل راه و شهرسازی استان لرستان در این رابطه با اشاره به اینکه در واقع بخش عمده ای از زمین ها و قسمتی از خود روستای «سرتپه» در طرح قرار گرفته و بخشی از آن هم در حریم آزادراه بود، گفت: به همین دلیل بحث تملک زمین های روستا مطرح و انجام شد و در نهایت به ضرورت جابه جایی رسیدند.
وی یادآور شد: برای مکان یابی روستا در نقطه ای جدید هم جلساتی برگزار شده است.
نماینده اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان نیز در این جلسه گفت: یک اثر تاریخی در روستای «سرتپه» داریم و کارهای باستان شناسی آن باید انجام شود.
علیخانی مدیرکل راه و شهرسازی لرستان در واکنش به این اظهار نظر نماینده اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت: پروژه های ملی وقتی می خواهد مصوبه بگیرد استعلامات مختلف آن انجام می شود، مطالعات زیست محیطی، میراث فرهنگی و ... انجام می شود.
وی با بیان اینکه در زمان اجرا هم به محض اینکه می خواهند از یک منطقه مسکونی یا منابع طبیعی که احساس می کند اثر تاریخی و طبیعی باشد عبور کنند، هماهنگی لازم انجام می گیرد، تصریح کرد: پروژه آزادراه خرم آباد- اراک یک طرح ملی و ابر پروژه ای است که سالیان قبل مطالعات آن انجام شده و استعلامات آن گرفته شده است.
اظهارات عجیب مدیرکل راه و شهرسازی لرستان
علی هادی چگنی رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی لرستان نیز با شنیدن صحبت های دو طرف مسئله اظهار داشت: با توجه به اینکه اگر یک درصد هم احتمال برخورد آزادراه با آن اثر تاریخی را داشته باشیم، موضوع جابه جایی روستای «سرتپه» و اجرای پروژه آزاد راه را مشروط به اخذ استعلام از میراث فرهنگی می کنیم.
این سخنان رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی لرستان واکنش دوباره مدیرکل راه و شهرسازی استان را در پی داشت تا وی در اظهار نظری عجیب اعلام کند: شما فکر کن «کلماکره» در مسیر باشد، مگر می شود پروژه ملی آزادراه تعطیل شود!
چگنی رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی لرستان نیز ضمن نقد نسبت به مدیرکل راه و شهرسازی لرستان گفت: این ادبیات شما درست نیست.
به هر روی در این جلسه جابه جایی روستای «سرتپه» با موافقت اعضای جلسه تصویب شد.
خانه طباطباییها در بافت قدیم شهر کاشان، در خیابان علوی و در محله سلطان امیراحمد قرار دارد که در نیمه دوم قرن ۱۳ هجری قمری توسط حاج سیدجعفر طباطبایی ساخته شد. خانه ای که به واسطۀ شاهکارهای هنر معماری استاد علی مریم و تزیینات شگرفش به عروس خانه های تاریخی شهرت دارد و در فهرست آثار ملی ایران می درخشد.
به گزارش ایمنا، درحال حاضر مقابل درب ورودی خانه طباطبای های کاشان اعلانی نصب شده و بر روی آن به بازدیدکنندگان و علاقمندان اعلام شده است که به دلیل مرمت در این خانه تاریخی، از تاریخ یکم دی ماه تا پایان بهمن ماه ۱۳۹۶ این خانه تعطیل است. این موضوع در حالی اتفاق افتاد که برخی خبرگزاری ها از جمله خبرگزاری میزان، طی گزارشی موضوع مرمت این خانه را علتی دروغین برای بستن خانه طباطبایی ها به روی مردم عنوان کرد و دلیل اصلی تعطیلی خانه طباطبایی ها را فیلمبرداری سریال "بانوی عمارت" برشمرد و از فعالیت آزادنه این گروه فیلمبرداری در عروس خانه های تاریخی ایران خبر داد.
خبرگزاری ایمنا درصدد پیگیری این موضوع برآمد.
فیلمبرداری تا پایان اسفند ادامه دارد/ خانه در حال مرمت است
شهردار شهر کاشان با توجه به اینکه مالکیت خانه طباطبایی ها در اختیار شهرداری کاشان است، در گفت و گو با خبرنگار ایمنا ضمن تأیید تعطیلی خانه طباطبابی به مدت دو ماه، اظهار می کند: قرارداد فیلمبرداری از یک سال قبل منقعد شده و در حال انجام است و هیچ ربطی هم به موضوع تعطیلی خانه طباطبایی ها ندارد، ولی به دلیل ضرورت تعمیر در معابر اصلی و طاقهایی که باید تعمیر میشده تا امنیت عابرین تأمین شود گفتند که فعلاً در این بنا رفت و آمدی نشود.
سعید ابریشمی راد ادامه می دهد: قرارداد ساخت فیلم "بانوی عمارت" در این خانه از یک سال قبل منعقد شده و همچنان ادامه دارد و فکر می کنم تا اواخر اسفندماه ادامه خواهد داشت.
طرح مرمت به میراث فرهنگی ارایه نشده است
در این ارتباط علی رغم تلاش خبرگزاری ایمنا برای گفت و گو با "محسن جاوری" رییس اداره میراث فرهنگی کاشان، این امکان فراهم نشد، اما وی پیش از این به خبرگزاری میزان اعلام کرده بود "طرحی برا ی مرمت این بنا به میراث فرهنگی ارایه نشده است.
خبرگزاری ایمنا تلاش کرد موضوع را از طریق "مسعود زیارتی" مسئول حوزه میراث فرهنگی این اداره پیگیری کند که او نیز حاضر به پاسخگویی نشد و خبرنگار ایمنا را به "مرتضی احمدی نجات" مسئول روابط عمومی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان ارجاع داد.
زنجان - ایرنا - کاروانسرای تاریخی نیک پی از بناهای متعلق به دوره صفویه است که تا کنون با وجود داشتن ارزش تاریخی و معماری قابل توجه و ثبت در فهرست ملی آثار تاریخی؛ هیچگونه اقدام جدی برای مرمت و احیای آن انجام نشده است.
به گزارش ایرنا، کاروانسرای شاه عباسی نیک پی در فاصله 35 کیلومتری شمال غربی شهرستان زنجان در شهر نیک پی واقع شده است.
این کاروانسرا با توجه به سبک معماری و سیاق تزئینی، بر اساس اسناد و متون تاریخی، متعلق به عصر صفوی است که در زمان شاه عباس دوم در مسیر یکی از راه های عمده بازرگانی فلات ایران ساخته شده است.
کاروانسرای شاه عباسی نیک پی از جمله کاروانسراهای به سبک چهار ایوانی دوران صفویه است. این کاروانسرای چهار ایوانی با پلان چهار گوش، دارای صحن و میانسرای هشت ضلعی غیرمنظم بوده که گرداگرد آن را حجره های چهارده گانه در بر گرفته است.
کاروانسرای شاه عباسی نیک پی دارای یک فضای ورودی در ضلع شرقی است که در دو طرف آن حجره های نگهبانان به صورت قرینه قرار دارد، طاق ها و قوسها در این اثر تاریخی به صورت ضربی اعمال شده است و عنصر قرینه سازی به زیباترین شکل مطابق الگوی رایج در معماری سنتی فلات ایران در آن به چشم می خورد.
از جمله خصوصیات بارز در این اثر تاریخی وجود فضاهای چهار ضلعی صحن و میانسرای مرکزی برای دستیابی به سایر فضاهای داخلی مانند انبارها و اصطبل است. در حال حاضر بخش هایی از این بنا تخریب و در بخشی از آن نیز بدون توجه به پلان اولیه آن، مسجدی بنا شده است.
هم اکنون مالکیت کارونسرای تاریخی نیک پی همانند سایر کاروانسراها متعلق به اداره کل اوقاف و امور خیریه استان زنجان است.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه طی پنج سال گذشته در چند مرحله، عملیات مرمت در کاروانسرای شاه عباسی نیک پی انجام شده است، گفت: متاسفانه این بنا در زمان حاضر چند تکه شده و بخشی از آن در اختیار اوقاف بوده و بخش هایی از آن هم توسط افرادی تصرف شده است.
مهرداد عسگریان ادامه داد: برای مرمت کامل و اساسی کاروانسرای نیک پی معطل رفتار اوقاف هستیم چرا که مالکیت اصلی این بنا با این سازمان است.
وی به ضرورت مشارکت اوقاف برای رسیدگی به وضعیت این بنای تاریخی تاکید کرد و گفت: هر نوع اقدام اساسی و یا جذب سرمایه گذار برای مرمت کاروانسرای نیک پی در گرو نقش آفرینی سازمان اوقاف است و این امر می تواند از راه های مختلف همچون واگذاری موقت بنا انجام شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان زنجان نیز به ضرورت همراهی سازمان اوقاف و امور خیریه در مرمت و نگهداری برخی آثار تاریخی اشاره کرد و گفت: کاروانسراهای تاریخی از جمله بناهای تاریخی هستند که بنا به دلایلی در اختیار مجموعه اوقاف و امور خیریه قرار داده شده اند و اگر اوقاف پای کار باشد، میراث فرهنگی آمادگی دارد تا عملیات مرمت کاروانسرای شاه عباسی نیک پی را انجام دهد.
«با وجود در دست بازنگری بودن طرح نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی و براساس مصوبه شورایعالی معماری و شهرسازی کشور و تاکید برتوقف ادامه هرگونه تخریب در بافت تاریخی پیرامون حرم امام رضا (ع) احتمال تخریب مسجد صفوی «معجردار» در بافت تاریخی وجود دارد.»
از حدود یک سال گذشته مسجد «صاحبالزمان (عج) و حوض معجردار» در بافت تاریخی اطراف حرم امام رضا (ع) با شکایت شهرداری مشهد، در گیرودار خروج از ثبت و در نهایت تخریب است تا طرح تفصیلی شهر مشهد در این نقطه نیز اجرائی شود.
رای نخست دادگاه مشهد از شکایت شهرداری، اجازهی تخریب این بنای تاریخی را داده بود اما مدیر کل سابق میراث فرهنگی خراسان به ایسنا اعلام کرده بود؛"درخواست تجدید نظر در این حکم را داده است" با این وجود، اکنون دوستداران میراث فرهنگی استان و اعضای انجمن مردمنهاد توسعهی گردشگری چهارباغ خراسان اعلام میکنند، رای نهائی این شکایت نیز مدتی است ابلاغ شده و هر لحظه امکان تخریب مسجد صفوی «صاحبالزمان (عج) -معجردار-» وجود دارد.
به همین دلیل انجمن «مردمنهاد توسعه گردشگری چهارباغ خراسان» و انجمن «صنفی مهندسان معمار خراسان رضوی» در نامهای به علیرضارشیدیان، استاندار خراسان رضوی درخواست کردند تا علاوه بر بررسی دلایل اهمالکاری مدیریت میراث فرهنگی استان خراسان رضوی با ورود به پرونده _مسجد معجردار_ از اجرای حکمی که فرآیند تخریب بنای مسجد را به فوریت مهیا میکند، جلوگیری کند.»
در این نامه خطاب به استاندار خراسان رضوی امده است؛ «بهرغم پیگیریهای انجام شده از طرف انجمنهای صنفی– تخصصی، سمنهای فرهنگی و دوستداران میراث فرهنگی-تاریخی و دیگران، همچنین پیگیریهای اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی متأسفانه باخبر شدیم حکم تجدیدنظر دادگاه برای خروج مجموعهی فرهنگی-مذهبی مسجد و حوض "معجردار" از فهرست ابنیه میراثی کشور صادر شده و در مرحله ابلاغ قرار دارد و هر لحظه امکان تخریب ابنیه این مجموعه میرود.
ناگفته پیداست که مسجدوحوض معجردار به عنوان اثری صفوی-قاجاری بخشی از حافظه تاریخی و فرهنگی شهر مشهد بوده و در شرایطی که طی ۲۰ سال گذشته بخش اعظم ابنیه تاریخی بافت کهن و ارزشمند مشهد به بهانه طرح نوسازی و بازسازی بیمحابا نابود و تخریب شده است، بهعنوان اندک نشانههای باقیمانده از گزند تیغ توسعه بولدوزری، میتواند حافظ بخشی از هویت به تاراج رفته این بافت باشد.
همچنین سبقه مذهبی-فرهنگی و وقفی این بنا، نمایهای بارز از روابط انسانی میان زائر و مجاور در اکوسیستم زیارت و در حریم منور ثامن الحجج (ع) است.
صرفنظر از اینکه فرآیند دادرسی به این موضوع از منظر تهیهکنندگان این نامه غیرتخصصی بوده و کارشناسان اظهارنظرکننده درباره ارزش و جایگاه تاریخی این بنا فاقد صلاحیتهای حداقلی لازم بودهاند، با تأسف باید توجه جنابعالی را به تلاشهای پشت پرده مستمر برای تخریب این اثر تاریخی-مذهبی با هدفهای مالی-اقتصادی خاص جلب کنیم. اقدامی که سالم بودن روند رسیدگی به این پرونده را با علامت سؤال بزرگی همراه کرده است.
معماری یکی از اصیلترین هنرهای ایرانی است و درباره زوایای مختلف آن کتابهای زیادی نوشته شده است.
بسیاری از کارشناسان، معماری را هنری اجتماعی مینامند که برای پاسخ هماهنگ به نیازهای کارکردی و زیباشناسانه شکل میگیرد. آنها معتقدند که معماران گاه بناهایی را با ایدههای شخصی طراحی میکنند، ولی معمولا ساختمانها با توجه به نیازهای اجتماعی طراحی میشوند.
شکوه هنر معماری در ایران
در بسیاری از سفرنامهها جهانگردان مشهوری که به ایران سفر کردهاند همواره از هنر معماری ایران با شگفتی سخن گفتهاند و آثار تاریخی ایران را ستودهاند. در بین سفرنامههای مکتوبی که به یادگار مانده نکته قابل توجهی به چشم میخورد و آن هم توجه گردشگران خارجی به کاروانسراهای قدیمی ایران است. از مفهوم کاروانسرا استنباط میشود که وجود این بناها مرحله پیشرفتهای از زندگی را مجسم کرده و درواقع شاهرگ حیات اقتصادی و بازرگانی هر دوره را تشکیل میدادند. فاصله زیاد بین مراکز تجاری، مداخله عوارض طبیعی، محیط وحشی، بیابان، خطر جنگهای داخلی متعدد و... وجود جایگاههای امن را برای استراحت کاروان ها و مسافران ایجاب میکرد تا بهسلامت به مقصدشان رهسپار شوند.
حتی در عصر هخامنشیان منزلگاههای تاسیسشده بود که ساکنانش در صورت لزوم در برابر دشمنان به دفاع میپرداختند. کاروانسراها نماد کاملی از معماری ایرانی به حساب میآیند که کارکرد مشخصی را ایفا میکردند. در گذر زمان بسیاری از کاروانسراهای ایران ویران شدند و بسیاری دیگر هم همچنان پابرجا ماندهاند و میزبان علاقهمندانی هستند که برای تماشای آثار تاریخی به نقاط مختلف کشور سفر میکنند.
کاروانسرای شاه عباسی شهر ری اما یکی از مهمترین کاروانسراهای ایران به حساب میآمد که در سالهای اخیر به انبار برخی فعالان اقتصادی این شهر بدل شده بود و تقریبا چیزی از شکوه گذشته آن باقی نمانده بود. در آثار مکتوب تاریخی همواره از شهر ری بهعنوان یکی از شهرهای مهم و باستانی ایران یاد شده است.
بنابرآنچه با نگاهی اسطورهای در اوستا آمده ری سیزدهمین شهری است که در جهان ساخته شدهاست. مورخان تاریخ سکونت در این شهر را به ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تخمین زدهاند و برخی بنیانگذار این شهر را «شیث بنی آدم» میدانند، برخی دیگر نوادگان نوح پیامبر و گروهی دیگر تاسیس آن را به «پیروز» پسر یزدگرد نسبت میدهند. اگر چه هیچ کدام از این ادعاها قابل اثبات نیست، ولی به هر روی ادعای آخر که بنانهادن شهر را با دوران ساسانی مقارن میداند قطعا اشتباه است، زیرا در آثار باستانی از یونانیان و ایرانیان به نشانههایی از وجود این شهر در دوران اشکانیان و پیش از آن دوران هخامنشیان بر میخوریم.
امروزه شهر ری را بهدلیل وجود مقبره بزرگان دینی بهعنوان شهری مذهبی میشناسند اما تقدس در این شهر به صدها سال پیش، و پیش از اسلام باز میگردد. بنا به اسناد تاریخی ری مکانی مقدس برای پیروان دین زرتشت بود و عدهای آن را از نظر اهمیت با واتیکان کنونی برای مسیحیان قیاس کردهاند. علاوهبر اینها بهدلیل قرار گرفتن این شهر بر سر راه جاده ابریشم، از نظر تجاری نیز در وضعیت مهمی قرار داشت و به همین دلیل بسیاری از ساکنان آن را بازرگانان تشکیل میدادند.
به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، مجید یوسفینوید ظهر امروز در کمیسیون معماری شهرسازی شورای شهر همدان با تأکید بر اهمیت موضوع حرائم شهر، اظهار کرد: حوزه شهرسازی درگیرودار این بلاتکلیفی است زیرا تمام ادارات، اماکن قضایی و میراثی به نوعی برای خود حقی قائل هستند که به استناد مصوبه مجلس عمل میشود.
وی با تأکید بر اینکه ارائه خدمات به مردم به شرط ایجاد محدودیت برای آنها منطقی نیست، گفت: نقشهای از وضعیت حرائم خاص شهر همدان توسط شهرداری تهیه شد که مشخص میکند نقاط مرغوب شهر در حریمها قرار گرفتهاند؛ بنابراین با این وجود، توانایی کاهش صدور پروانهها را نداریم، زیرا از محدوده دسترسی مدیریت شهری خارج است.
معاون شهردار با بیان اینکه حفظ بافت تاریخی شهر اولویت مدیریت شهری است، افزود: گویا ضوابط مدونی برای اجرای حرائم میراث فرهنگی وجود ندارد و این مهم به صورت موردی تصمیم گیری میشود.
وی با تأکید بر اینکه دیواری کوتاه تر از شهرداری وجود ندارد، گفت: به استناد قانون اگر دستگاهی حریمی را در شهر برای خود قائل میشود، باید جبران خسارت را هم در نظر بگیرد که این مهم میتواند اهرم کنترلی برای مطالبهگری مجموعه مدیریت شهری باشد.
مدیر شهرسازی دفتر فنی عمرانی استانداری همدان هم بر تعیین تکلیف نهایی تعامل شورا و شهرداری با سایر دستگاهها تأکید کرد و گفت: مشخص شدن این شرایط برای توسعه شهر و عملکرد ارگانها، اثرگذار خواهد بود.
حسین صمدیان با بیان اینکه تراکم پایه و ارتفاع در استعلام از ادارات مختلف ملاک عمل است، یادآور شد: مخابرات به صورت مداوم نیازمند دکلها نیست؛ بلکه این اقدام را برای رعایت اصول پدافند غیرعامل انجام میدهد.
وی با تأکید بر اهمیت حفظ حرائم میراث فرهنگی، معتقد است: باید حرائم شهر با توجه به قوانین و مستندات موجود دستهبندی شود که در بحث حرائم میراث و با توجه به اهمیت موضوع، قوانین محکم و مدونی وجود دارد.
مدیر شهرسازی دفتر فنی عمرانی استانداری همدان عنوان کرد: وضعیت افزودن محدودههای حرائم شهر همدان باید به صورت کلی و حقوقی پیگیری شود، زیرا قانون تعیین حریم حفاظتی امنیتی اماکن و تأسیسات کشور لازمالاجراست که انتظار میرود بازخوانی قانون آن صورت گیرد.
وی گفت: براساس قانون دستگاههای متولی باید با لحاظ کردن حریمهای خود، خسارت وارده را به صورت نقدی جبران کنند، البته جهتگیری اصلی این قانون و آییننامه اجرایی آن اماکن نظامی و انتظامی است.
صمدیان بر پیگیری حقوقی مناسب از طرف شورا و شهرداری تأکید کرد تا وضعیت ضوابط استعلامها و موارد اختلاف بسیاری از دستگاه ها مشخص شود.
وی با بیان اینکه شهرداری، مجری طرح جامع و تفصیلی شهر است، افزود: باید استعلام دقیقی از مستندات کلی و جایگاه قانونی در زمینه حرائم شهر همدان توسط راهوشهرسازی از شورای عالی معماری شهرسازی برای خروج از این بلاتکلیفیها صوت گیرد که پاسخ آنها لازم الاجراست.